1. Ba go tlala ba maka king mo ba šinya ba thathafalela ke go titšhutiša?

DI YA roba matšatši yawa go kraya sa go phela ka sona. Magageru ya go tlala ma bereka diawara tsa go tlala gore ma thogo krayela mitši ya wona sela le sela. Ba go tlala ba berekela kgole, ba sepela diawara tsa go tlala mo ba sa ya le ho ba boya mmerekong. Ba bangwana ba bereka mmereko wa go baba gore ba tipasope. Mo letšatši le dikela, go ba go tiniwwe ka matla! Ka taba lone, ba go tlala ba thathafalela ke go kraya nako ya go titšhutisa.

2. Wene o yi kraya neng nako ya go tšhuta?

² Taba ke gore di nyaka re kraye nako ya go tšhuta Lentsu la Modimo le dipuku tsa mokgahlo. Taba yone ke yona yi makang gore re be le senghana sa gabutši le Jehova fote re kraye lephelo la go ya go yye! (1 Thim. 4:15) Ba bangwana ba tsoga go sa le ka phu gore ba tšhute, mo monagano wa bona wo sa le gabutši. Ba bangwana ba tšhuta Baebele ka malobana ba boya ba ghayela ka tso ba di tšhutiyeng.

3-4. Go tšhentšhiye ying ga dikgatiso tso di phrinthiwang, fote ke ntaba?

³ Di fo napa di šupetsa gore go nyaka re ganya dikobo gore re kraye nako ya go tšhuta. Byalo di nyaka re tšhute ying? Motho a ka reyano a re, ‘Dilo tsowa di tlele ka matla. Di re šita go di yenetsa.’ Ba bangwana baa di kgona go bala dipuku ka mokana ga tsona tso mokgahlo wo re neyang tsona ba boya ba lebelela le dividiyo tsa gona, mara ga ba bangwana ke mong ntshetshere. Mogoba wa go Lawola wa yi tšiba taba yone. Mo go šinya go sa sa phrinthiwa dipuku ka matla, di makiye ke tsotsone, ka gore tse dingwana ba makiye gore di krayege ho inthaneteng.

⁴ Mo re beyisa, Yearbook of Jehovah’s Witnesses a yi sa makiwa, ka taba la gore mo ga jw.org^® go na le dilo tsa go tlala tso magageru ma gahlanang natso, fote di gona le ga letheto la Setiši sa  JW^® sa kgwedi le kgwedi. Dimakazini tsa rune tsa Sewokamelo sa batho ka moka le Awake! di makiwa gararo ho mongwageng. Mokgahlo a wa maka dilo tsowa gore rune re thogo ya tlase le kgakala re makana le dilo tsa rune tsa go sa sepelelane le tsa Jehova. Ba di makele gore di re gelepe go tšiba “tso di tshwaneleng go yeta mahlong.” (Mafil. 1:10) Byalo tla re petapeteneng ka gore re ka maka byang gore re tšibe tso di tlang mahlong le gore o ka maka byang gore go tšhuta Baebele go go berekele.

5-6. Ke difeng dipuku tso di nyakang re di bala re sa wokole?

⁵ Ke difeng tso re tshwaneleng go thomisa ka tsona mo re tšhuta? Di nyaka re be le nako ya go bala Lentsu la Modimo ka moka matšatši. Ditemanyana tsa Baebele tso re di balang mo re le mogahlanong wa beke le beke ba di pomme, gore re thogo bala le go ghayela ka tso re di badiyeng re kene re nyakolla tse dingwana. A di nyake re fo balela go fetsa, di nyaka re lesetse molayetsa wa Baebele wo tikise dipelo tsa rune, le go re šutetsa thina ga Jehova.—Pis. 19:14.

⁶ King se sengwana so di nyakang re se bala re sa wokole? Nnete ke gore re tshwanele re lukiselele Sewokamelo sa go Tšhutisa le mogahlano wa Go Tšhuta Baebele re le Phutego, le tse dingwana tsa gare ga beke. Di nyaka re bale Sewokamelo se sengwana le se sengwana le Awake!

7. Nje di nyaka re lahle tewu mo o kraya gore a re di kgone go bala dilo ka mokana ga tsona tso di leng ho wepesayeteng ya rune le ga Setiši sa JW?

