1. Kansi lombapano Yesu acitenji?

 TUNKHALA m’nthawi mwamene masinthidwe akulu acitike. Lombapano, Yesu akaweluze munthu aliyense. Yove efotokoza zati zikacitike, nthawi yakuti aweluze ŵanthu ikayosala patontho mwa kupasa ophunzila ŵake “cizindikilo” ca kunkhalapo kwake na ca “masilizhyilo a nthawi ino.” (Mat. 24:3) Cizindikilo ici, cupezeka m’Mateyu caputa 24 na 25 koma soti Maliko caputa 13 na Luka caputa 21.

 2. Kansi tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino, ndipo kucita izi kutiyavye tyani?

² Yesu eseŵenzesha mafanizo atatu pofuna kuticenjeza kuti tinkhale okonzeka. Mafanizo aŵa ni okhuza mbelele na mbuzi, ndola zocenjela na zopusa koma soti matalente. Fanizo iliyonse, yutiyavya kumvwisha kuti Yesu akaweluze munthu aliyense kulingana na zocita zake. Tetyo m’nkhani ino, tilaŵizhyane mafanizo aŵa noona zatingaphunzilepo. Fanizo yoyamba yati tikambilane, ni yokhuza mbelele na mbuzi.

MBELELE NA MBUZI

 3. Kansi ni lini pamene Yesu akaweluze ŵanthu?

³ Mu fanizo ya mbelele na mbuzi, Yesu ekamba kuti akaweluze ŵanthu kulingana na mwakulandilila uthenga wabwino koma soti kaya ocilikiza akwake ozozewa olo yai. (Mat. 25:​31-46) Pa “cisauso cikulu,” yove akaweluze ŵanthu kuti ni mbelele olo mbuzi, nkhondo ya Aramagedo ikaliyocitika. (Mat. 24:21) Monga ni mwamene mciŵeta osiyanishila mbelele na mbuzi, Yesu akasiyanishe ŵala amene ocilikiza akwake ozozewa mokhulupilika na ŵala amene oŵacilikiza lini.

 4. Molingana na Yesaya 11:​3, 4, ndaŵa yanji tingankhale osimikizhya kuti Yesu akaweluze m’njila yacilungamo? (Onani soti pacikuto.)

 ⁴ Ulosi wa m’Baibo uonesha kuti monga Woweluza wosankhiwa na Yehova, Yesu akaweluze mwacilungamo. (Ŵelengani Yesaya 11:​3, 4.) Kuti akakwanishe kucita izi, yove akoona zaakucita ŵanthu, zaakuganiza, koma soti zaakulaŵila kuyangizhyilapo na mwakucitila zinthu na akwake ozozewa. (Mat. 12:​36, 37; 25:40) Yesu akaziŵe ŵala ecilikiza ozozewa na nchito yao. a Njila imozi yofunika ngako yamene munthu ooneshela kuti ocilikiza akwake a Khristu, ni mwa kutolamo mbali mu nchito yolalikila. Ŵala amene ocilikizako mwa njila iyi, akaweluziwe kuti ni “olungama” ndipo akankhale na mwai wonkhala na moyo pacalo “mpaka kale-kale.” (Mat. 25:46; Chiv. 7:​16, 17) Kulaŵila cendi, iyi ni mphoto yapadela. Ŵala amene akapitilizhye kunkhala okhulupilika pa cisauso cikulu koma soti msogolo, mazina ŵao akapitilizhye kunkhala “m’buku ya moyo.”—Chiv. 20:15.

 5. Kansi tuphunzilapo cinji pa fanizo ya mbelele na mbuzi, ndipo ni ŵani opindula nayo?

⁵ Mukoonesha kuti nimwe okhulupilika. Fanizo ya Yesu ya mbelele na mbuzi yukhuza ngako ŵanthu amene ali na ciyembekezo cakuyonkhala na moyo wosasila pacalo. Ove oonesha cikhulupililo cao mwa kuyavya akwake a Khristu mu nchito yolalikila nokonkha mokhulupilika cisogozo ca kapolo wokhulupilika na wanzelu. (Mat. 24:45) Koma ŵala amene ali na ciyembekezo cakuyonkhala kululu, nao ofunika kumvwila cenjezo iyi. Ndaŵa yanji? Cifukwa Yesu oona zaakucita, nkhalidwe yao koma soti zolaŵila zao. Tetyo, nao ofunika kuonesha kuti ni okhulupilika. Yesu efotokoza soti macenjezo aŵili amene oluta kuli ozozewa. Tupeza mafanizo aŵa m’Mateyu caputa 25. Lomba, tiyeni tilaŵizhyane fanizo ya ndola zocenjela na zopusa.

