1. Batho ba Modimo ba šupetsa ka ying gore baa ratanana?

BATHO ba Modimo ke mutši wa bo ba tlaleleng ka matla ga tso tsa Modimo—setwaba sa bona ke go ratanana. (1 Joh 4:16, 21) Go ratanana ga mošaga wowa ga go tlala a go šupetsiwi ka go makelana dilo tse dikgolo ka matla, mara go bonala mo re makelana dilo tse dinyana, tsa go tshwana le go botsanana mantsu ya go jabodisa le go makelana dilo tsa gabutši. Mo re tshwara ba bangwana gabutši fote re ba naganela, re ‘thomisa go kopisela Modimo, go tshwana le bana bo a ba nyakang ka matla.’—Maef. 5:1.

2. Jeso o makiye ying go šupetsa gore o na le lerato la go tshwana le la Modimo?

² Jeso o f’lo tseya tsa Papage di felele. O yitseri: “Tlaneng ho gaka, lune ka moka ba gore le goga go baba fote le kwa go roba, ke nyoko le yimolla . . . , ka gore ke nna motho wa go beba le wa go tinyanafatsa pelong.” (Mat. 11:28, 29) Mo le rune re kopisela ga Kreste ka ‘go naganela bo ba gore ba fase ka matla,’ re nyoko jabodisa Papa wa rune wa ku  magedimong fote re nyoko jabola tsa mannete. (Pis. 41:1) Tla re boneneng gore re ka šupetsa byang gore re ya naganelana ka mutšing, ka phutegong le ku tšhomong.

3. Monna a ka šupetsa ka ying gore wa kwisisa fote wa naganelana? (Lebelela sethombhe sa ku mathomisong.)

³ Di nyaka banna go be bona ba mathomo ba go naganela ba bangwana ka mutšing. (Maef. 5:25; 6:4) Mo re beyisa, ba guputsiwa gore ba dudisane le basadi ba bona “ka go ba tšiba”—taba yone yi ka beyiwa yi le gore ba ba “naganele; ba ba kwisise.” (1 Pet. 3:7) Go kwisisa le go naganela di ya yelana. Mo re beyisa, monna wa go kwisisa wa di tšiba tsa gore mosadi wage aa tshwane naye ka dilo tsa go tlala, mara a yi taba ya gore o tshwanele a mo tseyele fase. (Gen. 2:18) O šupetsa gore wa mo naganela ka mokgo a tikwang ka gona, a boya a mo tshwara go tshwana le lesoso le go mo hlompa. Mosadi ye mongwana wa ku Canada mo a bolabola ka monnage o yitseri: “O ka sa mo kwe a re tso ke di naganang a yi selo kela wa kwa a re, ‘Anthe o tshwere yifeng le wene.’ Mo ke bolabola naye wa ntheetsela. Mo a kwa nkare ke tšwa pateng, o n’gelepa ka pelo ye butši a bebiye.”

4. Monna mo a ka fo ba a maka tse dingwana le basadi ba bangwana, o šupetsa ka ying gore o naganela mosadi wage?

⁴ Monna wa go naganela mo a ka fo ba a tshwanele go maka tse dingwana le basadi ba bangwana, o di maka ka mokgwa wa gore a sa kwisi mosadi wage go baba. Aa make tsa nkare o nyaka go kgana-kgana nabo kela a šupetsa nkare o nyaka le go ba kgetisa; fote tsotsone aa di make le mo a ka fo ba a kenne mo ga tso tsa go bolabola le ba bangwana ka Inthanete. (Jobo 31:1) O dula a tshepega ga mosadi wage, aa make tsotsone ka go fore o mo nyaka ka matla ga mosadi wage, mara o di makisa ke gore le ga Modimo o mo nyaka ka matla fote o nyenya go maka tsa go befa.—Bala Pisalema 19:14; 97:10.

