“PAPA,” “YE PA,” “MALOME.” Ba go tlala ba gore ba saa gola ke mo ba mpitsa ka mokg’onone Bethele. Sosone se ya njabodisa ka taba la gore ke na le 89 ya mengwaga. Ke tseya gore Jehova o nrufa ka mokgonone ka taba la ho ke mmerekele 72 ya mongwaga ga mmereko wa nako ka mokana ga yona. Fote ka taba la tso ke di bonneng mo nkene ke berekela Modimo, ke thogo bolabola le bo ba gore ba saa gola di mpaba gore, ‘Mmereko wa lune o nyoko rufiwa—mo le sa šepisi.’—2 Dikor. 15:7.

Babelegi baka ba tlugiye Ukraine ba rorela Canada. Ba segele ba dula Rossburn, ga phrovensi ya Manitoba. Mmane o belegiye 8 ya bašomanyana le 8 ya bannyana, fote a go na ba gore ba belegiwwe ba le ka babedi—nna ke mo ke le ngwana wa bo-14. Papa ke mo a kwana ka matla le Baebele, ke mo a re balela yona ka Lesonto ka bošego, mara ke mo a re dikereke di fo jela batho tšheleta fote ga go tlala a fo re tshegisa a butsisa gore, “A ke tšibi gore Jeso ke mo a patela ke mang mo a kene a tšhomayela fote a tšhutisa?”

Bongwaneru 8 ya bona—bobhuti ka bane le bosesi ka bane—ba yye ba di yamogela dinnete. Sesi waka ye ba reng ke Rose, o šinnye a hlokofala a kene a phayona. Mo a šele a le thina le go hlokofala, o fetsiye matšatši yane a botsa batho gore ba sa lesetse go bala Lentsu la Modimo, a re, “Ke nyaka go le bona ga lefase la nyuwane.” Mathomisong, bhuti waka ye mogolo ye ba reng ke Ted, ke mo a tšhutisa batho gore go na le mollo wa dihele. Ka bošego byo bongwana le byo bongwana ka Lesonto, ke mo a tšhutisa tsotsone wayelesing, a botsa bo ne ba theetsele gore bo ba sinyelang Modimo ba nyoko tšhubelediwa mollong wa dihele. Mara o feleletsiye a le lelata la Jehova la go tshepega.

Tšatš’enngwana ho ke boya sekolo ku nthago ka June 1944, ho tafoleng ke yye ka kraya sepukwane se sengwana sa gore The Coming World Regeneration. * Ke badiye lephephe la mathomo nna mong ke fo re ke ya kgana, ka bala la bobedi, tsa fo mpotsa gore ke ye mahlong, ka šinya ke yi fetsa. Ho ke fetsa go yi bala ka mokana ga yona, ke yye ka fetsa le pelo—ka re ke nyaka go berekela Jehova go fo tshwana le Jeso.

Sepukwane sone se segele byang tafoleng ya ku gaye? Bhuti ye mogolo ye ba reng ke Steve o yye a re ne go segele banna ka babedi “ba go rekisa” dipuku le dipukwane hala gaye. A re: “Ke f’lo reka yonone ka taba la gore ke mo go le zuka.” Banna bone ba yye ba  boya ka Lesonto. Ba yitseri ke bona Dihlatse tsa Jehova le gore bona ba berekisa Baebele mo ba fetola diputsiso tsa batho. Re yye ra di jabolela ka taba la gore babelegi ba rune mo ba re gudisa ba yitseri re hlompe Lentsu la Modimo. Banna bone ba re butsiye gore go nyoko ba le mogahlano wo mogolo wa Dihlatse tsa Jehova ku Winnipeg, ga toropo ya gore sesi Elsie ke mo a dula ga yona. Ke yye ka re ke ya ya.