NDOLA ZOCENJELA NA ZOPUSA

 6. Kansi ndola 5 zeoonesha tyani kuti zenze zocenjela? (Mateyu 25:​6-10)

⁶ Mu fanizo ya ndola, Yesu efotokoza za ndola 10, zamene zeluta kuyoyembekezela mkwati. (Mat. 25:​1-4) Ndola zonse zenzoyembekezela kulutila pamozi na mkwati mu ng’anda mwamene mwenzocitikila phwando ya ukwati. Yesu efotokoza kuti ndola 5 zenze “zocenjela” koma ndola ziyakine 5 zenze “zopusa.” Ndola zocenjela zenze zokonzeka koma soti zenze menso. Ove enze okonzeka kuyembekezela mkwati kwa nthawi itali mosasamala kanthu kuti angawele usiku. Zenyamula malambi kuti zisanikile ngati kwafipa. Zenyamula soti mafuta oyangizhyilika kuti ziseŵenzeshe ngati mkwati angacelwe kufwika. Tetyo, zenze zokonzeka kuti malambi yao yapitilizhye kuyaka. (Ŵelengani Mateyu 25:​6-10.) Mkwati pecifwika, ndola zocenjela zelutila naye pamozi mu ng’anda mwamene mwenzocitikila phwando ya ukwati. Molingana na izi, Akhristu ozozewa amene aonesha kuti ni okonzeka mwa kunkhala menso koma soti okhulupilika mpaka kuwela kwa Khristu, akaweluziwe kunkhala oyenelela kuloŵela pamozi na mkwati wamene ni Yesu mu Ufumu wake wakululu. b (Chiv. 7:​1-3) Nanga tyani za ndola 5 zopusa?

 7. Kansi n’cinji cecitikila ndola 5 zopusa, ndipo ndaŵa yanji?

⁷ Mosiyana na ndola 5 zocenjela, ndola 5 zopusa zenze zosakonzeka mkwati  pecifwika. Malambi ŵao enze esala patontho kuzima. Ndipo enze aliyonyamule mafuta oyangizhyilika. Tetyo, peciziŵa kuti mkwati wasala patontho kufwika, ove eluta kuyogula mafuta. Ndipo pecifwika mkwati, ove kwenzeve. Pa nthawi iyi, “ndola zocenjela zamene zenze zokonzeka zelutila pamozi na mkwati mu ng’anda mwenzocitikila phwando ya ukwati ndipo ciseko cevaliwa.” (Mat. 25:10) Ndola zopusa pezewelako, zenzofuna kuloŵa. Koma mkwati eziuzhya kuti: “Nukuziŵani lini.” (Mat. 25:​11, 12) Ndola izi zenze zosakonzeka kuyembekezela mkwati nthawi itali. Kansi pali phunzilo yanji kuli Akhristu ozozewa?

8-9. Kansi Akhristu ozozewa ophunzilapo cinji pa fanizo ya ndola? (Onani soti cithunzithunzi.)

⁸ Mukoonesha kuti nimwe okonzeka na kuti muli menso. Apa, Yesu enzolosela lini kuti kukankhale magulu aŵili a ozozewa, gulu imozi yokonzeka kuyembekezela mpaka masilizhyilo a cino calo na imozi yosakonzeka. M’malo mwake, enzofotokoza zingacitikile ozozewa ngati angankhale lini okonzeka kupilila mokhulupilika mpaka posilizhyila. Ngati zoteti zingacitike, niye kuti ove angalandile lini mphoto yao. (Yoh. 14:​3, 4) Cenjezo iyi ni yofunika ngako. Mosasamala kanthu kuti ciyembekezo casu ni cakuyonkhala kululu olo pano pacalo, tonse tufunika kumvwila cenjezo iyi. Aliyense wa seo ofunika kupitilizhya kunkhala menso nonkhala wokonzeka kupilila mpaka posilizhyila.—Mat. 24:13.

⁹ Pavuli pofotokoza fanizo ya ndola pofuna kuonesha kufunika kokonzekela nonkhala menso, Yesu efotokoza soti fanizo ya matalente. Fanizo iyi yuonesha kufunika koseŵenza mwakhama.

MATALENTE

10. Kansi akapolo aŵili eonesha tyani kuti enze okhulupilika? (Mateyu 25:​19-23)

¹⁰ Mu fanizo ya matalente, Yesu efotokoza za akapolo aŵili amene enze okhulupilika kwa abwana ŵao na m’mozi wosakhulupilika. (Mat. 25:​14-18) Akapolo aŵili  eonesha kuti enze okhulupilika mwa kuseŵenza mwamphamvu kuti ayangizhyile ndalama zeciŵapasa abwana ŵao. Akaliyoluta ku malo akutali, abwana ŵao eŵapasa matalente amene zenze ndalama zinyinji ngako. Akapolo aŵili okhulupilika enze akhama ndipo eseŵenzesha ndalama izi mwanzelu. Kansi penkhala zofumapo zotyani? Abwana ŵao peciwela, epeza kuti ove apakisha ndalama zeciŵapasa maulwendo aŵili. Bwana uyu eŵayamikila ndipo esangalalila nao pamozi. (Ŵelengani Mateyu 25:​19-23.) Nanga tyani za kapolo wacitatu? Kansi ecita nazo cinji ndalama zecimupasa abwana ŵake?