⁷ Nakwenngwana o ka hlaya gore ‘Eya di ya kwagala, mara byalo tso di leng ga wepsayete ya rune ya jw.org le tso di leng ga Setiši sa JW gee? Yii dilo tsowa di tlele!’ Tseya ka taba ye nngwana ke yowa: Yema re fo re go na le tsa go ja tsa go natefa tsa mohlobohlobo ga setolo sa go rekisa tsa go ja. Bo ba tlang ba tl’le rekeng a ba nape ba di ja ka mokana ga tsona tsa go ja tsowa. Byalo ba ya ka go hlawola tso ba di nyakang. Di fo tshwana le ka wene mo o ka ba o sa di kgone go di yenetsa ka mokana ga tsona tso di leng mo ga inthanete, o sa nape o šekela ka matla. Wene bala tso o di kgonang, o lebelele le tso o di kgonang. Byalo tla re boneneng gore mo ba re go tšhuta ba ra ying.

8. Di nyaka re make ying mo re lukiselela Sewokamelo, fote sosone se gelepa ka ying?

⁸ Mo ba re go tšhuta ba ra mo motho a bala a tiyisiye fote a sa nagane tse dingwana mo a kene a bala. A yi fo ba taba ya go bala le go thalela diphetolo ke mokane gwa felela gana hone. Mo re beyisa, mo lukiselela Sewokamelo, thomisa ka go lebelela tsa go fo lekisiwa tso di nyarelang ku mathomisong ga hlogotaba yone. Lategetsa ka go lebelela hlogotaba ya gona, dihlogo tse dinyana le diputsiso tsa go tigopotsa. Ke mokane o bale hlogotaba yone o sa taboge o kene o yi kwa gore yi ya le lefe. Lefoko la mathomo la serele se sengwana le se sengwana o sa le takisi mahlo. Ke lona ga go tlala lo le šupetsang gore serele sone se nyoko bolabola nago ka ying. Mo o kene o bala hlogotaba yone ka mokana ga yona, lebelela gore serele se sengwana le se sengwana se yelana byang le dihlogo tse dinyana fote di gahlana kaye le hlogotaba ka boyona. Ngwala fase mantsu ya o ma badiyeng ya gore a wa ma tlwayela, kela tso o nyakang go nyakolla ka tsona gore o thogo di kwisisa gabutši.

9. (a) Ke ntaba di nyaka re lebelele ka matla mangwalo ya mangwana mo re yye re bala Sewokamelo sa go Tšhutisa, fote re ka di maka byang tsotsone? (b) Go ya ka Jošuwa 1:8, king se sengwana so di nyakang re se maka mo re yeketsa ga taba ya go bala mangwalo?

⁹ Sewokamelo sa go Tšhutisa se re tšhutisa Baebele. Byalo, di nyaka mangwalo ya ma  nyarelang hone ga sona ya gore bala, o ma tseyele hlogong ka matla. Lebeledisisa mantsu ya ma sipidisanang le so o se balang mone ga temanyana yone, le gore mantsu yane ma kena byang mone sereleng. Go tokegela gana hone, maka gore o ghayele ka tso o di balang, o bone gore di ka go gelepa byang mo o kene o phela.—Bala Jošuwa 1:8.

10. Go ya ka Maheberu 5:14, ke ntaba di nyaka babelegi ba tshware morapelo wa mutši ka nako ya go lefanyana gore ba tšhutise bana ba bona go tinyakollela?

¹⁰ Babelegi ba nyaka gore Morapelo wa Mutši wa bona wo jabodise ga bananyana ba bona, tsone di ya kwagala. Mara, a di rele gore babelegi ba tshwanele ba dule ba nyaka tsa go tijabodisa beke ye nngwana le ye nngwana mo ba bala. Ke nnete gore nakwenngwana ka Morapelo wa Mutši go ka fo lebelediwa Setiši sa JW sa kgwedi ye nngwana le ye nngwana kela gwa ba le mekgano ya go tshwana le go yaga areka ya Nnowa, mara di nyaka gore bana bowa ba tšhutisiwe gore tsa go tšhuta di makiwa byang. Mo re beyisa, di nyaka ba tšhute go lukiselela megahlano ya phutego kela go tinyakollela bona beng mo nkare go na le taba ye nngwana ya gore ya ba kokona yo yi makegiyeng ku sekolo. (Bala Maheberu 5:14.) Mo go ba le nako ya go tšhuta ka ho gaye, bana bowa ba nyoko tšhuta go theetsela fote ba dudisega mo ba le megahlanong ya phutego, ga megahlano ye megolonyana le ye megolo le mo go se na dividiyo. Gore re fetsa nako ye kayekaye re tšhuta, di ko fo ya ka mengwaga ya bananyana bo.

