Lebaka Leo ka Lona go Lego Thata go Hwetša Lerato la Kgonthe

Keletšo ya lerato ga e hlokege. Dingaka le baeletši ba fana ka yona. Mananeo a thelebišene gantši a bolela ka lerato.

MEKERO e mentši ya Internet e bolela gore e ruta batho go hwetša balekane. Go yona mekero yeo ba ka go botša gore o tla utollelwa “diphiri tše di kgahlišago le tše di thabišago” le gore o tla thušwa ke “ditsebi tša go hweletša batho balekane,” “ditsebi tša lerato” le “batho bao ba kgonago go boelanya baratani,” re sa bolele ka ditsebi tša monagano le balepi ba dinaledi.

Lerato le šušumeletša batho gore ba reke dipuku le dimakasine tše dintši tšeo di bolelago ka lerato, tšeo bontši bja tšona bo holofetšago dilo tšeo di sa kgonagalego. Ka mohlala, puku e nngwe e bolela gore e ka go bontšha “kamoo o ka dirago gore motho le ge e le ofe a go rate.” E nngwe yona e re e ka go bontšha kamoo o ka hwetšago “molekane yo a swanelegago ka kgwedi e tee feela.” Go bao ba naganago gore kgwedi e tee ke nako e telele kudu, go na le puku e nngwe yeo e hlalosago kamoo “ka metsotso e 90 goba ka tlase ga moo,” o ka dirago gore motho yo mongwe a go rate go ya go ile.

Bontši bja keletšo yeo bo a rekwa gomme batho ba bantši ba lefa gabedi. Ba ntšha tšhelete e le gore ba hwetše keletšo. Ke moka, ge keletšo yeo ba e hweditšego e sa šome, ka ge gantši go le bjalo, ba gobala maikwelong ge dilo di sa sepele gabotse.

Lega go le bjalo, go na le mothopo o mongwe wa keletšo woo o sa palelwego ge e ba o dirišwa. Ka godimo ga moo, o ahla-ahla lerato ka tsela ya therešo ka ntle le go holofetša dilo tšeo di ka se kego tša direga. Gaešita le ge e le kgale o ngwadilwe, keletšo ya wona e dula e le nakong. Mongwadi wa wona o na le bohlale bjo bo sa bapišegego le lerato leo go se nago le le swanago le lona. Mohlomongwe o šetše o e-na le kopi ya mpho ye e kgethegilego—Beibele e Kgethwa. Go sa šetšwe gore maemo a rena goba setlogo sa rena ke sefe, Beibele e re ruta seo re nyakago go se tseba ka lerato. Le gona keletšo ya yona ga e rekišwe.

Na Beibele e tla re thuša go ba le tswalano e botse le motho yo mongwe  le yo mongwe? Aowa. Batho ba bangwe ba ka se ke ba re rata go sa šetšwe maiteko ao re a dirago. Le gona lerato la kgonthe ga le gapeletšwe. (Sefela sa Difela 8:4) Lega go le bjalo, ka go diriša keletšo ya Beibele, re ka oketša kgonagalo ya gore re be le ditswalano tše dibotse le ba bangwe gaešita le ge se se ka nyaka nako le boiteko. Sehlogo se se latelago se tla ahla-ahla sebopego se sa lerato, eupša sa pele, anke re ahla-ahleng gore ke ka baka la eng go e-ba thata go hwetša lerato la kgonthe lehono.

Lerato “le tla Fola”

Boporofeteng bja gagwe bjo bo kgahlišago bja mabapi le “bofelo bja tshepedišo ya dilo,” Jesu o boletše e sa le pele ka mo go nepagetšego ka maemo le boitshwaro bja batho mehleng ya rena. O boletše gore lefase le be le tla tlala go hloka molao le dintwa—dilo tšeo di ganetšanago ka mo go feletšego le lerato! Le gona o boletše gore “ba bantši . . . ba tla ekana ba ba ba hloyana” le gore “lerato la ba bantši le tla fola.” (Mateo 24:3-12) Na ga o dumele gore lefase ga le sa na lerato le gore lerato la kgonthe ga le sa le gona gaešita le ka malapeng?

