Pono ya Biebele

Na Modimo o be a Thekga Kgwebo ya go Rekiša Makgoba?

BATHO ba baso bao ba tšwago kudumela ba kobegile ba eme ka go lokologana ba namela letšibogo la sekepe ba rwele merwalo e boima ya dingata tše dikgolo tša leokodi. Bahlapetši ba bašoro ba ba gapa-gapa ka difepi tša go dirwa ka letlalo la kgomo. Bana bao ba llago ba ubulwa matsogong a bomma bao ba llago gomme ba rekišetšwa batho bao ba ka holofetšago tefo e phagamego kudu. Tše mohlomongwe ke diswantšho tše di boifišago le tše šoro tšeo di tlago monaganong wa gago ge o nagana ka bokgoba.

Ka mo go fapanego, go boletšwe gore babapatši ba bantši ba makgoba le beng ba makgoba, e be e le batho bao ba nweletšego kudu bodumeding. Radihistori James Walvin o ngwadile gore: “Go be go na le banna ba makgolo ba bjalo ba ma-Yuropa le ma-Amerika bao ba ilego ba tumiša Morena bakeng sa tšhegofatšo ya gagwe, ba leboga bakeng sa kgwebo e tšweletšago le e šireletšegilego Afrika ge ba dutše ba sesišetša dikepe tša makgoba a bona lefelong la kgwebo gomme ba lebile Karolong ya ka Bodikela.”

Batho ba bangwe ba be ba bile ba bolela gore Modimo o thekga kgwebo ya go rekiša makgoba. Ka mohlala, polelong yeo e neilwego Sebokeng sa Kakaretšo sa Kereke ya Boprotestanta bja Methodist ka 1842, Alexander McCaine o boletše gore go hlongwa ga bokgoba go “beilwe ke Modimo ka Noši.” Na McCaine o be a nepile? Na Modimo o be a dumeletše go utswiwa ga batho le go katwa ga banenyana, go aroganywa ga malapa ka bošoro le go bethwa mo gošoro mo e bego e le karolo e kgolo ya kgwebo ya go rekiša makgoba ya mehleng ya McCaine? Le gona, go thwe’ng ka ba dimilione bao ba gapeletšwago go phela le go šoma e le makgoba ka tlase ga maemo a šoro lehono? Na Modimo o thekga tshwaro e bjalo yeo e sego ya botho?

Bokgoba le Ba-Isiraele

Beibele e bolela gore ‘motho o bušitše motho gore a mo senye.’ (Mmoledi 8:9) Mohlomongwe se ga go moo se bonagalago gabotse kudu go feta dibopegong tše di gatelelago tša bokgoba tšeo di dirišitšwego ke motho. Jehofa Modimo ga se a hlokomologa tlaišego yeo bokgoba bo e tlišitšego.

Ka mohlala, nagana ka boemo bjo bo ilego bja tšwelela go ba-Isiraele. Beibele e re botša gore ba-Egipita “[ba ile] ba xalakiša bophelô bya bôná ka medirô e methata leraxeng, le makokoteng, le medirong ka moka ya mašemong, ka medirô efe le efe ye ba bexo ba ba diriša ka kxapeletšô.” Ba-Isiraele ba ile ba “fegedišwa ke mothubô, ba lla; dikolomêlô tša bôná tša xe ba le mothubong tša fihla xo Modimo.” Na Jehofa o be a hlokomologile tlalelo ya bona? Ka mo go fapanego,  “Modimo ó kwile diphêxêlô tša bôná. Modimo ó xopotše kxwêranô ye a e dirilego le Aborahama le Isaka le Jakobo.” Go feta moo, Jehofa o boditše batho ba gagwe gore: “Ke tlo Le nthša mothubong wa Ba-Egipita; ke tlo Le lokolla botlapyeng.”—Ekisodo 1:14; 2:23, 24; 6:6-8.

Ka mo go kwagalago, Jehofa ga se a dumelela gore ‘motho a buše motho’ ka go diriša bokgoba bjo bo gobošago. Eupša, na Modimo ka morago ga se a dumelela bokgoba gare ga batho ba gagwe? Ee, o ile a dira bjalo. Lega go le bjalo, bokgoba bjo bo ilego bja ba gona Isiraeleng e be e le bjo bo fapanego kudu le dibopego tša kgatelelo tša bokgoba tšeo di ilego tša ba gona go theoša le histori.