5. Mosadi a ka šupetsa byang gore ga monna wage wa mo naganela?

⁵ Mo monna a kopisela ga hlogo yage, Jeso Kreste, o gelepa mosadi wage gore a nape a ro mo “hlompa ka matla.” (Maef. 5:22-25, 33) Mo mosadi a hlompa monna’ge, sosone se nyoko maka gore mosadi yewa le yene a mo naganele ga monna wage, go tshwana le mo nakwenngwana go nyarela mmereko wa phutego wa go nyaka nako ya go tlala kela mo monna a šekedisa ke taba ye nngwana. Monna ye mongwana wa ku Britain o re: “Ga go tlala mosadi waka o yakgoswa a di bona mo go na le sa go nkokona. Ke mokane o yakgoswa a berekisa so se leng ga lengwalo la Diyema 20:5, le mo taba yone yi ka fo ba yi nyaka gore ke thomise ke phohle gore a thogo ‘ga’ so ke se naganang mo nkare ke taba ya gore nka yi bolabola naye.”

6. Ka mokana ga rune re ka maka byang gore re gelepe bana go tšhuta go naganela ba bangwana, fote bana ba nyoko thušega ka ying?

⁶ Mo batswadi ba šupetsa gore baa naganelana bona beng, ba maka gore bana ba bona ba ba yekisele. Nnete ke gore mmereko wa go tšhutisa bana gore ba naganele batho ba bangwana ke wa batswadi. Mo re fo beyisa, batswadi ba ka tšhutisa bana ba bona gore ba sa taboganye mo ba le ka teng ga Holo ya Mmušo. Mo ba ye fokatseng le batho ba bangwana, ke mokane go segela nako ya tsa go ja, babelegi ba ka fo botsa bana ba bona gore ba yemele batho ba bagolo go thomise bona go tshola. Nnete ke gore batho ka mokana ga bona ka ho phutegong ba ka gelepa batswadi. Mo re beyisa, mo ngwana a re makela selo sa gabutši—nakwenngwana a re bulela sekwalo—di nyaka re mo thanaka ga ngwana yene. Sosone se ka hlohletsela ngwanene, gore a dule a di tšiba tsa gore ‘ye a neyang o jabola go feta ye a yageletsang.’—Meber. 20:35.

7. Jeso o yye a šupetsa byang gore o naganela monna yela wa go sa kwe, fote re tšhuta ying ga so Jeso a se makiyeng?

⁷ Tšatši le lengwana Jeso ke mo a le ku Dekapoli, mo a le gana hone, batho ba yye “ba mo leyela monna ye mongwana wa gore aa kwe ditsebeng fote le tsa go bolabola di ya mo šita.” (Mar. 7:31-35) Jeso aa mo yalafela hone mahlong ga batho, “o yye naye ka thoko” ke mokane a mo yalafa.  Ke ntaba? Di ka makega gore bolwele bya monna yewa ke mo bo mo tšebisa mo batho ba mo lebelela. Nakwenngwana Jeso o yi bonne taba yone mo a šinya a mo yalafela ka makhukhung. Nnete ke gore rune tsa go yalafa batho ka mohlolo, re ka sa di kgone. Mara tsa go kwelana go baba le magageru re ka di kgona—fote di nyaka re di make—gore re šupetse gore tso ba gayelang ga tsona le ka mokgo ba tikwang ka gona, re go tseyela gedimo. Mopostola Pawulo o ngwadiye gore: “Tla re yisananeneng hlogong gore re rotetsane leratong le ga tsa go maka dilo tsa gabutši.” (Maheb. 10:24) Jeso ke mo a di tšiba gabutši tsa gore monna yela wa go sa kwe ho ditsebeng ke mo a tikwa byang ke mokane a mo naganela. Nkare le rune re ka maka ka mokgonone!

8, 9. Re ka šupetsa ka ying gore bokokwane le batho ba bangwana ba go lwala re ya ba naganela? (Beyisa.)