11. Kansi n’cinji cecitikila kapolo “waulesi,” ndipo ndaŵa yanji?

¹¹ Kapolo wacitatu elandila talente imozi koma enze “waulesi.” Abwana ŵake enzomuyembekezela kuseŵenzesha talente iyi mwanzelu. M’malo mocita izi, yove efwikila talente iyi pansi. Tetyo abwana ŵake peciwelako, eŵapasa tyala talente imozi. Kapolo uyu enze lini na colinga cabwino. M’malo mopepesa kuli abwana ŵake cifukwa cokangiwa kupakisha ndalama zecimupasa, yove eonesha kusayamikila mwa kuŵaita kuti ni “munthu wovuta.” Kapolo uyu aliyoyamikiliwe na abwana ŵake. Tetyo, elondewa talente imozi ndipo epitikishiwa mu ng’anda ya abwana ŵake.—Mat. 25:​24, 26-30.

12. Mu fanizo ya matalente, kansi akapolo aŵili okhulupilika opanamila ŵani masiku ŵano?

¹² Mu fanizo ya matalente, akapolo aŵili okhulupilika opanamila Akhristu ozozewa. Ndipo abwana ŵao amene ni Yesu, oŵaitila kuti “asangalalile naye pamozi.” Ove olandila mphoto yao yakuya kululu pa ciukililo coyamba. (Mat. 25:​21, 23; Chiv. 20:5b) Mosiyana na izi, cisanzo ciipa ca kapolo waulesi, ni cenjezo kuli Akhristu ozozewa. Motyani?

13-14. Kansi ozozewa ophunzilapo cinji pa fanizo ya matalente? (Onani soti cithunzithunzi.)

¹³ Mukoonesha kuti nimwe akhama. Mu fanizo ya matalente, molingana na fanizo ya ndola, Yesu enzolosela lini kuti ozozewa enze kuzonkhala aulesi. M’malo mwake, enzofotokoza zingacitike ngati ove angacepeshe cangu cao. Ngati zoteti zingacitike, niye  kuti ‘angaitiwe lini olo kusankhiwa,’ zamene zingacitishe kuti asalolewe kuloŵa mu Ufumu wakululu.—2 Pet. 1:10.

¹⁴ Mafanizo yecifotokoza Yesu yokhuza ndola na matalente, yoonesha bwino kuti Akhristu onse ofunika kunkhala okonzeka kunkhala menso koma soti akhama. Koma kansi Yesu elaŵilako cenjezo iyakine pofuna kucenjeza ozozewa? Eee. Tupeza cenjezo iyi pa Mateyu 24:​40, 41 pamene pofotokoza za ciweluzo cosilizhyila ca ozozewa.

KANSI NI ŴANI ATI “AKATOLEWE”?

15-16. Kansi Mateyu 24:​40, 41 yuyavya tyani ozozewa kuona kufunika kopitilizhya kunkhala menso?

¹⁵ Akaliyofotokoza za mafanizo atatu, Yesu efotokoza za ciweluzo cosilizhyila ca Akhristu ozozewa, camene cenze kuzoziŵikisha wanthu amene enze ovomelezhyeka. Yove elaŵila za analume aŵili amene enzoseŵenza m’munda koma soti za anakazi aŵili amene enzoseŵenza pa mphelo. Cuoneka kuti analume enzocita nchito yolingana. Ndipo nao anakazi enzocita nchito yolingana. Koma Yesu elaŵila kuti “m’mozi akatolewe ndipo muyakine akasiiwe.” (Ŵelengani Mateyu 24:​40, 41.) Tetyo, euzhya ophunzila ŵake kuti: “Pitilizhyani kunkhala menso cifukwa muziŵa lini siku yati akawele Asikulu ŵanu.” (Mat. 24:42) Yesu elaŵila zolingana na izi pavuli pofotokoza fanizo ya ndola. (Mat. 25:13) Kansi nkhani izi zukatizhyana? Cuoneka teti. Ni Akhristu ozozewa okhulupilika tyala ati “akatolewe” nolandiliwa na Yesu mu Ufumu wakululu.—Yoh. 14:3.

