1, 2. (a) Ke ntaba mathari ya Makreste ma di kgona go hlola digoboro tsa dipelo tse diphifadu tsa go lawola ke moya wa dithila? (Lebelela sethombhe sa ka ho kgakala.) (b) Re nyoko bolabola ka ying?

MOPOSTOLA PAWULO o itseri lephelo la rune Makreste le tshwana le la lesole mo le le ntweng. Nnete ke gore ntwa yo re lwang yona a yi bonale, a yi ya nama le madi. Le mo go le sone, manaba ya rune wona ke ya mannete. Sathane le madimona yage ke digoboro tsa go tšiba ntwa fote ke botala tsa go lwa ba di maka. Mo re lebelele, re ka fo kwa nkare mo re lwa nabo le ka yyoši re ka sa kote. Bo ba gore ba sa gola kela mathari ya Makreste ba ka kwa ba hlagasela. Ba ka gelepa king gore ba hlole digoboro tsowa tsa dipelo tse diphifadu tsa go lawola ke moya wa dithila? Taba ke yowa: Bo ba gore ba sa gola ba ka hlola, fote ba kene baa hlola. Ke ntaba? Ka taba la gore “ba ya mahlong ba yangwa matšhika ga Morena.” Mara a ba fo felela gana hone ga gore ba yangwe matšhika ga Modimo. Ba yapere le dikobo tsa go lwa ka tsona. Ba tswana le masole ya gore ma šupetsiwwe mathayithayi ka moka, le bona ba yapere “dikobo tsa ntwa tsa go felegelela tsa go tšwa ga Modimo.”—Bala Maefeso 6:10-12.

² Pawulo mo a šinya a bolabola ka mošupetso wowa, ka mo hlogong gage ke mo a nagana ka dikobo tsa masole tsa Roma. (Meber. 28:16) Tla  re boneneng gore ke ntaba mošupetso wone wo le wa gabutši. Mo re kene re maka ka mokg’onone, re nyoko fela re kwa mathari ya mangwana gore ma yye ma gahlana le ying tsa go leketsa go ma phiriketsa le gore go yapara dikobo ka moka tsa ntwa yowa ya go sa bonale go ba gelepiye ka ying.

3, 4. Dinnete tso di leng ka Baebeleng di tshwana ka ying le lepanta la masole ya ku Roma?

³ Bala Maefeso 6:14. Masole ya Roma ne ma na le lepanta la tshipi la gore ke mo ba titšhireletsa maseka ka lona. Ba le makele gore ba sa kwe go roba mo ba yapere dikobo tsa ntwa tsa ka kgakala ga maseka. Fote lepanta la gona ke mo le na le ditetereme kela megwabetso ya go tiya ya go tšhela sabola le go haka thipa ye kgolo. Mo lesole le tlemme lepanta le le swinne, a le tšhabe selo ntweng fote a le hlagasele.

⁴ Nnete ke gore mo re tšhuta Lentsu la Modimo re phema gore matsaka ya ma tšhutisiwang ma sa re kwaletse. (Joh. 8:31, 32; 1 Joh. 4:1) Mo re kene re ngangarele dinnete tso tsa Modimo, di nyoko ba lola go rwala “sephemo sa dikguba,” taba yone yi ra go phela ka mokg’o Modimo a hlayang ka gona. (Pis. 111:7, 8; 1 Joh. 5:3) Go yeketsela gana hone, mo dinnete tsa Lentsu la Modimo re di kwisisa gabutši, re nyoko di bolabolela re sa hlagasele mo re gahlana le batho ba go re phigisa.—1 Pet. 3:15.