⁸ Šupetsa gore o naganela bokokwane le ba go lwala. Setwaba sa phutego ya Sekreste a yi gore dilo di ya mahlong di makega, mara ke lerato. (Joh 13:34, 35) Lerato lone le re tšhofa ka matla gore re gelepe bokokwane le batho ba go lwala gore ba tle ga megahlano ya Sekreste le go ye tšhomayela ditaba tsa go bafala. A go na taba le mo ba sa di kgone go maka dilo tsa go tlala. (Mat. 13:23) Michael, wa gore o tisepelela ka wheelchair, o leboga ka matla gore ba mutši wage le magageru ya gore o bereka nawo tšhomong, baa mo gelepa. Mo a hlayisa o re: “Ka mokg’o ba n’gelepang ka gona, di maka gore ke sa lofe ga megahlano ya go tlala fote ke ya tšhomong ga go tlala. Tsa go tšhomayela mo go tleleng batho di njabodisa ka matla.”

⁹ Mitši ya Bethele ya go tlala yi na le ba go kgalabyela le ba go kgekolela le ba go tilwalela. Bagolo ba go pasopana ba ba tseyela hlogong le go šupetsa go naganela malata yawa ya go tshepega gore ma tšhomayelele batho ka marifi le ka fowunu. Bill wa go ba le 86 ya mongwaga le wa gore o ngwalela batho ba go dula šekeleng mangwalo, o yitseri: “Re leboga gore re kgona go ngwala marifi.” Nancy, wa gore o lata 90 ya mongwaga, yene o re: “Mo gaka taba ya go ngwala marifi a yi foba go fo šunyelela marifi ka teng ga diemvolopo. Ke mong tšhomo. Batho di nyaka ba tšibe nnete!” Ethel, wa gore o belegiwwe ka 1921, o re: “Tsa go kwa go baba ke di tlwayele. Matšatši ya mangwana ke šitega le mong go tiyapesa.” Mara o jabolela go tšhomayela ka fowunu fote o na le batho ba gabutši ba gore o ba tšhutisa Baebele. Barbara, wa go ba le 85 ya mongwaga, mo a beya yage taba o re: “Ke ya lwala, byalo tšhomong ke šitega go ya. Mara ke thogo bolabola le batho ba bangwana mo ke tšhomayela ka fowunu. Ke ya leboga, Jehova!” A go soko fela le mongwaga, mara dikgalabyane le dikgekolane tsowa tsa rune di šele di berekiye 1 228 ya diawara tšhomong, di ngwadiye 6 265 ya marifi, le go fowunela batho ba go teya ka ku ga 2 000 ke mokane ba sipidisa 6 315 ya dikgatiso tsa rune! Taba yowa ga Jehova yi mo jabodisiye ka matla!—Diy. 27:11.

10. Re ka gelepa magageru ya Makreste byang gore ma kwe ma yenele mo ma tloga megahlanong?

¹⁰ Šupetsa gore o naganela ba bangwana mo o le ga megahlano ya Sekreste. Re nyaka gore magageru ba kwe ba yenele ka gore ba kotiye se sengwana mo ba tloga megahlanong. Tsotsone ba ka di kgona mo re ka ba naganela. Byang? Taba ye nngwana ke gore re yakgoswe re segela megahlanong, o sa kraye re šele re šitisa batho. Di gona tsona tso di ka fo felang di nyarela wa kraya re šitegiye go segela ka nako. Mara mo o kraya gore go šele go ro tšibega gore rune re tla mo go šele go thomisiye, di nyaka re nagane gore re ka maka byang go šupetsa gore re naganela ba bangwana. Re sa lebale phela gore gabutši re memme ke Jehova le Morwayi wage. (Mat. 18:20) Di nyaka re ba hlompe ka matla!

