1. Kansi “cosoŵa cauzimu” n’cinji, ndipo cukatizhyana tyani na kunkhala acimwemwe?

 CIMWEMWE cenecene ni kusangalala lini tyala kwa mtima kwamene kuwela noluta. Munthu angankhale na cimwemwe kwa umoyo wake wonse. Motyani? Pa Ulaliki wake wa pa Lupili, Yesu efotokoza kuti: “Odala ni ŵanthu amene ozindikila zosoŵa zao zauzimu.” (Mat. 5:3) Yesu enzoziŵa kuti ŵanthu elengewa na cifuno cofuna kuziŵa nolambila Nyamalenga wao, Yehova Mulungu. Ici niye ‘cosoŵa casu cauzimu.’ Pofwana kuti Yehova ni “Mulungu wacimwemwe,” ŵala onse amene omulambila nao angankhale acimwemwe.​—1 Tim. 1:11.

2-3. (a) Molingana na zecilaŵila Yesu, kansi ni ŵani ayakine angankhale na cimwemwe? (b) Kansi tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino, ndipo ndaŵa yanji kucita izi n’kofunika?

² Kansi tufunika kunkhala tiliye mavuto pa umoyo wasu kuti tinkhale acimwemwe? Yai. Pa Ulaliki wake wa pa Lupili, Yesu efotokoza mfundo iyakine yodabwisa. Eciti: “Ŵanthu amene akumvwa cisoni,” payakine cifukwa ca macimo yecicita olo cifukwa ca mavuto yakukumana nayo, angankhale acimwemwe. Ndipo ekamba cimozimozi ponena za “ŵala amene onzunziwa cifukwa ca cilungamo,” olo ŵala amene “onyozewa” cifukwa conkhala ophunzila a Khristu. (Mat. 5:4, 10, 11) Koma kansi zingakwanishike tyani kunkhala acimwemwe pamene okumana na mavuto oteti?

³ Apa Yesu enzotiphunzisa mfundo yakuti cimwemwe cenecene, cuwela lini tyala cifukwa cakuti tukumana lini na mavuto, koma cifukwa cokhutilisha zosoŵa zasu zauzimu novwendela  pafupi na Mulungu. (Yak. 4:8) Kansi tingacite tyani zamene izi? M’nkhani ino, tilaŵizhyane vinthu vitatu vatufunika kucita kuti tinkhale na cimwemwe cenecene.

4. Ni cinthu coyamba cotyani catufunika kucita kuti tipeze cimwemwe cenecene? (Salimo 1:1-3)

⁴ CINTHU COYAMBA: Kuti tinkhale na cimwemwe cenecene, tufunika kulya cakulya cauzimu. Tonse, ŵanthu na vinyama, tufunikila cakulya camuŵili kuti tipitilizhye kunkhala na moyo. Koma ni ŵanthu tyala amene angalye cakulya cauzimu. Niye cifukwa cake Yesu elaŵila kuti: “Munthu angankhale lini na moyo na cakulya ceka, koma na mau onse ofuma pakamwa pa Yehova.” (Mat. 4:4) Tetyo, siku iliyonse tufunika kulya cakulya cauzimu kufumila m’Mau a Mulungu, Baibo. Wamasalimo elaŵila kuti: “Wodala ni munthu wamene okondwela na cilamulo ca Yehova, ndipo oŵelenga nosinkhasinkha cilamulo ici mzuŵa na usiku.”​—Ŵelengani Salimo 1:1-3.

5-6. (a) Kansi tingaphunzilenji kufumila m’Baibo? (b) Kansi kuŵelenga Baibo kungatiyavye m’njila zotyani?

⁵ Cifukwa cakuti Yehova otikonda, watipasa Mau ŵake, Baibo mwamene muli malangizo amene angatiyavye kunkhala na umoyo wacimwemwe. Mwacisanzo, tuphunzila za colinga cake pa ŵanthu na zatingacite kuti tivwendele pafupi na yove koma soti kuti atikhululukile macimo ŵasu. Kuyangizhyila apo, tuphunzila za ciyembekezo cabwino cawatilonjeza msogolo. (Yer. 29:11) Cendi catuphunzila m’Baibo cutisangalasa ngako.

