1-2. Re ithutile’ng sehlogong se se fetilego, gona re tlo ithuta’ng sehlogong se?

Sehlogong se se fetilego re boletše ka dikeletšo tše di ka re thušago tšeo di lego go Lefitiko kgaolo 19. Ka mohlala, go temana 3 Jehofa o ile a laela Baisiraele gore ba hlomphe batswadi ba bona. Le gona re kwele gore re ka diriša bjang keletšo yeo go re thuša gore re hlokomele batswadi ba rena le go ba thuša gore ba be le segwera se sebotse le Jehofa. Yona temaneng ye, Modimo o ile a botša batho ba gagwe gore ba dule ba gopola letšatši la Sabatha. Le gona re ithutile gore le ge lehono re sa gopole letšatši la Sabatha, re ka diriša melao ya motheo ka gore re ipeele nako ka thoko ya go dira dilo tša Modimo. Go dira seo go tla be go bontšha gore re leka ka thata gore re be ba bakgethwa, go etša ge Lefitiko 19:2 le Petro wa pele 1:15 di re laela gore re dire bjalo.

² Sehlogong se re tlo tšwela pele re bolela ka Lefitiko kgaolo 19. Kgaolo ye e tlo re ruta kamoo re ka bontšhago batho bao ba golofetšego botho, kamoo re ka tshepegago ge re dirišana le batho ba bangwe dikgwebong tša rena le kamoo re ka bontšhago ba bangwe gore re a ba rata. Ka ge re nyaka go ba ba bakgethwa go swana le Modimo, a re kweng gore re ka dira seo bjang.

3-4. Go ya ka Lefitiko 19:14, Baisiraele ba be ba swanetše go swara difoa le difofu bjang?

³ Bala Lefitiko 19:14. Jehofa o be a nyaka gore Baisiraele ba sware batho bao ba golofetšego gabotse. Ka mohlala, Baisiraele ba be ba se ba swanela go rogaka sefoa. Seo se be se akaretša go tšhošetša goba go bolela dilo tše mpe ka motho yoo.  Ge ba dira bjalo, ba be ba tla ba ba dira selo se sehlogo! Ka ge a be a ka se kgone go kwa gore ba reng, o be a ka se kgone go iphetolela.

⁴ Go temana 14 re ithuta le gore Baisiraele ba be ba se ba “swanela go bea lepheko” goba selo seo se gobatšago pele ga sefofu. Puku e nngwe e re: “Batho bao ba golofetšego ba be ba sa swarwe gabotse kua Middle East.” Mohlomongwe motho yo a sego a loka o be a ka bea selo seo se gobatšago ka pele ga motho yo a sa bonego e le gore a mo sege. Seo e be e le selo se sebe! Jehofa o ile a nea Baisiraele molao wo gore ba kwele batho bao ba golofetšego bohloko.

5. Re ka bontšha bjang gore re kwela bao ba golofetšego bohloko?

⁵ Nakong ya ge Jesu a be a le mo lefaseng o be a kwela bohloko batho bao ba golofetšego. O ile a roma barutiwa ba gagwe gore ba botše Johane mokolobetši gore: “Difofu di a bona, dihlotša di a sepela, balephera ba a hlwekišwa, difoa di a kwa, bahu ba a tsošwa.” Ge Jesu a be a dira mehlolo, ‘batho ka moka ba ile ba tumiša Modimo.’ (Luka 7:20-22; 18:43) Bakriste ba nyaka go ekiša Jesu ka gore ba kwele bao ba golofetšego bohloko. Le gona re bontšha batho bao ba golofetšego botho e bile ga re ba felele pelo. Re a tseba gore Jehofa ga se a re fa matla a gore re dire mehlolo. Eupša re na le tokelo ya gore re botše batho bao ba golofetšego le bao ba sa tsebego selo ka Modimo ditaba tše dibotse, tšeo di bontšhago gore Modimo o tshepiša gore lefaseng le lefsa go ka se sa ba le batho bao ba golofetšego le gore batho ka moka ba tlo ba le segwera se sebotse le yena. (Luka 4:18) Ditaba tše tše dibotse di šetše di dira gore batho ba bantši ba rete Modimo.

6. Lefitiko kgaolo 19 e re thuša bjang go kwešiša Melao e Lesome gakaone?

⁶ Ditemana tše dingwe go Lefitiko kgaolo 19 di re thuša go kwešiša Melao e lesome gakaone. Ka mohlala, molao wa bo seswai go Melao e Lesome o re: “O se ke wa utswa.” (Ek. 20:15) Motho yo mongwe a ka nagana gore ge e ba a se a tšea selo seo e se go sa gagwe o latela molao woo. Eupša a ka ba a utswa a sa lemoge.

