1. Gantši Jehofa o araba bjang dithapelo tša bahlanka ba gagwe?

 NA O BE o tseba gore Jehofa a ka go diriša go araba dithapelo tše tšwago pelong tša bana beno le dikgaetšedi? O ka thuša go sa šetšwe gore o mogolo, mohlanka wa bodiredi, mmulamadibogo goba mogoeledi ka phuthegong. E bile o ka kgona go thuša le ge o le mofsa goba o le motho yo mogolo, o le ngwanabo rena goba o le kgaetšedi. Ge motho yo a ratago Jehofa a mo kgopela thušo, gantši Modimo o diriša bagolo le bahlanka ba bangwe ba botegago ‘go tlo mo matlafatša.’ (Bakol. 4:11) E tloga e le tokelo e kgolo go hlankela Jehofa le bana babo rena ka tsela yeo! Re ka kgothatša bana babo rena le go ba thuša ge go eba le bolwetši, dikotsi goba ba tlaišwa.

2. Ke ka baka la’ng go ka ba thata go thuša ba bangwe nakong ya leuba la bolwetši?

² Ge go e ba le leuba la bolwetši, go ka ba thata go thuša batho ba bangwe. Ka mohlala, re ka duma go etela bagwera ba rena, eupša wa hwetša go dira bjalo go ka bea maphelo a rena kotsing. Re ka nyaka go mema bao ba se nago sa bona gore ba tle ba je le rena, eupša gwa se kgonege. Re ka nyaka go thuša ba bangwe, eupša ra palelwa ka ge ba bangwe ka lapeng la ga borena ba hloka thušo. Lega go le bjalo, re sa nyaka go thuša bana babo rena gomme Jehofa o a thaba ge re dira seo re ka se kgonago go ba thuša. (Die. 3:27; 19:17) Re ka dira’ng?

3. Re ithuta’ng mohlaleng wa bagolo ba phuthegong ya gabo Desi? (Jeremia 23:4)

³ Seo bagolo ba ka se dirago. Ge e ba o le mogolo, tseba mohlape gabotse. (Bala Jeremia 23:4.) Kgaetšedi Desi yo go  boletšwego ka yena sehlogong se se fetilego o re, “Bagolo bao ba lego sehlopheng sa rena sa tšhemo ba ile ba ya le nna tšhemong le go fetša nako ba na le nna.” b Go dira bjalo go dirile gore bagolo bao ba kgone go thuša Desi nakong ya bolwetši bja Corona.

4. Ke’ng seo se dirilego gore bagolo ba kgone go thuša Desi, gona bagolo ba ithuta’ng go se?

⁴ Desi o re: “Ka ge ke be ke tlwaetše bagolo, go be go le bonolo gore ke ba botše kamoo ke ikwago ka gona le ka dilo tšeo di ntshwenyago.” Bagolo ba ithuta’ng? Dišang bao le ba hlokometšego pele go eba le bothata. E ba mogwera wa bona. Ge e ba go e ba le bolwetši bjoo bo go thibelago go etela bana beno le dikgaetšedi, leka go boledišana le bona ka ditsela tše dingwe. Desi o re, “Ka dinako tše dingwe bagolo ba mmalwa ba be ba nteletša mogala goba ba nthomela melaetša ka letšatši le tee. Mangwalo ao ba bego ba nthomela ona a be a nkhomotša le ge ke be ke tseba ditemana tšeo.”

5. Bagolo ba ka tseba bjang seo bana babo bona le dikgaetšedi ba se hlokago, gona ba ka ba thuša bjang?

⁵ Tsela e nngwe yeo o ka tsebago seo bana beno le dikgaetšedi ba se hlokago, ke ka go ba botšiša eupša o sa ba ješe dihlong. (Die. 20:5) Na ba na le dijo tše di lekanego, dihlare le dilo tše dingwe tšeo ba di hlokago? Na go bonala ba ka felelwa ke mošomo goba ba palelwa ke go lefa madulo a bona? Na re ka kgona go ba thuša gore ba kgopele thušo go mmušo? Desi o ile a thušwa ke bana babo le dikgaetšedi ka tšeo a bego a di hloka. Eupša lerato leo bagolo ba mmontšhitšego lona le kgothatšo e tšwago Beibeleng di mo thušitše go kgotlelela. O re: “Bagolo ba ile ba rapela le nna. Le ge ke sa gopole seo ba se boletšego, eupša ke gopola kamoo ke bego ke ikwa ka gona. E be e le tsela ya Jehofa ya gore, ‘Ga o noši.’”—Jes. 41:10, 13.

