1-2. Di nyaka babelegi ba tikwe ka mokgo mang mo ngwana wa bona a butsisa ka Modimo le ka Bhayibele?

 BA GO tlala ba ka dumela gore go ba mmelegi ke mong letogo. Mo nkare ke wene mmelegi wa go ba le ngwana ye monyana, re ya go thanaka gore o karakara ka matla gore o thogo maka gore a be tumelo ya gore yi tsikiye. (Dot. 6:​6, 7) Mo ngwanago a kene a gola, o nyoko thomisa go butsisa diputsiso ka tso re di dumelang, tsa go tshwana le gore ke ntaba Modimo a sa nyake re maka dilo tse dingwana.

² Mathomisong, tso ngwanago a di butsisang di ka go hlupa nyana. O ka šinya o nagana gore ngwanago o thomisa go gayela tumelo. Mara mo bana ba kene ba gola, di nyaka ba butsise diputsiso gore ba thogo maka gore tumelo ya bona yi tsike. (1 Makor. 13:11) Byalo, di sa go tshose tsone. O ka napa o tseya diputsiso tso ngwanago a di butsisang ka tso re di dumelang go le lešuba la go mo gelapa gore a kgone go berekisa monagano wage gabutši.

3. Re nyoko petapeta ka ying ga hlogotaba yowa?

³ Ga hlogotaba yowa, re nyoko petapeta ka tso babelegi ba ka di makang gore ba gelepe ngwana kela bana ba bona gore (1) ba be le tumelo ya gore yi tsikiye ga Modimo le ga Bhayibele, (2) ba kwisise gore ke ntaba go theetsela tso Bhayibele yi di hlayang ka tsa go loka le tsa go sa loka go nyoko ba berekelang, (3) ba kgone go hlatollela ba bangwana tso ba di dumelang. Re nyoko petapeta ka gore ke ntaba di le gabutši gore bana ba butsise diputsiso, fote re nyoko bolabola ka tse dingwana tsa gore le ka di maka le bana ba lune gore le thogo ba hlatollela tso le di dumelang.

 GELEPA NGWANAGO GORE A BE LE TUMELO YA GORE YI TSIKIYE GA MODIMO LE GA BHAYIBELE

4. Ngwana a ka butsisa diputsiso tsa mošaga mang, fote ke ntaba?

⁴ Babelegi ba gore ke Makreste baa di tšiba gore bana ba bona ba ka sa ba le tumelo ka taba la gore babelegi bane ba na le tumelo. A wa belegiwa o kene o dumela ga Jehova. Go fo ba ka mokgonone le ka ngwanago. Mo nako yi kene yi ya, ngwanago a ka ba le diputsiso tsa go tshwana le tsa gore: ‘Ke di tšiba byang gore Modimo o gona? Ayitsano nka napa ke di tshepa tso Bhayibele yi di hlayang?’ Gabutšibutši Bhayibele yi re hlohletsela gore re berekise “menagano” le gore re ‘nyakolle gore dilo ka mokana ga tsona ke nnete.’ (Marom. 12:1; 1 Mathes. 5:21) Byalo o ka mo gelepa byang ngwanago gore a thogo tiyisa tumelo yage?

5. King so babelegi ba ka se makang gore ba gelepe ngwana wa bona gore a dumele tso di hlayang ke Bhayibele? (Maroma 12:2)

⁵ Hlohletsela ngwanago gore a nyakolle gore dilo tso Bhayibele yi di tšhutisang ke nnete. (Bala Maroma 12:2.) Mo ngwanago a butsisa diputsiso, napa o mo šupetsa gore a ka di kraya byang diphetolo ka go berekisa dithulusi tsa go tshwana le Watch Tower Publications Index le Tlhahlo ya go Dira Nyakišišo ya Dihlatse tša Jehofa. Ga Tlhahlo ya go Dira Nyakišišo ya Dihlatse tša Jehofa, ka tlase ga hlogotaba ya “Bhayibele,” a ka fo lebelela ga hlogotaba ya gore “Yi hlohletsele ke Modimo” gore a thogo kraya tsa go šupetsa gore Bhayibele a go fo ba puku ya gore yi f’lo ngwala ke batho nje. Mara ke mong “lentsu la Modimo.” (1 Mathes. 2:13) Mo re beyisa, a ka nyakolla ka mutši wa ku botala wa Maasiriya wa Ninive. Ku botala, bo ba go nyakolla tsa ka Bhayibeleng ke mo ba hlaya gore mutši wa Ninive a sanka wa ba gona. Mara gana hala ga bo 1850, mašupi ya mutši wone ba yye ba ma kraya mo ba yepa, fote tsotsone ne di šupetsa gore tso Bhayibele yi di hlayyeng ne go le mong yona nnete. (Zef. 2:​13-15) Mara gore a kraye tsa go tlala ka gore mutši wa Ninive wo makiye byang gore go makege seporofeto sa Bhayibele, a ka lebelela hlogotaba ya “Nje o di Kwelele?” ga Sewokamelo sa November 2021. Mo a ka lebelela tso di hlayang ke dikgatiso tsa rune ke mokane a lebelela tso a di tšhutang ga encyclopedia le ga dipuku tse dingwana tsa gore dya tshepega, tsowa di nyoko mo gelepa gore a nape a di tshepa tsa gore tso Bhayiele yi di hlayang ke mong yona nnete.

