1. Moapostola Paulo o ile a fa Bakristegotee le yena keletšo efe? (Bona seswantšho se se lego ka mo godimo.)

MOAPOSTOLA PAULO o ile a ngwalela Bakriste ba Kolose lengwalo ge a be a golegilwe kua Roma. Lengwalong le, leo a le ngwadilego moo e ka bago ka ngwaga wa bo-60 goba wa bo-61, o ile a botša Bakriste bao gore ba be ba swanetše go ithuta go ba “le tlhaologanyo ya moya,” e lego go kgona go bona dilo ka tsela yeo Jehofa a di bonago ka yona. (Bakol. 1:9) Paulo o ile a oketša ka gore: “Ke bolela se gore go se be le motho yo a le hlalefetšago ka dipolelo tše e kego di a kgodiša. Kgonthišetšang gore go se be le yo a le thopago ka filosofi le bofora bja lefeela go ya ka tlwaelo ya batho, go ya ka dilo tša motheo tša lefase, e sego go ya ka Kriste.” (Bakol. 2:4, 8) Le gona, o ile a hlalosa lebaka leo dikgopolo tše di tumilego tšeo batho ba tlwaetšego go di bolela e bego e se therešo, le lebaka leo di bego di kgahla batho ba bantši. Ka mohlala, dikgopolo tše bjalo di be ka dira gore motho a ikwe a le bohlale e bile a phala ba bangwe. Paulo o ngwadile lengwalo le gore a thuše Bakriste gore ba se dumele dikgopolo tše bjalo le gore ba tlogele go dira dilo tše mpe.​—Bakol. 2:16, 17, 23.

2. Ke ka baka la’ng re swanetše go tseba ka dikgopolo tša batho bao ba sa ratego Modimo?

² Dilo tšeo batho bao ba sa ratego Modimo ba di naganago di dira  gore batho ba bangwe ba se bone melao ya Modimo e le bohlokwa, gomme seo se ka fokodiša tumelo ya rena ganyenyane-ganyenyane. Lehono, dikgopolo tše bjalo di tletše gohle. Di tšwelela thelebišeneng le Inthaneteng e bile re di kwa mešomong goba dikolong. Sehlogong se, re tlo kwa gore ke dilo dife tšeo re ka di dirago gore re se dumelele dikgopolo tše di senya menagano ya rena. Re tlo bolela ka mehlala e mehlano ya dikgopolo tše gomme ra ahlaahla kamoo re ka di ganetšago ka gona.

3. Ke kgopolo efe yeo e tlwaelegilego, gona ka baka la’ng?

³ “Nka ba motho wa go loka le ge ke sa dumele go Modimo.” Kgopolo ye, e tlwaelegile dinageng tše dintši ka gobane batho ba bangwe ga ba dumele gore Modimo o gona. Go ka direga gore ga se ba ka ba ipha nako ya go nyakišiša ge e ba Modimo a le gona. Eupša ba kgahlwa ke go no iphelela ntle le melao ya Modimo le go dira seo ba se ratago ka nako ya bona. (Bala Psalme 10:4.) Batho ba bangwe ba ka ipona ba hlalefile ge ba bolela gore: “Nka kgona go phela ntle le melao ya Modimo.”

4. Re ka thuša bjang motho yo a dumelago gore ga go na Mmopi?

⁴ Na batho bao ba rego Mmopi ga a gona ba na le mabaka a kwagalago? Ge motho a nyakišiša gore bophelo bo thomile bjang a diriša saense, a ka feleletša a gakanegile le go feta. Eupša ge e le gabotse, go tseba gore bophelo bo thomile bjang go bonolo kudu. E le gore ntlo e be gona go nyakega moagi, ka tsela e swanago, na ga o nagane gore dilo tše di phelago di bile gona ka baka la ge go bile le motho yo a di bopilego? Ka mohlala, ge motho a na le ntho letsogong, yona ka boyona e tlo iphodiša ge nako e dutše e eya. Eupša ge ntlo e ka ba le monga, e ka se kgone go itokiša. Ke mang a bopilego mebele ya rena gore e be le bokgoni bja go iphodiša? Beibele e araba ka gore: “Ntlo e nngwe le e nngwe e agwa ke motho, eupša yo a agilego dilo ka moka ke Modimo.”​—Baheb. 3:4.

