Go Fela ga  Kgethollo

NA RE kgona go lemoga ditshekamelo tša go ba le kgethollo ka go rena? Ka mohlala, na re ahlola semelo sa motho motheong wa mmala wa letlalo, setšhaba sa gabo goba morafo—gaešita le ge re sa tsebe motho yoo? Goba na re ka tšeela motho yo mongwe le yo mongwe godimo ka baka la dika tša gagwe tša moswana-noši?

Mehleng ya Jesu, batho bao ba bego ba dula Judea le Galilea ka kakaretšo ba be ba ‘sa kgonane le ba-Samaria.’ (Johane 4:9) Ka ntle le pelaelo, polelwana e begilwego go Talmud e bonagaditše maikwelo a ba-Juda ba bantši a gore: “Ga ke nyake go bona mo-Samaria le gatee.”

Gaešita le baapostola ba Jesu ba ka ba ba be ba e-na le tekanyo e itšego ya kgethollo malebana le ba-Samaria. Lebakeng le lengwe, ba ile ba se ke ba amogelwa ka borutho motsaneng wa ba-Samaria. Jakobo le Johane ba ile ba botšiša ge e ba ba ka bitša mollo wa tla wa fiša batho bao ba sa arabelego. Ge a ba sola, Jesu o ile a bontšha gore mokgwa wa bona e be e se o swanetšego.—Luka 9:52-56.

Ka morago, Jesu o ile a laodiša seswantšho sa monna yo a bego a hlasetšwe ke bahlakodi a le leetong go tloga Jerusalema go ya Jeriko. Bafeta-ka-tsela ba babedi bao e lego ba-Juda ba bodumedi ba be ba sa ikemišetša go thuša monna yo. Lega go le bjalo, mo-Samaria o ile a ema gomme a tlema dintho tša monna yo. Ke moka o ile a rulaganya gore monna yo a hlokomelwe e le gore a fole dikgobalo tše a bilego le tšona. Mo-Samaria yoo o ile a ipontšha e le moagišani wa kgonthe. (Luka 10:29-37) Seswantšho sa Jesu se ka ba se ile sa thuša batheetši ba gagwe gore ba lemoge gore kgethollo ya bona e be e ba foufaditše gore ba se bone dika tše dibotse go ba bangwe. Nywaga e sego kae ka morago, Johane o ile a boela Samaria gomme a dira boboledi metsaneng ya gona e mentši—mohlomongwe go akaretša le motsana wo a kilego a nyaka gore o fedišwe.—Ditiro 8:14-17, 25.

Moapostola Petro le yena o ile a swanelwa ke go se bebe sefahlego ge morongwa a be a mo hlahla gore a bolele ka Jesu go Koronelio, molaodi wa ba lekgolo wa Roma. Petro o be a sa tlwaela go dirišana le batho bao e sego ba-Juda, gomme ba-Juda ba bantši ba be ba sa rate mašole a Roma. (Ditiro 10:28) Eupša ge Petro a be a bona tlhahlo ya Modimo tabeng ye, o itše: “Ka kxonthe, ke lemoxa xore Modimo xa a bebe motho. Anthe dithšabeng ka moka ó kxahlwa ke ba ba mmoifaxo, xe ba dira tše di lokilexo.”—Ditiro 10:34, 35.

Lebaka la go Lwantšha Kgethollo

Kgethollo e senya molao wa motheo wo Jesu a o rutilego o rego: “Tšohle tše Le rataxo xore batho ba Le dirêlê tšôna, le lena Le ba dirêlê tšôna-tšeo.” (Mateo 7:12) Ke mang yo a ka ratago go tšeelwa fase e le feela ka baka la lefelo leo a belegetšwego go lona, mmala wa letlalo goba setlogo? Kgethollo e bile e  senya ditekanyetšo tša Modimo tša go se bebe sefahlego. Beibele e ruta gore Jehofa “ké Yêna a dirilexo xore meloko ka moka ya batho e tšwê mading a o tee, e ênêlê lefase lohle.” (Ditiro 17:26) Ka baka leo, batho ka moka ke bana ba motho.

