Bokamoso bja Bodumedi ke Bofe?

GO TSOGA lefsa ga bodumedi e bile mo gogolo dinageng tša yeo e bego e le Soviet Union. Kua Russia e nnoši, 50 lekgolong ya baagi ga bjale ba ipolela gore ke ma-Orthodox, gomme ba dimilione ke balatedi ba madumedi a mangwe. Bomoseleme, Bojuda le Bobuddha, a gare ga ao a hlomilwego kgale gomme Dihlatse tša Jehofa le tšona di na le histori ya nako e telele moo.

Mathomong a 1891, baemedi ba Barutwana ba Beibele, bjalo ka ge Dihlatse tša Jehofa di be di tsebja bjalo pele ga 1931, ba ile ba etela Kishinev, Russia (yeo ga bjale e lego Chisinau, Moldova). Moo go ile gwa swara diboka le badumedi-gotee. Ka 1928, George Young yo e bego e le moemedi yo a kgethegilego wa Barutwana ba Beibele, o ile a kopana le balaodi ba Soviet kua Moscow, Russia, bakeng sa go tsoma tumelelo ya go gatiša dipuku tša Beibele Soviet Union. Ka morago, Dihlatse di ile tša tuma ka baka la maiteko a Soviet a go leka go di fediša.

Ge Soviet Union e be e šwalalana gatee-tee nywageng e nyakilego go ba e lesome e fetilego, batho ba ile ba thoma go ipotšiša gore, ‘Ke ka baka la’ng ma-Soviet a be a leka go fediša bodumedi?’ Ba bantši bao ba bego ba rutilwe boila-Modimo ka nywaga-some e mentši, ba ile ba duma go tseba gore bodumedi bo na le mohola ofe. Ge e le gabotse, na Beibele yeo e bego e gateletšwe bjalo ka puku e ileditšwego e ka ba le ditharollo mathateng ao batho ba lebanego le ona? Ma-Russia a ile a thoma go itirela dinyakišišo.

Bothata bjo bo Fapanego bja Bodumedi

Kgahlego ya ba bantši ya go kgahlegela Beibele e ile ya baka mohuta o fapanego wa bothata bja madumedi a fapa-fapanego go yeo e bego e le Soviet Union. Kuranta ya London, Engelane, ya Guardian, e boletše ngwagola gore: “‘Ntwa malebana le Modimo’ e ka ba e be e fedile, eupša ngwaga-some feela ka morago ga go fenywa mo go kokobetšago ga boipolelo bja mathomo bja phatlalatša bja mmušo wa boila-Modimo, ntwa e mpsha ya molomo ya bodumedi kua Russia e ka ba e be e le gona e thoma.” Ntwa ye ya molomo ya bodumedi yeo kuranta e boletšego ka yona ke eng?

Go etša ge go boletšwe sehlogong se se fetilego, Kereke ya Orthodox ya Russia e be e dirišana kgaufsi kudu le baetapele ba Soviet e le gore e phologe le go hwetša ditokelo. Ge e hlalosa go tšwetšwa pele ga tswalano e bjalo, The Guardian e hlalosa gore: “Nywageng e fetilego e 10 go bonwe kereke e dira tswalano ya kgaufsi ka mo go sa kgahlišego le mmušo o mogolo wo o sa fetogago wo o kilego wa e gatelela, ka mehla e thekga mmušo wa ma-Russia (go amogela ga Mopatriareka ntwa kua Chechnya) le go o diriša ka baka la tutuetšo e kgolo ya dipolitiki.”

Los Angeles Times ya February 10, 1999, e ile ya gogela tlhokomelo go dirišeng ga kereke tutuetšo ya dipolitiki ge e be e bolela ka Molao wa Tokologo ya Letswalo le Mekgatlo ya Bodumedi. Los Angeles Times e boletše gore molao wo, woo o saennwego ke Mopresidente wa nakong yeo Boris Yeltsin ka September 1997, o ile wa “tšwetšwa pele ke Kereke ya Orthodox ya Russia.” Molao o ile wa nea kereke boemo bjo bo ratwago e le bodumedi bja “setlogo,” gotee le Bomoseleme, Bojuda le Bobuddha. Gare ga dilo tše dingwe, molao o ile wa nyaka gore mekgatlo ya bodumedi kua Russia e ngwadišwe gape.

The New York Times ya February 11, 1999, e begile gore ka morago ga ge molao wo o amogetšwe semmušo, “Kereke ya Orthodox e ile ya tšwela pele e gatelela baphenkgišani ba yona.” Times e okeditše ka gore: “August e fetilego, Aleksei II, Mopatriareka wa Kereke ya Orthodox ya  Russia o ile a dira thibelo madumeding a go sokolla, kudu-kudu go bao ba lekago go goketša batho gore ba tlogele ‘madumedi a bagologolo ba bona.’” Ga e sa le go tloga ka nako yeo, maiteko a go thibela madumedi a ipitšago a go sokolla a ile a tšwetšwa pele, gomme a feleletša ka seo se ilego sa tla sa bitšwa “ntwa ya molomo ya bodumedi.”