5. Re ka thuša bjang motho go bona gore ga go kgonege go phela ntle le melao ya Modimo?

⁵ Re ka thuša motho bjang gore a bone gore ga go kgonege go phela ntle le melao ya Modimo? Ke therešo gore Lentšu la Modimo le re go a kgonega gore batho bao ba sa dumelego go Modimo ba be le mekgwa e mebotse. (Baroma 2:14, 15) Ka mohlala, motho a ka rata batswadi ba gagwe le go ba hlompha. Eupša ge a sa latele melao ya Jehofa, a ka dira diphetho tše mpe. (Jes. 33:22) Lehono, batho ba bantši bao ba dirago dinyakišišo, ba a dumela gore ke Jehofa a nnoši yo a ka kgonago go lokiša maemo a mabe a lefase le. (Bala Jeremia 10:23.) Ka gona, ga se ra swanela go nagana gore motho a ka kgona go phela gabotse ntle le go dumela go Modimo le go latela melao ya gagwe.​—Ps. 146:3.

6. Batho ba bantši ba ikwa bjang ka bodumedi?

⁶ “Motho a ka thaba le ge a se bodumeding.” Kgopolo ye e kgahla batho ba bantši ka gobane ba bona bodumedi bo tšwafiša e bile bo se na mohola. Le gona, madumedi a mantši a dira gore batho ba se rate Modimo ka gobane a ruta gore ge motho a ehwa o ya diheleng, a gapeletša batho go ntšha tšhelete e bile a thekga boradipolotiki. Ke ka baka leo batho ba bantši ba rego ba ka thaba le ge ba se bodumeding! Batho ba bjalo ba ka bolela gore: “Nna ke rata ditaba tša Modimo, eupša e sego go ya kerekeng.”

7. Borapedi bja therešo bo dira bjang gore batho ba thabe?

⁷ Na ke nnete gore motho a ka thaba le ge a se bodumeding? Ee, motho a ka thaba le ge a sa tsene kereke, eupša ge motho a se na tswalano e botse le Jehofa a ka se thabe e le ka kgonthe, ka gobane Beibele e hlalosa Jehofa e le “Modimo yo a thabilego.” (1 Tim. 1:11) Selo se sengwe le se sengwe  seo Modimo a se dirago se hola batho. Bahlanka ba gagwe ba thabile, ka gobane ba tshwenyegile kudu ka go thuša batho ba bangwe. (Dit. 20:35) Ka mohlala, nagana kamoo bodumedi bja therešo bo kgothaletšago batho gore ba be le malapa ao a thabilego. Bodumedi bjo bja therešo, bo re ruta go rata balekane ba rena le go ba hlompha, go hlompha dikeno tša manyalo a rena, go se dire bohlotlolo goba go ba le thobalano le batho bao re sa nyalanago le bona, go godiša bana bao ba nago le tlhompho le go bontšha batho lerato la nnete. Bodumedi bjo bo thuša batho ba Jehofa lefaseng ka moka gore ba dirišane ka khutšo le go bontšhana lerato diphuthegong ka moka.​—Bala Jesaya 65:13, 14.

8. Mateo 5:3 e ka re thuša bjang go kwešiša seo se thabišago batho e le ka kgonthe?

⁸ Na go a kgonega gore motho a thabe le ge a sa hlankele Jehofa? Ge e le gabotse, ke’ng seo se dirago gore batho ba thabe? Batho ba bangwe ba thabišwa ke mešomo ya bona, dipapadi goba dilo tšeo ba di dirago gore ba itloše bodutu. Ba bangwe ba thabišwa ke ge ba kgona go hlokomela malapa a bona goba bagwera ba bona. Ke therešo gore dilo tšeo di ka dira gore batho ba thabe, eupša lethabo leo e ba la nakwana. Ka ge re fapane le diphoofolo, rena re tseba Mmopi wa rena e bile re ka kgona go mo hlankela ka potego. Re bopilwe ka tsela yeo e dirago gore re thabe ge re mo hlankela. (Bala Mateo 5:3.) Ka mohlala, re ikwa re thaba le go kgothatšwa ge re bokane le bana babo rena le dikgaetšedi bakeng sa go rapela Jehofa. (Ps. 133:1) E bile re thabišwa ke go ba boteeng le bana babo rena lefaseng ka moka, re phela bophelo bjo bo nago le morero, e bile re na le kholofelo ka bokamoso.

