1. Ke ntaba re sa makale mo re bona go tlele taba ya go sa tshepanane ho lefaseng?

 BATHO ga lefase lowa la go lawola ke Sathane a ba sa di tšiba le gore ba ka tshepa mang. Ga go tlala ba tšebisiye ke bo ba yetang mahlong ga tsa dibhizinisi, ba dipolotiki le bo ba go yeta dikereke mahlong. Taba yonone yi makiye le gore ba sa sa tshepa banghana, bayagelani le mong mašaga ya bona. Phela taba yone a yi makatse. Bhayibele yi hlayye botala gore: “Ka dinako tsa mafelelo. . . , batho go nyoko ba . . . ba go sa tshepege, . . . ba go hlaya matsaka ka ba bangwana, . . . ba go rekisana.” Tsotsone di rela gore batho ba nyoko tshwana le modimo ye a lawolang lefase lowa wa gore tsa go tshepega a yi layini yage.—2 Thim. 3:1-4; 2 Makor. 4:4.

2. (a) Ke mang wa gore a re kamake le ka gonyana gore re ka mo tshepa? (b) King so ba go tlala ba tiputsisang sona?

² Ka taba la gore ke rune Makreste re ya di tšiba tsa gore Jehova re ka mo tshepa. (Jer. 17:7, 8) Phela a re kamake gore o re nyaka ka matla fote a ka sa “tsoge a lahliye” banghana bage. (Pis. 9:10) Fote re ka mo tshepa ga Jeso Kreste ka taba la gore o yye a re kgwela. (1 Pet. 3:18) Mo re kene re phela re di bonne tsa gore tso Bhayibele yi re yetetsang ka tsona re ka di tshepa. (2 Thim. 3:16, 17) A re kamake gore re ka tshepa Jehova, Jeso ra boya ra tshepa le Bhayibele. Mara ba bangwana ba tiputsisa gore, ayitsano di ya makega gore re fo dula re tshepa magageru ka phutegong. Mo nkare o re eya, king so se makang gore o ma tshepe?

3. Ke taba yifeng ye kgolo yo Jehova a re makeleng yona? (Mareka 10:29, 30)

³ Jehova o ro re kgeta a re kenisa ka mutšing wa lefase ka mokana ga lona ga gore go na le malata yage. Ye lune, phela o ro re kota! (Bala Mareka 10:29, 30.) Lefaseng ka mokana ga lona re na le magageru ya banna le ya basadi ya gore ma mo nyaka ka matla ga Jehova go fo tshwana le rune fote ba liketsa ka matla gore ba berekise melawo yage  mo ba kene ba phela. Mmolabolo, setšo kela ka mokgo re yaparang a di nape di tshwana mara re fo kwa re le selo ka ssoši le mo re sa nape re tšibana ka matla. Fote di re natefela ka matla mo re gahlanne nabo gore re thogo thanaka re boya re rapela Papa wa rune ye a re nyakang ka matla wa ku malenghelengheng.—Pis. 133:1.

4. Ke ntaba di nyaka re tikokotlela ka magageru?

⁴ Gana byalo ke mong yona nako ya gore re dule re mamarelanne le magageru. Ka dinako tse dingwana ba re gelepa go rwala tso di re robang. (Marom. 15:1; Magal. 6:2) Fote ba re hlohletsela gore re dule re tshwaraganne ka go maka mmereko wa Jehova re boye re dule re tiyye ga tso tsa Modimo. (1 Mathes. 5:11; Maheb. 10:23-25) O fo nagana gore ne go nyoko ba byang hala le gore ne re sa tšhireletse ke phutego gore re sa thogathoge mo re hlasela ke manaba ya rune go leng Sathane Diyabolo le lefase lowa la go befa. Go se botala Sathane le bo a ba lawolang ba nyoko hlasela malata ya Modimo. Re nyoko yi leboga re sa fetsi taba ya gore re ko ba re se ntoši ka nako yone re ko ba re na le magageru!

5. King so se makang gore ba bangwana ba kwe ba di tšhaba tsa go tshepa magageru?

⁵ Mara ba bangwana ba kraya di se lula go tshepa magageru ka taba la gore di ka fo ba di makegiye gore ye mongwana ka ho phutegong o makiye gore ba sa sa mo tshepa kela a šitegiye go maka tso a di tshepisiyeng. Kela di ka fo makega gore ye mongwana ka ho phutegong o yye a bolabola kela a maka selo sa gore se ba kwisiye go baba ka matla. Dilo tsa mošaga wonone di maka gore tsa go tshepa ba bangwana di re thathafele. Byalo, king so se ka re gelepang gore re boye re tshepe magageru fote?

