Pono ya Beibele

Na Bakriste ba Swanetše go Kopanela Menyanyeng ya Ngwaga o Mofsa?

FERNANDO, yo e lego ngaka ya tša kalafo Brazil o re: “Mathapama a letšatši la pele ga Ngwaga o Mofsa ke ao a homotšego ka mo go sa tlwaelegago. Ke moka mo e ka bago ka iri ya bo-11, ba thoma go tsena—molokeloke o sa kgaotšego wa balwetši ba nago le dintho tša go hlabja goba dintho tša go thuntšhwa, bafsa ba mahlalagading bao ba gobetšego dikotsing tša dikoloi le basadi bao ba bethilwego. Mo e ka bago ka mehla, bjala ke bjona bo bakago bothata.”

Ge o nagana ka seo se boletšwego ka mo godimo, ga go makatše ge kuranta e nngwe ya Brazil e ile ya bolela ka letšatši la mathomo la ngwaga e le letšatši la ditšhaba-tšhaba la papalase. Kgoro ya tša ditaba ya Yuropa e bolela gore “Letšatši la maikhutšo la Ngwaga o Mofsa ke la go ikgotsofatša ka mo go se nago mellwane ga batho feela,” e oketša ka gore, se ke “tikologo e nngwe gape ya ntwa e sa felego ya go lwa ga motho le bjala.”

Therešo ke gore ga se bohle bao ba binago monyanya wa Ngwaga o Mofsa ka go nwa kudu le ka go dira ditiro tša bošoro. Ge e le gabotse, ba bantši ba na le dikgopolo tše di thabišago ka tiragalo yeo. Fernando yoo a tsopotšwego pejana o re: “Ge re be re sa le bana, re be re letela ka tetelo-kgolo Bošego bja pele ga Ngwaga o Mofsa. Ka mehla go be go e-na le dipapadi tše dintši, dijo le dino. Bošego-gare re be re gokarelana, re atlana gomme re kganyogelana ‘Ngwaga o Mofsa wa Lethabo!’”

Ka mo go swanago, ba bantši lehono ba nagana gore ba bina menyanya ya Ngwaga o Mofsa ka ntle le go feteletša. Lega go le bjalo, Bakriste ba swanetše go hlahloba setlogo le morero wa monyanya wo o tumilego. Na menyanya ya Ngwaga o Mofsa e thulana le dithuto tša Beibele?

Ditherešo go tšwa Nakong e Fetilego

Menyanya ya Ngwaga o Mofsa ga e thome bjale. Mengwalo ya bogologolo e bontšha gore menyanya ye e be e binwa Babele kgale kua mo e ka bago ngwaga-keteng wa boraro B.C.E. Monyanya wo o  bego o binwa bogareng bja kgwedi ya March, e be e le wa bohlokwa. The World Book Encyclopedia e re: “Ka nako yeo modimo Marduk o be a rera pheletšo ya naga bakeng sa ngwaga o latelago.” Monyanya wa Babele wa ngwaga o mofsa o be o tšea matšatši a 11 gomme o be o akaretša le dihlabelo, melokeloke le ditirelo tša pelego.

Ka lebaka le letelele, ba-Roma le bona ba be ba thoma ngwaga wa bona ka kgwedi ya March. Eupša ka 46 B.C.E., Mmušiši Julius Caesar o ile a laela gore o swanetše go thoma ka letšatši la pele la January. Letšatši leo le be le šetše le neetšwe go Janus, modimo wa tša mathomo, gomme bjale le be le tla ba la swaya letšatši la pele la ngwaga wa se-Roma. Letšatši-kgwedi le ile la fetoga, eupša moya wa monyanya o ile wa phegelela. Cyclopedia ya McClintock le Strong e bolela gore letšatšing la pele la January, batho “ba be ba ineela ditirong tša go feteletša kudu le mehuteng e fapa-fapanego ya ditumela-khwele tša boheitene.”

