Eya go dikagare

Eya go lelokelelo la dikagare

Kamoo o ka Thušago ka Gona

Kamoo o ka Thušago ka Gona

Kamoo o ka Thušago ka Gona

“Bana bao ba gateletšegilego ba nyaka thušo. Eupša bana ba ka se ikhweletše thušo yeo. Sa mathomo, motho yo mogolo o swanetše go lemoga bothata gomme a bo tšeele hlogong. Yeo ke karolo e boima.”Dr. Mark S. Gold.

KE ENG seo o ka se dirago ge e ba o gonona gore mofsa wa gago o gateletšegile? Sa pele, o se ke wa akgofela go dira phetho ka taba. Ka godimo ga moo, dika di ka šupa selo se sengwe se segolo. * Go feta moo, bafsa ka moka ba lebeletšana le dinako tše itšego tša manyami. Eupša, ge e ba boemo bo phegelela gomme bo bonagala e le bjo bo senyago, e tla ba gabotse go bonana le ngaka. Tabeng ye, ke mo gobotse go dula o gopola ka mantšu a Jesu a rego: “Ba-lla-ngaka xa se ba ba thabilexo, ké ba balwetši.”—Mateo 9:12.

Nea ngaka ya gago tsebišo le ge e le efe e thušago ka mo o ka kgonago ka gona ka go botega, go akaretša diphetogo tša morago bjale bophelong bja mofsa tšeo di ka bago di tlaleletša go nolegeng moko ga gagwe. Kgonthišetša gore ngaka e fetša nako e lekanego e theeditše seo e lego dika pele e dira tlhahlobo. Dr. David G. Fassler o lemoša gore: “Ga go kgonege go kgobokanya tsebišo ka moka e nyakegago bakeng sa go hlahloba ngwana ka metsotso e masome-pedi feela.”

Botšiša ngaka potšišo le ge e le efe yeo o ka bago o e-na le yona ka bolokologi. Ka mohlala, ge e ba ngaka e nagana gore mofsa wa gago o gateletšegile ka tsela e kgonthišeditšwego ka tša kalafo, o ka botšiša lebaka leo a sa akaretšego ditlhahlobo tše dingwe. Ge e ba o e-na le dipelaelo mabapi le kakanyo ya ngaka, e botše gore o tla rata go hwetša kgopolo e nngwe. Ka kgonthe, ga go na ngaka e lokilego le e botegago yeo e tlago go go ganetša go dira bjalo.

Go Amogela le go Lebeletšana le Boemo

Ge e ba mofsa wa gago a gateletšegile ka tsela e kgonthišeditšwego ka tša kalafo, o se ke wa hlabišwa dihlong ke boemo. Therešo ke gore kgateletšego e ka hlasela bafsa bao ba nago le dika tše dibotse kudu. Beibele e bontšha e le ka kgonthe gore maikwelo a bohloko a kgomile ba bangwe bao ba katanago ka mo ba ka kgonago ka gona gore ba hlankele Modimo go sa šetšwe bogolo bja bona. Nagana ka Jobo yo a botegago yo a ilego a ikwa a lahlilwe ke Modimo gomme ka go rialo a bontšha go šulafalelwa ke bophelo. (Jobo 10:1; 29:2, 4, 5) Hanna e be e le mohlanka wa Modimo yo a ilego a ‘nyama pelo’ mo e lego gore o be a sa kgone go ja. (1 Samuele 1:4-10) Gape go be go na le monna yo a bego a boifa Modimo e lego Jakobo yo a ilego a lla ka matšatši a mantši ka morago ga lehu la morwa wa gagwe gomme “a xana xo homotšwa.” Ke ka baka leo Jakobo a ilego a ba a bontšha gaešita le kganyogo ya go latela morwa wa gagwe lebitleng! (Genesi 37:33-35) Go ba gona, kgateletšego ya maikwelo ga se ka mehla e theilwego bofokoding bjo bo itšego bja moya.