Ba Bangwe ba Bahlaselwa

Dihlatse tša Jehofa e bile tše dingwe tša bahlaselwa ba bagolo ba tlhaselo yeo e bego e eteletšwe pele ke Kereke ya Orthodox ya Russia. Ka June 20, 1996, ofisi ya motšhotšhisi wa Moscow e ile ya thoma go ela hloko tsheko yeo e thomilwego ke bodumedi bjo e sego bja Orthodox bja Lekgotla la go Šireletša Bafsa Madumeding a Maaka. Gaešita le ge molato o ile wa kgaotšwa-kgaotšwa leboelela ka baka la go hlokega ga bohlatse bja go ba le mekgwa ya bosenyi ka lehlakoreng la Dihlatse, o ile wa tsošološwa nako le nako.

Go sa dutše go le bjalo, Dihlatse di ile tša ba bahlaselwa ba phatlalatšo ya maaka. Kuranta ya Russia ya Komsomolskaya Pravda yeo e ilego ya abja ka bogolo bja dikopi tše 1 200 000, e boletše ka tokollong ya yona ya November 21, 1998 gore: “Ka godimo ga lebaka la nywaga e mebedi feela, Kereke ya Orthodox ya Russia, e ile ya lokolla dipuku, diporoutšha le dipukwana tše fetago tše lesome tšeo di ‘bolelago ka mo go kgethegilego’ ka mokgatlo wa ma-Jehofa.” Ke ka baka la’ng kereke e be e katanela go leka go hlompholla Dihlatse?

Komsomolskaya Pravda e tšwetše pele ka gore: “Mohlomongwe e be e le kudu-kudu ka gobane nywageng e šupa ka moka e fetilego, palo ya ditho tša mokgatlo e oketšegile ka go ipušeletša ga lesome gomme Kereke ya Orthodox ya Russia ka go swana le mokgatlo le ge e le ofe wa boruti, ga e rate go ba le baphenkgišani.”

Mathomong a 1999 ge molato wa kgoro ya tsheko o be o bulwa gape malebana le Dihlatse, o ile wa hwetša tlhokomelo ya lefase ka bophara. Sehlogo sa ditaba sa New York Times ya February 11, se balega ka gore: “Kgoro ya Tsheko ya Moscow e Seka-seka Thibelo ya Dihlatse tša Jehofa.” Sehlogo se itše: “Molato wo ga bjale o lego pele ga kgoro ya setšhaba ya Moscow, wo o ilego wa theetšwa ka phapošing e nyenyane ya tsheko, o beilwe leihlo kudu ke dihlopha tša ditshwanelo tša madumedi le tša batho e le maiteko a mathomo a lemogegago a go diriša [Molao wa Tokologo ya Letswalo le Mekgatlo ya Bodumedi] bakeng sa go thibela borapedi.”

Lyudmila Alekseyeva, mopresidente wa International Helsinki Federation o ile a hlalosa lebaka leo ka lona tsheko ya Hlatse e bego e beilwe leihlo kudu. O boletše gore ge bao ba lekago go gatelela Dihlatse tša Jehofa “ba ka atlega molatong wo,” gona “ba be ba tla ikwa ba lokologile go hlasela dihlopha tše dingwe” tšeo le tšona di tsebjago e le tša bodumedi bjo e sego bja setlogo. Lega go le bjalo, molato o ile wa fegwa gape ka March 12, 1999. Eupša, kgweding yeo e ilego ya latela ka April 29, Lefapha la tša Toka la Russia le ile la nea lengwalo la boingwadišo bakeng sa “Lefelo le le Laolago la Dihlatse tša Jehofa Russia.”

Go sa šetšwe go tsebja mo ke mmušo, ditlhaselo malebana le Dihlatse le madumedi a mangwe a manyenyane di ile tša tšwela pele kua Russia le direpabliking tše dingwe tša yeo e bego e le Soviet. Lawrence Uzzell, molaodi wa Keston Institute kua Oxford, Engelane, o boletše gore “ka mehla ke mo go putsago go bogela Dihlatse tša Jehofa” ka gobane seo se di diragalelago ke “temošo ya pele ga nako.” Ka kgonthe, tokologo e bohlokwa ya bodumedi bakeng sa batho ba dimilione tše masome e kotsing!