11. Ke ntaba di le gabutši ka matla gore re tšhutise batho bo re ba balelang Baebele gore ba ka titšhutisa byang?

¹¹ Bo re tšhutang nabo Baebele di nyaka ba di tšibe gore mo ba re motho wa tšhuta ba ra byang. Re jabola ka matla mo re bona ba lukiselele fote ba thalele puku yo re yi balang nabo kela go thalela dikgatiso tso re di berekisang mo re bala nabo Baebele kela tso re di berekisang mogahlanong. Di nyaka bo re ba balelang Baebele re ba tšhutise gore go nyakolla re go maka byang fote ba di tšibe gore ba ka maka byang gore tso ba di tšhutang di ba berekele. Ka mokgononeng mo ba hlakana le mathatha ba nyoko tšiba go nyakolla tso di leng ka dikgatisong tsa rune, ke mokane ba nyoko tšiba so ba tshwaneleng go se maka bona beng, ba sa thome ka go ya ga magageru gore a ba gelepe.

12. Di nyaka re lwele go segelela ying mo re tšhuta?

¹² Mo nkare a wo di kgone tsa go titšhutisa, o ka fo tseya gore wene le ka tšatši la mohlolo o ka sa tsoge o di kgonne. Mara o ka di kgona. Thomisa ka go tšhuta ka gonyana ka gonyana, mo nako yi kene yi sepela o ko kraya o šele o  tseya nako ya go tlala o bala. Tšiba gore ke ntaba o tšhuta. Nnete ke gore so re tshwaneleng go lwela go se segelela ke go šutela thina le Jehova. Taba ye nngwana yo re ka lwelang go yi segelela yi ka ba ya go fetola motho ye a ka fo bang a butsisiye putsiso kela go nyakolla ka taba yo yi ka fo bang yi re hlupa.

13. (a) Hlatolla gore motho ye a kenang sekolo a ka yemelela nnete ka mokgo mang. (b) Mantsu ya ma leng ga Makolosi 4:6 o ka ma berekisa byang?

¹³ Mo re beyisa, ayitsano le wene o sa le ngwana wa sekolo? Nakwenngwana bo o kenang nabo ka tlelaseng ba tshepa taba ya gore dilo ka mokana ga tsona di f’lo timakegela. O ka fo kwa o nyaka go yemelela so Baebele yi se tšhutisang mara wa kwa nkare di nyoko go šita. Byalo di nyaka o kene fase o tšhute! Mo o tšhuta go ka fo ba le dilo ka dipedi tso o nyakang go di segelela: (1) go tiyisa so o se dumelang sa gore Modimo ke yene ye a makiyeng dilo ka mokana ga tsona le (2) go lokotša ka mokgo o ka yemelelang nnete. (Maroma 1:20; 1 Pet. 3:15) O ka fo thomisa ka go tiputsisa gore, ‘Ke ntaba bo ke kenang nabo tlelaseng ba re bona ba tshepa gore dilo tsowa di f’lo timakegela?’ Byalo wene nyakolla gabutši ka taba yone mo dikgatisong tsa rune. O ko di boneng gore di ka sa go šiti tsa go yemelela so o se dumelang. Ba bangwana ba tshepa gore dilo tsowa di f’lo timakegela ka taba la gore ye mongwana ye ba mo hlompang o ba butsiye gore sosone ke nnete. Mo o ka fo kraya so o ka ga mmotsang sona, o ko thogo fetola motho ye ke mo a nyaka go tšiba.—Bala Makolosi 4:6.