⁶ M’Baibo muli soti malangizo othandiza amene angatiyavye mu umoyo wasu wa siku na siku. Kukonkha malangizo aŵa kungatiyavye  kunkhala acimwemwe. Tetyo, ngati mukumvwa kuti mwayamba kufooka cifukwa ca mavuto yamukumana nayo, mungacite bwino kuyangizhyila nthawi yamuseŵenzesha poŵelenga Mau a Yehova nosinkhasinkha. Yesu elaŵila kuti: “Odala ni ŵanthu amene akumvwa mau a Mulungu noŵasunga.”​—Luka 11:28.

7. N’cinji cingatiyavye kuti tipindule mokwanila patuŵelenga Baibo?

⁷ Kuti mupindule na zamuŵelenga m’Baibo, mufunika kuiŵelenga modekha. Kuti timvwishe mfundo iyi, tiyeni tiganizile cisanzo ici. Tiyelekezele kuti munthu muyakine wakupikilani cakulya camukonda ngako. Koma cifukwa cakuti nimwe wotangwanika olo cifukwa cakuti muganizila zinthu ziyakine, mukulya cakulya ici mofulumila ngako. Pavuli pakuti mwasilizhya kulya, muzindikila kuti mwalya mofulumila ngako, ndipo muona kuti sembe zenze bwino kuti mwacilya patontho-patontho kuti mumvwe kuwama kwake. Molingana na izi, ngati tuŵelenga Baibo mofulumila, tingapindule lini mokwanila na zinthu zatuŵelenga. Tetyo, tufunika kuŵelenga modekha noona zatuŵelenga m’maganizo mwasu. Kucita izi kungayangizhyile cimwemwe casu.

8. Kansi “kapolo wokhulupilika na wanzelu” okwanilisha tyani udindo wake? (Onani soti mau am’nyansi.)

⁸ Yesu esankha “kapolo wokhulupilika na wanzelu” kuti akopeleka cakulya cauzimu pa nthawi yoyenela. Cifukwa ca makonzedwe aya, tili na cakulya cauzimu cokwanila. b (Mat. 24:45) Cakulya cauzimu cakutipasa kapolo wokhulupilika na wanzelu, n’cozikiwa pa Baibo. (1 Ates. 2:13) Cakulya cauzimu ici, cutiyavya kuziŵa bwino kaganizidwe ka Yehova. Niye cifukwa cake tuŵelenga magazini a Nsanja ya Mulonda na Galamuka! koma soti nkhani za pa jw.org. Tukonzekela soti misonkhano ya mkati mwa wiki na ya kosilizhyila kwa wiki. Kuyangizhyila apo, mwezi ulionse tutamba pulogilamu ya JW Broadcasting^® ngati ilipo. Ngati nthawi zonse tuŵelenga nophunzila Baibo, zitiyavye kucita cinthu caciŵili camene cingatiyavye kunkhala acimwemwe.

9. Ni cinthu caciŵili cotyani catufunika kucita kuti tinkhale na cimwemwe cenecene?

⁹ CINTHU CACIŴILI: Kuti tinkhale na cimwemwe cenecene, tufunika kukonkha mfundo zolungama za Yehova. Wamasalimo elemba kuti: “Wodala ni munthu aliyense wamene oyopa Yehova noyenda m’njila zake.” (Sal. 128:1) Kuyopa Yehova kutanthauza kumulemekeza ngako nopewa kucita zinthu zingamukhumudwishe. (Miy. 16:6) Tetyo, nthawi zonse tufunika kupitilizhya kukonkha mfundo zolungama za Yehova zokhuza cabwino na ciipa monga ni mwayulaŵilila Baibo. (2 Akor. 7:1) Ngati tucita zinthu zakukonda Yehova nopewa zinthu zakuzonda, tinkhale na cimwemwe cenecene.​—Sal. 37:27; 97:10; Aro. 12:9.

10. Molingana na Aroma 12:2, kansi tili na udindo wotyani?

¹⁰ Ŵelengani Aroma 12:2. N’cendi kuti munthu angoziŵa kuti Yehova niye ali na ulamulilo wosankha pa nkhani yokhuza cabwino na ciipa. Koma ofunika kusankha pa yove yeka kukonkha mfundo zolungama za Yehova. Mwacisanzo, munthu angoziŵa kuti boma ili na mphamvu yoika malamulo a pa mseu okhuza kayendeshedwe ka mamotoka. Koma payakine yove angasankhe kunyalanyaza malamulo aŵa noyamba kuyendesha motoka yake mofulumila ngako. Molingana na izi, nase tili na udindo wosankha pa seo seka kuonesha kuti tukhulupilila mfundo zolungama za Yehova kupitila m’zocita zasu. (Miy. 12:28) Niye cifukwa cake Davide euzhya Yehova kuti: “Muniziŵisha njila  ya moyo. Cifukwa ca cinso canu, munthu akondwele mokwanila. Ku kwanja kwanu kwendi kuli cimwemwe mpaka kale-kale.”​—Sal. 16:11.

