1. Aborahama o ile a bontšha bjang gore o be a dumela gore Jehofa ke Modimo wa toka? (Bona seswantšho se se lego ka mo godimo.)

“NA Moahlodi wa lefase ka moka a ka se dire se se lokilego?” (Gen. 18:25) Ge Aborahama a be a botšiša potšišo ye, o be a bontšha gore o a dumela gore Jehofa o tla ahlola batho ba Sodoma le Gomora ka toka. Aborahama o be a kgodišegile gore Jehofa a ka se tsoge a dirile dilo ka go hloka toka ka go “bolaya moloki gotee le yo kgopo.” Aborahama o be a sa “kgolwe” gore Modimo a ka tsoga a dirile selo sa mohuta woo. Ka morago ga mengwaga e ka bago e 400, Jehofa o ile a itlhalosa ka gore: “Ke Leswika, mediro ya gagwe e phethagetše, gobane ditsela tša gagwe ka moka ke tša toka. Ke Modimo yo a botegago, yoo go yena go se nago go hloka toka; O lokile e bile o letlile.”—Doit. 31:19; 32:4.

2. Ke ka baka la’ng re ka re Jehofa a ka se tsoge a dirile dilo ka go hloka toka?

² Ke ka baka la’ng Aborahama a be a kgodišegile gore Jehofa o tla dula a dira dilo ka toka? Ke ka gobane toka le toko ke tše dingwe tša dika tše dikgolo tša Jehofa. E bile mantšu a Seheberu ao a fetoletšwego e le “toka” le “toko” gantši a tšwelela ditemaneng  tše di swanago ka Mangwalong a Seheberu. Ge e le gabotse, ga go na phapano magareng ga toka le toko. Ka gona, ka ge Jehofa ka mehla a dira se se lokilego, dilo ka moka tšeo a di dirago o tla di dira ka toka. Go oketša moo, Lentšu la gagwe le re “o rata toko le toka.”—Ps. 33:5.

3. Bolela mohlala wo o bontšhago gore mo lefaseng ga go na toka.

³ Ka ge mo lefaseng go se na toka, batho ba dipelo tše dibotse ba homotšwa ke go tseba gore Jehofa o dula a dira dilo ka toka. Ka ge toka e se gona, batho ba bangwe ba swarwa gampe. Ka mohlala, batho ba bangwe ba ile ba swarwa le go golegwa ba se na molato. E bile feela ka thušo ya thekinolotši moo melato e mengwe e ilego ya lebeledišišwa lefsa gomme ba bangwe ba lokollwa kgolegong ka morago ga gore ba fetše mengwaga-ngwaga ba le moo ba se ba senya selo. Gaešita le ge go golegwa ka phošo go dira gore batho ba ferekane le go galefa, go na le go hloka toka mo gongwe moo Bakriste ba ka hwetšago go le thata go go kgotlelela.

4. Tumelo ya Mokriste e ka lekwa bjang?

⁴ Bakriste ga ba makale ge ba swarwa ka go hloka toka ke batho bao e sego Dihlatse tša Jehofa. Lega go le bjalo, tumelo ya rena e ka lekwa ge re bona eka motho yo a itšego ka phuthegong o swarwa ka go hloka toka goba ge seo se diragalela rena. O tlo dira’ng ge o nagana gore ka phuthegong dilo ga di dirwe ka toka goba ge o bona eka ngwanabo rena yo a itšego o go swara ka go hloka toka? Na o tlo dumelela seo gore se go kgopiše?

5. Ke ka baka la’ng Mokriste a sa swanela go makala ge a swarwa ka go hloka toka ka phuthegong goba ge a bona ba bangwe ba sa swarwe ka toka?

⁵ Ka ge ka moka ga rena re sa phethagala e bile re dira dibe, re a tseba gore go na le kgonagalo ya gore re swarwe ka go hloka toka ka phuthegong, goba go ka direga gore le rena re sware ba bangwe ka go hloka toka. (1 Joh. 1:8) Gaešita le ge seo se direga ka sewelo, Bakriste bao ba botegago ga ba makale goba go kgopišega ge ba swarwa ka go hloka toka. Ke ka baka leo Jehofa a re neilego keletšo e botse ka Lentšung la gagwe go re thuša go dula re botega, gaešita le ge badumedigotee le rena ba re swara gampe.—Ps. 55:12-14.