Lega go le bjalo, kgateletšego go bafsa e ka hlola boima kudu batswading. Mmago mofsa yo mongwe yo a gateletšegilego o bolela gore: “Ke swanelwa ke go šetša kudu seo ke se bolelago le seo ke se dirago. Ke tshwenyegile, ke a boifa, ke lenaba, ke yo bogale e bile ke lapile.” Mma yo mongwe o dumela gore: “Ke be ke tla tšwa gomme ke bone mma yo mongwe a reka mabenkeleng le morwedi wa gagwe, eupša pelo ya-ka e be e tla nyama ka gobane ke ikwa gore ke lahlegetšwe ke seo le [morwedi wa-ka] gomme nka se be le sona gape le ka mohla.”

Maikwelo a bjalo ke a tlwaelegilego. Lega go le bjalo, ka dinako tše dingwe e ka ba ao a fetšago matla. Ge e ba seo se direga, ke ka baka la’ng o sa boledišane le mogwera yo o mmotago? Diema 17:17 e re: “Moxwêra ké moratwa wa ka mehla; ké ngwan’ešo e a ntswáletšwexo wa mohla wa tlalêlô.” Le gona, o se ke wa hlokomologa thapelo. Beibele e re kgonthišetša gore ge e ba re lahlela morwalo wa rena go Modimo, o tla re babalela.—Psalme 55:22.

Tshekamelo ya go Latofatša

Batswadi ba bantši ba bafsa bao ba gateletšegilego ba thoma go ba bao ba nyamilego le go ikwa gore ka tsela e itšego ba swanetše go latofatšwa bakeng sa boemo. Motswadi yo mongwe o dumela ka gore: “Ge ngwana wa gago a gateletšegile, o tloga o ikwa o le molato gomme go se yo a ka go botšago gore o se dire bjalo. O tšwela pele o ipotšiša gore, ‘Re sentše re tla kae? Dilo di fetogile kae? Ke bile le letsogo bjang go se?’” Batswadi ba ka boloka bjang menagano ya bona e leka-lekane tabeng ye?

Ga go na pelaelo gore boemo bjo thata ka lapeng bo ka kgoma ngwana ka tsela e šoro. Ka lebaka le le kwagalago, Beibele e eletša bo-tate gore: “Le se kê la befediša bana ba lena, xore ba se tširoxê.” (Ba-Kolose 3:21) Ka gona, batswadi ba tla dira gabotse ge ba seka-seka mekgwa ya bona ya go dirišana le bana ba bona le go dira dipeakanyo mo go nyakegago. Eupša kgateletšego ga se ka mehla e lego ditla-morago tša kgodišo e fokolago ya go godišwa ke batswadi. Ka kgonthe, tšharakano e ka hwetšwa magaeng ao a nago le lerato kudu. Ka gona, batswadi bao ba dirago sohle seo ba ka se kgonago bakeng sa go thuša bana ba bona ga go nyakege gore ba ikwe ba le molato.

Ka mo go swanago, ke ga bohlokwa go se latofatše mofsa yo a gateletšegilego. Go feta moo, ga a na matla a go laola tšharakano. Mma yo mongwe o re: “Le ka mohla nka se ke ka mo latofatša ka baka la go ba le sepšatla-pšatlane goba pneumonia.” O dumela ka gore: “Eupša ge e le mabapi le kgateletšego, ke a mo latofatša. Ke latofatša ngwana wa-ka ka go babja—e lego seo se ntirago yo mobe.” Go lebelela kgateletšego e le bolwetši go e-na le bofokodi, go tla thuša batswadi le ba bangwe go lebiša tlhokomelo tseleng yeo ka yona ba ka thekgago motlaišegi.

Go godiša mofsa yo a gateletšegilego go ka tliša kgakgano e tseneletšego magareng ga ditswalano tša batswadi. Mosadi yo mongwe yo a nyetšwego o re: “Re latofatšana kudu-kudu ge re nagana ka bophelo bjo re bego re lebeletše go ba le bjona le bophelo bjo re bo phelago ka baka la morwa wa rena.” Tim yo morwedi wa gagwe a tlaišwago ke kgateletšego o dumela ka gore: “Go bonolo go latofatša molekane wa gago. Ge e ba batswadi ba na le mathata a lenyalo pele ngwana a thoma go bontšha dika tša kgateletšego, boitshwaro bja ngwana bjo bo gakantšhago e ka ba bothata bja mafelelo.” O se ke wa dumelela go gateletšega ga ngwana go tliša karogano lenyalong la lena! Ka kgonthe, ga go selo se sebotse seo se phethwago ke go bea e mongwe molato—e ka ba wena, ngwana wa gago goba molekane wa gago. Selo se bohlokwa ke go thekga yo a tlaišegago.