Ke yye ka kalama bhayisikila yaka, ka yi trapela 320 ya dikhilomitha ke ya Winnipeg, mara ka khutsa mo ke segela ga toropo ya Kelwood ya gore Dihlatse tsela di yyeng tsa re vakašela ne di dula gona. Mo ke le gana hone, ka ya mogahlanong wa phutego, ka thomisa go di tšiba gana hone gore ho ba bolabola ka phutego ba ra ying. Ke mo ke di bonneng gore motho ye mongwana le ye mongwana, monna kela mosadi kela ngwananyana, o tshwanele a tšhutise ka mutši ka mutši go fo tshwana le Jeso.

Ku Winnipeg, ke gahlanne le bhuti ye mogolo Jack, ke mo a tlile gana hone mogahlanong a tšwa lebowa la Ontario. Ka letšatši la mathomo la mogahlano, mogageru ye ne a bolabola ku mahlong o yye a hlaya gore nyoko ba le bo ba kolobetsiwang. Nna le Jack re yye ra re re ye kolobetsiweng. Ke mo re tikemisele gore mo re fetsa go kolobetsiwa, ra phayona. Ka nthago ga mogahlano wonone, Jack a napa a tseya bophayona. Ke mo ke sa na le 16 ya mengwaga, ke mo ke tswanele ke boyele sekolo, mara ka mongwaga wa go latela le nna ke yye ka bo tseya.

Nna le Stan Nicolso re thomisiye go phayona ku Souris, ga toropo ye nngwana ya phrovensing ya Manitoba. Ke yakgoswiye ke di bona gore go phayona a yi go kgana. Tšheleta ke mo yi kene yi pomega, mara ra sa lesetse go tšhomayela. Tšatši le lengwana re tšhomayele letšatši ka moka, mo re sologa re ya gaye ke mo re se na le peni ya lešidi fote re kwa tlala ya go yisa morwayi wa ntila makgoweng. Re makele ka matla mo re kraya lesaka le lengwana le legolo la tsa go ja ho monyako! Le lekgono lowa a re tšibi gore lesaka lone ke mo le beyye ke mang. Tšatši lone ke re re jele tsa ka mošata. Yowa yona yi fo šupetsa gore ke go rufiwa ga ho motho a sa šepisi! Gabutšibutši, mo kgwedi yone yi fela, ke mo ke hlohlotele tse dingwana tsa gore sale go ka ba nna, a ke so di bone.

Ka nthagonyana ga dikgwedi, ba yye ba re yisa ga toropo ya Gilbert Plains, ya gore ke mo yi le kgole ka 240 ya dikhilomitha ka lebowa la Souris. Ka dinako tsetsela, ga phutego ye nngwana le ye nngwana ke mo go na le lephephe le legolo la go šupetsa gore tšhomong go yiwa kaye kgwedi ye nngwana le ye nngwana. Mo go ka fo šupetsa nkare phutego ya šepisa tšhomong, ke mo ke ya ke beya polabolo ke re magageru ma karakare ma lukise taba yone. Mo mogahlano wo fela, mogageru ye mongwana wa mosadi wa gore ke lephayona mara monna’ge go se Hlatse, o yye a bolabola le nna a tlele dinepedi ka ho mahlong a re, “Ke ya leketsa, mara ke felela gana hone.” Ke mokane gwa lla nna mo a hlaya tsotsone, ka kgopela gore a ntshwarele.

Ke tšiba ka nna, go lola gore mo o sa le lethari o bolabole tsa go sa yagisi tsa go tshwana le tsotsone mara ka nthago lekwalo le nyoko go botsa. Mara ke tšhutiye gore a di nyake motho a šepisa, di gabutši gore motho a tšhute ga tso a sa di makang gabutši ke mokane a ye mahlong ka lephelo. Mo motho a bereka a kene a tshepega, wa rufiwa.