6. Mo re nyaka ba bangwana di nyoko re gelepa ka mokgo mang gore re thomise go ba tshepa? (1 Makorente 13:4-8)

⁶ Di lula go tshepa ba bangwana mo nkare re ba nyaka ka matla. Makorente wa Mathomo tema 13 yi bolabola ka taba ya go nyakanana ya gore yi ka re gelepa gore re boye re tshepe ba bangwana. (Bala 1 Makorente 13:4-8.) Mo re beyisa temanyana 4 yi  re “Motho wa go nyaka batho ba bangwana ka matla, o lefiselana pelo fote o makela ba bangwana dilo tsa gabutši.” Jehova o re lefisela pelo le mo re mo sinyele. Byalo di rela gore le rune re ka lefisela magageru pelo mo ba ka bolabola kela ba maka dilo tsa gore di ya re tshwatisa kela di re kwisa go baba. Temanyana 5 yi tokegela ka gore: “[Motho wa go nyakanana ] aa yakgoswe a toba. fote aa tshware ba bangwana ka pelo.” Phela a re di nyake tsa go ‘tshwara ba bangwana ka pelo,’ re dula re gopola tso ba di kekemisiyeng go fo makela gore re tle re ba gopotse tsona ku mahlong. Mmolabodi 7:9 yi re di nyaka re “sa yakgoswele go kwata.” Di ko ba di le gabutši ka matla mo re berekisa mantsu ya ma leng ga Maefeso 4:26 ya gore: “letšatši le sa dikele le sa kwatiye”!

7. Ditšhiko tso di leng ga Matewu 7:1-5 di ka re gelepa ka mokgo mang ga taba ya go tshepa ba bangwana?

⁷ Se sengwana so se ka re gelepang gore re tshepe batho ba bangwana ke gore re tseye magageru ka mokgo Jehova a ma tseyang. Modimo o ma nyaka ka matla fote aa balele tso ma di sinyang. Le rune di nyaka re make ka mokgonone. (Pis. 130:3) Di nyaka re karakare ka matla gore re thogo bona mekgwa ya wona ya gabutši re tshepe le gore ma ka di kgona go maka tsa gabutši re sa fo dulela go solasola tso ma di kekemisang. (Bala Matewu 7:1-5.) Go ko ba gabutši go fo tseya gore ma nyoko maka tsona ka taba la gore motho wa go nyakanana o “tshepa dilo ka mokana ga tsona.” (1 Makor. 13:7) Mara taba yowa a yi rele gore Jehova o re re fo lla go tshepa motho ye mongwana le ye mongwana, mara o nyaka re ba tshepa ka taba la gore le bona ba tišupetsiye gore baa tshepega. *

8. O ka maka ka mokgo mang gore o thomise go tshepa magageru?

⁸ Taba ya go tshepega a yi šiyane kgole le taba ya go hlompa, di nyaka motho a ro karakara gore a thogo di kraya fote di tseya nako. Mara o ka maka byang gore o thogo tshepa magageru? Di nyaka o ma tšiba gabutši. Mo o le mogahlanong wa phutego o bolabole nabo. O boye o ba kgopele gore le bereke ggoši ga mmereko wa go tšhomayela. Ba lefisele pelo o ba neye lešuba la gore ba thogo šupetsa gore nnete baa tshepega. O ka kraya gore mo o sa thoma o nyoko kgeta gore ga ditaba tsago ke difeng tso o nyoko di botsang motho wa gore a yi botala o mo tšiba. Mo senghana sa lune se kene se ya se tiyelela o ko di kweng le wene gore a o sa tšhaba go mmotsa se sengwana le se sengwana. (Luk. 16:10) Mara o nyoko maka byang mo mogageru yene a ka go sepela ka fase o šala o tikwa le wene gore a o sa mo tshepa? O sa yakgoswele go lahla tewu. Mara o fo yemanyana. Fote o sa tinwisi ke go tshepa magageru o makisa ke tso ba bangwana ba yyeng ba di maka. Ga taba yowa, re nyoko lebelela mošupetso wa malata ya go tlala ya gore maa tshepega ya Jehova ya gore le mo ma yye ma kwatisa ke tso ba bangwana ba di makiyeng ma f’lo ya mahlong ma tshepa batho ba bangwana.