7. Motho yo a rekišago a ka tshela bjang molao wa bo seswai wo o bolelago ka go utswa?

 ⁷ Motho yo a rekišago a ka ipotša gore yena ga se a ka a utswetša batho ba bangwe dilo. Eupša na seo se bolela gore o kgona go dirišana gabotse le batho kgwebong ya gagwe? Go Lefitiko 19:35, 36, Jehofa o re: “Le se ke la hloka toka ge le ahlola, ge le ela botelele, ge le ela boima goba ge le ela diela. Le be le dikala tše di nepagetšego, dikeloboima tše di nepagetšego, tekanyo ya seroto e nepagetšego le tekanyo ya moruswi e nepagetšego.” Motho yo a rekišago e bile a kalela batho bao a ba rekišetšago dilo ka tsela e sa nepagalago, o tla be a bontšha gore o a ba utswetša. Ditemana tše dingwe go Lefitiko kgaolo 19 di hlalosa taba ye ka mo go kwagalago.

8. Mantšu ao a lego go Lefitiko 19:11-13 a thušitše bjang Bajuda go diriša molao wa bo seswai go Melao e Lesome, gona rena re holega bjang?

⁸ Bala Lefitiko 19:11-13. Mantšu a mathomo go Lefitiko 19:11 a re: “O se ke wa utswa.” Temana 13 e tswalanya go utswa le go se botege ge o dirišana le ba bangwe ka tša kgwebo, e re: “Le se ke la radia mogagabo lena.” Motho yo a sa botegego ge a dirišana le ba bangwe ka tša kgwebo go no swana le ge a utswa. Molao wa boseswai go Melao e Lesome o re go utswa ke sebe, eupša ditemana tše dingwe tšeo di lego go Lefitiko di be di tlo thuša Bajuda gore ba botege dilong ka moka tšeo ba di dirago. Ge re ka nagana gore Jehofa o ikwa bjang ka go se botege le go utswa, re tlo holega. Re ka ipotšiša gore: Go ya ka Lefitiko 19:11-13, na go na le dilo tšeo ke swanetšego go di fetoša bophelong bja ka, kudukudu tsela yeo ke dirišanago le ba bangwe ka tša kgwebo?

9. Molao wo o lego go Lefitiko 19:13 o be o šireletša Baisiraele bao ba bego ba šoma bjang?

⁹ Go na le molao o mongwe wa mabapi le go tshepega woo Mokriste yo mongwe le yo mongwe yo a nago le kgwebo a swanetšego go nagana ka ona. Lefitiko 19:13 e phetha ka mantšu ao a rego: “Le se ke la dula le moputso wa mothwalwa bošego ka moka go fihla mesong.” Baisiraele ba bantši bao ba bego ba šoma dipolaseng ba be ba gola letšatši le lengwe le le lengwe. Ge Moisiraele a be a ka se gole, seo se bolela gore o be a ka se hwetše tšhelete ya go hlokomela lapa la gagwe letšatšing leo. Jehofa o itše: “[Motho yo a šomago] o bothateng e bile o tshwenyegile ka go hwetša moputso wa gagwe.”​—Doit. 24:14, 15; Mat. 20:8.

10. Re ka ithuta thuto efe go Lefitiko 19:13?

¹⁰ Lehono batho bao ba šomago ga ba sa patelwa letšatši le lengwe le le lengwe eupša ba patelwa gatee goba gabedi ka kgwedi. Eupša molao wa motheo wo o lego go Lefitiko 19:13 o sa šoma. Batho ba bangwe bao ba šomago go hira batho ba patela bašomi ba bona tšhelete e nyenyane kudu. Ba a tseba gore bašomi bao ba tla no tšwela pele ba šoma ka ge ba nyaka go hwetša tšhelete yeo ba tlago go iphediša ka yona. Ka tsela yeo batho bao ba tla be ba gana ka tšhelete ya batho bao ba ba hirilego. Mokriste yo a nago le kgwebo o swanetše go kgonthišetša gore o patela batho bao a ba hirilego tšhelete ya bona ka moka. Ga bjale a re bonego gore re ka ithuta eng se sengwe go Lefitiko kgaolo 19.

11-12. Ke ka baka la’ng Jesu a ile a gatelela mantšu ao a lego go Lefitiko 19:17, 18?

