Lenaneo Leo le Fihlago Kgole la go Ruta

“Ke bao ba rutegilego feela ba ba lokologilego.”—Epictetus, mo e ka bago ka 100 C.E.

RA-DIKGARURU wa go lwantšhana le bokgoba wa lekgolong la bo-19 la nywaga e lego William H. Seward o be a dumela gore, “kholofelo ka moka ya tšwelopele ya batho e ithekgile ka tutuetšo e tšwelago pele e gola ya Beibele.”

Dihlatse tša Jehofa le tšona di hlompha Beibele kudu. Di kgodišegile gore bao ba dirišago melao ya yona ya motheo e ba banna ba ba kaone, basadi ba ba kaone, bana ba ba kaone—ee, batho ba ba kaone kudu lefaseng. Ka gona, di kwa taelo ya Jesu Kriste e rego: “Ké xôna yang Le dirê dithšaba ka moka barutiwa . . . ka xo ba ruta.”—Mateo 28:19, 20.

Ka go phegelela pakane ye ya go ruta batho Beibele, Dihlatse tša Jehofa di thomile seo e ka bago lesolo le le phatlaletšego kudu la go ruta historing ya motho. Le fihla kgole gakaaka’ng?

Modiro wa Lefase ka Bophara wa go Gatiša

Dihlatse di diriša diphetolelo tša Beibele tšeo di hwetšagalago ka maleme a makgolo bodireding bja tšona bja phatlalatša. Eupša gape di tšweleditše New World Translation of the Holy Scriptures ka maleme a 21 le New World Translation of the Christian Greek Scriptures (yeo e bitšwago Testamente e Mpsha) ka maleme a mangwe a 16. Le gona, di mogatong wa go fetolela Beibele ye ka maleme a mangwe a 11. Dihlatse gape di tšweletša dipuku tšeo di godišago tebogo bakeng sa Beibele le go tlaleletša kwešišong e kaone ya yona.

Ka mohlala, makasine wo wa Phafoga!, o gatišwa ka maleme a 82 gomme go gatišwa palogare ya dikopi tša ka godimo ga tše 20 380 000 tša tokollo e nngwe le e nngwe. Makasine wo e lego mogwera wa wona wa Morokami, o gatišwa ka palogare ya dikopi tše 22 398 000 tokollo e nngwe le e nngwe ka maleme a 137. Se se nea kakaretšo ya go gatišwa ga dikopi tše di lego ka godimo ga dimilione tše sekete tša dimakasine tše ngwaga o mongwe le o mongwe! Go feta moo, Morokami o gatišwa sammaletee ka maleme a 124 a maleme ao gomme Phafoga! e gatišwa ka a 58. Ka gona, tsebišo ya dimakasine tše e balwa lefaseng ka bophara ke batho ba dihlopha tše dintši tša maleme ka nako e swanago ka leleme la bona.

Go oketša moo, nywaga-someng ya morago bjale, Dihlatse tša Jehofa di tšweleditše dimilione tše makgolo tša dikopi tša dithušo tša go ithuta Beibele. Puku ya Therešo ye Išago Bophelong bjo bo sa Felego e ile ya gatišwa ka dikopi tša ka godimo ga dimilione tše 107. Ka morago, O ka Phela ka mo go sa Felego Paradeiseng mo Lefaseng e ile ya feta dikopi tše dimilione tše 81 gomme morago-rago bjale, Tsebo e Išago Bophelong bjo bo sa Felego e fetile dikopi tše dimilione tše 75 ka maleme  a 146. Gape dikopi tša ka godimo ga dimilione tše 113 tša poroutšha ya matlakala a 32 ya Ke Eng Seo Modimo a se Nyakago go Rena? di ile tša gatišwa ka maleme a 240.

Dipuku tše dingwe di ile tša tšweletšwa bakeng sa go kgotsofatša dinyakwa tše itšego. Puku Ya-ka ya Ditaba tša Beibele yeo e lokišeditšwego bana, e fihleletše go gatišwa ka dimilione tša ka godimo ga tše 51. Dipuku tše pedi tšeo di lokišeditšwego go nagannwe ka bafsa ka mo go kgethegilego, e lego Bofsa bja Gago—Go Holwa Kudu ke Bjona le Dipotšišo tša Bafsa le Dikarabo tše Šomago, di gatišitšwe ka dikopi tša ka godimo ga dimilione tše 53 ge di kopane. Gape puku ya Sephiri sa Lethabo la Lapa yeo e thušitšego malapa a dimilione gore a lebeletšane le mathata a ona, e gatišitšwe ka maleme a 115.