Go oketša moo, Modimo o ahlola motho ka o tee ka o tee. Ga a ahlole motho go ya ka seo batswadi ba gagwe goba bagologolo ba gagwe ba se dirilego. (Hesekiele 18:20; Ba-Roma 2:6) Gaešita le go gatelelwa ke setšhaba se sengwe ga se lebaka le le kwagalago la go hloya batho ba setšhaba seo, bao ba ka bago ba sa ikarabele ka noši mabapi le tshwaro e bjalo ya go hloka toka. Jesu o rutile balatedi ba gagwe go ‘rata manaba a bona le go rapelela bao ba ba hlomarago.’—Mateo 5:44, 45.

Ka baka la dithuto tše bjalo, Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga ba ile ba thušwa go fenya mekgwa ya bona ya kgethollo gomme ya ba barwarre ba moswana-noši ba ditšhaba-tšhaba. Ba be ba bitšana barwarre le dikgaetšedi gomme ba be ba itebelela e le bana ba motho, gaešita le ge ba be ba e-tšwa ditšong tše dintši tše di fapa-fapanego. (Ba-Kolose 3:9-11; Jakobo 2:5; 4:11) Melao ya motheo yeo e tutueditšego phetogo ye e ka ba le mehola e swanago lehono.

Go Lwantšha Kgethollo Lehono

Mo e nyakilego e e-ba ka moka ga rena re na le dikgopolo tšeo e lego kgale di kgomaretšwe, eupša ga se tša swanela go lebiša kgethollong. Puku ya The Nature of Prejudice e bolela gore: “Go ahlola o se wa hlwa o hwetša tsebišo ka botlalo go ka fetoga kgethollo ge feela go sa fedišwe gatee-tee ka morago ga gore motho a hwetše tsebišo e oketšegilego.” Gantši kgethollo e ka fenywa ge batho ba thoma go tsebana. Lega go le bjalo, puku yona yeo e bolela gore “ke feela go tlwaelana ka tsela e itšego mo go lebišago batho tabeng ya gore ba dire dilo gotee mo go ka fetolago kgopolo ya motho.”

Ye ke tsela yeo ka yona John, mo-Nigeria wa setšhaba sa  ma-Ibo a ilego a fenya kgethollo yeo a bego a e-na le yona malebana le setšhaba sa ma-Hausa. O re: “Ge ke le yunibesithing, ke ile ka kopana le barutwana ba bangwe ba ma-Hausa bao e ilego ya ba bagwera ba-ka, gomme ka lemoga gore ba be ba e-na le mekgwa e mebotse. Ke ile ka šoma le morutwana yo mongwe wa mo-Hausa modirong wa sehlopha, gomme re ile ra šomišana gabotse kudu; mola e le gore mo-Ibo yo ke bego ke tlwaelane le yena o be a sa phethagatše karolo ya gagwe gabotse.”

Tsela ya go Lwantšha Kgethollo

Go ya ka pego ya UNESCO Against Racism, “thuto e ka ba tsela e bohlokwa tabeng ya go lwantšha mekgwa e mefsa ya kgethollo ya morafo, go hlaola le go bea lekatana.” Dihlatse tša Jehofa di dumela gore thuto ya Beibele e tloga e le thušo e di phalago tšohle tabeng ye. (Jesaya 48:17, 18) Ge batho ba diriša dithuto tša yona, go gononelana go tšeelwa legato ke tlhompho gomme lehloyo le fedišwa ka lerato.

Dihlatse tša Jehofa di hweditše gore Beibele e di thuša go fenya go kgethollana. Ka kgonthe, Beibele e di tutueletša go šomišana le batho ba ditlogo le ditšo tše di fapanego gotee le go di nea sebaka sa go dira bjalo. Christina, yo a tsopotšwego sehlogong sa mathomo sa lelokelelo le, ke yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa. O re: “Go bokana ga rena Holong ya Mmušo go godiša go ikholofela ga-ka. Ke ikwa ke šireletšegile moo ka gobane ga ke kwe go e-na le motho yo a nkgethollago.”

Jasmin, yo le yena e lego Hlatse, o gopola ge a be a kgethollwa la mathomo ge a be a e-na le nywaga e senyane. O re: “Labone ka mehla e be e dutše e le letšatši le ke le thabelago kudu mo bekeng ka gobane bošegong bjoo ke ya Holong ya Mmušo. Batho moo ba mpontšha gore ba a nthata. Ba ntira gore ke ikwe ke le bohlokwa go e na le gore ke ikwe ke nyatšega.”

