1, 2. (a) Jeso ga morapelo wage wa mafelelo a na le mapostola, o yye a kgopela ying? (b) Jeso a ka fo ba a makiye king mo a šinya a hlopega ka matla ka taba ya go ba selo ka seteya?

MO JESO a kene a ja tsa go ja tsa mafelelo a na le mapostola yage, ke mo a kene a šekela ka taba ya go mamarelana. Mo a kene a rapela a le nabo, o yye a bolabola ka so a se nabelelang bo ba tšhutang gage gore ba mamarelane go tshwana naye le Papage. (Bala Johane 17:20, 21.) Mo ba le selo ka seteya, ke mo di nyoko šupetsa gabutši gore Jeso mo a šinya a tla ho lefaseng ke mo a romme ke Jehova gore a tle a make tso Modimo a di nyakang. Setwaba sa malata ya Jeso ya mannete ke lerato lo le makang gore ba dule ba mamarelanne ba le selo ka seteya.—Joh. 13:34, 35.

² Di ya kwala mo Jeso a šinya a šihlela taba ya go ba selo ka seteya. Ke mo a di bonne gabutši gore ga mapostola yage, go gongwana gwa kgwelakgwehla, a ba tšhayisane gabutši, go tshwana le nakwela a ja nabo tsa go ja tsa mafelelo. Taba yela ya bona yi yye ya tsoga fote, ba thomisa go phigisana ka gore “ke mang wa bona ye a tišupang nkare ke ye mogolo ka matla.” (Luka 22:24-27; Mar. 9:33, 34) Tšatši le lengwana, Jakobo le Johane ba yye ba kgopela Jeso gore a ba beye ga nkare go gedimo thina naye Mmušong wage.—Mar. 10:35-40.

3. King tso di ka fo bang di makiye gore bo ba latelelang Kreste ba sa be selo ka ssoši, fote re nyoko petapeta ka diputsiso difeng?

 ³ Mara go kwana le ditulo ke mo yi se tsona di ntoši di ka makang gore bo ba latelelang Kreste ba sa be selo ka ssoši. Batho ba poleke yone ke mo ba hloyanne fote ba hlawolana. Bo ba tšhutang ga Jeso ne ba tshwanele ba lesetse dilo tsone. Ga hlogotaba yowa, re tl’le petapeta ka diputsiso tsowa: Jeso o yye a tshwaragana byang le taba ya go hlawolana? O yye a gelepa byang bo ba mo latelelang gore ba tshware ba bangwana gabutši le go ba selo ka seteya tsa mannete? Fote tso a di tšhutisiyeng di nyoko re gelepa byang gore re dule re le selo ka ssoši?

4. Šupetsa gore Jeso ba yye ba mo hloya ka mokg’o mang.

⁴ Jeso le yene ba yye ba mo hlawola kela go mo kgera. Mo Filipi a botsa Nathaniyele gore o krayye Mesiya, Nathaniyele o yitseri: “Nje o ra gore go na le selo sa gabutši so se ka tšwang Nazareta?” (Joh. 1:46) Di šupetsa nkare Nathaniyele ke mo a tšiba seporofeto sela sa Mika 5:2, mara a tseya nkare Mesiya a ka sa belegiwi dimitšaneng tsa go pawoga tsa Nazareta. Le Majuda ya go tšibega ma yye ma hloya Jeso ka taba la mo go le Legaleliya. (Joh. 7:52) Majuda ya go tlala ke mo ma tseyela Magaleliya fase. Majuda ya mangwana ke mo ma tewola Jeso ma re ke Mosamariya. (Joh. 8:48) Masamariya ke mo go le mohlobo wo mongwana wa batho, ba sa tshwane le Majuda fote le ka tsa dikereke ke mo ba fapanne kgole. Majuda le Magaleliya ke mo ba tseya Masamariya nkare ke ditšiya tsa ditoto fote ba ba nyenya.—Joh. 4:9.

