1. Dafita ke mo a tikwa byang ka Jehova fote sone se mo tšhofiye gore a make ying?

KGOŠI DAFITA o ngwadiye gore: “Jehova ke ye mogolo fote di ro mo tshwanela ka matla gore a thanakiwe.” (Pis. 145:3) Ke mo a mo nyaka ka matla ga Jehova fote go mo nyaka gone go mo tšhofiye gore a thanake Modimo le mo a le “ka phutegong.” (Pis. 22:22; 40:5) Nnete ke gore le wene wa mo nyaka ga Jehova fote o kwana natso tso Dafita a di hlayyeng mo a re: “Nkare o ka thanakiwa go ya go yye, wene papa wa rune Jehova Modimo wa Israyele.”—1 Dikor. 29:10-13.

2. (a) Ga Jehova re ka mo thanaka byang? (b) King tso di robang batho ba bangwana, fote re nyoko bolabola ka ying?

² Lekgono, mokgwa wo mongwana wa go šupetsa gore re thanaka Jehova ke mo re fetola mo re le megahlanong ya Sekreste. Mara, magageru ya go tlala ka ho phutegong yi ba roba ka matla taba yowa ya go fetola. Bona baa di nyaka gore mo ba le mogahlanong ba fetole, mara mo ba thomisa ba re ba yemisa letsogo, ba fo kwa nkare ba kgahleletsa ke se sengwana. Mara ba ka maka byang gore letšhogo le sa nape le ba totometsa? Re nyaka le go bona gore king so se ka re gelepang ka mokana ga rune gore mo re fetola, tso re di bolabolang di tiyise ba bangwana? Mo re soko bane re fetola diputsiso tsowa, tla re thomiseneng ka go kwa dilo ka dine tso di makang gore re fetole mo re le megahlanong.

3-5. (a) Hlatollo yo yi leng ga Maheberu 13:15 yi re ke ntaba re fetola mo re le megahlanong ya phutego? (b) Ayitsano ka mokana ga rune di nyaka re fetole go tshwana? Hlatolla.

³ Ka mokana ga rune Jehova o makiye gore re di kgone tsa go mo thanaka. (Pis. 119:108) Go fetola mo re le megahlanong ke  ye nngwana tsela ya go ‘ntsha sehlabelo sa go mo thanaka,’ fote a go na motho ye a ka re makelang sehlabelo sone. (Bala Maheberu 13:15.) Ayitsano Jehova o nyaka gore mo re fetola megahlanong, ye mongwana le ye mongwana a beye taba go tshwana le ba bangwana? Le ka go nyana!

⁴ Jehova wa di tšiba gore re kgona dilo tsa gore a di tshwane le gore seyemo sa rune a se tshwane, byalo o leboga ka matla mo go na le dilo tsa gore re kgona go mo makela. O fo nagana nje ka mehlobohlobo ya dilo tso ne a di jabolela mo Maisrayele ma mo makela tsona. Ya mangwana Maisrayele ke mo ma di kgona go neyela ka senkunyana kela pudi. Mara Leisrayele la go tihlupegela ke mo le ka fo neyela ka “maleba ka mabedi ya hlaga kela ka mabedi ya gaye.” Fote mo go na le Leisrayele la gore le šitega go ntsha maleba yawa ka mabedi, Jehova ke mo a re “thole ya gabutši ya go kala sitša sa dilitha ka dipedi” le yona yi lukiye. (Lef. 5:7, 11) Thole ke mo yi tšhipiye ka matla, mara Jehova ke mo a yi jabolela mo neya yona ka go di nyaka, solanka go le “thole ya gabutši.”

⁵ Modimo o sa na a kwelana go tshwana le ka mokgonola. Mo re fetola mogahlanong, Modimo aa yemela gore ka mokana ga rune re be digele tsa go beya ditaba go tshwana le Apollo kela go napa re ro tikisa pelo go tshwana le Pawulo. (Meber. 18:24; 26:28) So Jehova a se nyakang ke gore re sa tiwopisi dihlogo mo re nyaka go fetola, re make so re se kgonang. Kela o sa mo gopola mosadi yela wa go kgwela ke monna wa gore o yye a neyela ka ditšheleta ka dipedi tsa tshipi. Jehova o yye a mo tseyela hlogong ka taba la gore o yye a neyela ka so ye a le naso.—Luka 21:1-4.

