1. Re ka kgomoletsa king mo re tikwa nkare re lahlegiye kela mo re manya ke tsa lephelo? (Pisalema 118:5-7)

AYITSANO o fela o tikwa nkare o lahlegiye, la go šinya o kwa nkare a go na le ka wweši wa gore o ka llela gage? Tsotsone di makegele ba go tlala, re ra le mong malata ya Jehova. (1 Mag. 19:14) Mo nkare tsa mošaga wonone dya go tlela, o sa lebale so Jehova a se tshepisiyeng sa gore: “Nka sa go lesetse fote nka sa ro go lahla.” Re ka tikgihla sekguba ka gore: ‘Jehova ke yene a n’gelepang, nka sa hlagasedisi ke selo.’ (Maheb. 13:5, 6) Pawulo wa lepostola o ngwadiye mantsu yawa a ngwalela Makreste ya ku Judeya gana hala ga bo 61 C.E. Mantsu yage ma re gopotsa ka so se leng ga Pisalema 118:5-7.—Bala.

2. Ga hlogotaba yowa re nyoko bolabola ka ying fote ke ntaba?

² Go fo tshwana le mopisalema, Pawulo o di bonne ka yene mong gore ke Jehova a mo gelepang. Mo re beyisa, mengwaga ya go teya ka ku ga mabedi mo Pawulo a soko bane a ngwalela Maheberu lengwalo, o yye a phona sedingwana sa go tshosa ka matla a le lewatleng. (Meber. 27:4, 15, 20) Ga dilo ka mokana ga tsona tso Pawulo a fitiyeng ga tsona go segela le ka nako yonone, Jehova o šupetsiye ka mokgwa wa go tlala gore ke yene a mo gelepang. Re nyoko bolabola ka kararo ya wona. Jehova o berekisiye Jeso, mangeloyi, ba go lawola ba mmušo le Makreste ya mangwana gore a thogo gelepa batho. Go tšhuta ka tsa lephelo la Pawulo go nyoko maka gore re ngangarele ga tso Modimo a di tshepisang tsa gore o nyoko re kwa mo re mo llela gore a re gelepe.

3. Di ka makega gore Pawulo ke mo a tiputsisa ying fote ke ntaba?

³ Pawulo ke mo a di nyaka go gelepiwa. Gana hala ga bo  56 C.E., mogoba wa batho wo yye wa mo gogeyisa wa mo ntsha ka tempeleng ya Jerusalema wa boya wa leketsa go mmolaya. Letšatši la go latela, mo Pawulo ba mo leya ga khota ya Sanhendrini, ke mo go f’lo šala ka gonyana gore manaba yage ma mo tlopolanye. (Meber. 21:30-32; 22:30; 23:6-10) Ka nako yonone di ka makega gore Pawulo ke mo a tiputsisa gore, ‘Mara nko tiyisela go segela leng?’

4. Jehova o yye a gelepa Pawulo byang a berekisa Jeso?

⁴ Pawulo ba yye ba mo gelepa ka mokgo mang? Bošego bya ka nthago ga mo Pawulo a fošediwwe jele, “Morena,” Jeso, o yye a yema ka nthoko gage ke mokane a re: “Šišimala! Go fo tshwana le ka mokgo ne o tšhomayela ka nna hala Jerusalema, di nyaka o tšhomayele le ku Roma.” (Meber. 23:11) Ye lune, a ro napa a tiyelela! Jeso o thanakiye Pawulo ka taba la mmereko wago tšhomayela wo a wo makiyeng ku Jerusalema. Fote o tshepisiye Pawulo gore o nyoko segela Roma a tšhireletsegiye, gore a thogo ya mahlong ka mmereko wa go tšhomayela gana hone. Ka nthago ga mo a kwile mantsu yane, Pawulo o yye a tikwa a tšhireletsegiye go tshwana le sengwananyana mo se le matsogong ya papa sona.