14-16. (a) Puku ya Baebele ya gore a wa yi tlwayela o ka yi kwisisa byang? (b) Mangwalo ya ma šupetsiwweng mowa ma ka go gelepa byang gore o kwisise puku ya Amosi. (Lebelela lebhokisi la gore “ Maka Gore Baebele yi Phele.”)

¹⁴ Tla re fo re ga mogahlano wa beke ya go latela, re tl’le bolabola ka puku ya Baebele ya moporofeta ye mongwana wa gore a wo nape o tšiba ka matla ka yene. Sa mathomo di ka nyaka gore o leketse go bala ka tso a di ngwadiyeng gore o mo tšibe gabutši. O ka di makamaka byang tsotsone?

¹⁵ Sa mathomo, tiputsise gore: ‘King so ke se tšibang ka motho ye a ngwadiyeng puku yowa? Ke mo go le mang, a dula kaye fote ke mo a bereka mmereko wa mohlobo mang?’ Mešupetso le mantsu ya a ma berekisiyeng di re hlatollela gabutši ka ye a yi ngwadiyeng. Mo o kene o bala Baebele, lebelela ka mokgo a beyang mantsu, ka taba la gore sosone se nyoko go gelepa go bona gore ye a ngwadiyeng ke motho wa mohlobo mang.

¹⁶ Se sengwana so se ka ga go gelepang ka matla ke mo o ka tšiba gore puku yone yi ngwadiwwe leng. Mo o ka lebelela “Letheto la Dipuku tsa Baebele” ka ku nthago ga New World Translation of the Holy Scriptures, o ko di boneng gore di lola go tšiba gore puku yone yi ngwadiwwe leng. Se sengwana ke gore o ye ka ku ga Appendix A6 o lebelele tšhate ya gore yi bolabola ka baporofeta le magoši. Mo nkare puku yo o yi balang yi bolabola ka seporofeto, o ko ba o maka gabutši mo o ka nyakolla ka seyemo sa nako yonone ya mo yi ngwadiwa. Ke mekgwa yifeng ya go befa ya batho ya gore moporofeta yewa ke mo a rumiwwe gore a ba gelepe gore ba yi fetole? Ke bomang bo ne a phela nabo? Gore o thogo kwisisa seyemo sone gabutši, di nyaka o lebelele le ga dipuku tse dingwana tsa Baebele. Mo re beyisa, gore o thogo kwisisa tso ne di makega ka dinako tsa moporofeta Amosi, o ka lebelela puku ya 2 Magoši le 2 Dikoronika, tsa gore di lethethong la mangwalo ya go hlatselana le Amosi 1:1. Go tokegela gana hone, o ka fo lebelela tso Hoseya a di ngwadiyeng, wa gore o phidiye ka nako ka yyoši le Amosi. Tsowa ka mokana ga tsona di nyoko go gelepa gore o thogo kwisisa gabutši dinako tso Amosi a phidiyeng ga tsona.—2 Mag. 14:25-28; 2 Dikor. 26:1-15; Hos. 1:1-11; Amo. 1:1.

17-18. Berekisa mešupetso ya ho sereleng kela ya wene mong, o re šupetse gore go nyakolla dilo tse dinyana go ka maka byang gore go bala Baebele go natefe.

¹⁷ Mo re bala Baebele di gabutši gore re dule re nyaka go tšiba tsa go tlala. Tla re tseye gore o bala tema 12 ga seporofeto sa Zakariya, sa gore se bolabodiye botala ka so se nyoko makegang ka likgu la Mesiya. (Zak. 12:10) Mo o segela ga temanyana 12, o nyoko bala ka “mutši wa Nathaniyele” gore o ko kwa go baba ka matla ka taba la likgu la Mesiya. O sa fo wokola o feta, yema ka gonyana o tiputsise gore: ‘Mutši wa Nathaniyele wo šagelana byang le Mesiya? Nje wo gona mokgwa wo mongwana wo nka krayang ditaba tse dingwana tsa go tlala?’ Byalo o ka thomisa go nyakolla. Ke wene yene o gahlana le lengwalo la go yelana le la 2 Samuwele 5:13, 14, ga gore mo o bala o kraya gore Nathane ke mo go le ye mongwana wa bana ba Kgoši Dafita. Ke mokane o gahlana le lengwana la Luka 3:23, 31, le nyaretsa taba ya gore Jeso ke mo go le wa moloko wa Nathane ka taba la gore o belegiwwe ke Mariya. (Lebelela setwaba sa go tšhutisa ga Luka 3:23 ga gore “Josefa, morwayi wa Heli.”) Ke wene yenene o thomisa go jabolela tso o di kwang! Ke botala o di tšiba tsa gore Jeso ke mo a nyoko tla a nyarela ga moloko wa Dafita. (Mat. 22:42) Mara Dafita yene ke mo a na le bana ba go teya ka ku ga 20. Ayitsano a di makatse gore Zakariya o šupetsa gore mutši wa Nathaniyele ke wona wo nyoko llang ka likgu la Jeso?

