Thutamahlale le Bodumedi—Go se Dumelelane ga Tšona

“Na bodumedi bo kwešišwa gakaone e le bolwetši bjo bo fetelago bja monagano?”—Rathutaphedi Richard Dawkins.

BODUMEDI le thutamahlale ka dinako tše dingwe go naganwa gore ke manaba a magolo kudu. Ba bangwe ba di bona e le tšeo di nweletšego ntweng e kgolo kudu moo go ka bonagalago gore e nngwe ya tšona e tla fenya feela ka go wa ga e nngwe.

Sehlopheng se sengwe go na le bo-rathutamahlale ba bjalo ka mohlahlobi wa dikhemikhale Peter Atkins, yoo a naganago gore go dumelelanya bodumedi le thutamahlale ke mo “go sa kgonegego.” Atkins o bolela gore go dumela “gore go na le Modimo yoo go ba gona ga gagwe go hlalosago selo le ge e le sefe, go sa bolelwe ka dilo ka moka ke kgopolo yeo e nyatšegago.”

Sehlopheng se sengwe go na le batho ba bodumedi bao ba beago thutamahlale molato bakeng sa go senywa ga tumelo. Batho ba bjalo ba dumela gore thutamahlale yeo e dirišwago lehono ke bofora; dintlha tša yona e ka ba e le tše nepagetšego, eupša go kwešišwa ka mo go fošagetšego ga dintlha tšeo go nyenyefatša ditumelo tša bao ba botegago. Ka mohlala, rathutaphedi William Provine o bolela gore tumelo ya Darwin ga e bontšhe “motheo o bohlokwa bakeng sa ditekanyetšo tša boitshwaro; le morero wa motheo wa bophelo.”

Lega go le bjalo, kgohlano e nngwe e tšweletše ka baka la dipolelo tša maaka goba tšeo di sa hlatselegego tšeo di tšwago mahlakoreng ka bobedi. Ka nywaga-kgolo e mentši, baetapele ba bodumedi ba rutile dinonwane le dithuto tšeo di fošagetšego tšeo di lwantšhanago le dikutollo tša thutamahlale tša mehleng yeno le tšeo di sa thewago Lengwalong leo le buduletšwego. Ka mohlala, Kereke ya Roma Katholika e ile ya bea Galileo molato ka gobane a phethile ka mo go nepagetšego gore lefase le dikologa letšatši. Pono ya Galileo e be e sa lwantšhane le Beibele ka tsela le ge e le efe, eupša e be e fapane le seo kereke e bego e se ruta ka nako yeo. Ka lehlakoreng le lengwe, bo-rathutamahlale ba bewa molato bakeng sa go ruta e le therešo kgopolo yeo e sa hlatselegego ya gore bophelo bo tšweletše selong seo se sa phelego seo se sa ithekgago ka Modimo. Ba kwera tumelo ya bodumedi e le yeo e sego ya tša thutamahlale.

Ka gona, na go a kgonega go dumelelanya thutamahlale le bodumedi? Ee, go a kgonega. Ge e le gabotse, thutamahlale le bodumedi bja therešo di a tlatšana go e na le go ba tšeo di lwantšhanago.

 [Seswantšho go letlakala 2, 3]

Galileo o be a ruta therešo ya tša thutamahlale, yeo a ilego a bewa molato ke kereke ka baka la yona