5. Jehova o gelepiye Pawulo a berekisa lengeloyi ka mokgo mang? (Lebelela Sethombhe sa ka tawong.)

⁵ Ke dintshitshire difeng tse dingwana tso Pawulo a yyeng a hlakana natso? Ka nthago ga tso di makegiyeng ku Jerusalema mo go šele go fediye gana hala ga kabedi ya mengwaga, Pawulo ke mo a le sekepeng a ya Italy mo sekepe sone se tseya ke sedingwana se segolo la gore batho bo ba leng ga sona ba šinya ba bona nkare go fediye ka bona. Nnete ke gore Pawulo ke mo di sa mo tshose. Ke ntaba? O butsiye bo ne a le nabo gore: “Bošego byowa lengeloyi la Modimo waka wa gore ke mo makela mmereko wa go hlawolega le yemme ka nthoko gaka la re: ‘O sa tšhabe selo, Pawulo. Ariye we yema mahlong ga Kesara, fote bona! Modimo o go neyye bo ba leng nago hone sekepeng ka mokana ga bona.’” Jehova o berekisiye lengeloyi gore le boyelele tso Jeso a yyeng a di tshepisa Pawulo. Nnete Pawulo o yye a segela Roma a tšhireletsegiye.—Meber. 27:20-25; 28:16.

6. King tso Jeso a di tshepisiyeng tsa gore dya re tiyisa fote ke ntaba go le ka mokgonone?

⁶ Rune Jeso o re gelepa ka mokgo mang? Le rune Jeso o nyoko re tiyisa go fo tshwana le ka mokgo a yyeng a tiyisa Pawulo. Mo re beyisa, Jeso o yye a tshepisa bo ba mo latelelang ka mokana ga bona gore: ‘Ke na le lune ka moka matšatši go segela mafelelong ya lefase la Sathane.’ (Mat. 28:20) Le rune mantsu ya Jeso maa re tiyisa. Ke ntaba? Ka taba la gore matšatši a ma tshwane. Mo re beyisa, mo lešaga la rune le hlokofala, mengwaga yi fo ya yi takamela re kene re kwa go baba. Ba bangwana ba hlupa ke go tikwela go tsofala. Fote  ba bangwana ba tikwa ba kgongwele ka taba la gore ba kgahleletsiye ke tsa lephelo. Le mo go le ka mokgonone, re tiyisa ke taba ya gore Jeso o na le rune “ka moka  matšatši,” le mo go ka ba go bifiye go segela kaye.—Mat. 11:28-30.

7. Kutollo 14:6, yi re Jehova o re gelepa ka mokgo mang lekgono?

⁷ Lentsu la Modimo le re Jehova o re gelepa a berekisa mangeloyi. (Maheb. 1:7, 14) Mo re beyisa, mangeloyi maa re tiyisa ma boya ma re yetetsa mo re tšhomayela “ditaba tsa go bafala tsa Mmušo wa Modimo” ga batho ba “ditšhaba, ditšo le mebolabolo ka mokana ga yona.”—Mat. 24:13, 14; bala Kutullo 14:6.

8. Jehova o yye a gelepa Pawulo byang a berekisa ndhuna ya masole?

⁸ Pawulo ba yye ba mo gelepa ka mokgo mang? Ku nthago ka bo 56 C.E., Jeso o yye a tshepisa Pawulo gore o nyoko segela Roma a tšhireletsegiye. Mara, Majuda ya mangwana ku Jerusalema ma yye ma kwana gore ma kutulugele Pawulo ke mokane ma fetse ka yene. Mo ndhuna ya masole ya Roma ye ba reng ke Claudius Lysias a kwelela tso ba di polanneng, o yye a gelepa Pawulo. Claudius o yye a yakgoswa a romela Pawulo ku Kesariya ga gore ke gana hala ga 105 ya dikhilomitha mo o tloga Jerusalema, a kene a tšhireletsiye ke moririmane wa masole. Mo ba segela Kesariya, Ndhuna ye ba reng ke Filikisi yi yye ya re Pawulo, “ba mmeyele matšinghelani ntlong ya bogoši ya Heroda.” Dipolane tsa bo ne ba nyaka go fetsa ka Pawulo di yye dya šaša.—Meber. 23:12-35.