9. (a) Hanna o šupetsiye ka mokgo mang gore o dula a tshepa mokgwa wa Jehova wa go maka dilo le mo yi le gore bo a ba kgetiyeng gore ba yete mahlong ba fela ba kekemisa go gongwana? (b) Tso Hanna a gahlanneng natso di go tšhutisa ying ga taba ya go tshepa mokgwa wa Jehova wa go maka dilo? (Lebelela sethombhe.)

⁹ Ayitsano o yye wa tšebisa ke tso di makiyeng ke mogageru wa gore go na le mmereko wo a wo makang ka phutegong? Mo nkare go ka mokgonone, di nyoko go berekela go lebelela mošupetso wa Hanna. Ka dinako tsotsone ye ne a yeta mahlong ga tso tsa Modimo ke Moprista ye Mogolo ye ba reng ke Eli. Mara ba mutši wa Eli ke mo ba sa titshware gabutši. Barwayi bage ba gore ne ba ba neyye mebereko yo ba tshwaneleng ba yi make, ke mo ba fo dulela go maka tsa go sa hlamatsega mara papa bona a sanka a ba wolola a tiyisiye ka ganong. Fote Jehova a sanka a yakgoswa a tseyela Eli mmereko wone. Le mo go le ka mokgonone, Hanna a sanka a jikela Modimo a tipotsa gore yene a ka sa sa ya go ye rapeleng ku tebarenekeleng mo Eli a sa na a bereka  go le moprista ye mogolo. Nakwela Eli a bona Hanna a rapela fote a kgongwele o yye a fo fetsa ka gore wa tlayila. Aa tihlupa ka go nyaka go tšiba gore bothatha king mara a fo tabogela go solasola mosadi yene wa gore o kgongwele. (1 Sam. 1:12-16) Le mo go le ka mokgonone, Hanna o yye a tshepisa gore mo a ka kraya ngwana wa mošomanyana o nyoko mo leya gore a tle a bereke tebarenakeleng ga gore o nyoko pasopa ke yene Eli. (1 Sam. 1:11) Ayitsano taba ya barwayi bo ba Eli ne di nyaka gore yi lukisiwe? Eya fote Jehova o yye a yi lukisa ka nako ya gona. (1 Sam. 4:17) Mo go le Hanna yene Modimo o yye a mo rufa ka ngwana wa mošomanyana ye ba reng ke Samuwele.—1 Sam. 1:17-20.

10. Kgoši Dafita o yye a maka ka mokgo mang gore a fo ya mahlong a tshepa ba bangwana le mo yi le gore go na le bo ba yyeng ba mo sepela ka fase?

¹⁰ Ayitsano le wene di yye dya go makegela tsa gore monghanago ye mogolo a go jikele kela a go sepele ka fase? Mo nkare di yye dya go makegela lebelela mošupetso wa Kgoši Dafita. Monghanage ke mo go le morene mongwana ye ba reng Ahitofele. Mara mo morwayi wa Dafita ye ba reng ke Absalomo a liketsa go ketula papage ga setulo sa go lawola, Ahitofele o yye a gelepa Absalomo ga taba yonone ya go jikela Dafita. A re kamake gore di mo kwisiye go baba ka matla ga Dafita mo a bona morwayi wage le motho ye ne a tipotsa gore ke monghanage ba mo jikela! Le mo go le ka mokgonone, Dafita a sanka a lisetsa taba ya gore ba mo sipidiye ka fase yi mo lahlisa go tshepa ba bangwana. O yye a fo ya mahlong a tshepa monghanage ye mongwana ye ba reng ke Hušayi wa gore yene a sanka a di kena tsa go mo jikela. Dafita ke mo a sa sinyi mo a tshepa morenene. Phela Hušayi o yye a šupetsa gore ke mong monghanaghana la go šinya a beya lephelo lage kotsing gore a thogo gelepa Dafita.—2 Sam. 17:1-16.