Tlhaselo ga e Lokafatšwe

Lekgolong la pele la nywaga, baperisita ba bagolo le baetapele ba bangwe ba bodumedi ba ile ba tlaiša balatedi ba Jesu. (Johane 19:15; Ditiro 5:27-33) Ka baka leo, go ile gwa bolelwa ka Bokriste gore: “Xobane thutô yeo re tseba xore e xanetšwa mo xo fêla.” (Ditiro 28:22) Ka gona, ga se gwa swanela go ba mo go makatšago gore Bakriste ba therešo lehono le bona ba tla bolelwa gampe go fo etša ge go bile bjalo ka Dihlatse tša Jehofa.

Lega go le bjalo, ka morago ga go hlahloba bohlatse malebana le Bakriste ba pele, Gamaliele yo e bego e le Mofarisei wa go tuma le morutiši wa Molao, o ile a eletša ka gore: “Tloxêlang batho  bá. Ba leseng ba sepelê, xobane xe morêrô wó è le o tšwaxo bathong, ó tlo senyêxa. Xe o e-tšwa xo Modimo, xôna Le ka se kê la kxôna xo o senya. Ba leseng, xore Le se tlo hwetšwa Lè le ba ba lwaxo le Modimo.”—Ditiro 5:38, 39.

Dinyakišišo tše di tseneletšego ka Dihlatse tša Jehofa gape di ile tša dirwa ke bantšha-diphošo lehono. Ka mafelelo afe? Sergey Blagodarov yo a ipolelago gore ke wa Orthodox ka boyena o boletše ka go Komsomolskaya Pravda gore: “Lebakeng la ka godimo ga nywaga e lekgolo, ga se gwa ba le naga le ge e ka ba e tee ya lefase yeo e ilego ya kgona go hlatsela ge e ba go na le bosenyi ka lehlakoreng la ditho tša sehlopha se goba go ba gona ga tšona mo e sego ga molao.”

Bokamoso bja Bodumedi ke Bofe?

Beibele e bolela ka ‘bodumedi bjo bo hlwekilego’ goba ‘borapedi bjo bo hlwekilego le bjo sa šilafalago.’ (Jakobo 1:27a, bona gape le King James Version.) Bjalo ka ge go bontšhitšwe sehlogong se se fetilego, Beibele e hlalosa mmušo wa lefase wa bodumedi bja maaka e le “seotswa seo se sexolo . . . se maxoši a lefase a dirilexo bootswa le sôna.” Seotswa se sa bodumedi sa seswantšhetšo—‘Babele o Mogolo’—se bolelwa se “taxilwe ke madi a bakxêthwa le a dihlatse tša Jesu.”—Kutollo 17:1-6.

Tlhaloso ye e swanela gabotse gakaakang bodumedi bjo bo ilego bja dirišana kgaufsi le baetapele ba lefase ba dipolitiki go šireletša boemo bja bjona bja tokelo! Lega go le bjalo, bokamoso bja seotswa se se segolo sa bodumedi sa seswantšhetšo bo kgonthišeditšwe. Beibele e re: “Kôtlô di o tlêla ka ’tšatši le tee, è le dinkhu le thlokofalô le tlala, xe o thšungwa ka mollô; xobane Modimo e a o sekišaxo ké Yo matla.” Ga se mo go makatšago ge temošo ya morongwa e le e akgofilego: “Khuduxang! . . . xore Le se tlo wêlwa ke kôtlô tša wôna.”—Kutollo 18:4, 7, 8.

Ge morutiwa Jakobo a be a hlalosa ‘borapedi bjo bo hlwekilego,’ o ile a bo hlaola e le bjo ‘bo sa šilafatšwago ke lefase.’ (Jakobo 1:27b) Go oketša moo, Jesu Kriste o boletše ka balatedi ba gagwe ba therešo gore: “Bôná xa se ba lefase, byalo ka Nna kè se wa lefase.” (Johane 17:16) Ka gona, na o ka bona lebaka leo ka lona Dihlatse tša Jehofa di sa tsenyego letsogo tutuetšong e gobogilego ya ditaba tša dipolitiki tša lefase le? Di dira bjalo ka baka la kholofelo ya tšona e feletšego kholofetšong ya Beibele e rego: “Xomme lefase le a feta, le yôna kxanyoxô ya lôna. E a tl’o xo dula à le xôna xo ya xo ile, ké eo a diraxo tše Modimo a di rataxo.”—1 Johane 2:17.

[Diswantšho go letlakala 23]

Tsheko yeo e bego e swerwe kua Moscow ka February 1999. Basekišwa (ka go le letshadi), moahlodi (gare) le basekiši (ka go le letona)

[Seswantšho go letlakala 23]

Beibele e hlalosa bokamoso bja madumedi ka moka