5. Ke ntaba re tshwanele re bolabole nnete?

⁵ Mo re titlemme ka nnete ya Baebele fote re yi swinelele, di nyoko re tšhofa gore maphelelo ya rune ma yelane le so yi se bolabolang fote nnete re yi bolabole nako ye nngwana le ye nngwana. Ke ntaba di nyaka re sa bolabole matsaka? Ka taba la gore matsaka ke thulusi ye Sathane a yi berekisang, fote yi mmerekela ka matla. Motho wa go bolabola matsaka wa tikwaletsa fote o kwaletsa le bo ba mo theetselang. (Joh. 8:44) Le mo re sa felegelela, re leketsa ka matla gore re sa bolabole matsaka. (Maef. 4:25) Mara a go lola. Sesi ye mongwana ye ba reng ke Abigail wa go ba le 18 ya mongwaga o re: “Go bolabola nnete a yi ga go tlala di thušang ka gore ka dinako tse dingwana matsaka ma ka go ntsha mathateng.” Byalo ke ntaba a lwela go dula a bolabola nnete? O re, “Mo ke bolabola nnete, le nna ke kwa ke na le lekwalo la go yela mahlong ga Jehova. Fote batswadi baka le banghana baa di tšiba gore ke ya tshepega.” Victoria wa go ba le 23 ya mongwaga yene o re: “Mo o bolabola nnete o boya o yemelela so o se dumelang, o ka hlorisiwa. Mara ka moka matšatši o kraya maphomela ya gabutši: O ba le lešiši, o tikwa o le thina ga Jehova ka matla fote mašaga le banghana bago ba nyoko go hlompa.” Tla re duleneng re ‘tlemme lepanta la dinnete masekeng ya rune.’

6, 7. Ke ntaba go loka go tshwanisiwa le sephemo sa dikguba?

⁶ Mohlobo wo mongwana wa sephemo sa dikguba so ke mo se yapara ke lesole la Roma ku botala ke mo se na le masenke ya go tshekagana mo dimpeng. Masenke ya gona ke mo ba ma potiye tsa gore ne ma lekana mmele wa motho yene, ke mokane ke mo ba ma tshekagannye le mokgopa ba o swinne ka dithapo le ditshipinyana tsa go haka ka tsona le tsa go boya di ba le tšhasetere. Go tlogisela ho masekeng ga lesole go ya kgakala, ke mo ba ranthele ka masenke ya gore ba ma tlemannye le mokgopa. Kobo yone ke mo yi sa nape yi maka gore lesole le thog’o šikinyega lola, fote ke mo di nyaka gore le fele le lebelela gore nje masenkenyana yane a ma tšhomoge. Mara mo a yapere ka mokg’onone, mosefo kela sabola ke mo yi ka sa mo thule go gongwana mo mmeleng ya mo hlaba pelo kela ya mo kwaletsa se sengwana.

⁷ Taba yowa yi re tšhutisa gore melawo ya Jehova ya go loka yi ka pasopa dipelo tsa rune tsa go fo tshwanisa! (Diy. 4:23) Lesole le ka sa tseye sephemo sa sekguba la se tšhentšhisa ka se sengwana sa go makiwa ka tshipi ya go khura, le rune re ka sa tšwe re lesetsiye melawo ya Jehova, ra bereka ka ya rune. Rune a re nape re di kgona tsa go tipasopa ka mokg’o go nyakegang. (Diy. 3:5, 6) So rune re tshwaneleng re se make ke go lebelela gore ayitsano ‘sephemo sa tshipi’  so re se neyyeng ke Jehova se sa swinegiye le gore nje dipelo tsa rune se sa di kogele gabutši.

8. Ke ntaba go phela ka molawo wa Jehova di le gabutši?

⁸ Ayitsano le wene o na le go kwa nkare melawo ya Jehova ya go kgama, o kwe nkare o šitega le go wona? Bhuti ye ba reng ke Daniel wa go ba le 21 ya mongwaga o re: “Mathitšere le bo ke kenang nabo sekolo ke mo ba ntshega ba re ke phela ka melawo ya Baebele. Ke yye ka thomisa go titšhoga, ka kwa nkare ke kakodiye letlapa, fote go ntsere nako.” O yye a thušega byang? O re: “Mafelelong ke yye ka di bona gore di gabutši ka matla mo ke phela ka melawo ya Jehova. Ba bangwana ba gore ke mo ke tseya gore ke banghana ba ka ba yye ba thomisa go kgokga di-drugs; ba bangwana ba lesetsa le sekolo. Pelo yaka yi babiye mo ke bona ka mokg’o dilo di yyeng tsa ba phendogela ka gona. Nnete Jehova wa re pasopa.” Ye mongwana ke Madison wa go ba le 15 ya mongwaga, yene o re: “Ke ro ganya dikobo gore ke leketse go phela ka melawo ya Jehova le go sa kraye ke kenne ga tso dithaka tsaka di bonang nkare di ya jabodisa.” O tiyisela byang yenewa? O re: “Ke dula ke tigopotsa gore gale ke bitsiwa ka lebitso la Jehova, fote tso tsa go leketsa go mphiriketsa gabutšibutši ke Sathane o fo ba a nteyela diparapara. Mo ke mo hlola, le nna ke fo kwa ke jabola.”

