1. Ke ntaba re ka re go tilukiselela dikotsi go šupetsa go hlalefa?

 NNETE ke gore mo re ka tilukiselela ga se sengwana le se sengwana re nyoko phona. Mo re beyisa, mo go ka fo nyarela kotsi, batho ba gore ke botala ba tilukiselele, ga go tlala baa phona fote ba boya ba gelepa le ba bangwana. Mokgahlo wa ku Yuropo wa gore wo liketsa ka matla gore wo gelepe batho wo yi beya ka mokgo: “Go tilukiselela gabutši go ka phonisa maphelo.”

2. Ke ntaba di nyaka re tilukiselele motšhatšhamelo wo mogolo? (Matewu 24:44)

² Phela “motšhatšhamelo wo mogolo” wo nyoko thomisa ka go yakgoswa. (Mat. 24:21) Mara motšhatšhamelo wo mogolo wo nyoko fapana le dikotsi tse dingwana ka taba la gore re ya di tšiba gore ke wonone. Gana hala ga 2 000 ya mengwaga ya go fela, Jeso o yye a pasopisa bo ba mo latelelang gore ba tilukiselele letšatši lone. (Bala Matewu 24:44.) Mo nkare re tilukiselele, go ko ba moroba ga rune gore re tiyisele nako yone ya go thathafa le gore re gelepe ba bangwana gore ba make ka mokgonone.​—Luk. 21:36.

3. Mo re tiyisela, re kwelana go baba re boya re nyakanana, tsotsone di ka re gelepa ka mokgo mang gore re tilukiselele motšhatšhamelo wo mogolo?

³ Lebelela kararo ya mekgwa ya gore yi ka re gelepa gore re dule re tilukiselele motšhatšhamelo wo mogolo. Mara o ka re king mo ba ka go kgopela gore o tšhomayele molayetsa wa go yahlula wa gore wo teya go baba fote bo ba gore a yi Makreste ba re phigisa? (Kut. 16:21) Di ko nyaka gore re tiyisele gore re thogo theetsela Jehova re tshepa gore o nyoko re tšhireletsa. Re nyoko maka byang mo magageru ma ka loba tse dingwana kela dilo ka mokana ga tsona tso ma nang natso? (Habak. 3:17, 18) Ka taba la gore re ma kwela go baba tsotsone di nyoko re tšhofa gore re ma yimulle ka go ma gelepa. Re nyoko maka byang mo nkare ka taba la go kutulugela ke ditšhaba tsa go timaka ngata ka yyoši di nyaka re dule thina le magageru ya go tlala tsa senakonyana? (Hezek. 38:10-12) Gore re thogo tiyisela nako yone ya go thathafa di ko nyaka gore re nyakanane re sa timakisi.

4. Bhayibele yi thuletsa ka mokgo mang gore di nyaka re sa lisetsi go šupetsa go tiyisela, go kwelana go baba le go nyakanana?

 ⁴ Lentsu la Modimo le re hlohletsela gore re tiyisele, re kwelane go baba re boye re nyakanane. Luka 21:19 yi re: “Le nyoko phona mo le ka tiyisela.” Makolosi 3:12 yi re: “Le šupetse gore le . . . kwelana go baba.” Fote Mathesalonika wa Mathomo 4:9, 10 yi re: “Modimo o le tšhutisiye gore le nyakanane. . . . Mara re ya le kgopela magageru gore le fo ya mahlong le maka ka mokgonone.” Ditemanyana tsowa ka mokana ga tsona ke mo ba di šihlela ga malata ya gore ma šele ma yi šupetsiye taba ya go tiyisela, go kwelana go baba le go nyakanana. Ne di nyaka gore ma sa lisetsi go ba le mekgwa yone. Le rune di nyaka re make ka mokgonone. Gore taba yone yi thogo re gelepa, re nyoko lebelela gore Makreste ya ku botala ma šupetsiye mokgwa wo mongwana le wo mongwana ka mokgo mang. Ke mokane re ko thogo bona gore malata yane re ka ma kopisela ka mokgo mang fote ra šupetsa gore nnete re tilukiselele motšhatšhamelo wo mogolo.