6. (a) Maheberu 10:24, 25 yi re diphetolo tso re di kwang mo re le mogahlanong di ka re tikisa byang? (b) O ka šupetsa ka ying gore o leboga diphetolo tsa gore di go tikisiye go gongwana?

⁶ Mo re fetola mogahlanong re ya tiyisanana. (Bala Maheberu 10:24, 25.) Ka mokana ga rune re ya jabola mo re kwa diphetolo tsa mošagašaga mo re le mogahlanong. Re jabola ka matla mo re kwa ngwana ye monyana a bolabola ka boyenemong mantsu ya go tikisa pelo. Re kwa di natefela mo re theetsele ye mongwana a fetola ke mokane a hlaya gore go na le taba ye nngwana ya nyuwane ya gore o sa tšwa go yi tšhuta yo ne a sa yi tšibi. Re napa re ro jabola ka matla mo re kwa le bo ba gore ba na le dihlong kela ba gore ba sa tšhuta mmolabolo wa rune, “ba šišimala” ke mokane ba fetola megahlonong. (1 Mathes. 2:2) Re ka šupetsa ka ying gore re leboga ka matla mo ba kene ba karakara ba leketsa go fetola? Mo go fela mogahlano, re ka ya ra ba lebogisa gore ba fetodiye gabutši.  Tsela ye nngwana ya go šupetsa gore re leboga diphetolo tsa ba bangwana mo re le mogahlanong, ke gore le rune re fetole. Mo re maka ka mokgonone, a re make gore go be rune re ntoši re tiyisiwang, mara le rune re tiyisa ba bangwana.—Maroma 1:11, 12.

7. Re thušega ka ying mo re fetola mogahlanong?

⁷ Di thuša le rune mo re fetola mogahlanong. (Jes. 48:17) Byang? Sa mathomo, mo re tiputsiye gore re nyaka go segela re fetola mogahlanong, sosone se nyoko re tšhofa gore re lukiselele gabutši. Mo re lukiselela gabutši, re thogo kwisisa Lentsu la Modimo, a re wukuli ka gedimo. Fote mo re kwisisa dilo gabutši, re thogo berekisa dilo tso re di tšhutang. Sa bobedi, re nyoko kwa re natefela ke mogahlano ka taba la gore le rune re ya fetola. Sa boraro, ka taba la gore a di lola go fetola mogahlanong, mara mo re fetodiye le mo go ka ba go le botala, a re lebale tso re yyeng ra di fetola.

8-9. (a) Mo o lebelele Malaki 3:16, o bona nkare Jehova o tikwa byang mo re fetola mogahlanong? (b) King sa gore se ka tshosa ba bangwana?

⁸ Re jabodisa Jehova mo re bolabola ka tumelo ya rune. A re kamake gore Jehova wa re theetsela fote o jabola ka matla mo re garagara gore re thogo fetola megahlanong. (Bala Malaki 3:16.) Wa re rufa go šupetsa gore wa leboga mo re leketsa ka matla go maka so a se nyakang.—Mal. 3: 10.

⁹ Di napa di ba lekgwaying gore ke ntaba re fetola megahlanong. Mara, ba bangwana mo ba re ba leketsa go yemisa, ba fo kwa nkare letsogo lowa le ya roba. Mo nkare gago go ka mokgonone, di sa go kgongwetsi. Yemaneng re fo lebelela ditšhiko tse dingwana tsa Baebele ka go nyana tso re ka kopiselang ga tsona le tso di ka gelepang gore re leketse go fetola ka matla megahlanong.

10. (a) Ba go tlala ba rune re tshosanya king? (b) Ke ntaba di šupetsa go le mokgwa wa gabutši mo motho a tšhaba go yemisa letsogo gore a fetole?