9-11. (a) Ke dijombho tsa mošaga mang tso Makreste ma di rwalang? (b) Re ka gelepa king gore re sa tšhoge selo mo re tšhomayela ditaba tsa go bafala?

⁹ Bala Maefeso 6:15. Ku Roma, lesole ke mo le ka sa ye ntweng le sa rwala dijombho. Dijombho tsa lona tsa nkare ke mphašane ke mo di makiwwe ka mehlobo ka meraro ya marala gore mo di tlemiwwe mo lotong di sa kgwelakgwehle. Ka mokg’o mphašane wone ne wo makiwwe ka gona, ke mo wo sa yakgoswe wo hlagala fote ke mo wo bešabeša.

¹⁰ Masole ya Roma ke mo ma yapara dijombho mo ma ya ntweng, Makreste le wona re ka fore ma yapara dijombho gore ma thog’o bolabola ditaba tsa go bafala tsa go beba. (Jes. 52:7; Maroma 10:15) Mo go thulega lešuba, di nyaka lešiši gore re tšhomayele. Bhuti ye mongwana ye bareng ke Bo wa go ba le 20 ya mongwaga o re: “Ke mo ke tšhaba go tšhomayela bo ke kenang nabo sekolo. Gabutšibutši ke mo di ntšebisa. Mara mo ke lebelela gabutši, a ke tšibi gore anthe ke mo ke tšhaba ying. Gana byalo ke jabolela go tšhomayelela dithaka tsaka.”

¹¹ Ba go tlala bo go sa leng mathari ba di bonne gabutši gore mo ba ka lukiselela gabutši gore ba ye tšhomayela ditaba tsa go bafala, ba fo teya ba feta. O ka maka byang gore o tilukiselele? Julia wa go ba le 16 ya mongwaga o re: “Ke dula ke tšhediye dipuku ka bhaskiting yaka ya sekolo, fote bo ke kenang nabo sekolo ke ya ba theetsela mo ba mpotsa ka mokg’o ba tikwang le ka so ba se dumelang. Ke mokane ke thog’o tšiba gore nka ba gelepa byang. Mo ke lukiselele, ke bolabola nabo ka dilo tso di nyoko ba thušang.” Makenzie wa gore o na le 23 ya mongwaga yene o re: “Mo o na le pelo ye butši fote o theetselana, o nyoko kwisisa gabutši gore dithaka tsago di hlopa king. Ke leketsa ka matla go bala dilo ka mokana ga tsona tsa go bolabola ka mathari. Ka mokg’onone ke yakgoswa ke tšiba gore dithaka tsaka di ka ya kaye ka Baebeleng kela di sekele kaye mo ga jw.org gore di thušege.” Ke nnete gore mo o lukiselele gabutši, o tšhomayela o sa tšhoge selo, fote “mphašane” wago o nyoko napa o tiya mo lotong lago.

12, 13. Ye mengwana “mesefo ya go dura” ya Sathane ke yifeng?

¹² Bala Maefeso 6:16. “Legawu le legolo” lo ke mo le tshwara ke lesole la Roma ke mo go le la dikhona ka dine la gore ke mo le mo kwala go tlogisela magetleng go segela matolong. Ke mo le bereka gore mo ba thunya mosefo, wo sa hlabe lesole lowa.