5. Makreste ya ku botala ma yye ma tiyisela dintshitshire tsa wona ka mokgo mang?

⁵ Ne di nyaka gore Makreste ya ku botala ma tiyisele. (Maheb. 10:36) Mathatha ya ne ba gahlana nawo ne ma tlwayelegiye mara ne go na le ya mangwana ya gore ba gahlana nawo ka taba la gore ke bona Makreste. Ba go tlala ba bona ne ba sa hlorisi fela ke ba go yeta mahlong ba sedumedi sa Sejuda le ba go lawola mmušo wa Roma mara ne ba hlorisa ke mong mašaga ya bona. (Mat. 10:21) Fote ne di nyaka gore ba bone gore ba sa kutšetsele ke matsaka ya ma tšhutisang ke ba go kgeloga ba gore ne ba liketsa ka matla gore ba yahluganye phutego. (Meber. 20:29, 30) Ke nnete gore Makreste yane ma yye ma tiyisela. (Kut. 2:3) Ka mokgo mang? Ma yye ma sa takisi maahlo mošupetso wa go tiyisela wa gore wo tšwa ka Mangwalong wa go tshwana le wa Jobo. (Jak. 5:10, 11) Ba yye ba rapela gore ba be le matšhika. (Meber. 4:29-31) Fote ba yye ba sa lebale gore Jehova o nyoko ba rufa mo ba ka fo tiyisela.​—Meber. 5:41.

6. King so o se tšhutang ga tso Merita a yyeng a di maka gore a thogo tiyisela mo ba mo phigisa?

⁶ Le rune re ka di kgona go tiyisela mo nkare re dula re tšhuta ga mešupetso ya go tiyisela ya gore yi ka Lentsung la Modimo, ga dikgatiso tsa rune re boya re ghayela ka tso re di badiyeng. Tsotsone di gelepiye mogageru wa mosadi ye ba reng ke Merita wa ku Albania gore a tiyisele go phigisiwa go baba ke mašaga. O re: “Ke yye ka tikwa ke le motho mo ke tšhuta ka Bhayibeleng ke kwa ka taba ya Jobo. O yye a hlupega ka matla a sa tšibi le gore anthe o kayakayisa ke mang​—mara o yye a fo hlaya gore: ‘Nko šinya ke kgwa nkene ke tshepega!’ (Jobo 27:5) Ke yye ka nagana ka mokgo Jobo a yyeng a gahlana le dintshitshire tsa gore mo ke di beyisa le tso ke nang natso, tsaka ke mong meetši ya manyana. Phela nna gaka go kawone ka gore ke tšiba ye a fehlang dintshitshire tsowa mara ga Jobo ke mo go f’lo re phi.”

7. Le mo gana byalo re sa kikirisane le dintshitshire tsa go sa fele, re ka tšhuta go maka ying?

⁷ Re ka ba le matšhika ya go tiyisela fote, mo re ka kgotolela Jehova gatleletlele re mmotsa re sa mo wutametsele selo gore re hlupa king. (Mafil. 4:6; 1 Mathes. 5:17) Di ka makega gore dintshitshire tso o gahlanang natso gana byalo a yi tsa go hlupa. Le mo go le ka mokgonone, ayitsano ga Jehova wa mo kgopela gore a go yetetse mo o kwa nkare o kgongwele, o hlakahlakanne kela a o tšibi gore o make ying? Mo nkare gana byalo, o dula o botsa Modimo gore a go gelepe ga dintshitshire tso o gahlanang natso ka moka matšatši, phela di ko ba lula gore o mmotse le ga tse dikgolo tso o ka gahlanang natso ku mahlong. Ke mokane o ka sa kamake le taba ya gore Modimo wa di tšiba gore ke leng fote ke byang mo di tshwaneleng a go gelepe.​—Pis. 27:1, 3.

8. Mošupetso wa Mira wo šupetsa ka mokgo mang gore go tiyisela dintshitshire gana byalo go ka re gelepa gore re thogo tiyisela le tsa ku mahlong? (Jakobo 1:2-4) (Lebelela le sethombhe.)