9. Ndhuna ye ba reng ke Fistosi yi yye ya gelepa Pawulo ka mokgo mang?

⁹ Go fitiye mabedi ya mengwaga Pawulo a kene a le jele ku Kesariya. Ka dinako tsotsone Fistosi ne go le ndhuna ya nyuwane. Majuda ma yye ma kgopela Fistosi gore Pawulo a ye a yahludiwe Jerusalema mara Fistosi o yye a gana. Di ka makega gore ndhuna yone ke mo yi tšiba tso “ne ba di polanne tsa gore mo ba le pateng ba nyoko mo juma ke mokane baa fetsa ka yene.”—Meber. 24:27–25:5.

10. Ndhuna ye ba reng ke Fistosi yi yye ya re king mo Pawulo a re o nyaka go yahlula ke Kesara?

¹⁰ Ka nthago, Pawulo o yye a yahludiwa Kesariya. Ka taba la gore Fistosi ne a di nyaka ka matla “gore Majuda ma kwane naye,” o butsisa Pawulo gore: “Ayitsano o nyaka go ya Jerusalema gore ba ye ba go yahlule mahlong gaka?” Pawulo ke mo a di tšiba gore a na a fo le beya ku Jerusalema go fediye ka yene fote ke mo a di tšiba gore a ka maka ying gore a thogo phonisa lephelo lage, a segele Roma a boye a ye mahlong ka mmereko wage wa go tšhomayela. O yitseri: “Ke nyaka go ye seka ga Kesara!” Mo Fistosi a fetsa go bolabola le bo ba mo yeletsang o butsiye Pawulo gore: “O nyaka go ye seka ga Kesara, re nyoko go yisa ga Kesara.” Sepheto so Fistosi a se segeleleng se phonisiye Pawulo ga manaba yage. Pawulo go se botala o ko ba a segele Roma—ku kgole le Majuda ya gore ma nyaka go mmolaya.—Meber. 25:6-12.

11. Di ka makega gore Pawulo ke mo a nagana ka taba yifeng ya gore yi hlayye ke Jesaya?

¹¹ Nakwela Pawulo a yemele ke leyeto la go ya Italy, di ka makega gore o yye a nagana ka matla ka taba ya mo moporofeta Jesaya a pasopisa bo ba go phigisana le Jehova, nakwela a re: ‘Tso motho a di polanang tsa bošakašane, di nyoko šaša! O ka fo bolabola tso wene o di nyakang mara di ka sa phomelele ka taba la gore Modimo o na le rune!’ (Jes. 8:10) Pawulo ke mo a di tšiba gore Modimo o nyoko mo gelepa fote ke mo a sa kamake gore le tso a nyoko hlakanang natso ku mahlong o ko fo teya a feta.

12. Juliyase o yye a tshwara Pawulo ka mokgo mang fote king so Pawulo a napiyeng a se bona?

¹² Pawulo o yye a thomisa leyeto lage la go ya Italy ka 58 C.E. Ka taba la gore ke mo go le lebhantiti,  ke mo a ghatiye ke ndhuna ya masole ye ba reng ke Juliyase. Go tlugisela ka nako yonone go ya mahlong ke mo di šalele Juliyase gore o nyoko maka ying ka lephelo la Pawulo. Mara matšhika yage ya go lawola o nyoko ma berekisa byang? Ka tšatši la go latela mo ba phulugiye sekepe, “Juliyase ke mo a sa tshwere Pawulo gabutši, a boya a ro mo dumelela le gore a ye ga banghana bage gore a dule nabo ka gonyana.” Ka nthagonyana, Juliyase o yye a boya a phonisa Pawulo. Ka mokgo mang? Masole ke mo ma nyaka go bolaya mabhantiti ka mokana ga wona ya ne ma le ka hone sekepeng mara Juliyase a ganana le taba yone. Ke ntaba? Ke mo “a tikemisele gore Pawulo a segele a tšhireletsegiye.” Pawulo o napiye a di bona gore Jehova o berekisa ndhuna yowa ya masole gore a thogo mo tšhireletse.—Meber. 27:1-3, 42-44.