6, 7. Ngwanabo rena yo mongwe o ile a swarwa bjang ka go hloka toka ka phuthegong, gona ke’ng seo se ilego sa mo thuša go swaragana le boemo bjoo ka tsela e botse?

⁶ Nagana ka mohlala wa Willi Diehl. Ngwanabo rena Diehl o be a hlanketše Jehofa ka potego legaeng la Bethele kua Bern, Switzerland go thoma ka 1931. Ka 1946, o ile a ba gona klaseng ya boseswai ya Sekolo sa Gilead kua New York, U.S.A. Ka morago ga go aloga sekolong seo, o ile a abelwa go yo hlankela e le molebeledi wa tikologo kua Switzerland. Kanegelong ya gagwe ya bophelo, Ngwanabo rena Diehl o itše: “Ka May 1949, ke ile ka tsebiša ofisi ya lekala kua Bern gore ke nyaka go nyala.” Ofisi yeo ya lekala e ile ya arabela bjang? Ngwanabo rena Diehl o itše: “Ke ile ka amogwa ditokelo ka moka, ka šala ke le mmulamadibogo feela. Ke be ke sa dumelelwa go nea dipolelo . . . Bana bešo le dikgaetšedi ba bantši ba be ba se sa re dumediša, ba re swara go swana le batho ba ba kgaotšwego.”

⁷ Ngwanabo rena Diehl o ile a swaragana bjang le go hloka toka moo? O itše: “Ka ge re be re tseba gore go nyala goba go nyalwa ga se sebe, re ile ra ithekga ka Jehofa ka thapelo le go mmota.” Mafelelong, kgopolo e fošagetšego ya bana babo rena ka lenyalo e ile ya lokišwa, gomme Ngwanabo rena Diehl a bušetšwa ditokelo tša gagwe. Jehofa o ile a mo šegofatša  ka ge a ile a dula a mmotegela. * Ka gona re swanetše go ipotšiša gore: ‘Na le nna ke tla ithekga ka Jehofa ge nka swarwa ka go hloka toka? Na ke tla letela Jehofa ka go se fele pelo gore a rarolle boemo bjoo, goba na ke tla itšeela molao matsogong?’—Die. 11:2; bala Mika 7:7.

8. Ke ka baka la’ng ka phošo o ka phetha ka gore o swarwa ka go hloka toka goba gore setho se sengwe sa phuthego ga se swarwe ka toka?

⁸ Ka lehlakoreng le lengwe, le wena o ka ba o fošitše ka go nagana gore o swarwa ka go hloka toka ka phuthegong goba gore setho se sengwe sa phuthego ga se swarwe ka toka. Lebaka ke gore ga se ka mehla re bonago dilo gabotse, e bile go ka direga gore ga re tsebe ditaba ka botlalo. Boemong le ge e le bofe, go sa šetšwe gore re nepile goba re fošitše, go ithekga ka Jehofa ka thapelo le go dula re mmotegela, go tla re thibela go “galefela Jehofa.”—Bala Diema 19:3.

9. Re tlo ahlaahla mehlala efe sehlogong se le go se se latelago?

⁹ Anke re boleleng ka mehlala e meraro yeo e ilego ya bontšha go hloka toka gare ga batho ba Jehofa ba mehleng ya Beibele. Sehlogong se, re tlo bolela ka mohlala wa setlogolwana sa Aborahama e lego Josefa le seo bana ba gabo ba ilego ba mo dira sona. Sehlogong se se latelago, re tlo ahlaahla tsela yeo Jehofa a ilego a dirišana le Ahaba Kgoši ya Isiraele le seo se ilego sa diragalela moapostola Petro kua Antiokia ya Siria. Ge re dutše re ahlaahla mehlala ye, nyaka dilo tšeo di tlago go go thuša go dula o hlankela Jehofa le go tiiša tswalano ya gago le yena, kudukudu ge o bona eka dilo ga di dirwe ka toka.

10, 11. (a) Josefa o ile a swarwa bjang ka go hloka toka? (b) Josefa o ile a ba le sebaka sefe ge a be a le kgolegong?

