Bafsa ba a Botšiša . . .

Nka mo Gana Bjang?

“Selemong se, ngwanabo rena ka phuthegong ya gešo o ile a ratana le nna. Le ka mohla ga se ka ka ka mo rata e le ka kgonthe. Bothata ke gore ke be ke sa tsebe gore ke gane bjang ka ntle le go mo kweša bohloko maikwelong.”—Elizabeth. *

“NA NKA go tseba gakaone?” Na go na le lesogana leo le kilego la go botšiša potšišo yeo? Bjalo ka ngwanenyana, * o ka ba o ile wa ikwa o thabile e bile o tsikinyega—gaešita le go hlalala! Ka lehlakoreng le lengwe, o ka ba o ile wa ikwa gape o gakanegile kudu mo e lego gore o be o sa tsebe gore o arabe bjang.

Ge motho yo mongwe a bontšha kgahlego ya lerato go wena, seo se ka baka pherekano ya maikwelo. Se ke sa therešo kudu-kudu ge e ba o godile ka mo go lekanego go ka nyalwa gomme ka go rialo o le boemong bja go arabela kgahlegong e bjalo e kgolo! * Lega go le bjalo, bogolo bja kamoo o tlago go arabela ka gona bo tla tutuetšwa ke motho yo a bontšhago kgahlego. Ge e ba e le motho yo a godilego maikwelong gomme o e-na le kgahlego ka yena, karabelo ya gago e ka ba bonolo. Lega go le bjalo, go thwe’ng ge e ba go le molaleng gore ga a na ditshwanelego tša go ba molekane yo a swanetšego? Goba go thwe’ng ge e ba o fo se mo kgahlegele go sa šetšwe go ba ga gagwe le dika tše dibotse?

Nagana gape ka boemo bja ngwanenyana yo a ilego a beana mabaka le motho yo mongwe ka nako e telele eupša a thoma go lemoga gore ga a nyake go fetša bophelo bja gagwe ka moka a e-na le yena. Go e-na le go kgaotša tswalano, o tšwela pele go intšha le yena. O botšiša gore: “Nka mo gana bjang?”

Ge o se na Kgahlego ya Lerato

Morago kua mehleng ya bapatriareka, go bonala batho ba be ba nyalana le bao ba bego ba kgethwa ke batswadi ba bona. (Genesi 24:2-4, 8) Dinageng tša ka Bodikela, Bakriste ba bantši ba lokologile go ikgethela balekane ba bona ba lenyalo. Beibele e na le tekanyetšo e tee—ya gore Mokriste a nyale “feela Moreneng.”—1 Ba-Korinthe 7:39, NW.

Na se se bolela gore o swanetše go nyalana le modumedi-gotee yo mongwe le yo mongwe yo a bontšhago kgahlego go wena goba yo o beanego mabaka le yena ka nako e kopana? Go ba gona, ela hloko mohlala wa Beibele wa ngwanenyana wa  naga-magaeng wa motsana wa ka Bohlabela bja Magareng wa Sunema. Salomo, kgoši ya gagwe o ile a mmona gomme a mo rata ka mo go tseneletšego. Lega go le bjalo, ge a be a leka go mo phegelela, kgarebe ga se ya mo gana feela eupša e ile ya kgopela basadi ba kgorong bao ba bego ba hlankela kgoši ka gore: “Le se ke la leka go tsoša goba go hlohleletša lerato ka go nna go fihla ge le itsogela ka bolona.” (Sefela sa Difela 2:7, NW) Ngwanenyana yo o bohlale o be a sa nyake gore ba bangwe ba leke go mo gateletša gore a arošwe maikwelong. Ge e le gabotse o be a sa kgahlegele Salomo ka tsela ya lerato ka gobane a be a ratana le modiši yo a ikokobeditšego.

