Lebelela mantšu a a lego ka mo tlase ke moka o arabe dipotšišo tše di latelago.

1.   Ke mantšu afe ao a hlalosago bašemane bao ba lego mahlalagading bao ba bontšhwago mekerong ya boithabišo (go akaretša di-movie, TV, le dipapatšong)?

2.   Ke mantšu afe ao a hlalosago kamoo o nyakago go tsebega ka gona?

 Ke therešo gore dikarabo tša gago di tla tšwa kholomong ya 1 mola dikarabo tša potšišo ya bobedi di tšwa kholomong ya 2. Ge e ba o kgethile mantšu a kholomo ya 2 gona o dirile gabotse. Lebaka? Ka baka la gore tsela yeo banna ba bontšhwago intastering ye ga se seo wena o lego sona—goba seo o swanetšego go ba sona. Ela hloko gore ke ka baka la’ng go le bjalo.

•   Gantši intasteri ye e bontšha banna e le ba šoro le marabele. Puku ya Why Boys Don’t Talk—and Why It Matters e re banna ba bantši bao ba bontšhwago thelebišeneng, difiliming le dipapading ke “dinatla e bile ba tletše kgalefo. ... Seo se bontšhwago mo ke gore e le gore ba amogelwe ke batho ba bangwe, bašemane e swanetše go ba dinganga le marabele.”

   Seo o ka naganago ka sona: Na go ba šoro go ka go thuša go ba mogwera yo kaone, mošomigotee yo botse goba molekane yo lerato? Ge e ba yo mongwe a go befedišitše, ke maikwelo afe ao a bonagalago kudu? Na o bontšha kgalefo goba o leka go e laola? Ke eng seo se tla bontšhago gore o monnanna?

   Beibele e re: “Yo a diegago go galefa o phala mogale, gomme yo a laolago moya wa gagwe o phala yo a thopago motse.”—Diema 16:32.

•   Intaseteri ye e bontšha banna e le bao ba ratago thobalano kudu. Chris wa mengwaga e 17 o re: “Difiliming le thelebišeneng, bašemane ba ratana le makgarebe a mantši moo e lego ga mantšha o tlogele”. Gary wa mengwaga e 18 o oketša ka gore: “mošemane feela yo a bontšhwago mekerong ye o bontšhwa a rata thobalano kudu, ka mohlala di-movie tše dingwe di bontšha e ka dipakane tša bašemane bophelong ke di-party go nwa le go robalana.”

   Seo o ka naganago ka sona: Na pono ye e bontšha botumo bjo o nyakago go ba le bjona? Na monnanna o swara mosadi e le sedirišwa feela sa thobalano, goba o mo swara ka hlompho?

   Beibele e re: “Yo mongwe le yo mongwe wa lena a tsebe go laola mmele wa gagwe ka kgethego le kgodišo, e sego ka kganyogo ya megabaru ya go robala ga monna le mosadi.”—1 Bathesalonika 4:4, 5.

•   Intaseteri ye e bontšha banna e le bao ba hlokago maikarabelo. Difiliming tše dintši tša go tuma le mananeong a mangwe a TV, bafsa ba bašemane ba bontšhwa e le ba go tšwafa le go se kgone go dira dilo. Mohlomongwe ke lona lebaka leo le dirago gore batho ba bagolo ba se holofele bašemane. Gary, yoo go boletšwego ka yena pejana o re: “Ge ke e ba le mengwaga e 16, ke be ke thatafalelwa ke go hwetša mošomo ka gore bathwadi ba tikologong ya gešo ba be ba thwala basadi feela. Ba be ba nagana gore bafsa ba bašemane ga ba na maikarabelo le go se botege!”

   Seo o ka naganago ka sona: Na ke mo go botse gore batho ba be le pono ye e fošagetšego ka bašemane? O ka bontšha bjang gore o fapane?

   Beibele e re: “Anke go se be le motho yo a nyatšago bofsa bja gago. Ka mo go fapanego, go ba botegago eba mohlala go boleleng, boitshwarong, leratong, tumelong le tshekegong.”—1 Timotheo 4:12.

•    Mekero ye e na le tšhušumetšo e kgolo go wena. Ka mohlala, intasteri ye e ka go dira gore o nagane gore o swanetše go apara diaparo tšeo di lego fešeneng gore o tume. Colin wa mengwaga e 17 o re: “dipapatšo di bontšha tsela yeo bašemane ba swanetšego go apara ka gona le go kgomarelwa ke banenyana, ka gona se se dira gore motho a nyake go reka diaparo tšeo. Le nna ke ile ka dira bjalo ka makga a mantši!”