5. Bo ba latelelang Jeso ke mo ba hlawodiwa byang?

⁵ Bo ba yetang mahlong ba Majuda le bona ke mo ba dulele go poyila bo ba latelelang Jeso. Mafaraseyi ke mo ma re malata ya Jeso ke “batho ba go ba le senyama.” (Joh. 7:47-49) Mo motho a sa tšhutela boruti kela a sa tihlope ka go latelela setšo, ke mo ba kwa nkare ba ka tshwa mare mo ba mmona fote ba re a ka sa ba botse selo sa go kwala. (Meber. 4:13) Taba yo ya gore Jeso le malata yage ke mo ba hlawodiwa, yi tlogisele dikerekeng, ya kena maphelelong ya batho le go kgerana ka mehlobo. Taba yowa ya go hlawolana ke mo yi šele yi topele ka matla mo ga malata. Ke mo di nyaka gore ma wolole menagano gore ma dule ma le selo ka ssoši.

6. Beyisa gore go sa nyakanane go ka feleletsa ka ying.

⁶ Le lekgono ba go tlala ba rune re dula polekeng ya gore yi tlele ka batho ba go sa nyakanane. Re ka ba re sa nyakiwi kela le rune re sa nyake ba bangwana. Mogageru ye mongwana wa mosadi wa gore ke lephayona ku Australia o re: “Lehloyo laka ga makgowa ke mo le fo ya le gola mo ke bona ka mokg’o ne ba tshwara batho ba bangwana bošidi—ba botala le ba gana byalo. Sa go napa se ndhungha ke gore le nna ke yye ka tshwariwa lešidi botala.” Ngwaneru ye mongwana wa ku Canada o yitseri yene ke mo a hloyye mmolabolo wo mongwana. O re “Ke mo ke nagana gore bo ba bolabolang Sefora ke bona ba leng kawone ga batho ka mokana ga bona. Ke mokane ka thomisa go hloya bo ba bolabolang Sekgowa.”

7. Jeso o yye a tshwaragana byang le taba ya go sa nyakanane?

⁷ Go tikwa o sa nyake batho ba bangwana mo ga dinako tso tsa rune go nwelele go fo tshwana le dinakong tsela tsa bo Jeso. Jeso o yye a tshwaragana byang natso? Sa mathomo, tsa go sa nyakanane le go hlawola ba bangwana ke mo a sa kwane natso. Ke mo a tšhomayelela dinghamula le ba go tihlopegela, Mafaraseyi le Masamariya, ba go patedisa mothelo le ba go maka tsa go befa. Sa bobedi, Jeso o tšhutisiye bo ba mo latelelang a boya a ba beyisela gore ba ka hlola byang taba ya go sa kgone go tiyiselana le ba bangwana.

8. Tšhiko ye kgolo ya go maka gore Makreste ma mamarelane ke yifeng? Hlatolla.

⁸ Jeso o tšhutisiye malata yage ka tšhiko ye kgolo yo yi makang gore ba be selo ka seteya. O yitseri: “Ka mokana ga lune le bana ba motho.” (Bala Matewu 23:8, 9.) Nnete ke gore se sengwana sa go šinya se maka gore re be “bana ba motho”  ke gore re tšwa ga Adamo. (Meber. 17:26) Mara a go felele gana hone. Jeso o hlayye gore bo ba mo latelelang ke setšha go le bobhuti le bosesi ka taba la gore ba tseya Jehova go le Papa bona wa legedimong. (Mat. 12:50) Sa go tokegela gana hone ke gore ba wela ga batho bo ba berekelang Jehova, ba go ba selo ka ssoši ka taba la go ratanana fote ba na le tumelo. Ke tsotsone di makang gore ga go tlala mo mapostola ma bolabola le malata ya mangwana ma re ke ‘bobhuti le bosesi.’—Maroma 1:13; 1 Pet. 2:17; 1 Joh. 3:13. *

9, 10. (a) Ke ntaba taba yo ya gore Majuda ke mo ma hlawola batho ba bangwana yi se gabutši? (b) Jeso o makiye byang mo a ba tšhutisa gore ba lesetse moya wa go nyenyana? (Lebelela sethombe sa ku mathomisong.)

⁹ Mo Jeso a šele a yi beyye taba ya gore di nyaka re bitsanane bobhuti le bosesi, gana mone o yye a napa a tokega le taba ya go tinyanafatsa. (Bala Matewu 23:11, 12.) Re šele re di bonne gore go ba le magetla go yye gwa maka gore mapostola yage ma sa kwane. Fote ba bangwana ba thomisa go ba le magetla mo ba bona nkare mohlobo kela khala ya bona yi kawone. Mo Majuda ma re wona ke wona ka taba la gore ma tšwa ga Abrahama, nje tsotsone di ya kwala? Majuda ya go tlala ke mo go le batho ba go tipotsa ka matla ga tsotsone. Mara Johane wa go Kolobetsa o ba butsiye gore: “Modimo a ka di kgona go tsosela Abrahama bana matlapeng yawa.”—Luka 3:8.