11. Ke ntaba di nyaka gore bo ba beyang dipolabolo ka ho phutegong ba latelele tso di bolabolang ke 1 Makorente 14:40?

¹¹ Taba ye nngwana ya go šupetsa gore re naganela magageru ke go latelela molawo wa gore: “Lesetsaneng dilo ka mokana ga tsona di makege ka serithi le ka letheto.” (1 Makor. 14:40) Magageru bo ba berekisang molawo wowa gabutši, a ba ji nako mo ba beya polabolo. Mo ba maka ka mokgonone baa šupetsa gore ba naganela ye a nyoko tlang ka nthago ga bona, fote ba naganela  le phutego. Magageru ya mangwana ma tseya nako go segela gaye ka taba la gore a yi howa. Ba bangwana ba sepela ka dikhumbhi kela ditimela. Fote ba bangwana ba nyalanne le batho ba gore a yi Makreste, ba ka fo ba ba kene ba ba yemele gore ba segele gaye.

12. Ke ntaba di nyaka gore bagolo ba gore ba karakara ka matla ka ho phutegong ‘re ba naganele ka matla ka lerato’? (Lebelela lebhokisi la gore “ Naganela bo ba Yetiyeng Mahlong.”)

¹² Badisi ba phutego ba gore ba bereka di ba baba ka ho phutegong le ba gore ho go yiwa tšhomong ke bona ka ku mahlong, ke bona ba gore gabutši di nyaka re ba naganela ka matla. (Bala 1 Mathesalonika 5:12, 13.) Le wene o ka fo ba o leboga dilo tso bagolo ba karakarang ba leketsa go go makela tsona. Karakara gore o berekisane nabo. Taba ke gore “ke bona ba re pasopang fote ba nyoko tla ba tiphetolela ka sosone.”—Maheb. 13:7, 17.

13. Ka mokgo Jeso ke mo a tshwara batho ka gona di re tšhutisa ying?

¹³ Jesaya o yye a bolabola ka Jeso gore: “A ka sa nape a robanya lehlaka mo le konegiye, le mo hlase yi tupa a ka sa nape a yi tima.” (Jes. 42:3) Jeso ke mo a kwela batho go baba ka taba la gore ke mo a ba nyaka ka matla. Ke mo a naganela batho ba makwalo ya go tshwana le mahlaka ya go konega kela ba go tshwana le hlase ya gore yi thina le go tima. Byalo, ke mo a naganelana, a na le pelo ye butši fote a lefisa pelo. Le dibananyana ke mo di sa tšhabe go šutela thina gage. (Mar. 10:14) Nnete ke gore re ka sa di kgone go nagana le go tšhutisa go tshwana le Jeso! Mara re ka di kgona—fote di nyaka re make ka mokgonone—go naganela batho ba tšhomong ya rune. Sosone se rela le ga taba ya ho re bolabola nabo, re bolabola nabo neng, le gore re tseya nako ya go segela kaye.

14. Ke ntaba di nyaka batho re ba kene gabutši mo re bolabola nabo?

 ¹⁴ Di nyaka re bolabola le batho byang? Lekgono, batho ba go segela ga dimiliyoni tsa go tlala ba “šegamme le go pawoga” ka taba la batho ba go rekisa ba gore a ba naganelane, ba dipolotiki le ba go yeta dikereke mahlong. (Mat. 9:36) Sosone se makiye gore batho ba go tlala ba sa kwediwi go baba fote a ba sa tshepa selo. Byalo di gabutši ka matla gore re be le dipelo tse dibutši le go kwelana go baba fote re kgete mantsu gabutši mo re bolabola le batho! Nnete ke gore batho ba go tlala ba jabolela molayetsa wa rune, a ba make ke go fo re re tšiba Baebele kela re beya ditaba tsa rune di kwala, mara ba maka ke gore re šupetsa gore re ba jabolela ka matla le go ba naganela.