⁸ Mo re ka kgona go tiyisela tsa go re ghula  lekgono, re ka sa šitegi go tiyisela motšhatšhamelo wo mogolo ku mahlong. (Marom. 5:3) Ke ntaba re reyane? Magageru ya go tlala ma hlaya gore, ga go tlala mo re tiyisela seyemo sa go thathafa, tsotsone di re lokotša gore re teye re tshwarelele le mo go nyarela tse dingwana. Mo Jehova a ba gelepa gore ba tiyisele mo di ba manya, tsotsone di maka gore ba be le tumelo ya gore wa di nyaka go ba gelepa. Tumelo yi ba gelepa gore ba tiyisele mo go nyarela ntshitshire ye nngwana. (Bala Jakobo 1:2-4.) Mira wa gore ke mošupatsela ku Albania o di bonne gore taba ya gore o yye a tiyisela ku nthago yi mo gelepiye gore a sa lisetsi go tiyisela. O hlayye gore o fela a kwa nkare ke yene a ntoši ye a nang le mathatha ya go tlala. Mara o yye a gopola tso Jehova a yyeng a mo makela tsona 20 ya mengwaga ya go fela mo a mo thega ke mokane o yye a tipotsa gore: ‘Dula o tshepega. O sa lisetsi go berekela Jehova gana byalo ka nthago ga mo a go gelepiye gore o tiyisele tsa go go roba tsa gore a di fele.’ Le wene o ka nagana ka tso Jehova a šeleng a go gelepiye gore o di tiyisele. O sa kamake gore wa di bona mo o tiyisela ntshitshire fote o nyoko go rufa. (Mat. 5:10-12) Ke mokane mo motšhatšhamelo wo mogolo wo thomisa, tsa go tiyisela go ko ba go šele go le dilo tsago fote o nyoko tikemisela go fo ya mahlong o kene o tiyisela.

9. Phutego ya ku Anthiyoko ya Siriya yi šupetsiye ka mokgo mang gore yi kwelana go baba?

⁹ Lebelela tso di yyeng dya makega nakwela Makreste ya ku Judiya ma wele ke tlala ye kgolo. Ka nthago ga mo phutego ya ku Anthiyoko ya Siriya yi kwile ka go wa ga tlala yone ye kgolo, ma yye ma fo kwa ma kwela magagabo ya ku Judiya go baba. Mara a sanka ma fo ma kwela go baba nje, ma yye ma maka se sengwana. Ma yye ‘ma kwana ka gore ma ka gelepa byang gore ma yimulle magagabo ya ku Judiya.’ (Meber. 11:27-30) Le mo yi le gore magageru yaa ne ma kenele ke tlala ne ma dula kgole mara Makreste ya ku Anthiyoko ne ma tikemisele go gelepa.​—1 Joh. 3:17, 18.

10. Re ka šupetsa ka mokgo mang gore re kwela magageru go baba mo ma wele ke kotsi? (Lebelela le sethombhe.)

¹⁰ Le rune lekgono, re ka šupetsa gore re kwelana go baba mo magageru ma wele ke kotsi. Re ka yakgoswa re gelepa nakwenngwana ka go butsisa bagolo gore ayitsano re ka tšhela letsogo ga mmereko wone ka go neyela ga mmereko wa lefase ka moka kela re ka rapelela bo ba weleng ke kotsi yone. b (Diy. 17:17) Mo re beyisa, ka 2020 ba Dikomiti Tsa go Gelepa mo go na le Dikotsi Tsa Hlago ba go teya ka ku ga 950 ba yye ba ba kgeta lefaseng ka mokana ga lona gore ba thogo pasopa bo ne ba kenele ke bolwele bya go sabalala bya COVID-19. Re ma leboga re sa fetsi magageru ya ma yyeng ma bereka le komiti yone ga mmereko wa go yimulla. Ka taba la gore ba kwela magagabo go baba tsotsone di ba tšhofiye gore ba ba yisele tsa gore ba thogo phela le tsa gore ba sa lisetsi go berekela Jehova fote go gongwana ba yye ba lukisa kela ba ba tsosela magaye ya bona fote, le dipoleke tsa mo ba rapelang gona.​—Tshwanisa le 2 Makorente 8:1-4.

11. Mo re šupetsa go kwelana go baba, tsotsone di maka gore go thanakiwe Papa wa rune wa legedimong ka mokgo mang?

¹¹ Mo re šupetsa gore re kwelana go baba mo go makegiye kotsi, ba bangwana ba kene baa di bona. Mo re beyisa, ka 2019 sedingwana so ba reng ke Dorian se yye sa sinya Holo ya Mmušo ku Bahamas. Mo magageru ma sa tsosa holo yone fote, ma yye ma butsisa ye mongwana wa tsa kontraga wa gore a yi Hlatse gore o nyoko nyaka bokaye mo a ka maka mmereko wone. Morenene o yye a ba botsa gore: “Nka jabolela go fo neyela . . . ka dithulusi, tšheleta ya matsogo le tso di hlokegang. . . . Ke fo nyaka go makela mokgahlo wa lune. Ke tšhofa ke ka mokgo [le] tikwang ka banghana ba lune.” Batho ba go tlala ho lefaseng a ba mo tšibi ga Jehova. Mara ba go tlala ba kene  ba lebelele mo Dihlatse Tsa Jehova di gelepa ba bangwana. Di re jabodisa ka matla mo re di bona gore mo re kwela ba bangwana go baba tsotsone di maka gore batho ba nyake go tšiba ka Jehova wa gore “o re kwela go baba”!​—Maef. 2:4.

