Eya go dikagare

Eya go lelokelelo la dikagare

Dipotšišo tše di Tšwago go Babadi

Dipotšišo tše di Tšwago go Babadi

Na banyalani ba Bakriste ba ka diriša sethibela pelego seo se tsenywago ka popelong ya mosadi (intrauterine device [IUD])?

Tabeng ye, banyalani ba Bakriste ba swanetše go tseba kutšwanyana ka mokgwa wo wa go thibela pelego, e bile ba swanetše go hlahlwa ke melao ya motheo ya Beibele. Ka morago ba dire phetho yeo e tlago go ba thuša go dula ba na le letswalo le lebotse pele ga Modimo.

Modimo o ile a laela Adama le Efa gore: “Tswalang le ate le tlale lefase,” gomme ka morago a botša Noa le lapa la gagwe se se swanago. (Gen. 1:28; 9:1) Beibele ga e bolele gore Bakriste ba swanetše go latela taelo ye. Ka baka leo, banyalani ke bona ba tlago go kgetha gore ba tla diriša mokgwa o itšego wa go thibela pelego e le gore ba tsebe gore ba tlo ba le bana ba ba kae, goba gore ba tla ba le bona neng. Ke’ng seo ba swanetšego go se tseba pele ba dira phetho?

Bakriste ba swanetše go hlahlwa ke melao ya motheo ya Beibele ge ba kgetha mokgwa wa go thibela pelego. Lega go le bjalo, Bakriste ga se ba swanela go lebelela go ntšha mpa e le mokgwa wa go thibela pelego. Ba ka se kgethe go kgaotša bophelo bja ngwana yo a imilwego ka ge mafelelong e tlo ba motho. Le gona Beibele ga e dumelele go ntšha mpa ka ge go dira bjalo go bontšha go se hlomphe bophelo. (Ek. 20:13; 21:22, 23; Ps. 139:16; Jer. 1:5) Go thwe’ng ge e ba motho a thibela pelego ka go diriša IUD?

Taba ye e ile ya hlaloswa ka go Morokami wa Seisemane wa May 15, 1979 (matlakala 30-31). Mohuta wa IUD woo o bego o dirišwa ka nako yeo e be e le wa polasitiki. IUD ye e be e tsenywa ka popelong ya mosadi go thibela gore a se ime. Morokami woo o ile wa hlalosa gore go be go sa tsebje ka botlalo kamoo di-IUD tšeo di bego di šoma ka gona. Dingaka tše dintši di boletše gore IUD e be e thibela peu ya monna gore e se nontšhe lee la mosadi. Ge e ba lee le be le ka se nontšhwe ngwana o be a ka se be gona.

Lega go le bjalo, go ile gwa bontšhwa bohlatse bja gore ka dinako tše dingwe lee le ka nontšhwa. Lee leo le sa tšwago go nontšhwa le ka golela moo le sa swanelago go golela gona e lego ka gare ga Fallopian tube, goba mohlomongwe le ka tsena ka gare ga popelo. Ge go ka direga gore le tsene ka gare ga popelo, IUD e be e tla thibela lee leo le nontšhitšwego gore le gole ka tshwanelo gomme seo sa dira gore bophelo bja ngwana bjo bo bego bo šetše bo thomile bo fele. Seo se be se tla swana le go ntšha mpha. Morokami woo o phethile ka gore: “Bakriste bao ba nyakago go diriša IUD ba swanetše go dira phetho ba hlahlwa ke keletšo ya Beibele ya gore re hlomphe bophelo.”​—Ps. 36:9.

Eupša ga e sa le go tloga ka 1979 Morokami woo o gatišitšwe, go bile le mehuta e mengwe ya IUD.

Go ile gwa ba le mehuta e mebedi ya IUD. Ka 1988, kua United States IUD yeo e tateditšwego ka tšhitswana (copper) e ile ya hwetšagala mafelong a mantši. Mohuta o mongwe wa IUD ke wa polasitiki yeo e nago le sehlare gomme yona e ile ya thoma go rekišwa ka 2001. Di-IUD tše di šoma bjang?