Se se ruta bao ba naganago ka lenyalo lehono thuto e bohlokwa: O ka se ke wa ba le maikwelo a go ratana le motho yo mongwe le yo mongwe fela. Ka gona, gaešita le ka morago ga go beana mabaka le motho yo mongwe ka nako e telele, ngwanenyana a ka hwetša gore ga a na kgahlego go yena ka tsela ya lerato. Mohlomongwe maikwelo a gagwe a theilwe mafokoding a mangwe ao a lemogilwego semelong sa motho yo mongwe. Goba mohlomongwe ga a ikhwetše a kgahlišwa ke yena. E tla ba bošilo go hlokomologa maikwelo a bjalo. Go fo a hlokomologa go ka se a dire gore a tloge. * Tamara o boletše mabapi le lesogana leo a bego a beana mabaka le lona gore: “Go be go na le dipelaelo tše dintši kudu ka monaganong wa-ka ka yena. E be e se feela dipelaelo tše nyenyane, eupša tšeo di bego di ntshwenya go fihla ntlheng yeo di mpakelago maikwelo a go belaela ge ke be ke e-na le yena.” Ka morago o ile a lemoga gore ka baka la dipelaelo tše, go be go le kaone go fediša tswalano.

Lebaka Leo go Lego Thata go Gana

Lega go le bjalo, go gana lesogana e ka ba selo se bonolo go se bolela go e-na le go se dira. Go swana le Elizabeth yo go boletšwego ka yena mathomong, o ka boifa go nyamiša lesogana. Go ba gona, re swanetše go kgomega ka maikwelo a ba bangwe. Beibele e kgothaletša Bakriste go ‘apara kgaugelo le botho’ le go swara ba bangwe ka tsela yeo ba tlago go rata go swarwa ka yona. (Ba-Kolose 3:12; Mateo 7:12) Lega go le bjalo, na se se bolela gore o swanetše go tšwela pele ka boikgakanyo e le gore o se nyamiše goba go kweša lesogana le bohloko? Ga go pelaelo gore mafelelong o tla hwetša kamoo ge e le gabotse o ikwago ka gona, gomme go palelwa ga gago ke go botega le go diegiša nako ya go mo tsebiša maikwelo a gago, go tla fo oketša bohloko. Gape se bohloko le go feta e tla ba go nyalana ga gago le lesogana feela ka gobane o sa nyake go le nyamiša. Kwelo-bohloko ke motheo o fokolago wo go ka agwago lenyalo go wona.

Lega go le bjalo, mohlomongwe o lwantšhana le maikwelo a bjalo ka gore, ‘Ge e ba nka se nyalane le yena, nka se sa ba le sebaka se sengwe.’ Go etša ge sehlogo ka makasineng wa Teen se bolela, ngwanenyana a ka iphahlelela ka gore: “Ga se ‘yena-yena,’ eupša ke yena yo a hwetšagalago gore nka nyalana le yena—gomme o tloga o sa nyake go ba noši.” Ka kgonthe tlhologelo ya bogwera ke e matla. Lega go le bjalo, go kgotsofatša kganyogo ye ka mo go swanetšego go bolela se se fetago go fo ba le motho hleng ga gago. Go akaretša go hwetša motho yo o ka mo ratago e le ka kgonthe, le yo a kgonago go phethagatša boikarabelo bja Mangwalo bja lenyalo. (Ba-Efeso 5:33) Ka gona, o se ke wa akgofela go dira phetho ka molekane! Ba bantši ba a itshola ka baka la go kitimela go nyala.

Mafelelong, ba bangwe ba tšwela pele go beana mabaka gaešita le ge go le molaleng gore lesogana le na le diphošo tše dikgolo. Ba iphahlelela ka gore, ‘ge e ba nka mo nea nako e nngwe gape e nyenyane, mohlomongwe a ka fetoga.’ Na se ruri ke sa tlhaologanyo? Go feta moo, mekgwa e fokolago le dibopego tša boitshwaro gantši ke yeo e nweletšego ka go tia le go ba e thata ka mo go feteletšego go e fetola. Le gona, gaešita le ge a dira diphetogo tše dikgolo tša kapejana, na o ka kgonthišega e le ka kgonthe gore diphetogo tše ke tša ka mo go sa felego? Boemong bjo bongwe bjo  bjalo, ngwanenyana yo a bitšwago Karen o ile a phetha ka bohlale go kgaotša go beana mabaka le lesogana ge a be a lemogile gore ga ba na dipakane tše di swanago. O dumela ka gore: “Go be go le thata ka gobane ke be ke kgahlwa ke ponagalo ya gagwe. Eupša ke be ke tseba gore e be e le selo se se lokilego go se dira.”