¹⁸ Tla re beyiseneng ka ye nngwana taba ke yowa. Ga tema ya mathomo ya Luka, re bala gore lengeloyi lo ba reng ke Gabariyele le yye la vakašela Mariya la hlayisa ka ngwana ye ne a nyoko ba naye la re: “Yewa go nyoko ba yene ye mogolo wa gona, fote ba nyoko re ke Morwayi wa Ye a leng Malenghelengheng, Jehova Modimo o nyoko mo neya setulo sa papage ye ba reng ke Dafita, ke mokane o nyoko lawola go le  Kgoši mutšing wa Jakobo go ya go yye.” (Luka 1:32, 33) Re ka fo ba re tlwayele gore nako ye nngwana le ye nngwana mo re bala ka nako tsa mo Gabariyele a vakašela Mariya re fo dula re nagana ka molayetsa wo a mmutsiyeng wona wa gore Jeso ba nyoko re ke “Morwayi wa Ye a leng ku Gedimodimo.” Mara Gabariyele o porofitiye gore Jeso “o nyoko lawola go le Kgoši.” Byalo re tiputsisa gore tso lengeloyi Gabariyele le di bolabodiyeng di ka fo ba di makiye gore Mariya a nagane ying. Ayitsano sone se rela gore mantsu ya a ma butsiyeng ke Gabariyele ma ra gore Jeso o nyoko lawola sekaleng sa Kgoši Heroda kela ba bangwana bo ne ba nyoko latela Heroda? Hala Jeso go f’lo ba kgoši ka nako yonone, Mariya ke mo go nyoko ba mmane wa kgoši, fote ba gabo ke mo ba nyoko dula ka mošate. Mara a go na mo go ngwadiwweng gore Mariya o yye a bolabola tsotsone ga Gabariyele; kela mo re kwang ba re Mariya o yye a kgopela go ba mmušong go tshwana le malata yala ya Jeso ka mabedi ya go kgopela ditulo mmušong. (Mat. 20:20-23) Dilo tsowa ka mokana ga tsona re di badiyeng ka Mariya di fo šupetsa gabutši gore o tinyanafatsiye ka matla!

19-20. Go ya ka Jakobo 1:22-25 le Jakobo 4:8, king so re nyakang go se segelela ho re tšhuta?

¹⁹ Tla re sa lebaleneng gore selo se segolo so re nyakang go se segelela mo re tšhuta Lentsu la Modimo le mo re bala dipuku tsa rune tsa Sekreste ke go šutela thina le Jehova. Fote re nyaka go bona gabutši gore “ke rune batho ba mohlobo mang” le gore king tso re tshwaneleng go di tšhentšha gore re jabodise Modimo. (Bala Jakobo 1:22-25; 4:8.) Nako ye nngwana le ye nngwana mo re thomisa go tšhuta, di nyaka re kgopele Jehova gore a re neye moya wa go hlawolega. Di nyaka re mo kgopele re šwennye gore a re gelepe gore tso re di tšhutang di re berekele fote re thogo tšiba mo re tshwaneleng go wolola gona.

²⁰ Nkare ka mokana ga rune re ka tshwana le motho wa Modimo ye mopisalema a bolabodiyeng ka yene mo a re: “O jabolela molawo wa Jehova, fote o bala molawo wone motshegare le bošego. . . . Se sengwana le se sengwana so a se makang se nyoko phomelela.”—Pis. 1:2, 3.