6. Babelegi ba ka gelepa byang ngwana wa bona gore a bone gore Bhayibele ya korola. Beyisa. (Lebelela le sethombhe.)

⁶ Gelepa ngwanago gore a bone gore ke ntaba tso Bhayibele yi di tšhutisang go le nnete. Babelegi ba thulegele ke mašuba ya go tlala ya gore ba ka bolabodisana le bana ba bona ka Bhayibele kela ka tumelo yo ba nang nayo ga Modimo. Ba ka bolabodisana nabo mo ba vakašele dimuziyamo, phakeng kela mo ba vakašela ofisi ya lekala ya Dihlatse tsa Jehova. Mo re beyisa, mo le le ga muziyamo,  le ka fo ba le le tsere leyeto la vakašela gana hone kela le ka fo ba le kenne ka inthanete, o ka maka gore ngwanago a tseyele gedimo dilo tso di makegiyeng ku botala kela dinnete tse dingwana tsa gore di ka tiyisa tumelo yage ga taba ya gore Bhayibele yi napa yi ro korola. Ayitsano ngwanago wa di tšiba tsa gore lebitso la Modimo le nyarela ga letlapa la sepyatla la go ba le gana hala ga 3 000 ya mengwaga lo ba reng ke Moabite Stone? Mong letlapa la mannete la Moabite Stone ba le beyye ga poleke ya gore ba beyye dilo tsa botala ya Louvre hala Paris, France. Fote letlapa la go tshwana le lowa la Moabite Stone le gona ga poleke ya “Bhayibele le Lebitso la go Hlawolega” ya gore yi ga Ntlo ye Kgolo ya Lefase ka Moka ya Dihlatse Tsa Jehova hala Warwick, New York. Letlapa la Moabite Stone le wunyulla taba ya gore Kgoši Meša wa Mowaba o yye a jikela Israyele. Sowa se fo napa se re kwatla le tso Bhayibele yi di hlayang. (2 Mag. 3:​4, 5) Mo ngwango a bona taba ya gore tso Bhayibele yi di hlayang ke nnete fote a yi pumutse, tumelo yage yi nyoko napa yi tiyelela ka matla.—Tshwanisa le 2 Dikoronika 9:6.

7-8. (a) King so re se tšhutang ga dilo tsa go bafala tso re di bonang ga hlago? Beyisa. (Lebelela le sethombhe.) (b) Ke diputsiso difeng tso di ka gelepang ngwanago gore a tiyise tumelo yage ga ye a Makiyeng dilo?

⁷ Hlohletsela ngwanago gore a nagane ka tso Jehova a di makiyeng. Mo le kene le sepela magayeng kela mašomong, maka gore ngwanago a bone dilo tsa go makatsa tso di leng ga hlago. Ke ntaba? Ka mokgo di makiwweng di šupetsa gore go na le wa go hlalefa wa gore o di makiye. Mo re beyisa, bo ba tsa sayinse ba tsere mengwaya ya go tlala ba tšhuta ka dilo tsa gore di yemme nkare ke selo sa kgokolo. Ye mongwana wa tsa sayinse ye ba reng ke Nicola Fameli o re mo o bala nombhoro ya dilo tsa gore di yemme nkare ke selo sa kgokolo ga dilo tsa hlago, o fo napa o di bona gore di ya tshwana. Dilo tsowa ba di bitsa gore ke dilo tsa go lategetsana tso ba reng ke Fibonacci. Re ka bona tso tsa gore di yemme nkare ke selo sa kgokolo ga dilo tsa go tlala, tsa go tshwana le ka mokgo ditšhotšho tsa dinanedi di yemmeng ka gona, ga dikgoopa tsa ka meetšing, ga matlakala ya dimilane le ga mabhlomu ya gore ba maka makgura ka wona. a

