Diputsiso Tsa bo ba Šeleng ba Badiye
Ayitsano tsa go ja tsa Maisrayele ku mašahleng ne go fo ba manna le dinonyane fela?
Tsa go ja tso ga go tlala Maisrayele ne ma ja tsona ka nako ya 40 ya mengwaga ma le ku mašahleng ne go le manna. (Ek. 16:35) Ke ga mabedi mo Jehova a yyeng a ba neya dinonyane. (Ek. 16:12, 13; Dip. 11:31) Mara, ne di le gona tsa go ja tse dingwana tso Maisrayele ne ma ja tsona.
Mo re beyisa, ka dinako tse dingwana Jehova ne a yetetsa batho bage go ya ga “poleke ya gore ba thogo khutsa” ga gore ne go na le meetši ya gore ba thogo nwa le tsa go ja tsa gore ba je. (Dip. 10:33) Ye nngwana ya dipoleke tsone ne go le polekeng ya kgwakgwa ga gore go krayega meetši gona ku Elimi, “ga gore ke mo go na le 12 ya didiba tsa meetši le 70 ya mehlare ya mopalema.” (Ek. 15:27) Puku ya Plants of the Bible yi hlaya gore mepalema ne yi mela ga dipoleke tsa go tlala tsa go sa tshwane fote yi tlele ka matla, ke mo ba thogo kraya tsa go ja, makgura le go yaga dintlo ka wona.
Di ka makega gore Maisrayele ma yye ma yema ga poleke ye kgolo ya gore ba kraya meetši ga yona ya gore ke kgwakgwa, ya gore lekgono ba re ke Feiran, ya gore ke sekopa sa Moyedi wa Feiran. a Puku ya gore Discovering the World of the Bible yi re, moyedi wone “wo lefiye go segela ga 130 ya dikhilomitha, wo bafele ka matla fote wo tumme ka matla ku Sinayi.” Yi ya mahlong ka gore: “Mo ye mongwana a sepela 45 ya dikhilomitha a tloga mo moyedi wa noka le lewatle di gahlanang, o nyoko segela Feiran Oasis. Poleke ya gore ba kraya meetši ga yona ya gore ke kgwakgwa yi ka gedimo ga mo lewatle le segelang gona ka 610 ya dimitha ka go lefa fote ka go wolologa yi gana hala ga 4.8 ya dikhilomitha. Yi tlele ka mehlare ya mopalema fote yi bafele ka matla la go šinya ba yi tshwanisa le tšhomo ya Edeni. Mengwaga yi fo ya yi takamela batho ba ya gana hone, ba tlisa ke mehlare yone ya mopalema.”
Nakwela Maisrayele ma tloga Egepita ma yye ma tseya folawa ya go dubiwa, lepolete la gore ba dubela ga lona folawa, nakwenngwana le mabelenyana le makgura. Ke nnete gore dilo tsowa ne di ka sa ba tseye nako ya go lefa. Fote batho ne ba tlile le ‘merape, ya gore ke mo go le diphoolwane tsa go tlala.’ (Ek. 12:34-39) Ka taba la gore ku mašahleng ne go se ga seyemo sa gabutši gore diphoolwane di ka phela, diphoolwane tsa go tlala nke di kgwile. Fote tse dingwana tsa tsona Maisrayele ma ka fo ba ma di jile. Ke mokane diphoolwane tse dingwana ma makiye sehlabelo ma makela le mong medimo ya matsaka. b (Meber. 7:39-43) Le mo go le ka mokgonone, diphoolwane tsa Maisrayele di yye dya ba le bana, re thogo di bona ga tso Jehova a di butsiyeng batho bage mo ba sa mo theetsele gore: “Barwayi ba lune go nyoko ba ba go disa ku mašahleng ka 40 ya mengwaga.” (Dip. 14:33) Di makega gore ne ba kraya lebese ga merape ya bona le nama mara ne di ka sa fepe gana hala ga kararo ya dimiliyoni tsa batho gore ba je 40 ya mengwaga. c
Anthe diphoolwane ne di kraya tsa go ja le meetši kaye? d Ka dinako tsone ne go ka fo ba go nile pula ka matla nka taba lo ne go na le dimilane tsa go tlala ku mašahleng. Puku ya Insight on the Scriptures, Volume 1, yi hlaya gore 3 500 ya mengwaga ya go fela, “ke mo go na le meetši ya go tlala ya gore ma phala ya gore ma gona lekgono ga poleke yo Maisrayele ne ma le ga yona. Re tšiba sone ka taba la gore go na le meyedi ya go tlala ya gore ya yisa fote yi pshyile ya gore yi makiye ke dinoka tsa gore ne di le gona gana hone.” Le mo go le ka mokgonone, gana ku mašahleng ne go sa gašiwi selo fote ne go le poleke ya gore ya tshosa. (Dot. 8:14-16) Hala Jehova a sa neya Maisrayele le diphoolwane tsa wona meetši ka mohlolo, nke go sa sa na le mong selo sa gore se ya libaliba.—Ek. 15:22-25; 17:1-6; Dip. 20:2, 11.
Moše o yye a botsa Maisrayele gore Jehova ne a ma neya manna “gore [ma] thogo di tšiba gore motho aa phele ka sekgwa fela mara o phela le ka lentsu le lengwana le le lengwana lo le tšwang molomong wa Jehova.”—Dot. 8:3.
a Lebelela Sewokamelo sa May 1, 1992, maph. 24-25.
b Bhayibele yi bolabola ka dinako ka dipedi tso ba yyeng ba makela Jehova dihlabelo ka diphoolwane ku mašahleng. Ya mathomo ke ya nakwela ba hlawola moprista; ya mabedi ne go le ka Paseka. Dilo tsowa ka dipedi di makegiye ka 1512 B.C.E., ka mongwaga wa bobedi wa mo Maisrayele ma tloga Egepita.—Lef. 8:14–9:24; Dip. 9:1-5.
c Mo go šele go le thina le gore 40 ya mengwaga yi fele Maisrayele ma le ku mašahleng, ma yye ma tseya makgolo ya dikitikiti ya diphoolwane mo ma tšwa ntweng. (Dip. 31:32-34) Le mo go le ka mokgonone, ma yye mahlong ma ja manna go segela ma kena ga Naga yo ba ma Tshepisiyeng yona.—Još. 5:10-12.
d Re ka fetsa ka gore diphoolwane tsone a sanka dya ja manna ka taba la gore Jehova o yye a botsa batho gore ba kotele manna go ya ka mokgo motho ye mongwana le ye mongwana a jang ka gona, a sanka a bolabola selo ka diphoolwane.—Ek. 16:15, 16.