Dipuku tše dingwe gape tše nne tšeo di ilego tša lokollwa ga e sa le go tloga ka 1985 tšeo di agago tumelo, kudu-kudu go Mmopi, Morwa wa gagwe le Beibeleng, di gatišitšwe ka dikopi tša ka godimo ga dimilione tše 117 ge di kopane. Tšona ke Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation?, Motho yo a Phagamego Kudu yo a Kilego a Phela, Beibele—Na ke Lentšu la Modimo Goba la Motho? le Is There a Creator Who Cares About You?

Lehono dipuku tše di theilwego Beibeleng tšeo di tšweletšwago ke Dihlatse tša Jehofa di hwetšagala ka maleme a 353 gomme tše dingwe tša tše di tla lokollwa kgaufsinyane ka maleme a mangwe a 38. Ge e le gabotse dipuku, dipukwana, diporoutšha le dimakasine tša ka godimo ga dimilione tše dikete tše 20 di ile tša gatišwa ke Dihlatse tša Jehofa ga e sa le go tloga ka 1970! Go feta moo, barutiši ba e nyakilego go ba ba dimilione tše tshela ba swaregile go phatlalatšeng tsebo ya Beibele dinageng tše fetago 230. Eupša se ka moka se kgonegile bjang, gomme maphelo a batho a kgomega bjang?

Lebaka Leo di Lego ka Maleme a Bona

Go etša ge o ka akanya, go tšweletša dipuku tša boemo bjo bobotse sammaletee ka maleme a ka godimo ga a lekgolo go nyaka boiteko bjo bogolo bjo bo kopanetšwego. Dihlopha tša bafetoledi bao ba gafilego nako ya bona le bokgoni di šomiša ditshepedišo tša computer bakeng sa go fihlelela maemo a godimo, go nepagala le lebelo. Ka go rialo, gaešita le bakeng sa maleme ao a nago le sehlopha se se senyenyane sa bafetoledi, dipuku di dirwa gore di hwetšagale ka pela. Mo nakong ye, banna le basadi ba ka godimo ga 1 950 ba swaregile modirong wo wo e sego wa poelo wa bofetoledi wa lefase ka bophara. Eupša ke ka baka la’ng go dirwa maiteko a bjalo? Na a tloga e le ao a swanetšego ka ge ba bantši bao ba bolelago maleme ao a sa tsebjego kudu gape ba na le tsebo ya maleme a magolo?

Dihlatse tša Jehofa di hweditše gore boiteko ruri ke bjo bo swanetšego ka baka la lebaka leo le ilego la bolelwa ke William Tyndale, mofetoledi wa Beibele yo a tumilego wa lekgolong la bo-16 la nywaga. O ngwadile gore: “Ke bone go tšwa phihlelong kamoo go bego go sa kgonege ka gona go  tiiša ditho tša kereke therešong le ge e le efe, ka ntle le ge nkabe mangwalo a bewa molaleng pele ga mahlo a bona ka leleme la bona e le gore ba bone kgwekgwe ya taba, thulaganyo le se se bolelwago ke lengwalo.”

Ke therešo gore ga se ka mehla moo go bego go kgonega gore batho ba be le dikgatišo tša Beibele ka maleme a bona. Eupša ge tše di ka hwetšagala, ditherešo tša Beibele di kgoma dipelo tša bona kapejana le ka mo go tseneletšego kudu. Se se ile sa lemogwa dinageng tša yeo e kilego ya ba Soviet Union moo batho ba merafo-rafo ba bolelago maleme a mantši a segagabo bona. Nakong ya karolo ya mathomo ya lekgolo le le fetilego la nywaga, bontši bja batho ba ba ile ba akaretšwa go ba selo se tee le Soviet Union gomme ba ile ba rutwa—gotee le go nyakwa gore ba šomiše—leleme la se-Russia. Ka go rialo, ba bala se-Russia le go se ngwala gomme ka nako e swanago ba bolela leleme la segagabo bona.