12. Mo re šupetsa go kwelana go baba lekgono, tsotsone di ka re lukiselela motšhatšhamelo wo mogolo ka mokgo mang? (Kutullo 13:16, 17)

¹² Ke ntaba di nyaka re šupetse go kwelana go baba ka nako ya motšhatšhamelo wo mogolo? Bhayibele yi šupetsa gore bo ba gore ba ka sa thege memmušo ya lefase ba nyoko gahlana le tsa go sasamela gana byalo le ka nako ya motšhatšhamelo wo mogolo. (Bala Kutullo 13:16, 17.) Magageru ma ko nyaka go gelepiwa ga taba ya gore ma kraye dilo tsa gore ma thogo phela. Mo Kgoši ya rune Kreste Jeso a tl’le yahlula batho, re nyaka a re kraye re šupetsa go kwelana go baba fote o re mema gore re tseye “Mmušo wage” go be lefa.​—Mat. 25:34-40.

13. Maroma 15:7, yi re Makreste ya ku botala ma yye ma maka byang gore ma tiyise taba ya wona ya go nyakanana?

¹³ Setwaba sa Makreste ya ku botala ke mo go le go nyakanana. Mara, ayitsano ne go le moroba go šupetsana go nyakanana? Lebelela ka mokgo phutego ya Roma ne yi fapana le tse dingwana. Ba bangwana ne go le Majuda ya gore ba ma tšhutisiye go latelela Molawo wa Moše mara ba bangwana ne go le ba ditšhaba tse dingwana fote ba ba gudisiye ka setšo se sengwana. Makreste ya mangwana ne go le mabhantiti hala ya mangwana ma lukulugiye​—di ka makega gore ya mangwana ne ma na le malata ya wona. Makreste yane ma yye mahlong ma šupetsana gore ma nyakanana ka mokgo mang le mo ma fapana ka ditšo? Pawulo wa lepostola o ma hlohletsele ka gore, “le yamogelane.” (Bala Maroma 15:7.) Ke mo a ra gore king? Lentsu lowa la gore ba le hlatolliye go le “yamogela” le rela go yamogela ye mongwana gabutši kela go mo yamogela ka mutšing wago kela go nghanelana naye. Mo re beyisa, Pawulo o butsiye Filimoni ka mokgo a tshwaneleng a yamogele lebhantiti la gore le tšwa le tšhaba lo ba reng ke Onesimase gore: “Le yene o mo yamogele.” (Filim. 17) Fote Phrisilla le Akhwila ba yye ba yamogela Apholo wa gore ne a sa tšibi dilo tsa go tlala tsa Sekreste go tshwana nabo, ba mo tseya “ba sepela naye.” (Meber. 18:26) Makreste yane a sanka ma lisetsa taba ya go sa tshwane ga wona yi ma yahluganya, ma yye ma yi hlula taba yone ke mokane ma yamogelana.

14. Anna le monnage ba šupetsiye ka mokgo mang gore ba nyaka ba bangwana ka matla?

¹⁴ Le rune re ka šupetsa magageru gore re ma nyaka ka matla ka gore re nghanelane nawo. Tsotsone di nyoko ma tšhofa gore le wona ma re šupetse gore ma re nyaka ka matla. (2 Makor. 6:11-13) Tseya ka mošupetso wa Anna le monnage. Ka nthagonyana ga mo ba le ga mmereko wa bona wa nyuwane wa borumiwa ku Bodikela bya Afrikha, bolwele bya go sabalala bya COVID-19 bo yye bya re palakata. Ka taba la bolwele byowa bya go sabalala ne ba ka sa di kgone go gahlana le phutego ya bona ka nama. Mara mosadi yewa le monnage ne ba ko šupetsa ka mokgo mang gore baa nyakanana? Mo ba fowunela magageru ba yye ba berekisa vidiyo ke mokane ba ba botsa ka mokgo ba di nyakang ka matla gore ba ba tšibe. Mitši yone yi yye ya jabola ka matla ka taba la gore barumiwa bone ba šupetsiye gore ba ba nyaka ka matla ke mokane magageru ma yye ma thomisa go ba fowunela ma boya ma ba romela le melayetsa. Ke ntaba barumiwa bone ba yye ba liketsa ka matla gore ba tšibane le magageru ga phutego ya bona ya nyuwane? Anna o re, “Nka sa tsoge ke libele ka mokgo magageru ma yyeng ma šupetsa gore ma nyaka nna le ba mutši waka ka matla ka dinako tsa mo go natefa le mo go thathafa, fote mešupetso ya bona yi ntšhofa gore le nna ke šupetse ba bangwana gore ke ba nyaka ka matla.”