6. Ba bantši ka phuthegong ba ka dira’ng go thuša ba bangwe? (Bona seswantšho.)

⁶ Seo ba bangwe ba ka se dirago. Ke therešo gore re letetše gore bagolo e be bona ba hlokomelago bana babo rena le dikgaetšedi ka phuthegong. Eupša Jehofa o kgopela gore ka moka ga rena re kgothatše le go thuša ba bangwe. (Bagal. 6:10) Gaešita le ge re dirile selo se senyenyane go thuša bao ba babjago, ba ka kgothatšega kudu. Ngwana a ka romela karata goba selo seo a se thadilego go kgothatša ngwanabo rena. Mofsa a ka kgona go thuša kgaetšedi ka mešongwana ya ka gae goba  a ya go mo rekela dilo mabenkeleng. Ba bangwe ka phuthegong ba ka apeela molwetši dijo gomme ba mo išetša tšona. Ke therešo gore ge go na le leuba la bolwetši, batho ka moka ka phuthegong ba hloka go kgothatšwa. Mohlomongwe ka morago ga diboka re ka dula nyana, ra boledišana le bana babo rena re le holong ya Mmušo goba ka bidio. Bagolo le bona ba hloka go kgothatšwa. Dihlatse tše dingwe, di ile tša romela bagolo molaetša wa go ba leboga ka mošomo woo ba swaregilego ka ona wa go thuša bana babo rena nakong ya leuba la bolwetši. Ke mo gobotse kudu ge re ‘tšwela pele re kgothatšana e bile re agana.’—1 Bathes. 5:11.

7. Gantši go direga eng ka morago ga kotsi?

⁷ Kotsi e ka fetoša bophelo bja motho a sa letela. Batho bao ba wetšwego ke kotsi ba ka lahlegelwa ke dilo tša bona, magae a bona goba batho bao ba ba ratago. Bana babo rena le dikgaetšedi le bona ba diragalelwa ke dilo tše mpe. Re ka ba thuša bjang?

8. Bagolo le dihlogo tša malapa ba ka dira eng pele kotsi e eba gona?

⁸ Seo bagolo ba ka se dirago. Bagolo, thušang bana babo lena go itokiša pele go e ba le kotsi. Thuša Bagoeledi go tseba gore ba ka dira eng ge go e ba le kotsi le gore ba ka dira eng gore ba kgone go boledišana le bagolo. Margaret yo go boletšwego ka yena sehlogong se se fetilego o re: “Go tše di nyakegago tša phuthego, ba ile ba re botša gore mello ya hlaga e sa tlo ba gona lefelong leo re dulago go lona. Ba ile ba re ge balaodi ba ka laela gore re tloge magaeng a rena re dire bjalo ka pelapela.” Tsebišo yeo e be e le nakong ka gobane go ile gwa ba le mollo wa hlaga dibeke tše hlano ka morago ga moo. Malapa a ka boledišana ka seo a ka se dirago nakong ya borapedi bja lapa. Ge e ba wena le bana ba gago le dula le itokišitše, le tlo kgona go dula le išitše maswafo fase nakong ya kotsi.

9. Bagolo ba ka rulaganya bjang maiteko a bona a go thuša pele le ka morago ga kotsi?

⁹ Ge e ba o le molebeledi wa sehlopha, o se ke wa letela kotsi e eba gona pele o kgonthiša gore o na le dinomoro tša megala le diaterese tše di nepagetšego tša bohle ba lego sehlopheng sa gago sa tirelo ya tšhemo. Di ngwale fase gomme nako le nako o netefatše ge e ba di se tša fetošwa. Ke moka ge go ka ba le kotsi o tla kgona go boledišana le mogoeledi yo mongwe le yo mongwe ke moka wa tseba seo a se hlokago. Fetišetša tsebišo yeo go molomaganyi wa sehlopha sa bagolo gatee tee gomme yena o tla botša molebeledi wa tikologo. Bana babo rena ba tla thuša kudu ge eba ba kgona go dirišana. Ka morago ga mollo, molebeledi wa tikologo ya bo Margaret o feditše diiri tše 36 a sa robala e le ge a thuša bagolo ge ba be ba leka go bolela le go hlokomela bana babo rena le dikgaetšedi ba e ka bago ba 450, bao ba bego ba tlogile magaeng a bona. (2 Bakor. 11:27) Ka gona, bohle bao ba bego ba se na madulo ba ile ba thušwa ka ona.