¹⁰ Jeso tsa go hlawolana ke mo a sa kwane natso. O napiye a šupetsa tsotsone nakwela ye mongwana wa go tšiba mangwalo a mmutsisa gore: “Anthe gabutšibutši moyagelani waka ke mang?” Mo Jeso a fetola o yye a beyisa ka Mosamariya ye a yyeng a kwa go baba mo a bona monna ye mongwana wa go tšwa a sepela—wa Mojuda—ye a yyeng a tula ke ditsotsi. Majuda ma yye ma fo mo nyemula mo ma mmona, mara Mosamariya yene o yye a mo kwela go baba. Mo Jeso a fetsisela taba yowa o butsiye yewa wa go tšiba mangwalo gore a tshwane le Mosamariya. (Luka 10:25-37) Jeso o šupetsiye gore Majuda ma ka tšhuta ga Mosamariya gore go rata moyagelani ba ra byang.

11. Ke ntaba mapostola ya Kreste ne di nyaka ma lese go hlawola batho ba go tšwa ba sepela, fote Jeso o yitseri king mo a ba gelepa gore taba yone ba yi bone gabutši?

¹¹ Bo ba latelelang Jeso ke mo di nyaka ba hlole dilo tsone tsa go ba le magetla le go hlawola ba bangwana gore ba thogo maka mmereko wo ba ba neyyeng wona. Mo a soko boyela legedimong, o šiyye a ba butsiye gore ba ye ba tšhomayele le ku “Juda ka mokana ga yona le Samariya, le go segela dipolekeng tsa kgole tsa lefase.” (Meber. 1:8) Jeso ke mo a ba tšhutisiye dilo tsa go tlala gore ba thogo maka mmereko wone wo mogolo, a ba butsiye le gore batho bowa ba go tšwa mafaseng ya ka tawong le bona ke batho. O yye a thanaka ndhona ya masole ya go tšwa mafaseng ya ka tawong mo a di bona gore tumelo ya yona yi tiyelele. (Mat. 8:5-10) Mo Jeso a le ku gagabo Nazareta, o hlayye gore Jehova o kwana nabo batho bo ba go tšwa mafaseng ya ka tawong, ba go tshwana le mosadi yela wa Lefunikiya wa ku Zarepata wa go hlokofalela ke monna le Naamane wa Mosiriya yela a yyeng a kena ke lephera. (Luka 4:25-27) Jeso o tšhomayele mosadi wa Mosamariya fote o yye a fetsa matšatši ka mabedi a le Samariya ka taba la gore batho ke mo ba kwa tso a ba botsang tsona di natefa.—Joh. 4:21-24, 40.

12, 13. (a) Mo Jeso a tšhomayelela mosadi wa Lesamariya, mapostola yage ma yye ma re king? (Lebelela sethombhe sa ku mathomisong.) (b) Re bona ka ying gore Jakobo le Johane ke mo ba sa kwisisi tso di makiyeng gore Jeso a make ka mokg’onone?

¹² Ke mo go se lola gore mapostola ma lesetse go hlawolana kela go kgera ba bangwana. Ke mo di ba makatsiye mo ba bona Jeso a nyaka go tšhutisa mosadi wa Mosamariya. (Joh. 4:9, 27) Bo ba go yeta bodumedi mahlong ba Majuda ke mo ba ka sa bolabole le mosadi batho ba lebelele, a re sa  bolabola mo mosadi yene go le Lesamariya. Mapostola ke mo ma tshwere tsa go ja, ma nyaka gore Jeso a je. Mo a ba fetola o šupetsiye gore o hlopega ka matla ka tso tsa Modimo go feta tsa go ja. Go tšhomayelela batho—le mong mosadi wa Mosamariya—ke mo go le so se nyakang ke Papage, fote gage ke mo di fo tshwana le tsa go ja.—Joh. 4:31-34.

