Eya go dikagare

Barutwana ba Dihlatse bao mathomong ba ilego ba ganwa ka dipoelo tša bona ka ge ba be ba gana go lefa motšhelo wa kereke

JUNE 9, 2016
Rwanda

Rwanda e Gata Mogato wa go Fediša Kgethollo ya Bodumedi Dikolong

Rwanda e Gata Mogato wa go Fediša Kgethollo ya Bodumedi Dikolong

Mmušo wa Rwanda o ile wa gata mogato wa go fediša kgethollo ya bodumedi yeo e lego gona dikolong ka go ntšha molao woo o laelago gore go hlomphiwe ditumelo tša bodumedi tša barutwana. Barutwana bao matswalo a bona a sa ba dumelelego go tšea karolo medirong e itšego ya sekolo ba ile ba thabela taba ye.

Kua Rwanda, dikolo tše dintši ke tša mmušo eupša di laolwa ke mekgatlo ya bodumedi. Mang le mang a ka tsena dikolong tše, eupša barutwana bao ba tsenago dikolo tšeo ba tšwa madumeding a fapafapanego. Lega go le bjalo, balaodi ba bangwe ba mmušo ba ile ba gapeletša gore go dirwe mediro ya bodumedi bjo itšego, ya botšhaba goba gore go lefiwe metšhelo ya kereke. Ba ile ba otla barutwana bao madumedi a bona a sa ba dumelelego go latela melao yeo. Tona ya tša thuto ya dikolo tša phoraemari le sekontari e ile ya hlalosa mekgwa ya ba bangwe bao ba etelelago pele dikolong ka gore: “Barutwana ba rena ga ba dumelelwa go rapela ka tsela yeo e sa dumelelanego le ditumelo tša rena.”

Molao wa Mmušo o Thekga Tokologo ya Gore Motho a Latele Letswalo la Gagwe

Balaodi ba mmušo ba ile ba tsena taba gare go phošolla bothata bjo ka go bea molao woo o nago le ditaelo tše difsa woo o reretšwego go fediša kgethollo ya bodumedi yeo e lego gona dikolong. Article 12 ya Order No. 290/03 ya mmušo, yeo e ntšhitšwego kgatišong yeo e bitšwago Official Gazette ka di-14 tša December 2015, e bolela gore sekolo se sengwe le se sengwe se swanetše go hlompha tokologo ya bodumedi ya barutwana le go ba dumelela go rapela go ya ka tumelo ya bona ge e ba bodumedi bja bona goba kereke ya bona e le molaong le ge e ba go dira seo go ka se šitišane le dithuto sekolong.

Sekolo se sengwe le se sengwe se tla hlompha tokologo ya bodumedi ya barutwana.—Order No. 290/03, Article 12

Mmušo o thekga phetho yeo e dirilwego ke Kgoro ya Karongi molatong woo o bego o le mabapi le barutwana ba Dihlatse tša Jehofa bao ba ilego tša rakwa sekolong sa tikologong yeo ka May 2014. Balaodi ba sekolo sa moo ga se ba ka ba amogela taba ya gore barutwana ba ba gana go tšea karolo ditirelong tša bodumedi tša sekolo seo. Kgoro e ile ya se bone barutwana bao molato, gomme ba tšwela pele ka dithuto tša bona.

Tabeng e nngwe, molaodi wa sekolo Seleteng sa Ngororero o ile a gana go nea barutwana ba 30 dipoelo tša bona ka ge ba ganne go lefa motšhelo wa kereke (woo e sego karolo ya thuto goba ditefo tša sekolo). Ka morago ga gore batswadi ba barutwana bao ba ipelaetše go molaodi wa tša thuto seleteng seo, mafelelong molaodi yoo wa sekolo o ile a ineela gomme a nea barutwana bao ka moka dipoelo tša bona mafelelong a ngwaga.

Barutwana ba Dihlatse ba Hwetša Thušo

Chantal Uwimbabazi, e lego morutwana wa Hlatse o ile a rakwa sekolong seo a bego a tsena go sona Seleteng sa Ngororero ka gobane o be a sa be gona ditirelong tša sekolo tša Mmisa wa Khatolika. O ile a kwerwa ke barutwana bao a tsenago le bona ka klaseng le ba bangwe gomme a tlogela sekolo seo. Mafelelong o ile a ya go tsena sekolo seo se bego se le kgole le gagabo e bile se tura. Seo se be se se bonolo go mmagwe yo e bego e le mohlologadi e bile a se na selo. Ge Chantal a be a ekwa ka melao e mefsa o ile a imologa. Chantal o itše: “Ke nagana gore barutwana ba bangwe bao ba lego boemong bjo bo swanago le bja ka, bao ba lego dikolong tšeo di laolwago ke madumedi a itšego ba tla thabela thuto ya bona go se na motho yo a sa hlomphego ditokelo tša bona.”

Molao wo o mofsa o dumelelana le Molaotheo wa Rwanda, woo o kgonthišetšago gore motho yo mongwe le yo mongwe o na le tokologo ya bodumedi le tokelo ya go hwetša thuto. Barutwana bao e lego Dihlatse tša Jehofa le batswadi ba bona ba fela pelo ya go bona ditiragalo tša kgethollo ya bodumedi di fela. Ba leboga molao wa mmušo wa go šireletša bana ba sekolo gore le bona ba be le tokologo ya bodumedi.