Go tlaleletša mantšung a Jesu, moapostola Paulo o neile tlhaloso e tseneletšego ya boitshwaro bja batho “mehleng ya bofelo.” O ngwadile gore batho e be e tla ba “baithati, barati ba tšhelete, ba go ipona, ba ikgogomošago, barogaki, ba go se kwe batswadi, ba go se leboge, ba go se botege, ba ba se nago maikwelo a borutho a tlhago, ba ba sa ikemišetšago go amogela tumelelano le ge e le efe, bathomeletši, ba se nago boitshwaro, ba bogale, ba go se rate go loka, baeki, ba hlogo-thata, ba tletšego boikgantšho, ba ratago maipshino go e-na le go rata Modimo.” (2 Timotheo 3:1-4) Boitshwaro bjo bo tlwaelegile kudu dinageng tše dintši.

Nagana ka se: Na o kgahlegela batho ba ikgantšhago, ba se nago tebogo, ba sa botegego le bao ba ka go thomeletšago goba ba go eka? Na o rata batho bao ba ithatago, bao ba ratago tšhelete goba bao ba ratago maipshino? Ka ge batho bao ba ithatago ba dumelela megabaru le dikganyogo tša bona gore di laole ditswalano tša bona, kgahlego le ge e le efe yeo ba e bontšhago bathong ba bangwe go ka direga gore e be yeo e tlago go hola bona ka noši. Mangwalo ka bohlale a eletša gore: “Ba bjalo o ba furalele.”—2 Timotheo 3:5.

Le gona ela hloko polelwana e rego batho ba phelago mehleng ya bofelo ba tla hloka “maikwelo a borutho a tlhago” goba, go etša ge phetolelo e nngwe e bea taba, ba tla “hloka maikwelo a borutho bakeng sa malapa a bona.” Go a nyamiša gore bana ba bantši ba golela malapeng a bjalo. Gantši seo bana ba ba ithutago sona ka lerato ke seo ba se hwetšago mekerong ya ditaba. Eupša na mekero ya ditaba e ruta therešo ka lerato, therešo yeo e tla dirago gore batho ba be le ditswalano tše dibotse?

Na ke Lerato la Nonwane Goba ke la Kgonthe?

Bontši bja rena re tutuetšwa ke mekero ya ditaba go ya bokgoleng bjo itšego. Monyakišiši yo mongwe o ngwadile gore: “Go tloga re sa le ba banyenyane kudu, re fepša ka dikanegelo tša dinonwane tša tša botona le botshadi tšeo go lego thata go di lahla, tša lerato le tswalano ya lerato yeo e rutwago ke mekero ya ditaba—difilimi, thelebišene, dipuku le dimakasine, radio le mmino, dipapatšo gaešita le ditaba.” Le gona o hlalositše gore: “Bontši bja seo mekero ya ditaba e se rutago ka kopano ya botona le botshadi, lerato le tswalano ya lerato bo bjala ditebelelo tše di sa kgonegego tšeo bontši bja rena re sa kgonego go di lahla ka mo go feletšego. Di dira gore re se ke ra kgotsofalela balekane ba rena gaešita le rena ka borena.”

Ee, ke ka sewelo dipuku, difilimi le dikoša di bolelago therešo ka lerato. Ge e le gabotse, maikemišetšo a tšona a magolo ke go thabiša batho e sego go ba ruta. Ka gona bangwadi ba tšweletša dikanegelo tša dinonwane le tša lerato tšeo di tlago go ba tlišetša tšhelete. Ka maswabi, go bonolo go nagana gore lerato leo le rutwago difiliming le ka dipukung ke la kgonthe. Ke ka baka leo gantši batho ba nyamago ge ditswalano tša bona di sa swane le tša baanegwa ba difilimi le bao ba balago ka bona ka dipukung tša lerato. Ka gona, re ka kgona bjang go bona phapano  magareng ga lerato la dinonwane leo le rutwago mekerong ya ditaba le lerato la kgonthe? Nagana ka dipapišo tše di latelago.