¹³ Jakobo le Johane ke mo ba sa kwisisi taba yowa. Mo ba kene ba ya tlase le kgakala ba na le Jeso ku Samariya, ba yye ba nyakana le ga go yetsela mutšing wo mongwana gana hone. Masamariya ma yye ma gana go ba neya ga go yetsela, ke mokane Jakobo le Johane ba toba, ba ya ba re nkare go ka segela mollo wa go tšwa legedimong gore o tle o ba gagare ka mokana ga bona. Jeso o yye a ba kgala a sa tshege. (Luka 9:51-56) Re ka tiputsisa gore ayitsano Jakobo le Johane ke mo ba ka maka tsotsone hala di makegiye ku Galeliya mo ba tšwang gona. Di napa di šupetsa gore go hlawola ba bangwana di makiye gore ba ro napa ba ba hloya. Di ka makega gore mopostola Johane o yye a tšeba a bona nkare ne a na le magaba ka taba la gore Masamariya ma yye ma mo theetsela fote a kwa di natefela mo a kene a tšhomayela.—Meber. 8:14, 25.

14. Taba yo ya gore nkare ke mo yi yelana le tsa hlawolana ka mmolabolo yi yye ya lukisiwa byang?

¹⁴ Ka nthagonyana ga Pentekoste ya 33 C.E., go yye gwa nyarela taba ya go hlawolana. Nakwela basadi ba gore banna ba bona ba timele ba phakediwa tsa go ja, ke mo go makiwa tsa gore go takiwa bo ba go bolabola Segerika. (Meber. 6:1) Taba yowa yi thindiye ke gore ke mo ba sa bolabole mmolabolo wa gana hone. Mapostola ma yi yakgoswele taba yone, ma hlawola banna ba go butšwa gabutši gore ba phakise tsa go ja. Mabitso ya banna bowa ba go butšwa ka mokana ga bona ke mo go le ya Segerika. Sosone se ka fo ba se kgomoletsiye bakgekolo bowa ba gore a ba sa na banna.

15. Petro o makiye byang gore a šinye a yi kgone taba yowa ya go sa hlawole ba bangwana? (Lebelela sethombhe sa ku mathomisong.)

¹⁵ Ka 36 C.E., mmereko wowa wa go tšhomayela ke mo o šele o tlalaganne lefaseng ka mokana ga lona. Mopostola Petro o yye a di maka gatleletlele tsa gore a nyenye batho ba bangwana, a fo kwana le Majuda ma ntoši. Mara mo Modimo a šele a hlayye gore tsa go kgeranana aa kwane natso, Petro o yye a ye tšhomayelela lesole la Leroma lo ba reng ke Koroneliyo. (Bala Mebereko 10:28, 34, 35.) Go tlogisela gana hone, Petro o yye a thomisa go ja le batho ba mehlobo ye mengwana. Mara mo go šele go fitiye mengwaga ya go tlala, yene Petro fote o yye a lesetsa go ja le Makreste ya gore a yi wona Majuda nakwela ba le ku mutšing wa Antiyokiya. (Magal. 2:11-14) Pawulo aa mo jikajika, o yye a mo sola ka matla ga tsotsone, ke mokane le yene a theetsela. Mo Petro a ngwala borifi bya mathomo ku Asia Minor a bo ngwalela Makreste ya go leng Majuda le ya go tšwa mafaseng ya ka tawong, o thanakiye mogoba ka mokana ga wona wa magageru.—1 Pet. 1:1; 2:17.

16. Makreste ya ku botala ma yye ma tšibega ka tsa gore king?

¹⁶ Nnete ke gore mapostola ma tšhutisiye ke Jeso go rata “batho ba mehlobo ka moka.” (Joh. 12:32; 1 Thim. 4:10) Tsona di ba tsere nako, mara ba feleletsiye ba wolologa monagano. Di yye tsa tšibega tsa gore Makreste ya ku botala maa ratanana. Motho wa go ngwala dipuku wa ku botala ye ba reng ke Tertullian o bolabola ka ba bangwana bo go seng Makreste, a re: “Ba nyakana ka matla . . . Le go kgwelana ba ka šinya ba kgwelana.” Mo Makrese ya ku botala ma šele ma yapere “setho sa nyuwane,” kela bomotho, ma yye ma thomisa go di bona gore batho ka mokana ga bona ga Modimo baa lekana.—Makol. 3:10, 11.