15. Re ka šupetsa ka ying gore re naganela batho bo re ba tšhomayelelang?

¹⁵ Go na le ditsela tsa go tlala tso re ka šupetsang batho bo re ba tšhomayelelang gore re ya ba naganela. Mo re beyisa, di gabutši ka matla go berekisa diputsiso mo re tšhutisa. Di nyaka re beye diputsiso tsa rune gabutši fote di kwale gore di ya hlompa. Mogageru ye mongwana wa lephayona wa gore tšhomo yage ke mo yi na le batho ba gore ke mo ba tidulela kgole le ba bangwana fote ba na le dihlong, ke mo a maka gore a sa ba butsisi diputsiso tsa gore di ka maka gore ba tšebe. Ke mo a sa butsisi diputsiso tsa gore di ka maka gore motho a tšebe mo a šitega go fetola kela a sa fetole tsona. Mo re beyisa, ke mo a sa butsisi diputsiso tsa go tshwana le gore, ‘Nje lebitso la Modimo wa le tšiba?’ kela gore, ‘Nje Mmušo wa Modimo wa wo tšiba gore king?’ Mara ke mo a fo thomisa ka gore, “Mo Baebeleng ke tšhutiye gore Modimo o na le lebitso. Nje o ka sa nabele ke go šupetsa gore lebitso lage ke mang?” Nnete ke gore batho le ditšo a di tshwane, byalo go ka sa nape go beyiwa melawo. Mara, di nyaka ka moka nako re naganelana le go hlompana, tsotsone di rela le go tšiba batho ba polekeng ya rune gabutši.

16, 17. Go nyoko šupetsa ka ying gore re ya ba naganela bo re ba tšhomayelelang (a) mo re kgeta nako ya go ya mitšing ya bona? (b) mo re nyaka go bona gore re lefise ditaba go segela kaye?

¹⁶ Bayagelani ba rune re ka ya neng re ye ba tšhomayeleleng? Ho re kena mutši ka mutši, re ba re sa mema ke motho. Byalo di ko ba di le gabutši ka matla mo re ya mitšing ya batho ka dinako tsa gore ba ka jabolela go bolabola le rune! (Mat. 7:12) Mo re beyisa, ayitsano batho ba hone tšhomong ya lune ba kwana le go tsoga ba yetsele ka Mokibela le Lesonto? Mo nkare go ka mokgonone, o ka fo thomisa tšhomo ka go tšhomayelela batho ba go feta ka tsela, go ya ga tšhomo ya mo go tleleng batho kela wa ya ga bo o tšhutang nabo ba gore wa di tšiba gore ka nako yonone ba ko ba ba šele ba tsugiye.

¹⁷ Di nyaka o tseye nako ya go segela kaye o le gana hone ga bona? Batho ba go tlala ba tshwaraganne ka matla, byalo a di nyake re napa re dula nako ya go lefa mo re le ga bona, ka matlamatla mo go se botala re tšibana nabo. Di kawone re yakgoswe re fetsa go bolabola, o sa kraye re lefisiye ditaba. (1 Makor. 9:20-23) Mo batho ba di bona gore re kwisisa seyemo sa bona kela re kwisisa le gore ba tshwaraganne, ba ka di jabolela gore re ba vakašele fote. Di nyaka re šupetse ho re le tšhomong gore re na le diyengwa tsa moya wa Modimo. Mo re maka tsotsone, batho ba di bona gabutši gore nnete re “berekisana le Modimo”—fote Jehova a ka maka gore motho a mo gogele nneteng ka taba la gore rune re mo tshwere byang.—1 Makor. 3:6, 7, 9.

18. Mo re naganela batho ba bangwana, re ka rufiwa go segela kaye?

¹⁸ Byalo tla re ganyeneng dikobo gore di šupetse gore re naganela ba bangwana—ka mitšing ya rune, ka phutegong le tšhomong. Mo re ka maka ka mokgonone, nnete re nyoko rufiwa ka matla gana byalo le ku mahlong. Pisalema 41:1, 2 yi re: “Go jabola motho wa gore o naganela ye a tinyanafatsiyeng; Jehova o nyoko mo phonisa mo go bifiye. . . . Batho ba nyoko mmona gore o jabodiye ho lefaseng.”