⁸ Mo ngwanago a ke ne a tšhuta tsa go tlala ka sayinsi sekolong, o nyoko thomisa go bona melawo ya ka mokgo dilo tsa go tlala di yemegiyeng ka gona. Mo re beyisa, mehlare ya go tlala yi na le ka mokgo yi yemmeng ka gona ga gore gwa tshwana. Kutu ya yona yi thunya makala ke mokane gwa ba le matlakala ya manyana. Ka mokgo yi makang ka gona ba re ke fractal. Dilo tsowa di krayega le ga dilo tse dingwana tsa hlago. Mara ke mang ye a makiyeng melawo ya gore go feleletse go ba le dilo tsowa tsa go bafala? Ke mang a makiyeng gore dilo tsowa re di bonang ga hlago di be ka letheto fote di be gabutši? Mo ngwanago a ghayela ka diputsiso tsa go tshwana le tsowa, ke gona mo a nyoko napang a di tshepa tsa gore Modimo ke yene a makiyeng dilo ka mokana ga tsona. (Maheb. 3:4) Mo  a kene a gola, o ka mmutsisa gore, “Mo nkare Modimo ke yene wa gore o re makiye, ayitsano di ko ba di sa kwagale go hlaya gore o re neyye le melawo yo yi ka re gelepang gore re thogo jabola?” Ke mokane o ka mo hlatollela gore Modimo o re neyye Bhayibele gore a thogo re šupetsa gore re ka maka ying gore re thogo jabola.

GELEPA NGWANAGO GORE A DI BONE GORE KE NTABA DI NYOKO MMEREKELA MO A THEETSELA TSO BHAYIBELE YI DI HLAYANG KA DILO TSA GORE DI GABUTŠI LE TSA GORE A DI GABUTŠI

9. King tso di ka makang gore ngwana a butsise diputsiso ka melawo ya go bolabola ka gore re titshware byang?

⁹ Mo nkare ngwanago o butsisa ka melawo ya ka ho Bhayibeleng ya gore yi bolabola ka gore re titshware byang, liketsa go bona gore ke ntaba a butsisa diputsiso tsone. Ayitsano o phigisa melawo ya Bhayibele kela bothatha go fo ba taba ya gore mo a bolabola le ba bangwana o šitega go yemelela tso a di dumelang? Ga mayemo yane ka mabedi, o ka kgona go gelepa ngwanago gore a tseyele gedimo melawo ya Bhayibele ka go tšhuta naye le berekisa puku ya Tikwise ka Lephelo go ya go Yye! b

10. O ka mo gelepa byang ngwanago gore a dule a nagana ka senghana sage le Jehova?

¹⁰ Hlohletsela ngwanago gore a se tseyele gedimo senghana sage le Jehova. Mo o kene o tšhuta Bhayibele le ngwanago, berekisa diputsiso le mešupetso ya gore yi ga puku ya Tikwise ka Lephelo go ya go Yye! gore o thogo kwisisa ka mokgo a tikwang ka gona ka dilo tsa go tlala. (Diy. 20:5) Mo re beyisa, setšhuto 8 se tshwanisa Jehova le monghana wa gore o na le taba le rune wa gore fote o re gopotsa dilo tsa gore di nyoko re pasopa dya boya dya re berekela. Ka nthago ga gore le petapete ka 1 Johane 5:​3, o ka butsisa gore, “Ka gore re ya di tšiba gore Jehova ke Monghana wa gabutši, di nyaka re di tseye byang dilo tso a re botsang tsona?” Putsiso yone yi ka fo kwagala yi le lula, mara mo o yi butsisa, yi kgona go gelepa ngwanago gore a thogo tseya melawo ya Modimo yi le ka mokgo a re šupetsang ka gona gore o re nyaka ka matla.—Jes. 48:​17, 18.

11. O ka mo gelepa byang ngwanago gore a thogo di tseyela gedimo ditšhiko tsa Bhayibele? (Diyema 2:​10, 11)

¹¹ Bolabolaneng ka ka mokgo re ka berekelang ke go berekisa ditšhiko tsa Bhayibele. Mo le bala Bhayibele kela temanyana ya letšatši le le ggoši, bolabolaneng ka gore ditšhiko tsa Bhayibele di gelepiye mutši wago ka mokgo mang. Mo re beyisa, ayitsano ngwanago o kwisisa gore di mmerekela byang mo a karakara ka matla fote a ya mahlong bolabola nnete? (Maheb. 13:18) O ka boya wa šihlela taba ya gore go berekisa ditšhiko tsa Bhayibele go re gelepa ka mokgo mang gore re dule re philegiye fote re jabodiye. (Diy. 14:​29, 30) Go bolabola ka ditšhiko tsa go tshwana le tsowa go nyoko gelepa ngwanago gore a thogo tseyela hlogong mayele ya Bhayibele.—Bala Diyema 2:​10, 11.