¹¹ Modimo o nyaka gore re sware batho ba bangwe gabotse, e sego gore re ba kweše bohloko. Taba ye go bolelwa ka yona gabotse go Lefitiko 19:17, 18. (Bala.) Molao wo o re: “O rate wa geno ka mokgwa wo o ithatago ka wona.” Go bohlokwa gore Mokriste yo mongwe le yo mongwe a dire se e le gore a thabiše Modimo.

 ¹² Jesu o ile a bontšha gore taba ye e lego go Lefitiko 19:18 e bohlokwa kudu. Mofarisei yo mongwe o ile a botšiša Jesu gore: “Taelo e kgolokgolo Molaong wa Moshe ke efe?” Jesu o ile a re go yena: “Taelo e kgolokgolo” le ya pele ke gore o rate Jehofa Modimo wa gago ka pelo ya gago ka moka, ka moya wa gago ka moka le ka monagano wa gago ka moka. Ke moka Jesu o ile a tsopola mantšu ao a lego go Lefitiko 19:18, gomme a re: “O rate moagišani wa gago ka mokgwa wo o ithatago ka wona.’” (Mat. 22:35-40) Re ka bontšha batho ba bangwe gore re a ba rata ka ditsela tše dintši le gona tše dingwe tša ditsela tšeo re ka di bontšhago di mo go Lefitiko kgaolo 19.

13. Pego ya ka Beibeleng ya mabapi le Josefa e ka re thuša bjang go kwešiša mantšu ao a lego go Lefitiko 19:18?

¹³ Tsela e nngwe yeo re ka bontšhago gore re rata batho ke ka go diriša keletšo yeo e lego go Lefitiko 19:18. E re: “O se ke wa itefeletša goba wa ba le sekgopi.” Bontši bja rena re tseba batho bao ba ilego ba bolokela batho ba bangwe sekgopi ka nako e telele, e ka ba bao re tsenago le bona sekolo, bao re šomago le bona goba ba leloko. Gopola ka mohlala wa bana ba bo Josefa bao ba ilego ba mmolokela sekgopi moo ba feleleditšego ba dirile selo se sebe. (Gen. 37:2-8, 25-28) Eupša Josefa ga se a ka a ba bolokela sekgopi. Ge a be a na le maemo a phagamego Egipita e bile a na le sebaka sa gore a itefeletše, o ile a no ba bontšha botho. Josefa ga se a ka a ba bolokela sekgopi, eupša o ile a dira seo se bolelwago ke lengwalo la Lefitiko 19:18.—Gen. 50:19-21.

14. Ke’ng se se bontšhago gore molao wa motheo wo o lego go Lefitiko 19:18 o sa šoma le lehono?

¹⁴ Bakriste bao ba nyakago go thabiša Modimo ba ka ekiša Josefa yo a ilego a lebalela bana babo go e na le go itefeletša. Seo Josefa a ilego a se dira se sepedišana le mantšu ao a lego thapelong ya mohlala, moo Jesu a re kgothaletšago gore re lebalele bao ba re senyetšago. (Mat. 6:9, 12) Le gona Paulo o ile a kgothaletša Bakristegotee le yena ka gore: “Baratiwa, le se ke la itefeletša.” (Baroma 12:19) Le gona o ile a ba kgothaletša ka gore: “Tšwelang pele le kgotlelelana gomme le lebalelana ka bolokologi le ge e ba motho a na le lebaka la go ba le pelaelo ka yo mongwe.” (Bakol. 3:13)  Melao ya Jehofa ga e fetoge. Molao wa motheo wo o lego go Lefitiko 19:18 o sa tšwela pele o šoma le lehono.

15. Ke mohlala ofe wo o ka re thušago gore re lebalele bao ba re kwešitšego bohloko?

¹⁵ Nagana ka mohlala wo. Go kwa bohloko maikwelong re ka go swantšha le go gobala. Ka nako e nngwe o ka gobala ga nyenyane goba wa gobala kudu. Ka mohlala ge re ka re re bula omfolopo, re ka sega ke letlakala. Eupša le ge re ka kwa bohloko kudu, re ka fola ka pela. Ka morago ga letšatši goba a mabedi re ka no ba re lebetše gore re kile ra gobala. Ka mo go swanago, dilo tšeo batho ba bangwe ba re dirago tšona ga se ra swanela go nagana ka tšona kudu. Ka mohlala mogwera wa rena a ka bolela goba a re dira dilo tšeo di ka re kwešago bohloko, eupša re kgona go mo lebalela ka pela. Eupša ge re gobetše kudu re tlo swanelwa ke go ya ngakeng gore e re roke moo re gobetšego gona, gomme e re pantiše. Ge e ba re ka dulela go swaraswara mo re gobetšego gona re ka ikgobatša kudu. Ka manyami batho bao ba gobetšego maikwelong ba ka dira se se swanago. A ka dula a nagana ka moo a kwago bohloko ka gona goba a dula a nagana ka motho yo a mo kwešitšego bohloko. Eupša batho bao ba bolokago sekgopi ba a ikgobatša. Go bohlokwa kudu gore re latele keletšo yeo e lego go Lefitiko 19:18.