11-12. (a) Ngati tili na nkhaŵa cifukwa ca mavuto yatukumana nayo, kansi tufunika kusamala za cinji? (b) Kansi mau opezeka pa Afilipi 4:8, angatiyavye tyani kusankha zosangulusha mwanzelu?

¹¹ Ngati tuvutika maganizo cifukwa ca mavuto yatukumana nayo, payakine tingafune kupeza njila yatingasilizhyilemo mavuto aya. Koma tufunika kusamala kuti tisacite zinthu zakuzonda Yehova.​—Aef. 5:10-12, 15-17.

¹² M’kalata yake yecilembela Afilipi, mtumwi Paulo elimbikisha Akhristu kupitilizhya kuganizila pa zinthu zilizonse “zolungama, . . . zituŵa, . . . zacikondi [na] nkhalidwe yabwino.” (Ŵelengani Afilipi 4:8.) Olo kuti Paulo enzokamba lini pa nkhani ya zosangulusha, zecilemba zingatiyavye kuti tikosankha mwanzelu zosangulusha. Mwacisanzo, mungayese kucita izi: Paliponse pali mau akuti “zinthu” mu vesi iyi, muikepo mau akuti “nyimbo,” “mafilimu,” “mabuku” olo “mavidyo gemu.” Kucita izi kungakuyavyeni kusiyanisha pakati pa coyenela na cosayenela m’menso mwa Mulungu. Monga atumiki a Yehova, tufunishisha kukonkha mfundo zake zolungama. (Sal. 119:1-3) Kunkhala na cikumbumtima cituŵa kungatiyavye kuti tikwanishe kucita cinthu cacitatu camene cingatiyavye kuti tinkhale acimwemwe.​—Mac. 23:1.

13. Ni cinthu cacitatu cotyani camene cingatiyavye kunkhala na cimwemwe cenecene? (Yohane 4:23, 24)

¹³ CINTHU CACITATU: Mukooneshesha kuti muika kulambila Yehova pasogolo mu umoyo wanu. Tufunika kulambila Yehova cifukwa niye etilenga. (Chiv. 4:11; 14:6, 7) Tetyo, cinthu cofunika ngako mu umoyo wasu ni kulambila Yehova m’njila yovomelezhyeka. Izi zutanthauza kuti tufunika kumulambila “mosogolelewa na mzimu na cendi.” (Ŵelengani Yohane 4:23, 24.) Kuti tikwanishe kulambila Mulungu mokatizhyana na cendi cupezeka m’Baibo, tufunika kulola mzimu utuŵa kutisogolela. Tetyo, olo kuti tunkhala m’calo mwamene nchito yasu ni yoleshewa, tufunika kuoneshesha kuti tuika kulambila Yehova pasogolo. Pali lomba, akwasu na azilongosi opitilila 100 ali m’jele cifukwa tyala conkhala Mboni za Yehova. c Olo n’tetyo, mwacimwemwe ove ocita zonse zaangakwanishe kuti apitilizhye kupemphela, kuphunzila Baibo koma soti kuuzhyako ayakine zokhuza Mulungu wasu na Ufumu wake. Ngati tunyozewa nonzunziwa, tunkhala osangalala cifukwa tuziŵa kuti Yehova atiyavye kupilila na kuti akatipase mphoto.​—Yak. 1:12; 1 Pet. 4:14.

14. N’cinji cecitikila mkwasu wacilumbwana wa ku Tajikistan, ndipo ndaŵa yanji?

¹⁴ Akwasu na azilongosi ayakine akumanapo na mavuto osiyanasiyana. Olo n’tetyo, opitilizhya kunkhala na cimwemwe cenecene cifukwa cocita vinthu vitatu vatalaŵizhyana. Mwacisanzo, ganizilani zecitikila mkwasu Jovidon Bobojonov wa ku Tajikistan peenze na vyaka 19. Cifukwa cokana kuloŵa usoja, pa October 4, 2019, eikiwa m’jele kwa miyezi ndipo enzocita naye zinthu monga ni nyankapondo. Nkhani yake yeziŵika m’vyalo viyakine kuti yove eniatiwa pofuna kum’kakamizhya kuloŵa usoja. Pavuli pake, nkhani iyi yeluta ku khoti. Oweluza egamula kuti mkwasu uyu enze wolakwa. Tetyo, elamula kuti aikiwe m’jele. M’kuluta kwa nthawi, a pulezidenti a m’calo cao emukhululukila ndipo elamula kuti acosewe. Pa nthawi yonse yeenze m’jele, mkwasu Jovidon epitilizhya kunkhala wokhulupilika koma soti wacimwemwe. Kansi n’cinji  cemuyavya? Nthawi zonse enzozindikila zosoŵa zake zauzimu.