12. Papa ye mongwna o mo gelepa ka mokgo mang ga morwayi wage gore a thogo di tseyela gedimo ditšhiko tsa Bhayibele?

¹² Steve wa gore ke papa hala France, o hlatolla ka mokgo yene le mosadi wage ba gelepiyeng morwayi wa bona Ethan, wa gore o sa gola gore a thogo bona gore Jehova o re neyye melawo ka taba la gore o re nyaka ka matla, o re: “Re mmutsisa diputsiso tsa go tshwana le tsa gore, ‘Ke ntaba Jehova a nyaka gore re hlompe tšhiko yowa? Tsowa di re šupetsa ka mokgo mang gore o re nyaka ka matla? Go ka makega ying mo o ka sa berekise tšhiko yone?’” Go bolabodisana ka mokgonone go gelepiye Ethan gore a dumele tso Jehova a hlayang gore di lukiye. Steve o tokegela ka gore: “So re nyakang go se segelela ke go gelepa Ethan gore a bone gore Bhayibele yi na le tsa go hlalefisana tsa gore di phala go hlalefa ga batho.”

13. Babelegi ba ka tšhutisa bana ba bona byang gore ba berekise ditšhiko tsa Bhayibele? Beyisa.

¹³ Tšhutisa ngwanago gore a thogo berekisa ditšhiko tsa Bhayibele. O ka thulegela ke lešuba mo  ngwanago ba mo neyye mmereko wa sekolo wa gore di mo nyaka gore a bale puku. Puku yone yi ka fo ba yi šupetsa gore batho ba gore ba maka dilo tsa go sa yela kela ba gore ba fufulele ba maka tsa gabutši fote re ka ba yekisela. O ka hlohletsela ngwanago gore a nagane ka tso di makang ke batho bone a naganne ka ditšhiko tsa Bhayibele. (Diy. 22:​24, 25; 1 Makor. 15:33; Mafil. 4:8) Tsotsone di ka mo gelepa gore a thogo tšhomayelela thitšere yage le bo a kenang nabo tlelaseng mo go bolabodiwa ka mmereko wo ba ba neyyeng wona.

TŠHUTISA NGWANAGO GORE A THOGO YEMELELA TSO A DI DUMELANG

14. Ke taba yifeng ya gore yi ka tshosa Makreste ya gore ma sa gola fote ke ntaba?

¹⁴ Makreste ya gore ma sa gola ma ka ba le bothatha mo di nyaka gore ma yemelele tso ma di dumelang. Ma ka fo kwa nkare ma kwalegiye molomo mo ka tlelaseng go bolabodiwa ka taba ya gore dilo di f’lo timakegela. Ke ntaba mara? Mathitšere ya bona ma ka bolabola ka taba ya gore dilo di f’lo timakegela ka mokgwa wa gore yi šala yi kwagala nkare ke nnete. Mo nkare o mmelegi, o ka mo gelepa byang ngwago gore a sa tšhabe go yema a sa thogathoge ka tso a di dumelang?

15. King so se ka gelepang Mokreste wa gore o sa gola gore a sa kamake tso a di dumelang?

¹⁵ Gelepa ngwanago gore a nape a ro di tshepa tso a di dumelang. A di nyake gore ngwanago a tšebise ke taba ya gore o tšiba nnete ka dilo tsa gore di makiwwe. (2 Thim. 1:8) Ke ntaba? Nnete ke gore, bo ba sayinsi ba go tlala baa di kwisisa le bona gore lephelo a le ya fo re palakata. Baa di bona gore go na le wa go hlalefa wa gore o makiye dilo ka mokana ga tsona tsa gore dya phela. Tsotsone di maka gore ba sa yi dumele taba yone ya gore dilo di f’lo timakgela ya gore ba yi tšhutisa dikolong lefaseng ka mokana ga lona. Ngwanago a ka tiyisa tumelo yage ka go ghayela ka tso di makiyeng gore magageru ya mangwana ma di tshepe gore lephelo le ro makiwa. c

16. Babelegi ba ka gelepa ngwana wa bona byang gore a thogo yemelela tumelo yage ga ye a Makiyeng dilo? (1 Petro 3:15) (Lebelela le sethombhe.)