Molao wa Modimo o be o boletše gore go swara motho bothopša le go mo rekiša go be go otlwa ka lehu. Go feta moo, Jehofa o ile a nea ditaelo bakeng sa go šireletša makgoba. Ka mohlala, lekgoba leo le bego le golofaditšwe ke mong wa lona, le be le tla lokollwa. Ge e ba lekgoba le e-hwa ka gobane mong wa lona a le bethile, mong o be a tla otlwa ka lehu. Mathopša a basadi e be e ka ba makgoba, goba a be a ka tšewa e le basadi. Eupša ba be ba se ba swanelwa go fo dirišetšwa boipshino bja tša botona le botshadi. Moko wa Molao o swanetše go ba o ile wa tutueletša ba-Isiraele ba dipelo tše di lokilego go swara makgoba ka tlhompho le ka botho, bjalo ka ge e ka ba e be e le bašomi ba thwetšwego.—Ekisodo 20:10; 21:12, 16, 26, 27; Lefitiko 22:10, 11; Doiteronomio 21:10-14.

Ba-Juda ba bangwe ka go ithapa, ba ile ba ba makgoba go ba-Juda-gotee le bona e le gore ba lefe melato. Mokgwa wo o ile wa šireletša batho tlaleng gomme ge e le gabotse o ile wa dumelela ba bantši go tšwa bodiiding. Go feta moo, nakong e bohlokwa almanakeng ya Sejuda, makgoba a be a swanetše go lokollwa ge e ba a be a nyaka seo. * (Ekisodo 21:2; Lefitiko 25:10; Doiteronomio 15:12) Ge a hlalosa ka melao ye yeo e lego mabapi le makgoba, setsebi sa mo-Juda e lego Moses Mielziner o boletše gore “lekgoba le ka mohla le ka se kgaotše go ba motho, le lebelelwa e le motho yo a nago le ditshwanelo tše itšego tša tlhago, tšeo ka tšona gaešita le mong a se nago tshwanelo ya go šitiša.” A phapano e lego molaleng gakaakaang le ditshepedišo tša bokgoba tša kgobošo tšeo di senyago dipego tša histori!

Bokgoba le Bakriste

Bokgoba e be e le karolo ya tshepedišo ya tša boiphedišo ya Mmušo wa Roma woo Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga ba phetšego ka tlase ga wona. Lega go le bjalo, Bakriste ba bangwe e be e le makgoba gomme ba bangwe ba be ba e-na le makgoba. (1 Ba-Korinthe 7:21, 22) Eupša, na se se bolela gore barutiwa ba Jesu e be e le beng-makgoba ba tlaišago? Le gatee! Go sa šetšwe seo molao wa Roma o bego o se dumelela, re ka kgodišega gore Bakriste ga se ba ka ba swara gampe bao ba bego ba le ka tlase ga taolo ya bona. Moapostola Paulo o ile a ba a kgothaletša Filemone go swara lekgoba la gagwe e lego Onesimo yo a ilego a ba Mokriste bjalo ka ‘ngwanabo.’ *—Filemone 10-17.

Beibele ga e nee pontšho le ge e le efe ya gore go dirwa makgoba ga batho ke batho ba bangwe e be e le karolo ya morero wa mathomo wa Modimo ka batho. Go feta moo, ga go diporofeto tša Beibele tše di bontšhago go laola ga motho motho-gotee le yena ka bokgoba lefaseng le lefsa la Modimo. Go e-na le moo, Paradeiseng yeo e tlago, baloki ba ‘tlo dula meriting ya merara ya bona le meriting ya mego ya bona, go se e a ba tšhošago.’—Mika 4:4.

Ge e le gabotse, Beibele ga e amogele go swarwa gampe ga batho ba bangwe ka sebopego le ge e le sefe. Ka mo go fapanego, e kgothaletša tlhompho le go lekana gare ga batho. (Ditiro 10:34, 35) E kgothaletša batho go swara ba bangwe ka tsela yeo ba tlago go rata go swarwa ka yona. (Luka 6:31) Go oketša moo, Beibele e kgothaletša Bakriste ka boikokobetšo go lebelela ba bangwe e le bao ba ba phagametšego, go sa šetšwe maemo a bona a bomorafe. (Ba-Filipi 2:3) Melao ye ya motheo, ke yeo e sa dumelelanego ka mo go feletšego le dibopego tša go goboša tša bokgoba tšeo di dirwago ke ditšhaba tše dintši, kudu-kudu nywaga-kgolong ya morago bjale.

[Mengwalo ya ka tlase]