¹³ Ye mengwana “mesefo ya go dura” yo Sathane a ka leketsang go go tšhuba ka yona ke go bolabola matsaka ka Jehova—matsaka ya gore Modimo aa na taba nago le gore wa mo tinisa.  Ida wa go ba le 19 ya mongwaga ke mo a hlopa ke go tikwa nkare wa tshwatisa. O re: “Ke ga go tlala ke tikwa nkare Jehova o kgole le nna fote aa sa di nyaka tsa go ba Moghan’aka.” O yye a yi hlola byang taba yowa? Ida o re: “Megahlano ke yona yi rotetsang tumelo yaka. Mo ke ya mogahlanong, ke mo ke fo segela ku ke tidulela, ke sa fetole selo, nna mong ke tipotsa gore aa šiyo wa gore a ka napa a theetsela selo sa go bolabola ke nna. Mara gana byalo, ke ya lukiselela mo ke ya megahlanong fote ke leketsa go fetola gabedi kela gararo. A go lola, mara mo ke maka sone, pelo yaka yi fo re tswee. Fote magageru ka ho phutegong ba ntiyisa ka matla. Ka moka matšatši mo megahlano yi fela ke sologa ke ya gaye, ke ba ke di tšiba tsa gore Jehova o nnyaka ka matla.”

14. Taba ya Ida yi re tšhutisa nnete yifeng?

¹⁴ Taba ya Ida yi re tšhutisa nnete ye nngwana ke kgolo ya gore: Legawu la mannete lo ke mo le neyiwa lesole ke mo le metiwwe gore go be le lekaye ka bogolo, mara la rune legawu la tumelo le ka kwaritšela kela la raramologa. Di fo ya ka rune beng gore re le nyaka byang. (Mat. 14:31; 2 Mathes. 1:3) Koriyeneng mahlong re kene re rotetsa tumelo ya rune!

15, 16. Tshepo yi tshwana ka ying le lekarapo?

¹⁵ Bala Maefeso 6:17. Lekarapo lo ke mo le rwala ke masole ya Roma ke mo le makediwwe go thiba tso di nyakang go teya hlogo, molala kela ho mahlong. Makarapo ya mangwana ke mo ma na le mokabelo wa gore lesole le ka le tshwara ka letsogo.

¹⁶ Go fo tshwana le ho lekarapo lone le tšhireletsa byoko bya lesole, le ga rune “tshepo ya go phona” yi pasopa dilo tso re di naganang. (1 Mathes. 5:8; Diy. 3:21) Tshepo yi maka gore re dule re nagana ka tso Modimo a re tshepisang tsona, le gore mathata ya re nang nawo ma sa nape ma re wotisa. (Pis. 27:1, 14; Meber. 24:15) Mara mo  re nyaka gore “lekarapo” lowa la rune le re berekele, di nyaka re le rwale ho hlogong, re sa le tshware ka letsogo.

17, 18. (a) Sathane a ka re woka byang wa kraya re yapodiye lekarapo la rune? (b) Re ka šupetsa ka ying gore Sathane aa re fokola?

¹⁷ Sathane o re woka byang gore re segele le ho re yapolang lekarapo la rune? Gopola tsela a yyeng a di maka Jeso. Sathane ke mo a di tšiba gabutši tsa gore Jeso o na le tshepo ya go tl’le lawola batho. Mara Jeso ke mo a tshwanele a yemele Jehova gore go šinye go segele nako ya gona. Mara mo go soko segela nako yone, ke mo a tshwanele a hlopegisiwe ke mokane a kgwe. Byalo Sathane o leketsiye go phiriketsa Jeso a re yene o nyoko yakgoswa a mo neya so a se yemeleng. Sathane o yye a botsa Jeso gore mo a ka fo mo thinyela letolo ga teya, o nyoko mo neya dilo tsone ka mokana ga tsona, fote a ka sa re ka motshwana, gana byalo. (Luka 4:5-7) Le ga rune Sathane o di tšiba gabutši gore Jehova o nyoko tla a re rufa ka dilo tsa go tlala ku ga lefase la nyuwane. Mara re tshwanele re mo yemele, re kene re hlopegisiwa. Byalo Sathane o re woka ka dilo-dilo tsa go fore re jabolele lephelo tsa gana byalo. O nyaka gore re lelekisane le dilo tsa lefase lowa re di yetise mahlong, fote o re dilo tsone re nyoko di kraya ka mokana ga tsona—gana byalo. Gabutšibutši Sathane o re kutšetsela gore re thomise ka tso tsage, ke mokane tsa Mmušo wa Modimo di tle ka morago.—Mat. 6:31-33.