IUD ya tšhitswana (copper): Ka ge go šetše go hlalositšwe, go bonagala IUD e dira gore go be thata gore peu ya monna e fete popelong ya mosadi gore e ye leeng. Go oketša moo, IUD yeo e nago le copper e bolaya peu ya monna ka popelong ya mosadi. * Le gona, IUD yeo e fetoša bokagare bja popelo.

IUD yeo e nago le sehlare: Go na le di-IUD tša go fapafapana tšeo di nago le sehlare seo se swanago le seo se lego diphilising tša go thibela pelego. Di-IUD tšeo di ntšhetša sehlare seo ka popelong ya mosadi. Go basadi ba bangwe go bonagala di-IUD tšeo di dira gore lee le se tšwe mo le dulago gona (ovary). Ke nnete gore ge e ba lee le ka se tšwe, peu ya monna e ka se kgone go le nontšha. IUD yeo e dira gore bokagare bja popelo bo sesefale. * Le gona e dira gore meetsana ao a lego molomong wa popelo e be a makoto, ka go re’alo a thibela peu ya monna gore e se kgone go ya popelong ya mosadi.

Ka ge go šetše go bontšhitšwe, go bonagala mehuta ye e mebedi ya IUD e fetoša bokagare bja popelo. Eupša go thwe’ng ge e ba lee le ka nontšhwa? Le ka tsena ka popelong ya mosadi eupša la palelwa ke go gola ka gobane bokagare bja popelo bo se boemong bjo bobotse. Seo se tla dira gore boimana bo fele e sa le ka pela. Lega go le bjalo, borasaense ba re se se direga ka sewelo, le gona seo se ka direga le ge motho a enwa diphilisi tša go thibela pelego.

Ka baka leo, ga go na motho yo a ka bolelago a tiišitše gore di-IUD tša copper goba tšeo di nago le sehlare di ka se tsoge di dirile gore peu ya monna e nontšhe lee la mosadi. Lega go le bjalo, dinyakišišo tša borasaense di bontšha gore ka ge di-IUD di šoma ka ditsela tšeo di hlalositšwego ka mo godimo, ke ka sewelo moo mosadi a ka imago ge a di diriša.

Banyalani ba Bakriste bao ba nyakago go diriša IUD ba ka boledišana le ngaka ya bona mabapi le IUD yeo e lego gona lefelong la gabo bona. Ba ka boledišana ka mehola le ditlamorago tšeo di ka bago gona ge mosadi a e diriša. Banyalani ga se ba swanela go letela motho wa boraro, gaešita le ge e ka ba ngaka ya bona, gore a ba botše seo ba swanetšego go se dira. (Baroma 14:12; Bagal. 6:4, 5) Ba swanetše go itirela phetho yeo ka bobona. Ba swanetše go dira phetho yeo e tlago go thabiša Modimo, le yeo e tlago go ba thuša gore ba dule ba na le letswalo le lebotse pele ga gagwe.​—Bapiša le 1 Timotheo 1:18, 19; 2 Timotheo 1:3.

^ par. 10 Pego e nngwe ya England’s National Health Service e re: “Go na le kgonagalo e nyenyane ya gore IUD yeo e nago le copper ye ntši e se šome. Se se bolela gore go basadi ba 100 bao ba šomišago IUD go ka ima o tee feela mo ngwageng. Lega go le bjalo, go na le kgonagalo e ntši ya gore di-IUD tšeo di nago le copper e nyenyane di se šome.”

^ par. 11 Ka ge IUD yeo e nago le sehlare e sesefatša bokagare bja popelo, ka dinako tše dingwe dingaka di ka e nea basadi bao ba nyetšwego goba bao ba sego ba nyalwa bao ba nago le bothata bja go tšwa madi a mantši nakong ya ge ba bona kgwedi.