¹⁰ Ayitsano o kwa nkare o kgahleletsiye ke se sengwana mo di nyaka o yemise letsogo o fetole mogahlanong? Mo nkare go sone, a yi wene o ntoši. Nnete ke gore ba go tlala ba rune re kwa re tšhoganyana mo re fetola mogahlanong. Gore o thogo le hlula letšhogo lowa, di nyaka o di tšibe gore o tshosa king. Ayitsano o tshosa ke gore o  nyoko lebala tso o nyakang go di fetola kela o tshosa ke gore o ka sa fetole tsona? Ayitsano o šekedisa ke gore tso o nyoko di fetolang di ka sa kwale go tshwana le tsa ba bangwana? Gabutšibutši, letšhogo la mošaga wone le gabutši. Mo o tšhoga ka mokgonone, di ya šupetsa gore o tseya ba bangwana ba go phala fote wa tinyanafatsa. Mokgwa wone Jehova o wo nyaka ka matla. (Pis. 138:6; Mafil. 2:3) Mara fote, Jehova o di nyaka ka matla gore o mo thanake o boye o tiyise magageru megahlanong. (1 Mathes. 5:11) O go nyaka ka matla fote o nyoko go neya lešiši mo o kwa nkare le ya gayela.

11. Mangwalo ma re gopotsa taba yifeng yo yi ka ga re gelepang?

¹¹ Mangwalo ma re gopotsa taba ye nngwana ke yowa. Baebele yi re ka mokana ga rune re fela re bolabola dilo tsa gore a di yi ka tsela. (Jak. 3:2) Jehova aa re o nyaka re make dilo nkare re yenele mmeleng fote le magageru a ma yemela gore re be ka mokgonone. (Pis. 103:12-14) Le bona ke magageru fote ba re nyaka ka matla. (Mar. 10:29, 30; Joh. 13:35) Magageru maa di kwisisa gore go gongwana mo re leketsa go fetola, diphetolo tsa rune a di tšwi ka mokgola rune ne re di foromme ka gona.

12-13. Re ka tšhuta ying ga Nehemiya le ga Jona?

¹² Nagana ka tso o ka kopiselang ga tsona ka ho Baebeleng tsa gore di ka go gelepa gore o thogo hlula letšhogo. Nagana ka monna yela ba reng ke Nehemiya. Ke mo a bereka ga kgoši ya go ba le matšhika. Nehemiya o yye a kwelela taba ya gore go na le bo ba sinyanyang mapharo le digheyiti tsa Jerusalema, taba yone yi mo kgongwetsiye ka matla. (Neh. 1:1-4) Mo kgoši yi re a hlaye gore ke ntaba a kgongwele, di ka makega gore ka mokgo a yyeng a tšhoga ka gona o yye a kwa nkare go khwešugiye se sengwana! Nehemiya o yye a rapela ka go yakgoswa ke mokane a mo fetola. Mo kgoši yi kwa tsotsone, yi leketsiye ka matla gore yi gelepe batho ba Modimo. (Neh. 2:1-8) Nagana fote le ka Jona. Mo Jehova a mo kgopela ga Jona gore a ye bolabola le batho ba hala Ninive, ke mo a tšhugiye ka matla a šinya a tšhabela ga gore a baa mo roma gona. (Jona 1:1-3) Mara Jehova o yye a mo gelepa ga Jona gore a ye a tšhomayelele batho ba Ninive. Fote mantsu ya a yyeng a ma botsa batho ba Ninive ma ba gelepiye ka matla. (Jona 3:5-10) Taba ya Nehemiya yi re tšhutisa gore di gabutši ka matla go thomisa ka go rapela mo re soko fetola. Ga Jona re tšhuta gore re ka di kgona go berekela Jehova le mo go nyarela tsa go re tshosanya ka matla. Ayitsano batho ba ka ho phutegong ba ka re tshusanya go tshwana le Maninive?

¹³ King tso di ka go gelepang gore tso o di fetolang mo o le megahlanong di thogo tiyisa ba bangwana? Tla re boneneng tse dingwana tso di ka ga re gelepang.