17. Re ka maka byang gore re tomole go hlawolana ka dipelong tsa rune? Beyisa.

¹⁷ Le rune di nyaka re ro napa re tomola go hlawolana ga gore go midiye ka ho dipelong tsa rune. Mogageru wa mosadi wa ku Fora o hlatolla gore yene o lwele byang le tsotsone, o re: “Jehova o ntšhutisiye gore go rata king, go sa konane king, le gore go rata batho ba mehlobo ka moka di ra gore king. Mara le gana byalo ke sa karakarela go hlola moya wone wa go hlawola ba bangwana, fote tsotsone a di lola. Le gana byalo ke sa fo ya mahlong ke rapela ka yona.” Mogageru wa mosadi  wa ku Spain le yene o tshwere yonone ntshetshere, o re: “Di fela di nhlopa ka matla mo ke kwa ke sa nyake batho ba mohlobo wo mongwana, mara ga go tlala ke maka tsa gabutši. Tsona nka sa nape ke lesetsa ke re ke ya di kgona. Ke leboga Jehova gore le nna nka teng ga mutši wowa wa gore ke selo ka ssoši.” Ye mongwana le ye mongwana ga rune di nyaka a tinyakolle. Nje le rune a re natso tsotsowa tsa go fo kwa re nyenya ba bangwana, go tshwana le magageru yawa ka mabedi?

18, 19. (a) Ke ntaba di nyaka re yamogele batho ka mokana ga bona? (b) Re ka di maka byang tsotsone gore go sa fo ba tsa go bolabola ka molomo?

¹⁸ Re sa lebale phela gore ka mokana ga rune ke mo re tshwana le batho “ba go sa tšibalege” kela ba go tšwa ba sepela, Modimo re sa mo tšibi. (Maef. 2:12) Mara Jehova a re gogela thina gage ka “dithapo tsa lerato.” (Hos. 11:4; Joh. 6:44) Kreste yene o yye a re yamogela. Di tshwana le gore o budiye sekwalo ke mokane ra kena, le rune ra ba ga mutši wa batho ba Modimo. (Bala Maroma 15:7.) A re tšibi gore re ko ba re kenne king mo re nyenya motho ye mongwana, ka taba la gore le rune re ro gogiwa ke Jeso le mo re kene re sa felelegela gabutši!

¹⁹ Go sa nyakanane, go hlawolana le go hloyana di sa nyoko yeketsega howa lefaseng mo re kene re šutela mafelelong. (Magal. 5:19-21; 2 Thim. 3:13) Mara ka gore ke rune malata ya Jehova, re kgopela yene gore a re hlalefise, ka taba la gore yene aa hlawolane fote o di nyaka ka matla gore go dule go bebiye. (Jak. 3:17, 18) Re jabola ka matla mo re nghanelana le batho ba go tšwa dipolekeng tse dingwana, ka thoko re kene re di tšiba tsa gore ditšo tsa bona di ka sa tshwane le tsa rune, ra boya re ro leketsa go tšhuta mmolabolo wa bona. Mo re maka ka mokg’onone, go beba ga rune go napa go ro yela nkare ke noka, le go tshwarana gabutši gwa tshwana le lewatle mo le ya mahlong le nthago.—Jes. 48:17, 18.

20. Go makega ying mo lerato le wolola menagano le dipelo tsa rune?

²⁰ Mogageru wa mosadi yela re bolabodiyeng ka yene wa go tšwa Australia o re: “Nna ba yye ba mpulela mašuba ya gore ke tšibe nnete.” O hlayisa gore tso a di badiyeng Baebeleng di mo tikisiye go segela kaye, o re: “Ke mo o ka šinya o re ke tšhediwwe pelo le monagano wa nyuwane. Tsela tsa go hloya batho ke yye ka napa ke di šiya gana hone nkene ke di lebelele.” Mogageru yela wa ku Canada yene o re gana byalo wa di bona tsa gore “go sa tšibi go maka gore batho ba hloyanane le gore motho aa be ka mokg’o a bang ka gona ka taba la gore a belegediwwe kaye.” Mosadi ye a yyeng a mo nyala ke mogageru wa go bolabola Sekgowa! Go wolola monagano ka mokg’onone di šupetsa gore ke nnete gore mo rune Makreste re ratanana, a re kamake gore re nyoko hlola go hlawolana. Re napa re ro mamarelana, go ka sa thusugi felo.—Makol. 3:14.