Mo Gane ka Bohlale le ka go Naganela

Ke therešo gore go gana motho yo mongwe ga se selo se bonolo. Go swana le sephuthelwana seo se nago le dilo tša go pšhatlega gabonolo ka gare, boemo bo swanetše go lokišwa ka tlhokomelo. Mo ke ditšhišinyo tše sego kae tšeo di ka ipontšhago e le tše di holago.

Boledišana ka taba le batswadi ba gago goba le motho yo mongwe yo a godilego ka phuthegong. Mohlomongwe ba ka kgona go go thuša go bona ge e ba ditebelelo tša gago mohlomongwe e le dilo tše e sego tša kgonthe.

E-ba yo a kwalago le yo a lebanyago. O se ke wa tlogela pelaelo monaganong wa gagwe mabapi le kamoo o ikwago ka gona. Go bolela gabonolo gore “Aowa ke a leboga” go tla thibela ba bantši bao e bego e tla ba baferei. Ge e ba go nyakega, bolela go gana ga gago ka mantšu a matla, bjalo ka “Tshwarelo, ga ke na kgahlego le gatee.” Hlokomela gore o se ke wa nea kgopolo ya gore o ka fetoša monagano wa gago ge e ba a go phegelela ka matla. Go dira gore go be molaleng gore ga o na maikwelo a lerato ka yena, go swanetše go thibela kgakanego le ge e le efe le go dira gore go be bonolo go yena go fenya manyami a gagwe.

Leka-lekanya potego le bohlale. Diema 12:18 e re: “Xo na le babolabodi ba ma-hlaba wa-lerumô.” Gaešita le ge go se pepetletše go le bohlokwa, Beibele e bolela gore polelo ya rena e swanetše go ba “ya botho ka mehla, e bê e nokilwexo letswai.”—Ba-Kolose 4:6.

Kgomarela phethong ya gago. Bagwera bao ba nago le maikemišetšo a mabotse bao go bonalago ba tseba go se nene ka mabaka ao a tutueditšego phetho ya gago, ba ka go gatelela gore o nee tswalano sebaka se sengwe. Eupša mafelelong ke wena o swanetšego go phelela phetho ya gago—e sego bagwera ba gago bao ba nago le maikemišetšo a mabotse.

Dira ka go dumelelana le mantšu a gago. Pejana, bobedi bja lena le ka ba le be le le bagwera ba bagolo, gomme ke ga tlhago go kganyoga gore dilo di ka boela sekeng seo di bego di le go sona pele. Eupša gantši seo ga se šome goba go kgonega. Maikwelo a gagwe ka wena a fetogile a lerato. Na ke ga tlhaologanyo go nagana gore a ka fo hlokomologa maikwelo ao gomme a dira tše o ka rego ga se gwa direga selo? Ka gona, le ge go le molaleng kudu go lena gore le swarane ka botho, go boledišana ka mehla mogaleng goba go fetša nako e ntši le le gotee maemong a bogwera, go bonala go tla fo butšwetša manyami a gagwe. Go tla swana le go bapala ka maikwelo a gagwe, gomme seo e ka se be botho ka lehlakoreng la gago.

Moapostola Paulo o ile a kgothaletša Bakriste go ‘bolela therešo’ seng sa bona. (Ba-Efeso 4:25) Go dira bjalo go ka ba thata, eupša go ka thuša bobedi bja lena go tšwela pele ka maphelo a lena.

[Mengwalo ya ka tlase]

[Ntlhakgolo go letlakala 29]

O ka se ke wa ba le maikwelo a go ratana le motho yo mongwe le yo mongwe fela

[Seswantšho go letlakala 30]

E-ba yo a kwalago le yo a lebanyago ge o bolela maikwelo a gago