14. Ke ntaba di nyaka re lukiselele megahlano gabutši, fote re ka di maka leng tsotsone?

¹⁴ Lukiselela mogahlano wo mongwana le wo mongwana. Mo o ka lukisa dilo tsago gabutši go sa le nako wa boya wa lukiselela megahlano gabutši, o ka sa titšhugi mo di nyaka o gore o yemise letsogo o fetole. (Diy. 21:5) Nnete ke gore ye mongwana le ye mongwana o na le letheto lage la go lukiselela megahlano. Mokgekolo ye ba reng ke Eloise aa sa na monna fote o na le gana hala ga bo-80 ya mongwaga, yene o lukiselela Sewokamelo mo beke yi sa thoma. O re: “Megahlano yi natefela ka matla mo ke thomisa  go sa le nako ke tipalela ke ntoši.” Mmereko wa Joy a wo nape wo mo neya nako, mara o tipha nako ka Mokibela a thogo bala Sewokamelo. O re: “Ke kwana natso tsa go bala taba mo ke šele ke le thina le go ya megahlanong gore ke sa yi lebale.” Mogolo ye mongwana ye ba reng ke Ike o na le mmereko wa go tlala ka matla fote ke mošupatsela, o re: “Ke bona di mperekela go titšhutela ka gonyana ka gonyana go segela beke yi fela go phala go putetsa tsa go tlala ka nako ka yyoši.”

15. O ka maka byang gore o thogo lukiselela mogahlano gabutši?

¹⁵ King se sengwana so se ka re gelepang gore re thogo lukiselela mogahlano gabutši? Ka moka matšatši thomisa ka go rapela Jehova gore a go neye moya wa go hlawolega. (Luka 11:13; 1 Joh. 5:14) Tabogisa mahlo ka gonyana ga taba yone o bone gore o nyoko tla o tšhuta ka ying. Lebelela hlogotaba, dihlogo tse dinyana, dithombhe le mabhokisi ya go tšhutisa. Mo o kene o tšhuta serele ka serele, bala le mangwalo ya ma šupetsiwweng gana hone go segela mo wene o ka kgonang. Ghayela ka dilo tsone, o lebelele tsa gore wene o nyaka go tla o fetola ga tsona. Mo o lukiselele gabutši, o ka sa kwe di hlupa ka matla gore o yemise letsogo mogahlanong.—2 Makor. 9:6.

16. O na le dithulusu difeng, fote o di berekisa byang?

¹⁶ Mo di kgonega, berekisa dithulusu tsa go kena inthaneteng ka mmolabolo wa gore wa wo kwisisa. Jehova o makiye gore mokgahlo wage wo re makele dilo tsa gore re thogo kena inthaneteng mo re lukiselela megahlano. Ga JW Library^® re thogo dawonelowuda dipuku tsa go tšhuta ka tsona ke mokane ra di tšhela difowunung tsa rune kela dithebholeteng. Mo re makiye ka mokgonone, re ka titšhutela—kela ra tipalela kela go di theetsela—ka nako ye nngwana le ye nngwana le ga poleke ye nngwana le ye nngwana. Ba bangwana ba berekisa thulusu yone mo ba tijela ledhina mmerekong kela sekolong kela mo ba ya ga go ya. Watchtower Library le LAEBHRARI YA INTHANETENG^™ ya Watchtower di maka gore go be lola gore motho a tinyakollele tso a ka ga di tšhutang tsa gore o nyaka go napa a ro kenelela mo a di bala.

17. (a) Ke ntaba di le gabutši go lukiselela tsa go tlalanyana? (b) O tšhutiye ying ga vidiyo ya gore Nghanelena le Jehova—Lukiselela so o Nyoko Tlang o se Fetola?