Go Nea Thekgo

Beibele e eletša Bakriste ka gore: “Le tsošê ba dipelo tše di tapilexo.” (1 Ba-Thesalonika 5:14) Ge e ba mofsa yo a gateletšegilego a tlaišwa ke maikwelo a go ikwa a se na mohola, o ka thuša. Bjang? Ruri, e sego ka go bolela dipolelo tša go ahlola tše bjalo ka, “Ga se wa swanela go ikwa ka tsela yeo” goba, “Yeo ke kgopolo e fošagetšego gore o ka ba le yona.” Go e-na le moo, katanela go ipea maemong a gagwe ka go ba yo a bontšhago ‘kwelobohloko.’ (1 Petro 3:8) Paulo o ile a kgothaletša Bakriste gore ba “llê le ba ba llaxo.” (Ba-Roma 12:15) Gopola, motho yo a gateletšegilego e le ka kgonthe, ruri o kwa bohloko. Bohloko ga se bja boikgopolelo, goba gore ke bja go itiriša bakeng sa go fo goga tlhokomelo. Ka morago ga go theetša, leka go dira gore motlaišegi a bolele ka bolokologi. Botšiša lebaka leo ka lona a ikwago ka tsela yeo. Ke moka, ka bonolo le ka go se fele pelo, thuša mofsa go bona lebaka leo ka lona go itatofatša moo ga gagwe go sa swanelago. Kgonthišetšo le kgaugelo tša Modimo di ka thuša go fokotša dipelaelo tša yo a tlaišegago.—1 Petro 5:6, 7.

Go ka ba go e-na le megato e mengwe e šomago yeo o ka e gatago. Ka mohlala, o ka swanelwa ke go kgonthišetša gore mofsa wa gago yo a gateletšegilego o khutša ka mo go lekanego, o hwetša dijo tše di nago le phepo le boitšhidullo bjo bo lekanego. (Mmoledi 4:6) Ge e ba go neilwe dihlare, e tla ba ga bohlale go thuša mofsa go bona bohlokwa bja go di nwa. Le ka mohla o se ke wa kgaotša go nea thekgo, le gona o se ke wa tlogela go bontšha lerato.

Ge e le gabotse, kgateletšego go bafsa e ka ba phihlelo e tshwenyago go motlaišegi le go lapa ka moka. Mafelelong, go se fele pelo, kgotlelelo le lerato di tla thea motheo bakeng sa go thuša bafsa bao ba gateletšegilego.

[Mongwalo wa ka tlase]

^ ser. 3 Go ya ka dipego, maemo a mangwe a tša kalafo—go akaretša mononucleosis, bolwetši bja swikiri, tlhaelelo ya madi, hypothyroidism le hypoglycemia—a ka tšweletša dika tše di swanago le tša kgateletšego.

[Ntlhakgolo go letlakala 11]

Motho yo a gateletšegilego e le ka kgonthe, ruri o kwa bohloko. Bohloko ga se bja boikgopolelo

[Lepokisi go letlakala 13]

Ge E Ba O Le Mofsa Yo A Gateletšegilego

Ga o noši e bile boemo bja gago ga se bjo bo sa holofetšego le gatee. Kgateletšego ya gago e ka kgokaganywa le (1) go se leka-lekane ga dikhemikhale mmeleng goba (2) maemo a bophelo ao go ona o nago le taolo e nyenyane goba o se nago yona. Maemong ka moka, ga se wa swanela go itatofatša bakeng sa boemo bja gago. Lega go le bjalo, o ka dira’ng ka bjona?

Beibele e bolela gore “xo na le moratwa-mmotexi mo-phala-ngwana weno.” (Diema 18:24) Ke ka baka la’ng o sa hwetše mogwera yo bjalo gomme o mo ntšhetše sa mafahleng a gago? Yo mongwe wa batswadi ba gago goba motho yo mongwe yo a godilego e ka ba mogwera wa gago yo mogolo ntweng ya go lwantšhana le kgateletšego.