Mediro ya go ithapa yeo e dirwago ke Dihlatse tša Jehofa le yona e kopanya batho ba ditlogo tše di fapa-fapanego. Simon o belegetšwe Brithania, gaešita le ge lapa la gabo le e-tšwa dihlakahlakeng tša Caribbean. O ile a lebeletšana le kgethollo e kgolo ge a be a šoma e le moagi dikhamphaning tša tša go aga tša lefase. Eupša se ga se sa ka sa direga nywageng ya ge a be a hlankela medirong ya boithapi a šoma le bana babo tumelong. Simon o a laodiša: “Ke šomile le Dihlatse-gotee le nna tše di tšwago dinageng tše dintši tše di fapa-fapanego, eupša re ile ra ithuta go phedišana gabotse. Ba bangwe ba bagwera ba paala bao ke bilego le bona e be e le batho ba ba tšwago dinageng tše dingwe le ditlogong tše dingwe.”

Ke therešo gore Dihlatse tša Jehofa ke batho bao ba sa phethagalago. Ka baka leo, go ka nyakega gore ba tšwele pele ba lwantšha ditshekamelo tša mabapi le kgethollo. Eupša go tseba gore Modimo ga a bebe sefahlogo go ba tutuetša kudu gore ba dire bjalo.—Ba-Efeso 5:1, 2.

Meputso ya go lwantšha kgethollo ke e mentši. Ge re dutše re tswakana le batho bao ba tšwago ditlogong tše dingwe, maphelo a rena a a kaonefatšwa. Go feta moo, kgaufsinyane Jehofa ka Mmušo wa gagwe o tla thea lekoko la batho leo toko e tlago go aga go lona. (2 Petro 3:13) Ka nako yeo, kgethollo e tla ba e fentšwe sa ruri.

[Lepokisi go letlakala 11]

Na ke na le Kgethollo?

Ipotšiše dipotšišo tše di latelago bakeng sa go hlahloba ge e ba o ka ba o e-na le mohuta o itšego wa kgethollo o sa lemoge:

1. Na ke nagana gore batho bao ba tšwago setlogong sa morafo o itšego, tikologong goba setšhabeng ba na le mekgwa e sa rategego e bjalo ka bošilo, go tšwafa goba go timana? (Metlae e mentši e bonagatša mohuta wo wa kgethollo.)

2. Na ke sekametše go beeng bafaladi molato goba batho ba morafo o itšego ka baka la mathata a-ka a tša boiphedišo goba a tša leago?

3. Na ke dumeletše bonaba bjo bo kilego bja ba gona magareng ga tikologo ya gešo le setšhaba se sengwe bo ntira gore ke ikwe ke hloile batho ba setšhaba seo?

4. Na ke lebelela motho yo mongwe le yo mongwe yo ke kopanago le yena e le motho—go sa šetšwe mmala wa gagwe wa letlalo, setšo goba setlogo sa morafo?

5. Na ke diriša sebaka ge se tšwelela bakeng sa go tseba batho ba setlogo se se fapanego le sa gešo? Na ke dira boiteko bja go dira bjalo?

[Seswantšho go letlakala 8]

Seswantšhong sa gagwe sa mo-Samaria wa go loka, Jesu o ile a re ruta kamoo re ka fenyago kgethollo

[Seswantšho go letlakala 8]

Lapeng la Koronelio, Petro o itše: “Ka kxonthe, ke lemoxa xore Modimo xa a bebe motho”

[Seswantšho go letlakala 9]

Thuto ya Beibele e kopanya batho ba ditlogo tše di fapa-fapanego

[Seswantšho go letlakala 9]

Dihlatse tša Jehofa di diriša seo di ithutilego sona

[Seswantšho go letlakala 10]

Christina—“Diboka Holong ya Mmušo, di aga boikholofelo bja-ka”

[Seswantšho go letlakala 10]

Jasmin—“Batho ba mpontšha gore ba a nthata. Ba ntira gore ke ikwe ke le bohlokwa go e na le gore ke ikwe ke nyatšega.”

[Seswantšho go letlakala 10]

Simon, moithapi wa tša meago—“Re ile ra ithuta go phedišana gabotse”