13. Jehova a ka berekisa bo ba nang le matšhika ya go lawola ka mokgo mang?

¹³ Rune ba re gelepa ka mokgo mang? Jehova a ka berekisa moya wage wa go hlawolega gore a tšhofe bo ba nang le matšhika ya go lawola gore ba make tso yene a di nyakang. Kgoši Solomone o ngwadiye gore: “Pelo ya kgoši yi tshwana le meetši ya gore maa yeela ka letsogong la Jehova. O ma phulela tsela gore ma ye mo yene a nyakang.” (Diy. 21:1) Seyema sowa anthe se ra gore king? Batho baa di kgona go yepa mosela gore meetši ma thogo yelela mo bona ba nyakang. Le Jehova a ka berekisa moya wage wa go hlawolega gore tso bo ba nang le matšhika ya go lawola ba di naganang di yelane le tso yene a di nyakang. Mo tsotsone di makega bo ba go ba le matšhika ya lawola ba fo kwa di ba tšhofa gore ba segelele sepheto sa gore se berekela le batho Modimo.—Tshwanisa le Ezera 7:21, 25, 26.

14. Mebereko 12:5 yi re re ka rapelela bo mang?

¹⁴ King so re ka se makang? Re ka rapelela “magoši le ka mokana ga bona ba go lawola ba mmušo” mo ba tshwanele ba segelele dipheto tsa gore di ka yama mmereko wa rune wa go tšhomayela. (1 Thim. 2:1, 2, Neh. 1:11) Go fo tshwana le Makreste ya dinako tsa mapostola, le rune re rapelela magageru ya gore ma jele re šwennye. (Bala Mebereko 12:5; Maheb. 13:3) Fote re ka boya ra rapelela bo matšinghelani bo ba ko bang ba pasopiye magageru gana ku jele. Re ka kgopela Jehova gore a kutšetsele menagano ya batho bone ka mokana ga bona gore ba tseyele ga Juliyase ke mokane ba tshware magageru ka “mokgwa wa gabutši.”

15-16. Jehova o gelepiye Pawulo byang a berekisa Aristokhasi le Luka?

¹⁵ Pawulo ba yye ba mo gelepa ka mokgo mang? Mo Pawulo a kene a le tseleng ya go ya Roma, Jehova o yye a fo ya mahlong a mo  gelepa a berekisa Makreste ya mangwana. Tla re boneneng mešupetso ye mengwana ke yowa.

¹⁶ Banghana ka babedi ba Pawulo ba gore baa tshepega Aristokhasi le Luka ba yye ba fetsa ka gore ba ye naye ku Roma. * Ba f’lo kgeta go tipolayisa ba sa tšhofe ke motho ka go sepela le Pawulo, le mo bona Jeso a sa ba tshepisa gore ba ko segela Roma ba tšhireletsegiye. Tsa gore ba nyoko tšhireletsega ba di kwile ba kene ba le ho tseleng. Mo Aristokhasi le Luka ba šele ba kalamme sekepe sone ku Kesariya, Pawula o yye a rapela Jehova di mmaba a mo leboga gore o mo gelepiye ka go mo neya magageru yawa ka mabedi ya go ba le lešiši.—Meber. 27:1, 2, 20-25.