   Seo o ka naganago ka sona: Na tsela yeo o aparago ka yona e bontšha seo o tlogago o le sona goba o fo latela feela seo se aparwago? Ke mang ge e le gabotse yoo a boelwago ge o fetša tšhelete o reka fešene yeo e lego nakong?

   Beibele e re: “Lesang go bopega ka sebopego sa tshepedišo ye ya dilo”—Baroma 12:2.

•   Go ekiša pono ya intasteri ye ge e le gabotse go ka go dira gore o se ratwe ke banenyana. Ela hloko seo banenyana ba bangwe ba se bolelago:

  •  “Nka kgahlwa ke mošemane yo a sa itirego motho yo mongwe go ena le go kgahlwa ke yoo a sa ikholofelego le yoo a dulago a leka go kgahliša batho ba bangwe. Ruri mošemane yo a lekago ka thata go kgahliša batho ba bangwe o feleletša a iphetoša lešilo!”​—Anna.

  •  “Babapatši ba dira gore bašemane ba ikwe e ka ba swanetše go ba le didirišwa tše itšego tša elektroniki e le gore ba kgahle banenyana. Lega go le bjalo banenyana ge ba gola ga ba sa kgahlišwa ke dilo tše bjalo. Go ena le moo, ba kgahlwa ke dika tša ka garegare tša monna le tsela yeo a swarago ba bangwe ka yona. Ka mohlala, banenyana ba kgahlwa kudu ke ge bašemane ba botega e bile ba dula ba bolela therešo.”​—Danielle.

  •  “Gantši bašemane bao ba naganago gore ba a bogega le go kgahliša ba a ikgogomoša, e bile nna ga ke rate go ba gare ga batho ba bjalo. O ka ba mošemane yo a bogegago kudu lefaseng, eupša o ka se kgahliše ge eba semelo sa gago se sa sepedišane le ponagalo ya gago.​—Diana.

   Seo o ka naganago ka sona: Mangwalo ge a hlalosa mošemane Samuele a re: “O be a dutše a gola e bile a ratwa kudu ke Jehofa le batho.” (1 Samuele 2:26) Ke dika dife tšeo o swanetšego go di hlagolela gore o be le botumo bja mohuta wo?

   Beibele e re: “Tšwelang pele le dira senna”—1 Bakorinthe 16:13.

•    Naganišiša ka pono ye. Hlokomela mantšu a a Beibele: “Gobane dilo tšohle tše di lego lefaseng—kganyogo ya nama le kganyogo ya mahlo le pontšho ya bomponeng ya dilo tša motho tša boiphedišo—ga di tšwe go Tate, eupša di tšwa lefaseng.”—1 Johane 2:16.

   Intaseteri ye e diriša tšona dilo tša mohuta woo e bile e di bontšha e le tšeo batho ba swanetšego go ba le tšona. Ithute go naganišiša ka seo o se bonago. Dilo tše dintši tšeo o di bonago gantši di tšweletšwa ke babapatši gore ba itirele tšhelete.

•   Itirele phetho. Beibele e re: “Le apare semelo se sefsa seo ka tsebo e nepagetšego se mpshafatšwago go ya ka seswantšho sa Yo a se bopilego.” E sego go ya ka sebopego seo se bopilwego ke intasteri ye.—Bakolose 3:10.

   Go go thuša go latela keletšo ye, nagana ka dika tše o di kgethilego mathomong a sehlogo se—dika tšeo o nyakago go tsebja ka tšona. Go re’ng o sa thome go di hlagolela gona bjale goba o kaonefatše tšeo o nago le tšona?

•   Hwetša mehlala e mebotse ya bao o ka ba ekišago. Beibele e re: “Yo a sepelago le ba bohlale o tla hlalefa” (Diema 13:20). Ke monna ofe bophelong bja gago yoo a ipontšhitšego a le bohlale? Ba bangwe e ka ba ditho tša lapa leno, go swana le tatago, malome goba rangwane wa gago. Ba bangwe e ka bagwera ba gago ba banna bao ba godilego goba batho bao o ba tlwaetšego. Dihlatse tša Jehofa di na le banna ba bantši bao ba beago mohlala ka phuthegong ya Bokriste. Le Beibele ka boyona e na le mehlala ya batho bao o ka ba ekišago, go swana le Tito yoo a ilego a beela bafsa mohlala o mobotse woo ba ka o latelago.—Tito 2:6-8.

   Tšhišinyo: Diriša puku ya Ekiša Tumelo ya Bona go ithuta mehlala e kgahlišago ya ka Beibeleng ya banna bao ba beago mehlala e mebotse, go akaretša Abele, Noa, Aborahama, Samuele, Eliya, Jona, Josefa le Petro.