10. Ke ka baka la’ng bagolo ba bona maeto a bodiši a le bohlokwa? (Johane 21:15)

¹⁰ Bagolo ba na le boikarabelo bja go kgothatša bana babo rena le go thuša bao ba wetšwego ke kotsi. (1 Pet. 5:2) Nakong ya kotsi, bagolo ba swanetše go kgonthišetša gore bana babo rena le dikgaetšedi ba bolokegile e bile ba na le dijo, diaparo le moo ba dulago gona. Eupša ka morago ga kotsi bana babo rena bao le dikgaetšedi ba tlo hloka go kgothatšwa ka Beibele. (Bala Johane 21:15.) Harold, yo e lego setho sa Komiti ya Lekala, yo a ilego a kopana le bana babo rena le dikgaetšedi ba bantši bao ba wetšwego ke dikotsi tša tlhago o re, “Go  tšea nako gore dilo di boele sekeng. Bophelo bja bona bo ka bonala eka bo boetše sekeng, eupša ba ka thoma go gopola motho yo a hlokofetšego nakong ya kotsi, dilo tšeo di ba lahlegetšego goba maemo a kotsi ao ba bego ba le ka gare ga ona. Dilo tše ka moka di ka ba kweša bohloko kudu. Se ga se go fokola tumelong eupša ke ga tlhago.”

11. Ke thušo ya mohuta mang yeo malapa a ka e hlokago?

¹¹ Bagolo ba tšeela godimo keletšo e rego, “llang le bao ba llago.” (Baroma 12:15) Go nyakega gore bagolo ba kgonthišetše bao ba phologilego masetlapelong gore Jehofa le bana babo bona le dikgaetšedi ba sa ba rata. Bagolo ba swanetše go thuša malapa go tšwela pele ka lenaneo la bona la go ithuta, go rapela, go ba gona dibokeng le go tšea karolo modirong wa boboledi. Bagolo ba ka kgothaletša batswadi gore ba thuše bana ba bona go tšeela godimo dilo tšeo kotsi e ka se kgonego go di senya. Batswadi, gopotšang bana ba lena gore Jehofa o tla dula e le Mogwera wa bona le gore o tlo ba thuša. Le gona ba gopotšeng gore ba tlo dula e le karolo ya lapa la lefaseng ka moka la bana babo rena le dikgaetšedi bao ba dulago ba ikemišeditše go ba thuša.—1 Pet. 2:17.

12. Ba bangwe ba ka dira’ng go thuša modirong wa tlhakodišo? (Bona seswantšho.)

¹² Seo ba bangwe ba ka se dirago. Ge go ka ba le kotsi kgauswi le mo o dulago gona, botšiša bagolo gore o ka thuša bjang. Mohlomongwe o ka thuša bao ba tlogilego magaeng a bona goba baithaopi ka madulo. Mohlomongwe o ka iša dijo le dilo tše dingwe go bagoeledi bao di ka ba thušago. Ge e ba go e ba le kotsi lefelong la kgole kudu, le gona o ka kgona go thuša. Bjang? Ka go ba rapelela. (2 Bakor. 1:8-11) O ka kgona go thuša modirong wa tlhakodišo ka go neela modirong wa lefase ka moka. (2 Bakor. 8:2-5) Ge e ba o kgona go yo thuša lefelong leo le wetšwego ke kotsi, botšiša bagolo gore o ka dira eng gore o kgone go ya moo. Ge e ba o laletšwa go tla go thuša, go ka direga gore o tlwaetšwe e le gore o kgone go tlo šoma moo go nyakegago thušo.

13. Ke mathata afe ao bana babo rena ba bago le wona dinageng tšeo modiro wa rena o thibetšwego?

¹³ Bana babo rena ba thatafalelwa ke bophelo dinageng tšeo modiro wa rena o thibetšwego. Bana babo rena bao ba dulago mafelong ao ba na le mathata a ditšhelete, ba a babja e  bile ba hlokofalelwa ke batho bao ba ba ratago. Eupša ka ge modiro wa rena o thibetšwe, bagolo ga ba kgone go ba etela goba go ba kgothatša. Se se diragaletše Andrei yo re boletšego ka yena sehlogong se se fetilego. Kgaetšedi yo mongwe sehlopheng sa gagwe sa tirelo ya tšhemo o be na le mathata a ditšhelete. Ke moka a ba le kotsi ya koloi. Go ile gwa nyakega gore a dirwe diophareišene tše mmalwa gomme a sa kgone go šoma. Le ge modiro wa rena o be o thibetšwe e bile go na le leuba la bolwetši, bana babo rena ba ile ba dira seo ba bego ba ka se kgona go mo thuša, gomme Jehofa o be a ba lebeletše.

