Eya go dikagare

OCTOBER 14, 2014
Georgia

Kgoro ya Yuropa ya Ditokelo tša Batho e Thekga Molao wa Pušo Kua Georgia

Kgoro ya Yuropa ya Ditokelo tša Batho e Thekga Molao wa Pušo Kua Georgia

Ka October 7, 2014, Kgoro ya Yuropa ya Ditokelo tša Batho (ECHR) e ile ya nea kahlolo gomme ya ema le Dihlatse tša Jehofa kua Repabliking ya Georgia. Molato wa, Begheluri and Others v. Georgia, o ile wa tlišwa Kgorong ya Tsheko mengwageng e 12 e fetilego gomme o be o akaretša batho ba 99 bao ba ilego ba bethwa le go gobošwa ka mantšu ka makga a 30. Go batho bao ka moka ba gobaditšwego, ke yo tee feela e bego e se Hlatse ya Jehofa. Ditiragalo tše di thomile ka gore maphodisa a lwe le go phatlalatša dipokano tša bodumedi tše mmalwa le go tlaiša o šoro ka baka la bodumedi ga Dihlatse magaeng a tšona, dikgorong tša tsheko gaešita le mebileng.

Kahlolo ya ECHR e bontšhitše gore baipelaetši ba ile ba ipelaetša ka makga a 160 go bahlankedi ba mmušo, le go bolela gore ditlaišo tše dingwe di be di tlišwa ke maphodisa le bahlankedi ba bangwe. Lega go le bjalo, boipelaetšo bjoo ga se bja ka bja tliša diphetogo. Ka ge disenyi tšeo di sa ka tša otlwa, di ile tša ba le matla a go tšwela pele di hlasela.

Tlhaselo yeo e dirilwego kopanong ya Dihlatse tša Jehofa ka September 8, 2000 kua Zugdidi

Ka mohlala, ka September 8, 2000, Dihlatse tše ka bago 700 di be di bokane mmogo kopanong ya bodumedi kua toropong ya Zugdidi. Gateetee, sehlopha sa SWAT sa maphodisa ao a bego a ikhurumeditše difahlego se ile sa šwahlela lefelong leo, sa fiša moago wo o bego o agetšwe go swara kopano, sa ba sa betha le barapedi ba ka bago 50. Bao ba gobaditšwego ba ile ba ipelaetša le semeetseng. Lega go le bjalo, bahlankedi ba mmušo ba ile ba gana go otla disenyi tšeo gomme se se ile sa dira gore bao ba tlaišitšwego ba se hwetše thušo ya molao.

ECHR e Sola go se Lokiše Ditaba ka Maleba ga Balaodi

Ka ge balaodi ba go tiišetša molao ba paletšwe ke go dira dinyakišišo tšeo di tseneletšego le gore bao ba tlaišago ba bangwe ga se ba ka ba otlwa, bahlaselwa ba ile ba iša boipelaetšo bja bona go ECHR ka 2002.

Kahlolong yeo e dirilwego ka October 7, ECHR e boletše gore “balaodi ba Georgia ba dirile gore bao ba hlaselago ba bangwe ba se otlwe, e lego taba yeo e bakilego gore go be le ditlhaselo tše dingwe kgahlanong le Dihlatse tša Jehofa nageng ka moka.” Kgoro ya tsheko e ile ya lemoga gore ditlhaselo tšeo tše šoro di be di “tutuetšwa ke go ba le kgopolo e tswalelegilego ka Dihlatse tša Jehofa” le gore balaodi ba go tiišetša molao ba bontšhitše “moya o swanago wa kgethollo . . . , e lego seo se kgonthišeditšego gore balaodi bao ba dumeletše ditlhaselo tšeo.”

“Balaodi ba Georgia ba dirile gore bao ba hlaselago ba bangwe ba se otlwe, e lego taba yeo e bakilego gore ba tšwele pele ba hlasela Dihlatse tša Jehofa nageng ka moka.”

Begheluri and Others v. Georgia, no. 28490/02, 7 October 2014, p. 40, par. 145

Ka gona, ECHR e ile ya phetha ka gore balaodi ba Georgia ba bonwa molato wa go swara baipelaetši ba 47 gampe le gore ba kgetholotše le go gatakela ditokelo tša tokologo ya bodumedi tša baipelaetši ba 88. ECHR e ile ya laela mmušo “go fediša kgobošo yeo e hweditšwego ke Kgoro ya tsheko le go lokiša go se tšee ga mmušo kgato le go ba le kgopolo e sekamego.” ECHR e ile ya lefiša mmušo kotlo e fetago R630 000 e le go lefa bahlaselwa bakeng sa tshenyo yeo e bakilwego maikwelong le ditshenyagalelo tša molato.

Maemo a Dihlatse tša Jehofa a Kaonafetše Kua Georgia

Le ge maemo a kaonafetše kudu go tloga ka 2004, Dihlatse tša kua Georgia di sa dutše di hlaselwa le go gobošwa ka sewelo. Ka 2013, go begilwe ditlhaselo tše 53 kgahlanong le Dihlatse. Kahlolo ya Begheluri e gapeleditše balaodi ba Georgia go dira dinyakišišo tša maleba tša bosenyi bjo bo dirilwego go badudi ba naga yeo. Dihlatse tša Jehofa di letetše ntle le go tšea lehlakore gore mmušo o sekiše le go otla bao ba hwetšwago ba le molato ditlhaselong tšeo di bakwago ka baka la bodumedi.