11. Lelata la Nabhala le šupetsiye ka mokgo mang gore le ya ba tshepa batho ba bangwana?

¹¹ Lebelela mošupetso wa lelata le lengwana la Nabhala. Dafita le masole yage ba yye ba tšhireletsa malata ya Leisrayele le lengwana lo ba reng ke Nabhala. Mo goya-goya Dafita o yye a kgopela Nabhala ye wa gore ne a ghannye gore a neye masole yage tsa ja tso a ka kgonang go ba neya. Mara Nabhala o f’lo ba kona le mo yi le gore ne a sa kgopele gore a ba neye mahinyahinya ke mokane Dafita a kwata a segelela sepheto sa gore o nyoko fetsa ka banna ka mokana ga bona bo ba leng ka mutšing wa Nabhala. Ye mongwana wa lelata lage o yye a botsa Abhigheyili mosadi wa Nabhala ka seyemo sone. Lelata lone ke mo go le ye mongwana wa ba mutši wa Nabhala byalo ne a di tšiba tsa gore  Abhigheyili ke mo a ka ba phonisa. So se makiyeng gore a sa fo khukhuna a tšhaba ke gore ne a tshepa tsa gore Abhigheyili a ka di kgona tsa go lukisa seyemo sone. Fote so se makang gore a tshepe gore mosadi yewa ne a ka tshwaragana le seyemo sowa gabutši ke ka taba la gore batho ne ba mo tšiba gore o maka dilo a šupetsa gore o hlalefiye. Mpela di napiye di bonala tsa gore lelata lowa ke mo le sa pumutsa. Abhigheyili o yye a šupetsa lešiši ke mokane a maka gore Dafita a tšhentšhe sepheto so ne a se segelele. (1 Sam. 25:2-35) Ne a di tshepa tsa gore Dafita o nyoko maka dilo gabutši.

12. Jeso o šupetsiye ka mokgo mang gore ne a ba tshepa bo ba mo latelelang le mo ne ba fela ba kekemisa go gongwana?

¹² Jeso ke mo a ba tshepa bo ba mo latelelang le mo yi le gore ne ba fela ba kekemisa go gongwana. (Joh. 15:15, 16) Nakwela Jakobo le Johane ba kgopela Jeso gore a ba beye ga mayemo Mmušong, Jeso a sanka a kamaka gore king so se ba tšhofang gore ba berekele Jehova fote a sanka a re aa sa di nyaka gore go be mapostola yage. (Mar. 10:35-40) Ka nthagonyana, ka mokana ga bona bo ba mo latelelang ga Jeso ba yye ba mo šiya a le ntoši bošego bya mo a tshwariwa. (Mat. 26:56) Mara Jeso o yye a fo ya mahlong a ba tshepa. Ne a di tšiba tsa gore a baa yenela fote “o ba nyakiye go segela mafelelong.” (Joh. 13:1) Mo Jeso ba mo tsusiye ga bo ba kgwileng o yye a neya mapostola yage ya go tshepega 11 ya wona mmereko wo mogolo ka matla wa go yeta mahlong ga taba ya go maka gore batho go be malata ba boye ba pasope le dinku tsage. (Mat. 28:19, 20; Joh. 21:15-17) Phela ne a sa sinyi mo a tshepa banna bowa ba gore a baa yenela. Ka mokana ga bona ba yye ba berekela Jehova ka go tshepega go segela ba kgwa. A re kamake gore Hanna, Dafita, lelata la Nabhala, Abhigheyili le Jeso ba re beyele mošupetso wa gabutši ga taba ya go tshepa batho ba gore a baa yenela.

13. King so se ka makang gore motho a sa sa tshepa ba bangwana?

¹³ Ayitsano o yye wa tshepa mogageru la go šinya o mmotsa sephiri sago ke mokane ka nthagonyana wa kwa taba yela yi šele yi galagala? O ka šala o sa tšibi gore o kene kakaye. Mogageru ye mongwana wa mosadi o yye a botsa mogolo taba yo yi mo kokonang. Ke mokane ka letšatši la go latela mosadi wa mogolo yene a mo fowunela a liketsa go mo tiyisa dya napa di fo šupetsa gore taba o yi krayye kaye. Re ka sa mo sole ga mogageru ye wa mosadi mo a sa sa tshepa mogolo yewa. Mara tsa go kgopela gore ba mo gelepe di yye dya mmerekela ka matla. O yye a kgwata mogolo ye mongwana ke mokane a mo gelepa gore a sa yi lisetse taba ya go ya mahlong a tshepa bagolo.

14. King so se yyeng sa gelepa mogageru ye mongwana gore a boyele a tshepe ba bangwana?

¹⁴ Mogageru ye mongwana o tsere nako a sa tšhayisane le bagolo ba bangwana ka babedi ba gore ne a tipotsa gore a ka sa tsoge a ba tshepiye. Mara o yye a thomisa go nagana ka tso a kwileng di hlaya ke mogageru ye mongwana wa gore o mo hlompa ka matla. Mantsu yane ya go mo tikisa pelo ke mo ma re: “A re lwe le magageru mara re lwa le lenaba go leng Sathane.” Mogageru yene o yye a ghayela ka mantsu yane a rapela ke mokane a di kgona go lukisa ditaba le bagolo bone ka babedi.