Kudu-kudu ga e sa le go tloga ge Soviet Union e phuhlama ka 1991, ba bantši ba batho ba ba nyaka go šomiša segagabo bona. Se ke sa therešo ka bao segagabo bona e lego se-Adyghe, se-Altai, se-Belorussia, se-Georgia, se-Kirghiz, se-Komi, se-Osset, se-Tuva goba le ge e le lefe la maleme a mangwe a mantši. Gaešita le ge ba bantši ba kgona go boledišana ka se-Russia, dipuku tša Beibele tša se-Russia ga di kgome dipelo tša bona gabonolo. Ka lehlakoreng le lengwe, dipuku tšeo di lego ka leleme la segagabo bona di ipiletša ka mokgwa o makatšago. Yo mongwe yo a ilego a amogela pampišana ya Beibele ka se-Altai o boletše gore: “Ke mo go botse gore le thomile go tšweletša dipuku ka leleme la rena.”

Mohlala o mongwe wa se ke Greenland e lego sehlakahlaka sa Arctic seo se nago le baagi ba ka bago ba 60 000 feela. Bobedi Morokami le Phafoga! di gatišwa ka se-Greenland gomme dimakasine tše di tloga di tumile kudu—go swana le dikgatišo tše dingwe tšeo Dihlatse tša Jehofa di di gatišago ka leleme la se-Greenland. Ge e le gabotse, dipuku tše bjalo di ka hwetšwa ka magaeng a mantši metsaneng ya kgole kudu sehlakahlakeng.

Batho ba e ka bago ba 7 000 ka Pacific Borwa ba bolela se-Nauru, ba 4 500 ba bolela se-Tokelau gomme ba 12 000 ba bolela se-Rotuma. Dihlatse bjale di tšweletša dipampišana le diporoutšha tša Beibele ka maleme ao gotee le dikgatišo tša kgwedi le kgwedi tša Morokami ka se-Niue seo se bolelwago ke ba e ka bago ba 8 000 le se-Tuvalu seo se bolelwago ke ba e ka bago ba 11 000. Ge e le gabotse, Dihlatse tša Jehofa ke ba bangwe ba bagatiši ba bagolo ba dikgatišo ka maleme ao a sa tsebjego ke batho ba bantši, gomme di tšweletša dipuku tša Beibele ka maleme a bjalo ka se-Bislama, se-Hiri Motu, se-Papiamento, se-Creole sa Mauritius, se-New Guinea Pidgin, se-Creole sa Seychelles, se-Solomon Islands Pidgin le a mangwe a mantši.

Gantši ge baagi ba bolelago leleme e se ba bakae, setšhaba se e ba se se lego lekatana le se se diilago kudu. Eupša tekanyo ya go ithuta go bala le go ngwala bakeng sa ditikologo tše bjalo e ka ba e phagamego. Le gona Beibele ka leleme la lefelong leo gantši ke e nngwe ya dikgatišo tše sego kae tše hwetšagalago go badudi ba lefelong. Ge e le gabotse, gaešita le kuranta ga e gona ka a mangwe a maleme a, ka ge go e tšweletša e le mo go sa thušego selo go ya ka tša kgwebo.

Lebaka Leo e Lego Modiro o Lebogwago

Ka baka la ge Dihlatse tša Jehofa di nea dipuku tšeo di kaonefatšago boemo bja maphelo a batho, batho ba bantši ba ile ba reta maiteko a tšona a bofetoledi. Linda Crowl yo e lego mošomi go Institute for Pacific Studies yeo e lego Yunibesithing ya Pacific Borwa kua Suva, Fiji, o boletše gore modiro wa bofetoledi wa Dihlatse ke “selo seo se thabišago kudu seo se diregago Pacific.” O tumiša dikgatišo tša tšona ka baka la maemo a tšona a mabotse kudu.

 Ge kgatišo ya Phafoga! e gatišwago gane ka ngwaga e be e thongwa ka leleme la se-Samoa, dikuranta tša lefelong leo le ditaba tša setšhaba tša thelebišene di ile tša phatlalatša taba ye. Nakong ya phatlalatšo, go ile gwa bontšhwa letlakala la ka ntle la Phafoga! gomme makasine o ile wa phetlwa sehlogo ka sehlogo. Dihlogo tše ka morago di ile tša bontšhwa ka se tee ka se tee.

Se se lemogegago ke gore dinageng tše dingwe bafetoledi ba dikgatišo tša Dihlatse ba botšišwa ka mehla ke mekgatlo ya lefelong ya polelo mabapi le popo-polelo, mongwalo, go hlangwa ga mantšu a mafsa le tše dingwe. Go molaleng gore modiro wa thuto e sa lefelelwego wo o dirwago ke Dihlatse tša Jehofa o kgomile maphelo a batho ba bantši kudu go feta feela bao e lego ditho tše mafolofolo tša diphuthego tša tšona.