14. Bagolo ba ka bea bjang mohlala wa go ithekga ka Jehofa?

¹⁴ Seo bagolo ba ka se dirago. Andrei o ile a rapela gomme a dira seo a bego a ka se kgona. Jehofa o mo thušitše bjang? O ile a diriša bana babo rena ba fapafapanego ka phuthegong go mo thuša. Ba bangwe ba ile ba mo iša sepetlele. Ba bangwe ba ile ba mo nea tšhelete. Jehofa o ile a dira gore ba dire se ba ka se kgonago gomme a šegofatša maiteko a bona ka moka a go thuša kgaetšedi yoo. (Baheb. 13:16) Bagolo, ge modiro wa rena o thibetšwe, kgopelang ba bangwe gore ba le thuše. (Jer. 36:5, 6) Go feta tše ka moka, ithekgeng ka Jehofa. O tlo le thuša gore le kgone go hlokomela bana babo rena le dikgaetšedi.

15. Re ka dira’ng gore ka phuthegong go dule go na le botee le ge re tlaišwa?

¹⁵ Seo ba bangwe ba ka se dirago. Ge modiro wa rena o thibetšwe, go ka nyakega gore re kopane ka dihlopha tše dinyenyane. Ka gona go bohlokwa kudu gore re be le khutšo le bana babo rena le dikgaetšedi. Re swanetše go lwa le Sathane, e sego le bana babo rena le dikgaetšedi. Le se ke la nagana kudu ka diphošo tšeo bana babo lena ba di dirago, goba le se ke la tšea nako e telele le sa lokiše bothata. (Die. 19:11; Baef. 4:26) Ikemišetšeng go thušana. (Tito 3:14) Thušo yeo e ilego ya newa kgaetšedi yoo e ile ya hola sehlopha sa gagwe sa tšhemo. Ba ile ba gwerana kudu ba ba bjalo ka lapa.—Ps. 133:1.

16. Go ya ka Bakolose 4:3, 18, re ka thuša bjang bana babo rena le dikgaetšedi bao ba tlaišwago?

¹⁶ Bana babo rena le dikgaetšedi ba diketekete ba hlankela Jehofa go sa šetšwe dithibelo tša mebušo. Ba bangwe ba bona ba golegilwe ka baka la tumelo ya bona. Re ka rapelela bana babo rena le malapa a gabo bona. Ra rapelela gape le bao ba bontšhago sebete ka go thekga bana babo rena bao ba golegilwego. Ba kgothaletša bana babo rena ba gore ba bote Jehofa,  go ba nea dilo tšeo ba di hlokago le go ba emela dikgorong tša tsheko. c (Bala Bakolose 4:3, 18.) Gopola gore dithapelo tša gago di ka thuša bana babo rena le dikgaetšedi!—2 Bathes. 3:1, 2; 1 Tim. 2:1, 2.

17. Le ka itokišeletša bjang tlaišo e sa le ga bjale?

¹⁷ Wena le ba lapa la gago le ka itokišeletša go tlaišwa e sa le ga bjale. (Dit. 14:22) O se ke wa nagana kudu ka dilo tše mpe tšeo di ka diregago. Go e na le moo, tiiša segwera sa gago le Jehofa gomme o thuše le bana ba gago gore le bona ba dire bjalo. Ge e ba ka dinako tše dingwe o ikwa o nyamile, tšhollela Modimo seo se lego ka pelong ya gago. (Ps. 62:7, 8) Boledišanang le le lapa gore ke ka lebaka la’ng le swanetše go mo tshepa. d Go no swana le tabeng ya go itokišeletša dikotsi, go itokišetša ga gago le go bota Jehofa go tla dira gore bana ba gago ba be le sebete le khutšo.

18. Go tlo direga’ng nakong e tlago?

¹⁸ Khutšo ya Modimo e dira gore re ikwe re bolokegile. (Bafil. 4:6, 7) Khutšo ye e dira gore re fole dipelong go sa šetšwe malwetši, dikotsi le tlaišo tšeo di ka re welago lehono. O diriša bagolo bao ba šomago ka thata go re diša. Ka moka o re neile tokelo ya go thušana. Nako ya khutšo yeo re nago le yona gona bjale e re lokišetša go tlo kgona go lebana le diteko tše dikgolo tše di tlago, go akaretša le “masetlapelo a magolo.” (Mat. 24:21) Nakong yeo go tlo nyakega gore re tšwele pele re na le khutšo gomme re thuše le ba bangwe go ba le yona. Eupša ka morago ga moo re ka se sa ba le mathata a tlago re nyamiša. Mafelelong re tlo ipshina ka seo Jehofa a bego a nyaka re se thabela go tloga mathomong e lego khutšo ya kgonthe go ya go ile.—Jes. 26:3, 4