1. Re ka wolodiwa ka mokgo mang fote ke ntaba ka mokana ga rune di nyaka re wolodiwa?

KA MOKANA ga rune di nyaka ba fela ba re wolola. Ka dinako tse dingwana re ka tikgopelela ga motho wa gore o butšwiye gore a re yeletse. Mogageru wa gore wa tihlupa ka rune a ka re pasopisa mo a bona re “keketlela,” gore re sa make selo sa gore re nyoko boya re tisola. (Magal. 6:1) Kela ba ka re wolola ka go re šupetsa tso di nyakang re di kekemolla ka nthago ga mo re sinnye ka matla. Re sa tihlupe ka gore ba re wolola ka mokgo mang rune di fo nyaka re theetsela. Go maka ka mokgonone go nyoko re berekela fote go nyoko re phonisa!—Diy. 6:23.

2. Diyema 12:15, yi re ke ntaba di nyaka re theetsela mo ba re wolola?

² Hlogotaba ya rune yi re hlohletsela gore ‘re theetsele ba go hlalefa.’ (Diy. 22:17) A go na motho wa gore o tšiba dilo ka moka mara go dula go na le wa gore wa re phala ka tso a di tšibang kela tso a gahlanneng natso. (Bala Diyema 12:15.) Byalo, mo re theetsela mo ba re wolola di šupetsa gore re ya tinyanafatsa. Tsotsone di šupetsa gore re tšiba tso di re kgerelang fote re ya bona gore di nyaka ba re gelepa gore re thogo segelela tso re nyakang go di segelela. Kgoši Solomoni wa go hlalefa ba mo hlohletsele gore a ngwale gore: “Mo go na le batho ba go tlala ba go yeletsana dilo di sepela gabutši.”—Diy. 15:22.

3. Ke mokgwa wofeng wo ba ka wo berekisang mo ba re wolola?

³ Mokgwa wo mongwana wa go re wolola ke mo re bala Bhayibele le dikgatiso tsa rune. Mo re kene re maka ka mokgonone re ka gahlana le se sengwana sa gore se ka maka gore re yemenyana re nagane gabutši ka sepheto so re nyakang go se segelela gore re thogo potolla-potolla go gongwana. (Maheb. 4:12) Mara go na le mokgwa wo mongwana wa go wolola, mo re beyisa mogolo kela mogageru wa gore o butšwiye a ka re šupetsa mo di nyakang re potolla gona. Mo ye mongwana wa gore o re nyaka ka matla a re wolola a berekisa Bhayibele, di nyaka re šupetse gore tsotsone re di tseyela gedimo ka go mo theetsela re boya re di maka.

4. Mmolabodi 7:9, yi re ke dilo difeng tso di nyakang re kganela kgole natso mo ba re wolola?

 ⁴ Nnete ke gore o ka kraya di re tshwatisa tsa gore motho a re wolole. Fote le go kwata o ka kwata. Ke ntaba? Le mo re sa yi gane taba ya gore a re ya yenela, di ka re thathafela go yamogela mo ye mongwana a re wolola a gonyolla tso re di kekemisang. (Bala Mmolabodi 7:9.) O ka kraya re tiyemelela. Ke mokane re tiputsisa gore yenene a re wololang anthe o re nyakisa ying kela ra kwatisa ke ka mokgo a re wololang. Fote o ka kraya re šele re nyakolliye tsa gage tso a di kekemisang re tipotsa gore: ‘Anthe yene o beyye ke mang gore a ng’wolole? Phela le yene o na le tsage!’ Byalo, mo re kwa nkare tso ba re wololang ka tsona a re kwane natso re nyoko fo di takisa maahlo kela re nyoko tinyakela ye mongwana wa gore a ka re wolola ka mokgwa wo rune re wo jabolelang.