¹⁰ Josefa, yoo e bego e le mohlanka yo a botegago wa Jehofa, o ile a swarwa ka go hloka toka. Ga se a ka a swarwa ka go hloka toka feela ke batho bao a sa ba tsebego, eupša sa go kweša bohloko le go feta ke gore o ile a swarwa gampe le ke bana ba gabo. Ge Josefa e sa le mofsa, bana ba gabo ba ile ba mo utswa gomme ba mo rekiša gore e yo ba lekgoba. O ile a išwa nageng ya Egipita ka kgang. (Gen. 37:23-28; 42:21) Ka morago ga mengwaga e itšego a le nageng yeo e šele, go ile gwa bolelwa maaka a gore o lekile go kata mosadi gomme a lahlelwa kgolegong a se a sekišwa. (Gen. 39:17-20) Mengwaga yeo a e feditšego e le lekgoba e bile a le kgolegong e bile e ka bago e 13. Ke’ng seo re ka ithutago sona go Josefa seo se ka re thušago go kgotlelela ge badumedigotee le rena ba re swara ka go hloka toka?

¹¹ Josefa o ile a hwetša sebaka sa go botša motho yo a bego a golegilwe le yena mathata a gagwe. Mogolegwa yoo e kile ya ba molaodi wa batšheladino ba kgoši ya Egipita. Nakong ya ge Josefa le motšheladino yoo ba golegilwe, motšheladino yoo o ile a lora gomme Josefa a mo hlalosetša seo se bolelwago ke toro yeo. Josefa o ile a botša motšheladino yoo gore Farao o be a tlo mmušetša mošomong wa gagwe ka mošate. Ka morago ga gore Josefa a botše motšheladino yoo seo Jehofa a mo utolletšego sona ka toro yeo, o ile a diriša sebaka seo go hlalosa mathata a gagwe. Re ka ithuta dithuto tša bohlokwa e sego feela go seo Josefa a se boletšego, eupša le go seo a sa kago a se bolela.—Gen. 40:5-13.

12, 13. (a) Mantšu ao Josefa a a boditšego motšheladino a bontšha bjang gore ga se gore o be a se na taba le go swarwa gampe? (b) Ke ditaba dife tšeo go bonagalago Josefa a se a di botša motšheladino?

¹² Bala Genesi 40:14, 15. Hlokomela gore  ditemaneng tše Josefa o re o “utswitšwe” nageng ya gabo. Ruri o ile a swarwa ka go hloka toka! Le gona Josefa o ile a bolela gore ga a na molato le gore o golegetšwe ntle le lebaka. Ke ka baka leo a ilego a kgopela motšheladino yoo gore a botše Farao ka yena. Ka baka la’ng? Josefa o boletše lebaka la seo ge a be a re: ‘E le gore o nntšhe mo ntlong ye.’

¹³ Na mantšu a a Josefa a bontšha gore o be a se na taba le boemo bjo a bego a le go bjona? Le gatee! O be a tseba gabotse gore ke gantši a swarwa ka go hloka toka. O ile a hlalosetša motšheladino yoo mathata a gagwe ka mo go kwagalago, yoo mohlomongwe nkabego a ile a kgona go mo thuša. Eupša hlokomela gore ga go na mo Mangwalo a re botšago gore Josefa o ile a botša motho le ge e le ofe—gaešita le Farao—gore bana ba gabo ke bona ba mo utswitšego le go mo rekiša. Ge e le gabotse, ge bana ba gabo ba be ba tlile Egipita gomme ba boelana le yena, Farao o ile a ba amogela gomme a ba nea naga ya Egipita gore ba dule go yona le go thabela dilo ‘tše botse tša nageng yeo ka moka.’—Genesi 45:16-20.

14. Le ge re ka ba re swarwa ka go hloka toka ka phuthegong, ke’ng seo se tlago go re thuša go phema lesebo?

¹⁴ Ge Mokriste a nagana gore o swarwa ka go hloka toka, o swanetše go itlhokomela gore a se thome lesebo. Ke therešo gore re swanetše go kgopela thušo go bagolo ge rena goba motho yo a itšego ka phuthegong a dirile sebe se segolo. (Lef. 5:1) Eupša maemong ao go sa dirwago sebe se segolo, go ka kgonega gore re rarolle diphapano le ge e le dife ntle le go botša batho ba bangwe, gaešita le bagolo. (Bala Mateo 5:23, 24; 18:15.) Eka re ka rarolla mathata a bjalo ka go dumelelana le melao ya motheo ya Beibele. Maemong a mangwe, re ka ba ra lemoga gore ga se gore re be re swarwa ka go hloka toka. Ka nako yeo, re tla iteboga gore ga se ra ka ra gakatša boemo ka go senya Mokristegotee le rena leina. Gopola gore le ge re ka ba re nepile goba re fošitše, go bolela gampe ka ba bangwe go ka se lokiše  selo. Go botegela Jehofa le bana babo rena go tla re thuša go phema phošo e bjalo. Ge mopsalme a be a bolela ka motho “yo a sepelago ka go hloka bosodi” o itše: “Ga se a thomeletša ka leleme la gagwe. Ga se a dira wa gabo tše mpe, ga se a goboša mogwera wa gagwe.”—Ps. 15:2, 3; Jak. 3:5.