¹⁶ Mukoonesha kuti muli menso. Mkhristu aliyense wozozewa wamene opitilizhya lini kunkhala menso, akasonkhanishiwe lini pamozi na “osankhiwa ŵake.” (Mat. 24:31) Ndipo ŵala onse amene ali na ciyembekezo cakuyonkhala na moyo pano pacalo, ofunika kupitilizhya kunkhala menso koma soti okhulupilika.

17. Ndaŵa yanji tufunika lini kucita nkhaŵa ngati Yehova wasankha kuzoza ayakine mwa Akhristu okhulupilika masiku ŵano?

¹⁷ Kulaŵila cendi, tafwika pomuziŵa bwino Yehova ndipo tukhulupilila kuti zilizonse zaangacite ni zoyenela. Tetyo, tucita lini nkhaŵa ngati Yehova wasankha kuzoza ayakine mwa Akhristu okhulupilika masiku ŵano. c Tukumbukila zecilaŵila Yesu m’fanizo yake yokhuza ŵanthu amene eitiwa kuti aseŵenze m’munda wa mpesa. (Mat. 20:​1-16) Ŵala amene eitiwa kuti aseŵenzele m’munda wa mpesa m’mawa, elandila malipilo olingana na ŵala amene eyamba kuseŵenzela m’munda wa mpesa mzuŵa. Molingana na izi, mosasamala kanthu za nthawi pamene ozozewa angasankhiwe, onse akalandile mphoto ya kululu ngati opitilizhya kunkhala okhulupilika.

MUKOMVWILA MACENJEZO

18-19. Kansi taphunzila cinji?

¹⁸ Kansi taphunzila cinji? Ŵala amene ali na mwai wonkhala na moyo wosasila pano pacalo, fanizo ya mbelele na mbuzi yaŵaonesha kufunika konkhala okhulupilika kwa Yehova pali lomba koma soti pa cisauso cikulu. Lombapano, Yesu akaweluze Akhristu okhulupilika monga oyenelela kulandila “moyo wosasila.”—Mat. 25:46.

¹⁹ Taphunzila soti za mafanizo aŵili amene opeleka cenjezo kuli Akhristu ozozewa. Mu fanizo ya Yesu ya ndola zocenjela na zopusa, ndola 5 zeonesha kuti zenze zocenjela. Ove enze okonzeka koma soti enze menso. Enze okonzeka kuyembekezela mkwati kwa nthawi itali. Koma ndola zopusa zenze zosakonzeka. Tetyo, mkwati aliyozilole kuti  ziloŵe mu ng’anda mwenzocitikila phwando ya ukwati. Nase, tufunika kunkhala okonzeka kuyembekezela nthawi pamene Yesu akaononge calo cino ciipa mosasamala kanthu kuti zingatole nthawi itali tyani. Mu fanizo ya Yesu ya matalente, talaŵizhyana za akapolo aŵili okhulupilika amene enze akhama. Ove eseŵenzela abwana ŵao mwakhama ndipo enkhala ovomelezhyeka. Koma kapolo wopusa ekaniwa. Kansi tuphunzilapo cinji? Tuphunzilapo kuti tufunika kupitilizhya kunkhala otangwanika mu utumiki wa Yehova mpaka posilizhyila. Posilizhyila pake, taona mwamene Akhristu ozozewa ofunika kupitilizhyila kunkhala menso kuti “akatolewe” na Yesu na kuti akalandile mphoto yao ya kululu. Ozozewa aŵa oyembekezela mwacidwi kuti “akasonkhanishiwe pamozi na Yesu” kululu. Pavuli pa nkhondo ya Aramagedo, ove akankhale mkazi wa mkwati wamene ni Yesu, mu ukwati wa Mwanawambelele.—2 Ates. 2:1; Chiv. 19:9.

20. Kansi Yehova akaŵacitile cinji ŵanthu amene omvwila macenjezo ŵake?

²⁰ Nthawi yakuti Yesu apeleke ciweluzo yasala patontho kufwika. Olo n’tetyo, tufunika lini kucita wowa. Ngati tupitilizhya kunkhala okhulupilika, Ausuwasu akululu acikondi atipase “mphamvu yopambana yacibadwa” kuti tikakwanishe “kupanama. . . pamenso pa Mwana wa munthu.” (2 Akor. 4:7; Luka 21:36) Mosasamala kanthu kuti ciyembekezo casu ni coluta kululu olo kunkhala pano pacalo, tikwanishe kukondwelesha Ausuwasu ngati tumvwila macenjezo opezeka m’mafanizo a Yesu. Ndipo cifukwa cakuti Yehova ali na cifundo cikulu, mazina ŵasu ‘akalembewe’ m’buku ya moyo.—Dan. 12:1; Chiv. 3:5.