5. Re nyoko petapeta ka ying ga hlogotaba yowa?

⁵ Ga hlogotaba yowa, re nyoko petapeta ka mešupetso ya ka ho Bhayibeleng ya batho ba gore ba yye ba gana mo ba ba wolola le ba gore ba yye ba yamogela. Fote re nyoko lebelela dilo tso di ka re gelepang gore re yamogele mo ba re wolola fote di re berekele.

6. Re tšhuta ying ga taba ya ka mokgo Kgoši Rehobhoamo a yyeng a titshwara ka gona mo ba mo wolola?

⁶ Lebelela mošupetso wa Rehobhoamo. Mo go ba yene kgoši ku Israyele bo a ba lawolang ba yye ba mo kgopela se sengwana. Ba yye ba mo kgopela gore a ba pomele dijumbha tso papage Solomoni ne a ba rwadisiye tsona. Rehobhoamo o makiye tsona wa tšiba, o yye a ya ga banna ba bagolo ba Israyele gore ba mo gelepe a tšibe gore batho bone o nyoko ba fetola a re king. Banna bone ba bagolo ba yye ba botsa kgoši gore mo a ka maka tso batho ba di kgopelang ba nyoko dula ba mo thega. (1 Mag. 12:3-7) Di šupa nkare Rehobhoamo ke mo di sa mo duli gabutši tso ba mo yeletsiyeng ka tsona, byalo ke yenela a ye butsisa dithaka tsage. Di ka makega gore dithaka tsone tsage di ka fo ba di le gana hala ga bo 40 ya mengwaga, di relang gore di ka fo ba di šele di di bonne tsa lephelo. (2 Dikor. 12:13) Mara mo go le ga taba yowa, ba mo lahletsiye ga Rehobhoamo. Ba mo yeletsiye ka gore a nape a ro tokegela ka tse dingwana ga batho bone. (1 Mag. 12:8-11) Ka taba la gore ne di nyaka a kgeta ga dilo ka dipedi, Rehobhoamo ne di nyaka a kgopela Jehova ka thapelo a mo gelepe gore a thogo tšiba gore a ye le yifeng. Ke mokane yene o f’lo kgeta go maka so se mo jabodisang a theetsela dithaka tsage. Tso Rehobhoamo a tileyeleng tsona ne di sasamela gage le ga batho ba Israyele. Le ga rune tso ba re yeletsang ka tsona go ka sa duli go le tso re kwanang natso. Mara mo nkare di tšwa ka Lentsung la Modimo a re na polane di nyaka re fo yamogela.

7. Mošupetso wa Kgoši Uziya wo re tšhutisa ying?

⁷Kgoši Uziya o yye a gana mo ba mo wolola. O yye a kena ka tempeleng ya Jehova ga poleke ya gore go kena maprista fela ke mokane a liketsa go tšhuba tsa go nkgela. Maprista ya Jehova ma mmutsiye gore: “A di gabutši gore wene Uziya o tšhubele Jehova tsa go nkgela! Ke maprista fela ya ma tshwaneleng go tšhuba tsa go nkgela.” Uziya o yye a titshwara byang? Mola a yye a tinyanafatsa a fo yamogela mo ba mo wolola a tloga hone tempeleng ka go yakgoswa Jehova nke a yye a mo tshwarela. Mara, “Uziya . . . o yye a kwata ka matla.” Ke ntaba a ganne mo ba mo wolola? Di šupa nkare ka gore ne a tipotsa gore ke yene kgoši ne a ka maka sengwana le se sengwana so a se nyakang. Mara Jehova ne a sa bone dilo ka mokgonone. Uziya o yye a maka tsa gore ne a sa tshwanela go di maka ke mokane ba mo teya ka bolwele bya go jega dinama byo ba reng ke lephera fote “a ya mahlong a kene a na le bolwele byone go segela a kgwa.” (2 Dikor. 26:16-21) Mošupetso wa Uziya wo re  tšhutisa gore a di na taba gore o dula kaye kela ke wene mang mo re ka gana mo Bhayibele yi re wolola Jehova a ka sa ro re yamogela.