15. Re tšhuta ying ga mošupetso wa Vanessa ga taba ya go nyaka magageru ka mokana ga wona ka matla? (Lebelela le sethombhe.)

¹⁵ Ba go tlala ba rune re ga diphutego tsa gore di na le magageru ya gore a re ya gudisiwa go tshwana  fote a re tshwane le ka mokgo re leng. Phela magageru yawa ka mokana ga wona re nyoko napa re ma nyaka ka matla mo re ka fo lebelela mekgwa ya wona ya gabutši. Mogageru ye mongwana wa mosadi ye ba reng ke Vanessa wa gore o berekela ku New Zealand, di yye dya mo thathafela go ba le senghana sa gabutši le ba bangwana ka phutegong ya bona. Mara o yye a fetsa ka gore a fokatse le bo ba gore ba fela ba mo tshwatisa. Go maka ka mokgonone go mo gelepiye gore a bone so se makang gore Jehova a ba nyake ka matla. O re: “Go tlugisela mo monnaka go le mopotulugi, re fetsa nako ya rune re na le magageru ya go tlala ya gore a re tshwane fote di ba lula gaka gore ke ma tlwayele. Gana byalo taba ya gore a re tshwane a yi nkokone ka selo. Le Jehova a yi mo hlupe ka taba la gore batho ka mokana ga bona bo a dumelang gore ba mo rapele, a ba tshwane.” Mo re tšhuta taba ya gore re tseye batho ka mokgo Jehova a ba tseyang, re ba re šupetsa gore re ba nyaka ka matla.​—2 Makor. 8:24.

16. Ke ntaba di nyaka re nyakanane ka nako ya motšhatšhamelo wo mogolo? (Lebelela le sethombhe.)

¹⁶ Ka nako ya motšhatšhamelo wo mogolo, taba ya go nyakanana go ko ba go le selo se segolo. Mo motšhatšhamelo wo mogolo wo thomisa, re nyoko tšhireletsa ke mang barena? Lebelela gore Jehova o yye a botsa batho bage gore ba make ying nakwela Bhabhilona ya ku botala ba yi kutulugela, o yitseri: “Ariyeneng batho baka, kenaneng ka dikamareng tsa lune, le kwaleneng menyako ya lune. Le tšhirele tsa senakonyana go segela mo go kwata go kgibiye.” (Jes. 26:20) Di fo šupetsa gore mantsu yane ma nyoko bereka le ga rune ka nako ya motšhatšhamelo wo mogolo. Re ka fo re “dikamara” di ka yemela diphutego tsa rune. Ka nako ya motšhatšhamelo wo mogolo, Jehova o tshepisa gore o nyoko re tšhireletsa mo nkare re ya mahlong re mmerekela re na le magageru. Byalo, di nyaka re karakare ka matla gana byalo gore ga magageru re sa fo makela moyano mo re re re ma nyaka ka matla. Phela di ka makega gore taba yone yi re phonise!

17. Mo re ka tilukiselela gana byalo, king sa gore re ka sa šitegi go se maka ka nako ya motšhatšhamelo wo mogolo?

¹⁷ “Letšatši le legolo la Jehova” le nyoko maka gore batho ba hlakahlakane. (Zef. 1:14, 15) Le batho ba Jehova ba nyoko gahlana le tsa go ba manya. Mara mo re ka tilukiselela gana byalo, re ko di kgoneng go dula re kgibiye re boya re gelepa ba bangwana. Re nyoko tiyisela le mo go ka nyarela dintshitshire tsa mošaga mang. Mo magageru di ma mannye, re nyoko maka so re ka se kgonang gore re ma yimulle ka go ma šupetsa gore re ma kwela go baba re boya re ma neya tso ma di hlokang. Fote mo re mamarelana le magageru gana byalo, re nyoko teya re beyelele ga taba ya go šupetsa go nyakanana. Ke mokane Jehova o nyoko re rufa ka lephelo la go ya go yye ga lefase la gore dikotsi ka mokana ga tsona le metšhatšhamelo le gore di yye dya ba gona re ka sa sa di gopola dho.​—Jes. 65:17.