¹⁸ Sesi ye ba reng ke Kiyana wa gore o na le 20 ya mongwaga le yene o tshwanne le mathari ya mangwana ya Makreste, a sanka tsa mo phiriketsa. O re: “Ke di tšiba gabutši gore sa gore se nyoko re gelepa go hlola mathata ya rune ka moka ke Mmušo wa Modimo o ntoši.” Tshepo yowa ya go tiyelela yi maka gore a nagane byang le go phela byang? O sa bolabola, o re: “Go tshepa gore go nyoko ba le Pharadeyisi go nthuša gore ke lebelele dilo gabutši. Ditalente ke natso mara ke nyaka go maka dilo ka letheto fote a ke nyake go phophoroga ke tlungwelanya ga dilo tsa gore ba re di maka batho dinghamula. Ke berekisa nako le matšhika yaka ga tso tsa Modimo.”

19, 20. Re ka maka byang gore re be digele tsa go berekisa Lentsu la Modimo?

¹⁹ Sabola kela lerumo lo ke mo le berekisa ke masole ya Roma nakwela Pawulo a ngwala lengwalo, ke mo yi le 20 ya di-intši ka go lefa (50 ya disenthimitha) fote ke mo ba yi makele go berekisiwa mo masole ma lwa ma le thina le thina. So ke mo se maka gore masole ya Roma ma hlole ke gore ke mo ma dula ma titšhutisa ka tso ma lwang ka tsona ka moka matšatši.

²⁰ Pawulo o re Lentsu la Modimo le tshwana le sabola yo Jehova a re neyyeng yona. Mara di nyaka re tšhute go yi berekisa gabutši go tswana le batho ba digele mo re lwela so re se dumelang—kela mo re tilukisa monagano. (2 Makor. 10:4, 5; 2 Thim. 2:15) O ka maka byang gore o be segele? Mosogana ye ba reng ke Sebastian wa go ba le 21 ya mongwaga o re: “Mo ke bala tema ye nngwana le ye nngwana ya Baebele mo ke le ntoši, ke ngwala temanyana ka yyoši ga tema yone. Ke kgobeketsela ditemanyana tso di njabodisang. Ka mokg’ononeng ke kwa ke le thina le Jehova ka mokg’o a naganang.” Daniel, yela go bolabodiwweng ka yene ku kgakala, o re: “Mo nkene ke bala Baebele ke ntoši, ke ya ke kgeta ditemanyana tso ke bonang nkare di ka gelepa batho bo ke gahlanang nabo ku tšhomong. Ke di bonne gore batho bowa baa jabola mo ba bona gore le wene Baebele o yi nyaka ka matla fote o leketsa go ba gelepa.”

21. Ke ntaba di sa nyake re boya re ro hlagasedisa ke Sathane le madimona yage?

²¹ Mathari ya go bolabodiwweng ka wona ga hlogotaba yowa ma šupetsiye gabutši gore a di nyake re boya re ro hlagasedisa ke Sathane le madimona yage. Go tshosa gona baa tshosa, mara a di re gore re ka sa ba hlole. Fote a ba phele go ya go yye. Go se botala mo Jeso a ko ba a šele a lawola ka 1 000 ya mongwaga, o nyoko ba kwalela ga gore ba sa hlope, ke mokane a tla a fetsa ka bona. (Kut. 20:1-3, 7-10) Re tšiba lenaba la rune, mathayithayi ya lona le gore le tikemisele ying. Mo re ka ba thina le Jehova, re ka sa hlagasele!