¹⁶ Gelepa ngwanago gore a yemelele tumelo yage ga Modimo Ye a Makiyeng dilo. (Bala 1 Petro 3:15.) Di ka le gelepa gore le sikele dihlogotaba tsa go lategetsana ga jw.org tsa gore “Bo ba Gore ba sa Gola Baa Butsisa—Di ro Makiwa Kela di ro Timakegela?” Ke mokane o bolabodisane le ngwanago ka taba yo a ka yi berekisang go gelepa ba bangwana gore ba tšibe nnete ka ye a Makiyeng dilo. Mo gopotse gore a di nyake gore a phigisane le bo  a kenang nabo sekolo. Mo hlohletsele gore a berekise mantsu ya lula mo nkare ba bangwana ba nabela kwa tsa go tlala. Mo re beyisa, ye a kenang naye sekolo a ka re: “Nna ke tshepa fela so ke se bonang, mara ga Modimo a ke soko mmona.” Mokreste wa gore o sa gola a ka fetola ka gore: “O fo nagana o sepela mašahleng ya gore ma kgole le mo batho ba dulang, ke mokane mo o re tlaa!, o bona sediba sa gore se gabutši. O nyoko re king? O nyoko re sediba sone se šupetsa gore go na le wa go hlalefa wa gore o se makiye, byalo mo o nagana ka lefase le magedimo gee!”

17. Babelegi ba ka hlohletsela bana ba bona ka mokgo mang gore ba botse ba bangwana ka dinnete tsa ka Bhayibeleng mo ba thulegele ke lešuba? Beyisa.

¹⁷ Hlohletsela ngwanago gore a dule a ramele mo go thulega lešuba gore a thogo bolabola ka nnete ya Bhayibele le ba bangwana. (Marom. 10:10) O ka tshwanisa ka mokgo ngwanago a karakarang gore a bolabole ka tumelo yage a kene a na le matšato le ka mokgo motho wa go kgana sa go teya dikoša a karakarang ka gona. Mathomisong, ye a tšhutang o thomisa ka go tšhuta dikoša tsa gore di lula. Ke mokane mo nako yi ya, o fo teya a tshwarelele. Go fo ba ka mokgonone le ga Mokreste wa gore o sa gola, mo a sa thomisa a ka tšhomayela ka dilo tsa gore di lula. Mo re beyisa, a ka butsisa ye a kenang naye sekolo gore: “Nje ke mo o di tšiba gore bo ba go maka dilo ba dula ba kopa ga dilo tsa hlago? Yema ke go šupetse vidiyo ya go jabodisa.” Ka nthago ga mo ba lebelele vidiyo ya go tšwa ga Ayitsano di ro Makiwa? a ka re: “Mo nkare bo ba sayinsi baa ba thanaka mo ba kopiye dilo, ke mang ye di nyakang re mo thanake ga dilo tso re di bonang tsa hlago?” Di ka fo makega gore ye a kenang naye sekolo a nyake go tšhuta tsa go tlala ka Jehova.

ARIYE MAHLONG O GELEPA NGWANAGO GORE A MAKE GORE TUMELO YAGE YI TSIKE

18. Babelegi ba ka ya mahlong ka mokgo mang ba tiyisa tumelo ya bana ba bona ga Modimo?

¹⁸ Re phela ga lefase la gore le tlele ka batho ba gore a ba yi kene ya Jehova. (2 Pet. 3:3) Byalo, lune babelegi, mo le kene le tšhuta Bhayibele le bana ba lune, ba hlohletsele gore ba tšhute ka dihlogotaba tsa gore di nyoko maka gore ba nape ba hlompa Lentsu la Modimo le ka mokgo a nyakang re titshwara ka gona. Ba gelepeneng gore ba ghayele ba boye ba tiyise tumelo ya bona ga Jehova ka go bolabola nabo ka dilo tsa hlago. Ba gelepeneng gore ba kwisise diporofeto tsa Bhayibele tsa gore di šele di makegiye. Sa go di phala ka moka, rapelaneng le bana ba lune fote le bolabole ka bona ga dithapelo tsa lune. Mo le maka ka mokgonone, le ka di tshepa gore Jehova o nyoko le rufa mo le karakara gore le gelepe bana ba lune gore ba be tumelo ya gore yi tsikiye.—2 Dikor. 15:7.