15. Ke ntaba di ka tseya nako gore motho a boyele a tshepe ba bangwana? Re beyisele.

¹⁵ Ayitsano di yye dya go makegela tsa gore ba re o tšwe o yemmenyana ga mmereko wo wo makang? Phela taba yone a yi go baba ga yona. Grete le mmane wage ke mo go le Dihlatse tsa go tshepega ku Nazi Jeremane ka mengwaga ya gana hala ga bo 1930 nakwela mmereko wa rune ba wo rakele. Grete ke mo a jabolela go kopollela magageru Sewokamelo. Mara mo magageru ma di kwelela tsa gore papage aa kwane le nnete ba yye ba kgopela gore a fo tšwa a yemmenyana ba tšhaba gore papage a ka ba sepela ka fase a rekisa phutego ga bo ba go phigisa. Dintshitshire tso Grete a gahlanneng natso a di ya felela gana hone. Mo Ntwa ya Bobedi ya Lefase yi kene yi ya mahlong magageru ma yye ma gana go neya Grete le mmane wage dimakazini fote ba sa nyake le go bolabola nabo mo ba gahlana nabo pateng. Yii dya baba! Ka taba la gore sethogo sone ne go le mokoti Grete o yitseri di tsere nako gore a  tshwarele a boye a thomise go tshepa magageru yane fote. Mo goya-goya o yye a yamogela gore Jehova a ka fo ba a šele a ma tshwarele magageru yane byalo di nyaka le yene a make ka mokgonone. *

16. Ke ntaba di nyaka re hlula tso di ka re šitisang ga taba ya go tshepa batho ba bangwana?

¹⁶ Mo nkare o yye wa makegela ke taba ya mošaga wonone ya go kwisa go baba di nyaka o ro karakara gore o boyele o tshepe batho ba bangwana. Di ka fo tseya nako mara o ka sa tisole mo o karakara. Mo re beyisa, mo nkare o yye wa ja tsa go ja tsa gore a di go tshware gabutši ka ku teng o šala o kwa nkare o ro ja tšhefu di ka maka gore o tikwe o sa sa nabela go ja selo. Le mo go le ka mokgonone, taba yone yi go makegeleng yi ka sa make gore o nape o lisetse go ja. Di fo tshwana le ho ga taba ya go tshepa magageru, tsa go baba tso di re makegeleng di ka sa ro maka gore re nape re sa sa ma tshepa ka matlamatla ka taba la gore re ya di tšiba gore a maa yenela. Mo re kene re liketsa gore re boye re tshepe batho ba bangwana re nyoko jabola fote re nyoko lebelela tso re ka di makang gore ka phutegong go be le go tshepanana.

17. Ke ntaba go tshepanana go le taba ye kgolo fote re nyoko petapeta ka ying ga hlogotaba ya go latela?

¹⁷ Ga lefase lo la go lawola ke Sathane a di lula go kraya motho wa go tshepega mara go tshepa ba bangwana go maka gore taba ya go nyaka magageru ya lefaseng ka mokana ga lona yi nape yi ro neyetsana. Fote taba yonone ya go tshepa ba bangwana yi maka gore re jabole fote re be selo ka ssoši gana byalo, yi nyoko boya yi re tšhireletsa ku mahlong mo dilo di thathafa. Byalo o nyoko re king mo nkare o yye wa kwaletsa ke taba ya gore a sanka ba go bereka gabutši? Liketsa go tseya dilo ka mokgo Jehova a di tseyang, berekisa ditšhiko tsa Bhayibele, karakara ka matla gore magageru o ma nyake fote o tšhute le ga mešupetso yo yi leng ka ho Bhayibeleng. Taba ya gore re yye ra kwisa go baba ke mo ba bangwana ba re sepela ka fase re ka yi hlula ra boya ra thomisa go tshepa ba bangwana fote. Mo re kene re maka ka mokgonone ba nyoko re rufa ka banghana ba gore ba ‘mamarela motho go phala ngwana gabo.’ (Diy. 18:24) Taba ya go tshepa batho ba bangwana a yi rele gore rune re nyoko fo dula re llela gore ba bangwana ba re tshepe, di nyaka le rune re tshepege. Ga hlogotaba ya go latela, re nyoko lebelela tso re ka di makang go šupetsa magageru gore le rune ba ka re tshepa.