Eupša bjalo ka ge go boletšwe sehlogong sa pele ga se, mo e nyakilego go ba batho ba bagolo ba dimilione tše sekete—mo e nyakilego go ba tee go tshela ya baagi ba lefase—ga ba tsebe go bala le go ngwala. Ke eng seo se dirilwego bakeng sa go thuša batho ba bjalo go holwa ke tsebišo e bohlokwa yeo e hwetšagalago ka go bala le go ithuta?

 Go Hlokomela Dinyakwa tša Motheo tša Thuto

Dihlatse di ile tša rulaganya mananeo a sa lefelelwego a go ithuta go bala le go ngwala dinageng tše dintši, gomme di ruta batho go bala le go ngwala. Di tšweleditše gape le dipuku tša tšona tša tlhahlo, bjalo ka kgatišo e rego Apply Yourself to Reading and Writing yeo e tšweleditšwego ka maleme a 28. Dikete tše dintši tša batho, go akaretša basadi le batšofadi ba thušitšwe go kgona go bala le go ngwala ka diklase tše.

Kua Burundi, Dihlatse tša Jehofa di ile tša swara diklase tša go ithuta go bala le go ngwala tšeo di thušitšego batho ba makgolo go bala le go ngwala. Ka morago ga go hlahloba dipoelo tše dibotse tša lenaneo le, Ofisi ya Setšhaba ya go Ithuta go Bala le go Ngwala ga Batho ba Bagolo ya naga yeo e ile ya nea barutiši ba bane ba Dihlatse sefoka ka Letšatši la Ditšhaba-tšhaba la go Ithuta go Bala le go Ngwala ka September 8, 1999.

Go ile gwa amogelwa pego e latelago e lego mabapi le diklase tša go ithuta go bala le go ngwala tša diphuthegong tše 700 tša Dihlatse tša Jehofa Mozambique: “Nywageng e mene e fetilego barutwana ba 5 089 ba ile ba aloga gomme mo nakong ye re na le ba 4 000 bao ba ingwadišitšego.” Morutwana yo mongwe o ngwadile gore: “Ke rata go leboga sekolo e le ka kgonthe . . . Ke be ke le motho  yo a sa tsebego selo. Ke thušitšwe ke sekolo, ke kgona go bala gomme gaešita le ge ke sa dutše ke nyaka tlwaetšo, ke kgona go ngwala.”

Ga e sa le go tloga ka 1946, ge dipego di be di thoma go bolokwa kua Mexico, batho ba ka godimo ga 143 000 moo ba rutilwe go bala le go ngwala dikolong tše di kgethegilego tšeo di hlomilwego bakeng sa go ruta se. Mosadi wa nywaga e 63 o ngwadile gore: “Ke tloga ke leboga e le ruri Dihlatse tša Jehofa tšeo di nthutilego go bala le go ngwala. Bophelo bja-ka e be e le bja go setla pelo. Lega go le bjalo, gona bjale nka ya Beibeleng bakeng sa keletšo gomme ke hweditše lethabo molaetšeng wa yona.”

Dihlatse gape di rutile batho ba dikete go bala le go ngwala nageng ya Amerika Borwa ya Brazil. Mosadi yo mongwe wa nywaga e 64 o boletše gore: “Go ithuta go bala go be go swana le go lokollwa diketwaneng ka morago ga nywaga e mentši. Ga bjale ke kgona go hwetša mehuta ka moka ya tsebišo. Sa bohlokwa kudu, go bala le go ithuta Beibele go ntokolotše dithutong tša maaka.”

Gantši barutiši ba Beibele bao e lego Dihlatse tša Jehofa ba thuša barutwana ba bona go ithuta go bala motheong wa motho ka o tee ka o tee. Kua Philippines, Martina o be a le nywageng ya gagwe ya bo-80 ge Hlatse e be e mo etela. Martina o be a nyaka thuto ya ka mehla ya Beibele, eupša o be a sa tsebe go bala. Ka thušo ya morutiši wa gagwe wa Beibele, Martina o ile a dira tšwelopele gomme ka tlwaetšo e oketšegilego phuthegong ya lefelong la gabo, o ile a thoma go swanelega go šomiša Beibele go ruteng ba bangwe. Lehono ke morutiši wa nako e tletšego wa Beibele yo a kgonago go bala le go ngwala.