Gaešita le lehono, ditirelo tša ditumela-khwele di a tšwelela menyanyeng ya Ngwaga o Mofsa. Ka mohlala, mafelong a mangwe a Amerika Borwa, ba bantši ba amogela Ngwaga o Mofsa ba eme ka leoto le letona. Ba bangwe ba letša dinaka gomme ba thoma go thuthupiša dithuthupi. Go ya ka tlwaelo ya ma-Czech, Letšatši la pele ga Ngwaga o Mofsa ke la go ja sopo ya dinawa, mola moetlo wa ma-Slovak e le wa gore batho ba bee tšhelete goba matlagapi a hlapi ka fase ga lešela la tafola. Ditirelo tša mohuta wo, tšeo di direlwago go phema bomadimabe le go kgonthišetša katlego, di fo ba di tšwetša pele tumelo ya bogologolo ya gore mathomo a ngwaga ke nako ya go rulaganyetša bokamoso pele.

Pono ya Beibele

Beibele e kgothaletša Bakriste go ‘sepela ka bothakga, e sego ka bohori le botagwa.’ * (Ba-Roma 13:12-14, bapiša le NW; Ba-Galatia 5:19-21; 1 Petro 4:3.) Ka ge menyanya ya Ngwaga o Mofsa gantši e hlaolwa ka go dira dilo ka mo go feteletšego moo Beibele e go iletšago, Bakriste ga ba kopanele go yona. Se ga se bolele gore Bakriste ke bo-moila-lethabo. Ka mo go fapanego, ba tseba gore Beibele e botša barapedi ba Modimo wa therešo leboelela gore ba thabe—gomme ba thabe ka baka la mabaka a mmalwa. (Doiteronomio 26:10, 11; Psalme 32:11; Diema 5:15-19; Mmoledi 3:22; 11:9) Beibele gape e dumela gore dijo le dino gantši di sepedišana le go thaba.—Psalme 104:15; Mmoledi 9:7a.

Lega go le bjalo, go etša ge re bone, menyanya ya Ngwaga o Mofsa e theilwe ditlwaelong tša boheitene. Bodumedi bja maaka ke bjo bo sa hlwekago le bja makgapha mahlong a Jehofa Modimo, gomme Bakriste ba phema mekgwa ye e nago le setlogo se se bjalo. (Doiteronomio 18:9-12; Hesekiele 22:3, 4) Moapostola Paulo o ile a ngwala gore: “Tokô e ka amana bya’ng le bokxôpô? Seetša se ka amana bya’ng le lefsifsi? Kriste a ka kwana bya’ng le Selaloxi?” Ka lebaka le lebotse, Paulo o ile a oketša ka gore: “Le se swarê thšila.”—2 Ba-Korinthe 6:14-17a.

Bakriste gape ba lemoga gore go tšea karolo ditirelong tša tumela-khwele ga go kgonthišetše lethabo le katlego—kudu-kudu ka ge go tšea karolo menyanyeng e bjalo go ka feleletša ka go se amogelwe ke Modimo. (Mmoledi 9:11; Jesaya 65:11, 12) Go feta moo, Beibele e kgothaletša Bakriste go ba bao ba lekanyetšago mekgweng ya bona le ba kgonago go itshwara. (1 Timotheo 3:2, 11) Go molaleng gore e be e tla ba mo go sa swanelago bakeng sa yo a ipolelago gore o latela dithuto tša Kriste gore a kopanele monyanyeng wo o hlaolegago ka go feteletša mo go tshetšego mellwane.

Le ge menyanya ya Ngwaga o Mofsa e ka ba e gogelago mahlo le go ipiletša go dikwi, Beibele e re botša gore re “se swarê thšila” le gore “re hlapeng re tšwê thšila tšohle tša nama le tša môya.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.) Go bao ba dumelelanago le se, Jehofa o ba nea kgonthišetšo e ruthetšago pelo: “Ke [tlo] Le amoxêla. Ke tlo ba Tata weno; ’me lena Le tlo ba barwa ba-ka le barwedi ba-ka.” (2 Ba-Korinthe 6:17b–7:1) Ruri, o holofetša ditšhegofatšo tša ka mo go sa felego le katlego go bao ba mmotegelago ka go se kwanantšhe.—Psalme 37:18, 28; Kutollo 21:3, 4, 7.

[Mongwalo wa ka tlase]