Ge e ba batswadi ba gago ba belaela gore o tlaišwa ke kgateletšo yeo e kgonthišeditšwego ka tša kalafo, ba ka go iša ngakeng yeo e nago le phihlelo ya go alafa tšharakano yeo. Wo ke mogato o bohlale ka gobane gantši kgateletšego e ka imollwa ka kalafo moo e lego gona. Ka mohlala, ge go se leka-lekane ga dikhemikhale go akaretšwa, go ka newa selo seo se reretšwego go thibela kgateletšego. Ge e ba se e le sa therešo ka lehlakoreng la gago, o se ke wa ikwa o boifa go diriša dihlare. Di fo ba di bušetša dikhemikhale tša mmele wa gago teka-tekanong ya tšona e swanetšego gomme se e ka ba senotlelo sa go go thuša go hwetša tekanyo ya lethabo le boitseparelo gape bophelong bja gago.

Batlaišegi ba bantši bao ba tlaišwago ke kgateletšego ba hweditše khomotšo ka go bala Beibele le ka go batamela kgaufsi le Modimo ka thapelo. Beibele e re kgonthišetša gore: “Morêna ó kxaufsi le ba ’pelo di rôbexilexo; ó phološa meôya e kxobetsi.” *Psalme 34:18.

[Mongwalo wa ka tlase]

^ ser. 28 Bakeng sa tsebišo e oketšegilego, bona sehlogo “Bafsa ba a Botšiša . . . Na ke Swanetše go Botša Motho yo Mongwe Gore ke Gateletšegile?” seo se tšweletšego ka tokollong ya Phafoga! ya November 8, 2000.

[Lepokisi/Seswantšho go letlakala 14]

Thušo Le Kholofelo Bakeng Sa Batlaišegi

Ka ge kgateletšego e le taba e raraganego, ga se dibopego ka moka tša yona tšeo di ka ahla-ahlwago lelokelelong le le le kopana la dihlogo. Lega go le bjalo, bagatiši ba Phafoga! ba holofela gore dintlha tšeo di bontšhitšwego di ka thuša bafsa le batswadi ba bona go kgotlelela tšharakano ye yeo e fokodišago.

O ka ba o lemogile gore tlhahlo e ntši sehlogong se se fetilego e be e theilwe Beibeleng. Ke therešo gore ke puku ya bogologolo. Lega go le bjalo, keletšo ya yona ke yeo e šomago lehono go swana le ge e be e le bjalo ge e be e ngwalwa. Ka baka la’ng? Ka gobane le ge dinako di fetogile, tlhago ya batho ga se ya fetoga. Re lebeletšane le dikgang tše swanago tša motheo tšeo meloko e fetilego e bego e lebeletšane le tšona. Phapano ke gore lehono mathata a, ke a magolo e bile a atile kudu.

Lega go le bjalo, go na le lebaka le lengwe leo ka lona Beibele e lego e šomago kudu: E buduletšwe ke Modimo. (2 Timotheo 3:16) Bjalo ka Mmopi wa rena, o tseba seo re se nyakago e le gore re holege kudu bophelong.

Go ba gona, Beibele ga se puku ya tša kalafo. Lega go le bjalo, ga e tloše go nyakega ga gore rena re tsome kalafo e nepagetšego bakeng sa malwetši a bjalo ka kgateletšego. Go sa dutše go le bjalo, Beibele e hupere melao ya motheo yeo e ka re thušago go homotša batlaišegi. Go feta moo, e hupere kholofetšo ya Modimo ya gore kgaufsinyane o tla fodiša malwetši a rena ka moka. (Psalme 103:3) Ee, Jehofa o rera gore a “phedišê pelo e setlexilexo.”—Jesaya 57:15.

Na o ka rata go ithuta ka mo go oketšegilego mabapi le kholofelo ye e kgolo? Hle ikopanye le Dihlatse tša Jehofa tša lefelong la geno goba o ngwalele atereseng e swanetšego e lego go letlakala 5 la makasine wo.

[Seswantšho go letlakala 10]

Katanela go bontšha kwelobohloko

[Seswantšho go letlakala 11]

Ge e ba mokgwa wa mofsa wa go gateletšega o phegelela, ke ga bohlale go ikopanya le ngaka

[Diswantšho go letlakala 12]

Bjalo ka motswadi, o se ke wa akgofela kudu go itatofatša, go latofatša molekane wa gago goba mofsa wa gago