8. Jobo o yye a titshwara byang mo ba mo wolola?

⁸ Bhayibele yi re neya mešupetso ye mengwana ya gore a yi tshwane le yela re bolabodiyeng ka yona mathomisong, mešupetso ya gabutši ya batho ba gore ba ba rufiye ka taba la gore ba yye ba yamogela mo ba ba wolola. Lebelela taba ya Jobo. Le mo yi le gore ne a sa yenela, ne a mo hlompa ga Modimo. Nakwela di mo kgahleletsiye o yye a fo tipolabolela tsa gore di fo re tlo. Tsotsone dya maka gore Elikgu le Jehova ba mo wolole ba sa jikajiki. Jobo o yye a titshwara byang? O yye a tinyanafatsa ke mokane a yamogela mo ba mo wolola. O yitseri: “Ke bolabodiye ke sa nagana . . . ke masopo tso ke di hlayyeng fote ke tisola ke le mobung le luteng.” Jobo o yye a tinyanafatsa ke mokane Jehova a mo rufa la go sa hlayisege.—Jobo 42:3-6, 12-17.

9. Ga taba ya go yamogela mo ba re wolola Moše o re beyisele ka mokgo mang?

⁹Moše ke ye mongwana wa gore o re beyisele gabutši ga taba ya go yamogela mo ba re wolola ka nthago ga mo re sinnye ka matla. Neng-neng o yye a kwata ka matla ke mokane a šitega go gadimisa Jehova. Ka taba la tsotsone Moše o yye a phuka ke go kena ga Naga yo yi Tshepisiwweng. (Dip. 20:1-13) Mo Moše a liketsa go thuletsa gore sepheto sone a se ya mo dula gabutši, Jehova o yye a mmotsa gore: “O sa sa bolabola le nna ka taba yone.” (Dot. 3:23-27) Moše a sanka a tuba. Mara, o yye a yamogela sepheto so Jehova a se segeleleng ke mokane Jehova a ya mahlong a mmerekisa gore a yetetse setšhaba sa Israyele. (Dot. 4:1) Ba le ka babedi Jobo le Moše ba re beyisele ga taba ya tso re ka di makang mo ba re wolola. Jobo o yye a potolla ka mokgo a tseyang dilo, a sanka a tikemelela. Moše o yye a šupetsa gore wa di yamogela tso Jehova a mo wololang ka tsona ka taba la gore o f’lo ya mahlong a tshepega le mo yi le gore o yye a phuka ke dilo tso ne a di tseyela gedimo.

10. (a) Diyema 4:10-13 yi re taba ya go yamogela mo ba re wolola yi re berekela ka mokgo mang? (b) Ba bangwana ba šupetsiye ka mokgo mang gore baa yamogela mo ba ba wolola?

¹⁰ Di nyoko re berekela ka matla mo re kopisela mošupetso wa banna ba go tshepega ba go tshwana le Jobo le Moše. (Bala Diyema 4:10-13.) Phela magageru ya go tlala ma f’lo maka ka mokgonone. Lebelela gore mogageru ye mongwana ye ba reng ke Emmanuel wa go dula ku Congo, o yitseri king ga tso ba yyeng ba mo pasopisa ga tsona: “Magageru ya gore ma butšwiye ya ka ho phutegong ma yye ma yakgoswa ma di bona tsa gore ke thina le go sinyanya senghana saka le Jehova ke mokane ma n’gelepa. Ke berekisiye tso ba yyeng ba ng’wolola ka tsona ke mokane dya n’gelepa gore ke khutse tsa go tlala.” * Mogageru wa mošupatsela ye ba reng ke Megan wa go dula ku Canada mo a bolabola ka taba ya go wolodiwa o yitseri: “Ne ke sa duli ke jabolela tso ba mpotsang mara ne di tshwanele ba fo mpotsa.” Fote mogageru ye ba reng ke Marko wa ku Croatia o yitseri: “Mmereko wo ne ke wo maka ga tso tsa Modimo wo yye wa šaša mara mo ke lebelela ku nthago ke di bona gabutši gore tso ba yyeng ba ng’wolola ka tsona di n’gelepiye gore ke boyele ke yeme ke tiya ga tso tsa Modimo.”