17. Jehova o yye a gelepa Pawulo byang a berekisa bo a rapelang nabo?

¹⁷ Mo Pawulo a kene a sepelanya, ke mo a dula a gelepa ke bo a rapelang nabo. Mo re beyisa, mo ba šele ba phulugiye sekepe ku toropong ya Sidoni, Juliyase o yye dumelela Pawulo gore “a ye ga banghana bage gore ba mo pasope.” Fote ka nthagonyana, ku toropong ya Puteoli, Pawulo le banghana bage “ba yye ba kraya magageru ke mokane magageru yane ma yye ma ba hlohletsela gore ba dule nabo kašupa ya matšatši.” Mo Makreste ya gana hone thina ma kene ma pasopa Pawulo ka tso a di hlokang, a re kamake gore di yye dya ba tiyisa ka matla mo a kene a ba yanegela ka tso a yyeng a gahlana natso. (Tshwanisa le Mebereko 15:2, 3.) Ka nthago ga mo ba šele ba khutsiye Pawulo le banghana bage ba yye ba ya mahlong ka leyeto.—Meber. 27:3; 28:13, 14.

18. King so se yyeng sa tšhofa Pawulo gore a leboge Modimo fote a šišimale?

¹⁸ Mo Pawulo a šele a bakiye Roma, di ka makega gore ke mo a nagana ka tso a yyeng a di ngwala kararo ya mengwaga ya go fela a di ngwalela phutego ya gana hone toropong a re: “Ke botala ke nabela go le vakašela.” (Mrm. 15:23) Mara, ke mo a sa nagane gore mo a segela o ko segela go le lebhantiti. A re kamake gore di yye dya mo tiyisa ka matla mo a bona magageru ya ku Roma ma yemme ka nthoko ga tsela gore ma mo yamogele! “Mo Pawulo a ma bona  a leboga Modimo ke mokane a šišimala.” (Meber. 28:15) Mo Pawulo a bona bo a rapelang nabo, o yye a thinya letolo a leboga Modimo. Ke ntaba mara? Ka taba la gore o yye a napa a di bona fote gore Jehova o mo gelepa a berekisa bo a rapelang nabo.

19. Petro wa Mathomo 4:10 yi re Jehova a ka re berekisa ka mokgo mang gore bo ba hlokang go gelepiwa ba thogo di bona gabutši gore ba gelepa ke yene?

¹⁹ King so re ka se makang? Ayitsano go na le magageru ya o ma tšibang ka phutegong ya genu ya gore ma kgahleletsegiye ka taba la go lwala kela ma lebanne le seyemo sa go thathafa? Kela ba hlokofalele ke mašaga ya bona. Mo re gahlana le ba mošaga wonone, re ka kgopela Jehova gore a re gelepe gore tso re di bolabolang le tso re di makang di šupetse gore re ba nyaka ka matla. Tsotsone di ka makega go le tsona tso di ka tiyisang magageru. (Bala 1 Petro 4:10.) * Bo bone re ba gelepiyeng ba ka sa lebale gore mantsu yanala Jehova a ma tshepisiyeng ya gore, “Nka sa go lesetse fote nka sa ro go lahla” maa bereka le ga bona. Ayitsano tsotsone wene di ka sa go jabodisi?

20. Ke ntaba di sa re tšebisi go bolabola gore: “Jehova ke yene a n’gelepang”?

²⁰ Go fo tshwana le Pawulo le banghana bage, le rune re gahlana le dintshitshire tsa go sa fele mo re kene re phela. Mara re di tšiba gabutši gore mo re tshwere Jehova re nyoko dula re šišimele. O re gelepa a berekisa Jeso le mangeloyi. Fote mo go na le tso a nyakang go di segelela, a ka re gelepa a berekisa bo ba go lawola ba mmušo. Ba go tlala ba rune re di bonne gabutši gore Jehova o berekia moya wage wa go hlawolega gore a hlohletsele malata yage gore ma make se sengwana gore ma thogo gelepa magageru. Byalo go fo tshwana le Pawulo, a re kwe re tšeba mo re titeya sekguba ka taba ya gore: “Jehova ke yene a n’gelepang, nka sa hlagasedisi ke selo. Motho a ka mmaka ying?”—Maheb. 13:6.