Go molaleng gore batho ka moka ba ka kgona go ithuta go bala le go ngwala. Eupša re ka botšiša gore, Na tsebo ya Beibele mabapi le Modimo le merero ya gagwe e tloga e hola batho? Sehlogo sa mafelelo sa lelokelelo le la dihlogo se tla araba potšišo yeo.

[Lepokisi/Seswantšho go letlakala 27]

“Ga ke Kgone go Hlalosa ka Mantšu . . . ”

Balaodi ba mmušo, dirutegi le batho feela, ka moka ba etše hloko maiteko a Dihlatse tša Jehofa a go tšwetša pele thuto ya batho lefaseng ka bophara. Mo ke mehlala ya ditlhaloso tša bona:

“Nna le mmušo wa-ka re thabile kudu-kudu ka gobane puku ye [O ka Phela ka mo go sa Felego Paradeiseng mo Lefaseng, ka se-Tuvalu] ke koketšo e nngwe gape e mpsha le e bohlokwa ‘mahumong’ a bohlokwa a Tuvalu. Le swanetše go thaba kudu ka tema yeo le e kgathilego—e lego karolo e botse kudu go ageng bophelo bja moya bja batho ba setšhaba se. Ke dumela gore modiro wo o tla tsena historing ya Tuvalu ge e le mabapi le go gatišwa ga dipuku tša go ruta.”—Dr. T. Puapua, yo e kilego ya ba tona-kgolo ya Tuvalu, Pacific Borwa.

“Dihlatse tša Jehofa di na le lenaneo leo le šomago kudu la go gatiša leo le dirišago thekinolotši yeo e lego nakong kudu ka Pacific Borwa. . . . Modiro wo o mogolo wa go gatiša ke o makatšago kudu ge motho a nagana ka mekgwa ya poledišano yeo e feto-fetogago . . . Dihlakahlakeng tša Pacific.”—Linda Crowl, Yunibesithi ya Pacific Borwa, Suva, Fiji.

“Puku ya Sephiri sa Lethabo la Lapa ka leleme la se-Isoko ke e kgahlišago le e matla gakaakang! Re leboga baithapi bao ba šomago sehlopheng sa bofetoledi sa se-Isoko bakeng sa go re thuša go hwetša kwešišo e tletšego ya puku.”—C.O.A., Nigeria.

“Ga ke kgone go hlalosa ka mantšu kamoo ke lebogago ka gona phetolelo ye ya Beibele [New World Translation ka se-Serbia], yeo e kwešišegago gabonolo. Nakong e fetilego, ke ile ka leka go bala Beibele ka moka, eupša ka mehla ke be ke ikhwetša ke tlogela ka pela ka gobane ke be ke sa kgone go kwešiša leleme. Gona bjale ke kgona go bala phetolelo ye ya moswana-noši le go e kwešiša!”—J. A., Yugoslavia.

“Ke a le leboga bakeng sa dikgatišo tše dibotse, tše di rutago le tše di agago tšeo di fetoletšwego lelemeng la se-Tiv. Ge e le gabotse, mantšu a ka se kgone go hlalosa mehola ka moka le kgothatšo tšeo di tšwago dipukung tše le go diporoutšha. Dikgatišo tše di fihleletše ba dikete.”—P.T.S., Nigeria.

[Seswantšho]

Dikopi tše dimilione tše 36 ka maleme a 115

[Diswantšho go letlakala 22, 23]

Dikopi tša ka godimo ga dimilione tše 100 tša “New World Translation” di tšweleditšwe ka maleme a 37

[Diswantšho go letlakala 25]

Mo e nyakilego go ba batho ba 2 000 lefaseng ka bophara ba tšea karolo go fetolelweng ga dikgatišo tša Dihlatse tša Jehofa (Sehlopha sa se-Zulu Afrika Borwa, ka go le letshadi; le mofetoledi wa Sejapane, ka tlase)

[Seswantšho go letlakala 25]

Dimakasine tša ka godimo ga dimilione tše sekete tša “Morokami” le “Phafoga!” di gatišwa ngwaga o mongwe le o mongwe

[Diswantšho go letlakala 26]

Diklase tša go ithuta go bala le go ngwala di swarwa ke Dihlatse tša Jehofa go dikologa lefase. (Mexico, ka go le letona; le Burundi, ka tlase)