11. King so Mogageru Karl Klein a se bonneng ga taba ya go yamogela mo ba mo wolola?

¹¹ Mogageru Karl Klein wa gore o yye a bereka ga ba Mogoba wa go Lawola ke ye mongwana wa ba gore tsa go yamogela mo ba mo wolola di yye dya mmerekela. Mo Mogageru Klein a yanega tsa lephelo lage o bolabodiye ka ditaba tsa nakwela a wolola ke Joseph F. Rutherford, wa gore ke mo go le mong monghanage. Mogageru Klein o re, nakwela ba sa tšwa mo wolola  ne a kwa di mo tshwatisa. O yitseri: “Tšatši le lengwana mo re gahlana, [Mogageru Rutherford] o yye a ndumedisa a jabodiye a re, ‘Go byang Karl!’ Ka taba la gore ne di sa nthunugiye ke f’lo mo fetola ke sa kwagale. Ke mokane yene a re, ‘Karl, pasopa! Diyabolo o go reyye!’ Ke fetodiye ke tšebiye ka re ‘A ke ya go kwatela Mogageru Rutherford.’ Mara ka taba la gore ne a tšiba gore go makega ying o f’lo mpasopisa fote a re, ‘Go lukiye. Wene o fo pasopa. Diyabolo o go reyye.’ Wa tšiba ne a sa pumutsa! Mo re tshwara mogageru ka pelo ka taba la gore a re butsiye ditaba tsa rune . . . , re yikela Diyabolo gore a re tanye.” * (Maef. 4:25-27) Mogageru Klein o yye a yamogela mo Mogageru Rutherford a mo wolola fote senghana sa bona se yye mahlong se kene se tiyelele.

12. Mo re tinyanafatsa di ka re gelepa ka mokgo mang mo ba re wolola? (Pisalema 141:5)

¹² Mara re nyoko gelepa king gore re yamogele mo ba re wolola? Di nyaka re tinyanafatse fote re sa lebale gore a re ya yenela fote re ka maka tsa bophokophoko ka nako ye nngwana. Re petapetiye ka yona taba ya gore Jobo o yye a sa tseye dilo gabutši. Mara mo goya-goya o yye a potolla ka mokgo a naganang ke mokane Jehova a mo rufa. Ke ntaba mara? Ka taba la gore Jobo ke mo a tinyanafatsiye. O šupetsiye gore wa resa mo a re o tinyanafatsiye mo a yamogela mo Elikgu wa gore ke ye monyana gage a mo wolola. (Job 32:6, 7) Fote go tinyanafatsa go nyoko re gelepa gore re berekise tso ba re wololang ka tsona le mo re kwa di re tshwatisa kela mo ye a re wololang go le ye monyana ga rune. Mogolo ye mongwana wa ku Canada o yitseri, “Ka taba la gore a re titseye ka mokgo ba bangwana ba re tseyang re nyoko phomelela byang mo go se na wa go re wolola?” Ke mang wa gore yene aa di nabele tsa go phomelela ga taba ya go ba le diyengwa tsa moya le go ba motšhomayedi kela thitšere ya gabutši?—Bala Pisalema 141:5.

13. Mo ba re wolola di nyaka re tseya dilo ka mokgo mang?

¹³Tseya gore mo Modimo a re wolola o šupetsa gore o re nyaka ka matla. Jehova o re nyakela tsa gabutši. (Diy. 4:20-22) Mo a re wolola a berekisa Lentsu lage, dikgatiso kela a berekisa magageru o re šupetsa gore o re nyaka ka matla. Maheberu 12:9, 10 yi re “O maka tsotsone gore a thogo gelepa rune.”