16. Go ya ka Lefitiko 19:33, 34, Baisiraele ba be ba swanetše go swara bjang batho bao e bego e se Baisiraele, gona rena re ithuta’ng?

¹⁶ Ge Jehofa a be a laela Baisiraele gore ba swanetše go rata batho ba bangwe, o be a sa bolele gore ba swanetše go rata Baisiraele ba bangwe feela. Eupša ba be ba swanetše go rata le batho bao e bego e se Baisiraele e bile ba dula le bona. Se ke seo se bolelwago ke Lefitiko 19:33, 34. (Bala.) Jehofa o be a nyaka gore Baisiraele ba sware batho bao ba tšwago dinageng tše dingwe go swana le batho bao ba tšwago nageng ya gabo bona, le gore ba ba rate ka mokgwa wo ba ithatago ka ona. Ka mohlala Baisiraele ba be ba swanetše go dumelela batho bao e se go Baisiraele le badiidi gore ba budutše mašemong a bona. (Lef. 19:9, 10) Molao wa motheo wo o bontšhago gore re rate batho ba bangwe o sa šoma le go Bakriste le lehono. (Luka 10:30-37) Bjang? Go na le batho ba bantši kudu lefaseng ka moka bao ba hudugetšego dinageng tše dingwe, mohlomongwe ba bangwe ba dula kgauswi le mo o dulago gona. Go bohlokwa gore re sware banna, basadi le bana bao ba tšwago dinageng tše dingwe ka seriti e bile re ba hlomphe.

17-18. (a) Lefitiko 19:2 le Petro wa Pele 1:15 di re kgothaletša gore re dire’ng? (b) Ke mošomo ofe o bohlokwa woo Moapostola Petro a re kgothaletšago gore re o dire?

¹⁷ Lefitiko 19:2 le Petro wa Pele 1:15 di kgothaletša bahlanka ba Modimo gore e be ba bakgethwa. Ditemana tše dingwe tšeo di lego go kgaolo 19 di re thuša go bona gore re swanetše go dirang gore re be le segwera se sebotse le Modimo. Re ithutile ka ditemana tše dingwe tšeo di re botšago dilo tše dingwe tšeo re swanetšego go di dira le tšeo re sa swanelago go di dira. * Ka mo go swanago, Mangwalo a Bakriste a Segerika a bontšha gore Jehofa o nyaka re diriša melao ye ya motheo maphelong a rena. Eupša Moapostola Petro o ile a bolela selo se sengwe seo re swanetšego go se dira.

¹⁸ Le ge re ka dula re hlankela Jehofa e bile re direla ba bangwe dilo tše dintši tše dibotse, eupša moapostola Petro o ile a re kgothaletša gore re dire selo se sengwe se bohlokwa kudu. Pele moapostola Petro a re kgothaletša gore re be ba bakgethwa boitshwarong bja rena ka moka, o itše: “Hlamelang menagano ya lena modiro.” (1 Pet. 1:13, 15) Modiro woo ke ofe? Petro o itše bana babo Kriste bao ba tloditšwego ba be ba tla “‘bolela gohle mabothakga’ a yo a le biditšego”. (1 Pet. 2:9) Le gona Bakriste ka moka lehono ba na le tokelo ya go dira mošomo wo bohlokwa kudu wa go thuša batho. Ke tokelo e kgolo kudu gore bjalo ka bahlanka ba Modimo ba bakgethwa re tšee karolo modirong wa go botša batho ditaba tše dibotse ka mafolofolo le go ba ruta! (Mar. 13:10) Ge re leka ka thata gore re diriše melao ya motheo ye e lego go Lefitiko kgaolo 19 re bontšha gore re rata batho ba bangwe. Le gona re bontšha gore re nyaka go ba ba bakgethwa boitshwarong bja rena ka moka.