Ke f’lo kwa le nna ke le motho nakwela ke na le 21 ya mongwaga ba mpotsa gore ke tle ga tlelase ya bo-14 ya Sekolo sa Gilead, yo yi fediyeng ka February 1950! Bo ne ke le nabo ga tlelase yonone, ampore kota, ba yye ba ba yisa phrovensing ya go bolabola Sefora ya ku Quebec, Canada, ga gore Dihlatse ke mo di hlorisiwa ka matla. Ba yye ba re ke ye ga toropo ya Val-d’Or, poleke ya gore go na le mmayini wa gholdi. Tšatš’enngwana re yye ra tšwa re le mogoba re ye tšhomayela polekeng ya thina ya Val-Senneville. Moruti wa gana hone o yye a re raka, a re mo re sa tloge o nyoko re kwaletsa. Taba yone yi segele le khota, a hlayele ke nna. Moruti yene ba yye ba mo patedisa. *

Taba yone le tse dingwana tsa go tswana nayo ba yye ba di tšhela ga taba ya “Ntwa ya Quebec.” Phrovensi ya Quebec ke mo yi kene yi lawola ke Kereke ya Roma Khatholika ka mengwaga ya go teya ka ku ga 300. Baruti le banghana ba bona ba dipolotiki ke mo ba hlorisa Dihlatse tsa Jehova. Ke mo go se lola, fote  ke mo re sa tlala; mara a sa nka ra šepisa. Batho ba dipelo tse dibutši ba ku Quebec ba yye ba yamogela ditaba tso. Ke kgonne go balela batho ba go tlala nyana ba gore nnete yowa ke mo ba yi nyaka. Ye mongwana ye ne ke bala naye ke mo a na le lesome la batho ka ho mutšing wage. Mutši wone ka mokana ga wona wa thomisa go berekela Jehova. Tsotsone di makiye gore ba bangwana ba kgeloge Kerekeng ya Khatholika. A re ya lesetsa go tšhomayela, ntwa yone ra feleletsa re yi hludiye!

Ka 1956, ba yye ba ntlosa ba nkisa Haiti. Barumiwa ba go tlala ke mo ba rorele gana hone mara ba šitega go tšhuta Sefora, batho bona ke mo ba theetsela. Morumiwa ye mongwana ye ba reng ke Stanley Boggus o yitseri, “Ke mo re makele ka matla gore batho ke mo ba leketsa go re gelepa gore re bolabole nabo.” Mathomisong nna ke mo ke sa hlopege ka gore Sefora ke mo ke se tšhutiye ku Quebec. Mara go se botala ra kraya gore anthe magageru ya go tlala gana hone ma bolabola Secreole sa ku Haiti. Byalo gore rune barumiwa re thogo tšhutisa batho, ne di nyaka re tšhute mmolabolo wa gana hone. Re makiye ka mokgonone, fote ra rufiwa ka taba la gore re karakariye.

Mogoba wa go Lawola o yye wa dumela gore re hlatolle Sewokamelo ka Secreole sa ku Haiti gore re thogo gelepa magageru. Batho bo ba tlang megahlanong ba yye yeketsega ka go yakgoswa. Ku Haiti ka 1950, ke mo go na le 99 ya batšhomayedi, mara nombhoro yone yi teyye ka ku ga 800 ka 1960! Ka nako yonone, ba yye ba re ke tle ke bereke Bethele. Ka 1961, ke yye ka jabolela go gapa Sekolo sa Mmereko wa Mmušo. Re tšhutisiye 40 ya bagolo ba phutego le maphayona ya hlawolega. Ka January 1962, ga mogahlano wo mogolo re hlohletsele banna gore ba yeketse mmereko wo ba wo makelang Modimo, fote ba bangwana ba yye ba kgetiwa gore ba be maphayona ya go hlawolega. Sosone se makegiye ka nako ya gabutši ka taba la gore ke re šele re le thina le go hlupiwa.

Ka January 23, 1962, ka nthagonyana ga mogahlano wo mogolo, nna le morumiwa ye mongwana ye bareng ke Andrew D’Amico ba yye ba re tshwara ba re yisa jele re le ofising ya lekala, ba boya ba tseya le dimakazini tsa Awake! ya January 8, 1962 (tsa Sefora) ba di lahla. Awake! yone ke mo yi bolabola ka dilo tso di hlayyeng ke dikuranta tsa Sefora tsa gore hala Haiti  ke mo go tlele boloyi. Ba bangwana ke mo ba sa kwane le hlogotaba yone ba re lekala la rune le ro tingwalela yona. A gwa fela dibeke ka dikaye, barumiwa ba yye ba ba raka ga poleke yone. * Mara magageru ya gana hone polekeng ma yye ma ya mahlong ma sa šepisi. Lekgono, ke jabola ka matla mo ke bona gore ba yye ba tiyisela fote ba karakariye ka matla gore ba tlalele ga tso tsa Modimo. Fote gana byalo ba na le New World Translation of the Holy Scriptures ka Secreole sa Haiti—nakwela ke mo re sa tshepe le ka gonyana gore re ka ba nayo.