14. Mo ba re wolola king se segolo sa gore di nyaka re se tseyela gedimo?

¹⁴Wene o fo theetsela mo ba go wolola, o sa hlupege gore ba go wolola byang. Ka dinako tse dingwana, di ka makega gore re kwe nkare mo ba re wolola a baa berekisa mokgwa wa gabutši. Nnete ke gore, mo motho a wolola ye mongwana  di nyaka a liketse gore di be lula gore ye mongwana a di yamogele. * (Magal. 6:1) Mara mo nkare ba wolola rune, re ko ba re maka gabutši go fo theetsela tso ba re wololang ka tsona, le mo yi le gore re kwa nkare nke ba berekisiye mokgwa wo mongwana. Re ka tiputsisa gore: ‘Le mo yi le gore a ke jabolele mokgwa wo ba wo berekisang mo ba ng’wolola, ayitsano tso ba di hlayang baa resa? Ayitsano nka lisetsa go lebelela tsa go kekema tso di makiyeng ke ye a ng’wololang ke mokane ka berekisa tso a di hlayang?’ Re ko ba re hlalefiye mo re ka lisetsa gore ka mokana ga tsona tso ba re wololang ka tsona di re berekele.—Diy. 15:31.

15. Ke ntaba di nyaka re kgopela ba bangwana gore ba re wolole?

¹⁵ Bhayibele yi re hlohletsela gore re kgopele ba bangwana ba re wolole. Diyema 13:10 yi re: “Go hlalefa ke ga bo ba nyakang go yetetsiwa.” Phela yone go ro ba nnete! Bo ba gore ba kgopela ba bangwana gore ba ba wolole ba nyoko tiyelela ga tso tsa Modimo go phala bo ba gore ba fo kgomolela ba sa hlaye selo. Byalo, tlogamela o tikgopelele gore ba go wolole barena.

16. Ke leng mo re ka kgopelang ba bangwana gore ba re wolole?

¹⁶ Ke leng mo re ka kgopelang magageru gore ma re wolole? Lebelela tse dingwana ke tsowa. (1) Mogageru wa mosadi o kgopela motšhomayedi wa gore o butšwiye gore a ye naye ga ye a tšhutang naye Bhayibele ke mokane ka nthago o mo kgopela gore a mo yeletse gore a ka maka byang gore a lokotše matšhutiselo yage. (2) Mogageru wa mosadi wa gore aa soko šadha mo a nyaka go reka dikobo a ka butsisa mogageru wa mosadi wa gore o butšwiye gore yene o di bona byang. (3) Mogageru o nyoko ba a thomisa go beya polabolo ya batho ka moka. O kgopela ye mongwana wa gore ke botala a beya dipolabolo gore a mo theetsele mo a kene a yi liketsa gore a thogo tšiba gore a ka ghobolla kaye. Le mogageru wa gore ke mengwaga a beya dipolabolo o ko ba a maka gabutši mo a ka kgopela ba gore le bona ke botala ba beya dipolabolo gore ba mo theetsele gore thogo potolla ga nkare go potegiye.

17. Mo ba re wolola tsotsone di ka re berekela byang?

¹⁷ Ga mabekenyana kela dikgwedinyana tso di tlang ka mokana ga rune re nyoko wolola ke tso re di balang kela re wolola ke ba bangwana. Mo tsotsone di makega, o sa lebale tso re petapetiyeng ka tsona. Di sa go tinwisi tsa go tinyanafatsa. Wene o fo theetsela mo ba go wolola, o sa hlupege gore ba go wolola byang. Fote mo ba go wolola o di berekise. Aa šiyo wa gore o fo belegiwa a kene a hlalefiye. Mara mo re ‘Theetsela mo ba re wolola fote re sa gane mo ba re kgala,’ Lentsu la Modimo le re tshepisa gore re “nyoko hlalefa.”—Diy. 19:20.