15. Segwera seo Josefa a bego a na le sona le Jehofa se ile sa mo thuša bjang?

¹⁵ Re hwetša thuto e nngwe ya bohlokwa kudu segwereng sa Josefa le Jehofa. Mengwaga ka moka e 13 yeo Josefa a e feditšego a swarwa gampe, o ile a bontšha gore o lebelela dilo ka tsela yeo Jehofa a di lebelelago ka yona. (Gen. 45:5-8) Ga se a ka a phara Jehofa molato ka maemo ao a bego a le go wona. Le ge a ile a se lebale mehlako ya gagwe, ga se a ka a galefela motho. Sa bohlokwa le go feta ke gore ga se a ka a dumelela mafokodi a ba bangwe le diphošo tša bona di mo aroganya le Jehofa. Ka ge Josefa a ile a dula a botega, o ile a bona ge Jehofa a lokiša ditaba gomme a šegofatša yena le lapa la gabo.

16. Ke ka baka la’ng re swanetše go batamela kgauswi kudu le Jehofa ge re swarwa ka go hloka toka ka phuthegong?

¹⁶ Ka mo go swanago, re swanetše go tšeela godimo segwera sa rena le Jehofa le go se šireletša. Le ka mohla re se ke ra dumelela mafokodi a bana babo rena gore a re aroganye le Modimo yo re mo ratago le go mo hlankela. (Baroma 8:38, 39) Go e na le moo, ge morapedigotee a re swara ka go hloka toka, re swanetše go ekiša Josefa ka go batamela kgauswi kudu le Jehofa, gomme re katanele go lebelela dilo ka tsela yeo Jehofa a di lebelelago ka yona. Ge re dirišitše keletšo ka moka ya Mangwalo go rarolla bothata bjoo, re swanetše go tlogelela dilo ka diatleng tša Jehofa gomme re kgodišege gore o tla di lokiša ka nako ya gagwe le ka tsela ya gagwe.

17. Re ka bontšha bjang gore re botile “Moahlodi wa lefase ka moka”?

¹⁷ Ge feela re sa phela tshepedišong ye ya dilo, re swanetše go letela go swarwa ka go hloka toka. Mabakeng a mangwe, o tlo bona eka o swarwa ka go hloka toka ka phuthegong goba wa bona eka motho yo mongwe yo o mo tsebago o swarwa ka go hloka toka. O se ke wa dumelela seo se go kgopiša. (Ps. 119:165) Go e na le moo, ka ge re le bahlanka ba botegago ba Modimo, re ithekga ka yena ka thapelo le go mmota. Ge re dutše re dira bjalo, re amogela ka boipoetšo gore mohlomongwe le rena ga re tsebe ditaba ka botlalo. Re a lemoga gore re ka ba re fošitše ka seo re se naganago ka ge le rena re sa phethagala. Go etša ge re ithutile mohlaleng wa Josefa, ga re nyake go ba basebi, ka ge re tseba gore mokgwa woo o senya ditaba le go feta. Sa mafelelo, go e na le gore re itšeele molao matsogong, anke re duleng re botegela Jehofa gomme re mo letele ka go se fele pelo gore a lokiše ditaba. Ge re ka dira bjalo, Jehofa o tla re amogela le go re šegofatša, go etša ge a ile a šegofatša Josefa. Ruri re ka kgodišega gore Jehofa, yena “Moahlodi wa lefase ka moka,” o tla dula a dira se se lokilego, “[ka] gobane ditsela tša gagwe ka moka ke tša toka.”—Gen. 18:25; Doit. 32:4.

18. Re tlo ahlaahla’ng sehlogong se se latelago?

¹⁸ Sehlogong se se latelago, re tlo ahlaahla mehlala e mengwe e mebedi yeo e ilego ya bontšha go hloka toka gare ga batho ba Jehofa ba mehleng ya Beibele. Go sekaseka mehlala yeo go tla re bontšha gore boikokobetšo le go lebalela ba bangwe ka bolokologi go tswalana kudu le tsela yeo Jehofa a lebelelago toka ka yona.