¹⁷ Mo di ka kgonega, lukiselela tsa go tlalanyana tso o nyakang go di fetola ga tšhuto ye nngwana le ye nngwana. Ke ntaba? Ka taba la gore go ka sa duli go kgetiwa wene mo o yemisa letsogo. Ba bangwana ba ka yemisa letsogo nako ka yyoši, ke mokane ye a gapang mogahlano a ka fo kgeta ka wwoši. Ye a gapang mogahlano a ka fo kgera bo a ba kgetang mo a tshwere mogahlano gore a thogo fetsa ka nako. Byalo o sa tubi kela wa kgongwela phela, mo o bona a sa yakgoswe a go kgeta mo o nyaka go fetola. Mo o ka lukiselela tsa go tlala nyana, le wene o nyoko kota ka yyoši wa fetola. Se sengwana so o ka se lukiselelang ke go bala lengwalo. Mara leketsa ka matla go lukiselela gore o fetole le ka mantsu yago. *

18. Ke ntaba di sa nyake re lefisa mo re fetola mogahlanong?

 ¹⁸ O sa lefisi mo o fetola. Ga go tlala, diphetolo tsa go kwagala gabutši le tsa gore di ya tiyisana ke tsa gore a di ya lefa. Byalo titšhutise go sa lefisi mo o fetola. Leketsa go sa fitisi 30 ya disekonte. (Diy. 10:19; 15:23) Mo nkare o fetsiye mengwaga ya go tlala o kene o fetola ka ho mogahlanong, maka gore ba bangwana ba kopisele mo gago—o sa lefisi mo o fetola. Mo o tšhela ditaba tsa go tlala tsa gore di lefiye, o nyoko tshosa ba bangwana, ke mokane ba nyoko tseya nkare ba ka sa di kgone go fetola go tshwana nago. Fote mo o sa lefisi, o maka gore go be le ba go tlalanyana bo ba kgonang go fetola ga mogahlano wone. Ka matla mo ba ka fo thomisa ka wene go kgeta gore o fetole, maka gore phetolo yago yi fo re kwatla fote yi sa lefe. O sa nape o notelela ka mokana ga tsona tso di leng ga serele sone. Mo go šele go ntshiwwe monopo wa serele, o ka fo tlatsisa ka ditaba tse dingwana.—Lebelela lebhokisi la gore “Nka Fetola ka Ying?”

19. Ye a sipidisang mogahlano a ka go gelepa byang, mara di nyaka o make ying?

¹⁹ Mo nkare go na le serele so o nyakang go fetola ga sona, botsa ye a sipidisang mogahlano. Mo o nyaka go maka tsotsone, di nyaka o ye ga ye a sipidisang mogahlano ke mokane o handahande naye mo mogahlano wo soko thomisa. Mo go segela serele so o nyakang go fetola ga sona, yakgoswa o yemisela letsogo gedimo gore ye a sipidisang mogahlano a go bone gabutši.

20. Mogahlano wa phutego o tshwana ka ying le go jela tafoleng ka yyoši le banghana?

²⁰ Tseya megahlano ya phutego go tshwana le mo o le tafoleng o ja tsa go natefa le banghana bago. Tla re fo tseya gore magageru ya mangwana ka ho phutegong ba kwanne gore ba nyaka go gahlana gore ba bese nama ke mokane ba kgopela gore wene o tle o tshwere se sengwananyana so le nyoko tlang le se ja ka mokana ga lune. Ke mo o ka fo re king mara? O ka fo kwa o tšhoganyana, mara o ko fo leketsa ka matla gore o yapege tsa gore ye mongwana le mongwana a je a šale a leka dinwana. Jehova, yene ye a re memmeng, o re neyye tafola ya gore yi tlele ka tsa go ja tsa go natefa tso re ka di jang megahlanong. (Pis. 23:5; Mat. 24:45) Fote o jabola ka matla mo a bona re tla tafoleng yowa re tshwere se sengwana se senyananyana sa gabutši ka matla, gore le rune re tlatsise ga tso di leng gona. Byalo lukiselela gabutši gore o thogo fetola ka mokgo o ka di kgonang. Mo o maka tsotsone, o ka sa fo jela tafoleng ya Jehova, mara le wene o nyoko ba o leyela magageru se sengwana ka ho phutegong.