15. Kansi mkwasu Jovidon enzokwanisha tyani kulya cakulya cauzimu peenze m’jele?

¹⁵ Peenze m’jele, mkwasu Jovidon epitilizhya kulya cakulya cauzimu olo kuti enzeve Baibo olo zofalisa zilizonse. Kansi izi zekwanishika tyani? Akwasu na azilongosi amene enzomupelekela vakulya, enzolemba lemba ya siku pa vyola veenzomunyamulilamo vakulya. Tetyo, yove enzokwanisha kuŵelenga Baibo koma soti kusinkhasinkha siku iliyonse. Pavuli pakuti wafumyiwa m’jele, yove epeleka malangizo ofunika ngako kwa ŵala amene akaliyokumanapo na mayeselo oteti. Eciti: “N’cinthu cofunika ngako kuseŵenzesha ufulu wanu mokwanila pokulisha ciziŵiso canu pa Yehova mwa kuŵelenga Mau ŵake na zofalisa.”

16. Kansi mkwasu Jovidon enzoika maganizo ŵake pa cinji?

¹⁶ Mkwasu Jovidon enzokonkha mfundo zolungama za Yehova. Yove enzopewa kucita olo kuika maganizo ŵake pa vinthu viipa. M’malo mwake, enzoika maganizo ŵake pa Yehova na pa zinthu zumukondwelesha. Mkwasu Jovidon enzosangalala na cilengedwe ca Yehova. Tetyo, m’mawa mulimonse enzomvwishila kulila kwa tunyoni. Ndipo usiku enzosangalala kulolesha mwezi na nyenyezi. Yove elaŵila kuti: “Mphaso izi zofumila kwa Yehova, zenzoniyavya  kunkhala wacimwemwe nonilimbikisha.” Ngati nthawi zonse tuyamikila zinthu zauzimu na zamuŵili zakutipasa Yehova, tinkhale acimwemwe. Ndipo cimwemwe ici, citiyavye kuti tikwanishe kupilila mavuto.

17. Kansi mau opezeka pa 1 Petulo 1:6, 7, angakate tyani nchito kwa munthu wamene angakumane na mavuto monga ni yecikumana nayo mkwasu Jovidon?

¹⁷ Mkwasu Jovidon enzoika soti kulambila Yehova pasogolo mu umoyo wake. Yove enzoziŵa kufunika kopitilizhya kunkhala okhulupilika kwa Mulungu wacendi. Yesu elaŵila kuti: “Ni Yehova Mulungu wako waufunika kulambila, ndipo ufunika kutumikila yove yeka.” (Luka 4:8) Akulu-akulu a masoja koma soti masoja ayakine, enzofuna kuti mkwasu Jovidon aleke kunkhala wa Mboni. Koma yove ekana, ndipo enzopemphela kwa Yehova mofumila pansi pa mtima mzuŵa na usiku kuti amuyavye kupitilizhya kunkhala wokhulupilika. Olo kuti ecitiliwa vinthu viliye cilungamo, mkwasu Jovidon epitilizhya kunkhala wokhulupilika. Cifukwa ca izi, yove ni wosangalala cifukwa cikhulupililo cake cetang’ilako peceyesewa.​—Ŵelengani 1 Petulo 1:6, 7.

18. N’cinji cingatiyavye kuti tipitilizhye kunkhala acimwemwe?

¹⁸ Yehova oziŵa bwino zinthu zingatiyavye kuti tipeze cimwemwe cenecene. Ngati tucita vinthu vitatu vatalaŵizhyana, zitiyavye kuti tipitilizhye kunkhala acimwemwe olo kuti tukumana na mavuto. Ndipo nase tingakambe mau monga ni yecikamba wamasalimo akuti: “Odala ni ŵanthu amene Mulungu wao ni Yehova.”​—Sal. 144:15.