Lerato la Boikgopolelo ge le Bapišwa le Lerato la Kgonthe

Dikanegelo tša lerato di ka fapana, go sa šetšwe gore di ngwadilwe ka dipukung, ke tša difilimi goba ke tša dipapadi tša sefaleng, eupša tsela yeo di ngwalwago ka yona ga e fetoge. Makasine wa Writer o re: “Bontši bja dikanegelo tša lerato bo ngwalwa ka tsela e swanago. Seo se dirwa ka morero. Mokgwa wa go ngwala woo go wona lesogana le kopanago le kgarebe, kgarebe e thopšago eupša mafelelong e hwetšwago, ke mokgwa o atlegilego kudu woo babadi ba o ratago go sa šetšwe gore papadi e ngwadilwe tlase ga maemo afe goba e theilwe nakong efe.” Anke re ahla-ahleng mokgwa wo o ratwago wa go ngwala.

Lesogana le kopana le kgarebe: Kgošana e botse e kopana le mosadi yo mobotse gomme ba thoma go ratana. Mongwadi yo a atlegilego o eletša bao ba nyakago go ba bangwadi ba dikanegelo tša lerato gore “babadi ba gago ba swanetše go bona di tloga fase gore [baratani ba] ba swanetše go ba gotee.”

Kgopolo ya gore batho ba babedi ba ka ratana ka morago ga go tsebana ka lekga la mathomo e bolela gore lerato la kgonthe e fo ba tsela yeo motho a ikwago ka yona—maikwelo ao o bago le wona ge o bona motho yo a go swanelago—gore lerato le bjalo le fo itiragalela le gore ga go nyakege gore motho a dire boiteko goba gore a tsebe motho yoo a mo ratago. Lega go le bjalo, lerato la kgonthe ga e fo ba maikwelo. Ke therešo gore maikwelo a akaretšwa, eupša lerato ke tlemo e tseneletšego ya batho yeo e akaretšago melao le melao ya motheo yeo e sa kgaotšego go gola ge feela e hlokomelwa gabotse ka tshwanelo.—Bakolose 3:14.

Ka godimo ga moo, go tseba motho yo mongwe go tšea nako. Go nagana gore ka morago ga go tseba motho ka lekga la pele o šetše o hweditše molekane yo a swanelegago ke toro feela gomme se gantši se tliša manyami. Go tlaleletša moo, ka go akgofela go dira phetho ya gore o hweditše motho yo a go ratago e le ka kgonthe, o ka hlokomologa bohlatse bjo bo bontšhago gore go tloga go se bjalo. Go kgetha molekane yo a swanelegago go nyaka selo se se fetago maikwelo a matla ao a tutuetšwago ke go kgahlegela motho yo mongwe. Ka gona, iketle. Dinyakišišo tše dintši di bontšhitše gore kgetho e fošagetšego ya molekane e ka kgoma gampe tsela yeo motho a šomago ka yona, ya mo tlišetša malwetši mmeleng le monaganong gaešita le go fokotša bophelo bja gagwe.

Kgarebe e a thopša: Monna yo kgopo o thopa mosadi yo mobotse gomme o tšhaba le yena. Kgošana e tšwa lesolo le kotsi la go mo nyaka. Mosadi yo e lego mmoleledi wa Romance Writers of America o re: “Taba-kgolo ya kanegelo ya lerato e swanetše go ba mabapi le batho ba babedi bao ba ratanago eupša ba e-na le mathata tswalanong ya bona.” Dipukung tše dintši tša lerato, tswalano e bjalo e tla atlega gomme babadi ba tseba seo. Gantši  mathata a batho ba ratanago a bakwa ke batho ba bangwe, eupša a rarollwa.