Mo ke tloga Haiti, ba yye ba re ke ye Rephabhliki ya Segare sa Afrikha gore ke ye ba morumiwa. Ka nthago ke yye ka hlawodiwa gore ke be mopotulugi ke mokane ka tla ka ba mowokamedi wa lekala.

Ka dinako tsotsone, Diholo tsa Mmušo ke mo di sa hlope. Ke tšhutiye go kopa mabyang ku mašahleng le go rulela ka wona. Mo batho ba kene ba feta ba mpona ke šitega nakwela ke sa tšhuta ke mo ba makele ka matla. Sosone se makiye gore magageru ma tle ma kene ga mmereko wa go yaga le go pasopa Diholo tsa bona tsa Mmušo. Baruti ba dikereke tse dingwana ke mo ba re tewolanya ka taba la gore dikereke tsa bona ke mo ba di rulele ka masenke ya gabutši mara rune re rulele ka mabyang. Tsotsone a di ya re tšebisa, re yye mahlong re kene re yaga Diholo tsa Mmušo tsotsone tsa go rulediwa ka mabyang. Tsa go re tewola di yye tsa šaša mo go segela sedingwane ku Bangui, yo go leng toropo ye kgolo. Se rwalannye masenke ya kereke yela sa ma potanya sa lahlela ho pateng. Mara rune ba gore ke mo re rulele Diholo tsa Mmušo ka mabyang, a gwa tekateka selo. Re yye ra yaga ofisi ya lekala ya nyuwane le mutši wa barumiwa ka sehlano sa dikgwedi gore re thogo pasopa mmereko wa Mmušo gabutši. *

Ka 1976 ba yye ba rakela gore re sa tšhomayele ditaba tsa Mmušo ku Rephabliki ya Segare sa Afrikha, ke mokane ba ng’yisa N’Djamena, yo go leng toropo ya thina le Chad. Ke yye ka jabola mo ke gahlana le lephayona la go hlawolega la go karakara la go tšwa Cameroon, lebitso lage ba re ke Happy. Ke mo nyadiye ka April 1, 1978. Ka kgwedi yonone, gwa thomisa ntwa ya ho magayeng, le rune re tšhabele nageng ya borwa, go tshwana le ba go tlala. Mo ntwa yi šele yi fediye, re yye ra boyela gaye, mo re segela gana ku ra kraya ntlo yela ya rune go šele go le mo banna ba dithunya ba gahlanelang gona. Dipuku tsa mokgahlo a re ya di kraya, ke mo ba tsere le roko ya Happy ya mošado le tso ke mo ba re rufiye ka tsona ho re tšata. Mara ra sa šepisi. Rune re le ka ba babedi ke mo re sa na re phela fote re yye ra tipotsa gore re nyoko ya mahlong ka mmereko.

Ka nthago ga megwaga ka mmedi, ba yye ba sa sa rakela mmereko wa rune ku ga Rephabliki ya Segare sa Afrikha. Ra boyela gona re ye potologeng. Ntlo ya rune ke mo go le koloyi ya lephangha, go na le mpeto wa go phutiwa, mokorotwane wa meetši wa 200 ya dilitha, furiji ya go bereka ka kgase le kgase. Go tloga go gongwana o ya go gongwana ke mo go le letogo. Tšatši le lengwana, maphodisa ya ho pateng ma yye ba re yemisa ga 117.

Ga go tlala ke mo go fisa go teya ka ku ga 50°C. Mo re le mogahlanong wo mogolonyana, go gongwana ke mo re sa be le meetši ya go lekanela gore re thogo kolobetsa batho. Byalo magageru ke mo ba ya dinokeng tsa gore di pshyile, ba segela ba yepa ke mokane ba ga metši ka gonyana ka go nyana gore re thogo kolobetsa batho, ga go tlala ke mo re ba kolobetsela ka teng ga mokorotwane.

Ka 1980 re rorele Nigeria. Re duli gona mengwaga ka mmedi le sekopa, re kene re gelepa go lukiselela tsa go yaga lekala la nyuwane. Magageru ke mo ba rekiye ntlo ye kgolo ya oposteyisi ya gore ke mo ba nyoko yi pshayanya ke mokane ba yage ya nyuwane. Tšatši le lengwana go sa le ka bošego, ke yye ka kalama ntlo yone ka ya ku malenghelengheng ke ye gelepa go rutlumulla. Mo go segela motshegare, ke yye ka thomisa go phologa ka mokgonola ke kalammeng ka gona. Mara ka gore go gongwana ke mo go rutlumulugiye, ke yye ka re mo ke gata, ka gata moya, ke nna yenela ka boya ho fase ka re puu. Ne di šupa nkare ke kwalele ka matla, mara mo ke tšwa X-ray, dogotela a botsa Happy  gore: “O sa šekele. O f’lo thuhluga ditšhika hala le hala, a ka sa tseye nako, o ko foleng.”

Ka 1986 re yye ra ya Côte d’Ivoire, re ye potologeng. Mmereko wone o yye wa maka le gore re segele Burkina Faso. Ke mo ke sa tšibi gore re nyoko dula nako ya go lefa ka matla ku Burkina.

Ke tlugiye Canada ka 1956, ka fetsa 47 ya mongwaga ke sa ye, ke mokane ka 2003, ka boyela Canada ho re ya Bethele, gana byalo ke mo ke na le Happy. Maphephe ke mo ma re re tšwa Canada, mara rune beng re tipotsa gore gaye ke Afrikha.

Ka 2007, mo ke na le 79 ya mengwaga, re yye re boyela Afrikha fote! Ba yye ba re romela Burkina Faso, gana hone ke mo ke le ye mongwana wa bo ba gelepang Komiti ya Poleke. Ofisi ya gana hone go feleletsiye go le ofisi ya go hlatollela ya lekala la Benin, ke mokane ka August 2013 ba re re ye go bereka Bethele ya ku Benin.

Gana byalo mmele a wo sa dumela, mara tšhomo ke sa kwana nayo ka matla. Mengwaga ya go fela ka meraro, ke mo nkene ke thegeletsiye ke bagolo ba dipelo tse dibutši le mosadi waka ye ke mo nyakang ka matla, ka jabola ka matla mo ke bona go kolobetsiwa batho ka babedi bo ne ke bala nabo Baebele, mabitso ya bona ke Gédéon le Frégis. Gana byalo baa karakara ba berekela Jehova.

Gana byalo, nna le mosadi waka ba yitseri re ye bereka lekaleng la Afrikha Borwa, gana hone mutši wa Bethele o kene wa n’gelepa ga malwele ya ma nkenneng. Afrikha Borwa ke naga ya bošupa ho Afrikha, yo ke yyeng ka bereka ga yona. Ka October 2017, re yye ra rufiwa ka matla. Re yye ra memiwa gore re tle mo go budiwa ofisi ye kgolo ya lefase ka mokana ga lona ku Warwick, New York. Le mo go ka makega ying, tsotsone re ka sa di lebale!

Mo o tseya 1994 Yearbook o bula lephephe 255, go na le mo yi reng: “Ka mokana ga lune bo le tiyiseleng ka mengwagangwaga ga mmereko wa lune, re re: ‘Šišimalaneng fote le sa šepisi, ka taba la gore patela ya mmereko wa lune yi gona.’—2 Dikor. 15:7.” Nna le Happy re tikemisele go theetsela mantsu yane le go hlohletsela ba bangwana gore le bona ba make tsotsone.