Mathata bophelong gantši a tšwelela ka ntle le ka gare ga tswalano ya lerato. A ka akaretša tšhelete, mošomo, ba leloko le bagwera. Le gona mathata a tšwelela ge motho a sa phethagatše seo molekane wa gagwe a bego a lebeletše gore o tla se dira. Diphošo tša baanegwa ba ka dipukung le difiliming gantši ke tše dinyenyane, eupša bophelong bjoo re bo phelago seo ga se bjalo le gatee. Ntle le gore rena re dire maiteko, lerato la kgonthe le ka se dire gore re fenye mathata ao a tlišwago ke go ba le dipono tše di sa swanego, ditlogo, dikganyogo gaešita le dimelo. Go e na le moo, lerato le akaretša tirišano, boikokobetšo, boleta, go se fele pelo le kgotlelelo—dika tšeo ka mehla di sa itlelego ka tlhago goba gabonolo.—1 Bakorinthe 13:4-7.

Lesogana le hwetša kgarebe: Kgošana e phološa kgarebe e botse gomme e raka monna yo kgopo. Ba a nyalana gomme ba dula ka lethabo go ya go ile. Morulaganyi wa dipuku tše di bolelago ka lerato o eletša bao ba nyakago go ba bangwadi ba dipuku tša lerato gore: “Kanegelo ya gago e swanetše go fela baanegwa ba phela ka lethabo go ya go ile. . . . Mmadi o swanetše go tseba gore baratani bao ba phela gotee e bile ba thabile.” Ke ka sewelo dipuku tša lerato di bolelago ka baanegwa ba tšona ka morago ga nywaga e itšego ba nyalane. Ka nako yeo ba ka be ba ile ba ba le dikgohlano le mathata a mantši gotee le ditlhohlo. Bjalo ka ge dipalo-palo tša tlhalo di bontšha, ge nako e dutše e e-ya manyalo a mantši ga a atlege.

Ee, lerato la boikgopolelo le bonolo, eupša lerato la kgonthe le nyaka boiteko. Go kwešiša diphapano tše di lego gona magareng ga lena ka bobedi go tla le šireletša kgahlanong le ditebelelo tše ka se kego tša phethagala le tše di bontšhago gore ga le na phihlelo. Le gona go tla le thuša go phema go itlama ka dilo tšeo le tlago go itsholela tšona ka morago. Sehlogo se se latelago se tla ahla-ahla kamoo o ka hlagolelago lerato la kgonthe le le se nago boithati le kamoo o ka dirago gore ba bangwe ba go rate.

[Ntlhakgolo go letlakala 25]

Batho bao ba sa ratego ba bangwe le bona ga ba ratege

[Ntlhakgolo go letlakala 27]

Lerato la boikgopolelo le bonolo kudu; lerato la kgonthe le nyaka boiteko

[Lepokisi/Seswantšho go letlakala 26]

Bagale ba Dikanegelo tša Lerato ba Banna le Basadi

Kua United States, ngwaga o mongwe le o mongwe go rekišwa dipuku tše di bolelago ka lerato tšeo di dirago tšhelete ya ka godimo ga ditolara tše dimilione tše sekete. Palo-gare ya dipuku ka moka tšeo di rekišwago nageng yeo ke tše di bolelago ka lerato. Go ya ka dipalo-palo tšeo di gatišitšwego ke Romance Writers of America, dika tše tharo tša motheo tšeo babadi bao 90 lekgolong ya bona e lego basadi, ba di lebelelago go bagale ba banna ke digoba, bobotse le bohlale. Dika tše tharo tšeo di ratwago go bagale ba basadi ke bohlale, sebete le bobotse.

[Diswantšho go letlakala 26, 27

Ke ka sewelo mekero ya ditaba e rutago therešo ka lerato