9. (a) Batho ba bantši ba re’ng ka thobalano? (b) Ke ka baka la’ng Lentšu la Modimo le thibela batho go ba le thobalano le batho bao ba sa nyalanago le bona?

⁹ “Ke ka baka la’ng motho a se a swanela go ba le thobalano le motho yo o sa nyalanago le yena?” Batho ba ka re botšiša gore: “Ke ka baka la’ng le ikgateletše ka tsela ye? Ipshineng ka bophelo. Bothata ke’ng ka go ba le thobalano le motho yo o sa nyalanago le yena?” Eupša go ba le thobalano le motho yo o sa nyalanago le yena ke sebe. Ka baka la’ng? Ka gobane Jehofa ka Lentšung la Gagwe ga a nyake re eba le thobalano le motho yoo re sa nyalanago le yena. * (Bala 1 Bathesalonika 4:3-8.) Jehofa o na le tshwanelo ya go re nea melao ka gobane ke yena a re bopilego. O dumeletše feela banna le basadi bao ba nyalanego gore ba be le thobalano. Jehofa o re nea melao ka gobane o a re rata. Melao yeo e hola rena. Malapa ao a latelago melao ya Modimo a a ratana, a a hlomphana e bile a šireletšegile. Modimo ga a amogele batho bao ba ganago go kwa melao ya gagwe ka boomo.​—Baheb. 13:4.

10. Mokriste a ka phema bjang go ba le thobalano le motho yo a sa nyalanago le yena?

¹⁰ Beibele e re ruta kamoo re ka phemago go ba le thobalano le motho yo re sa nyalanago le yena. Tsela e kaone ya go phema seo ke go kgetha seo re se lebelelago. Jesu o itše: “Yo mongwe le yo mongwe yo a tšwelago pele a lebeletše mosadi e le gore a mo kganyoge o šetše a hlotlotše le yena pelong ya gagwe. Bjale, ge e ba leihlo leo la gago la le letona le go diriša sebe, le gonye o le lahlele kgole le wena.” (Mat. 5:28, 29) Ke ka baka leo Mokriste a swanetšego go phema go lebelela diswantšho tša batho ba sa aparago (pornography) goba go theetša dikoša tšeo di nago le mahlapa. Moapostola Paulo o ile a ngwalela Bakristegotee le yena mantšu a rego: “Bolayang mekgwa ya lefase yeo e lego dithong tša mebele ya lena, e lego bootswa.” (Bakol. 3:5) Go oketša moo, re swanetše go šetša seo re se naganago le seo re se bolelago.​—Baef. 5:3-5.

11. Ke ka baka la’ng mošomo wa go patela o ka bonagala o kgahliša?

¹¹ “Go šoma mošomo wa maemo go dira gore motho a thabe.” Batho ba bantši ba re kgothaletša go phegelela mešomo ya go patela. Mešomo e bjalo e ka dira gore re tume, re be le matla a bolaodi e bile re hume. Ka ge batho ba bantši ba bona go šoma mošomo wa maemo e le selo se bohlokwa kudu bophelong, Mokriste le yena a ka thoma go nagana ka tsela yeo.

12. Na go šoma mošomo wa go patela go dira gore motho a thabe?

¹² Na ke nnete gore mošomo wa go patela woo o dirago gore motho a be le matla a bolaodi le go hlompšha ke batho, o dira gore motho a thabe e le ka kgonthe? Aowa. Gopola gore go nyaka go tuma le go ba le matla a go laola batho ke dilo tšeo Sathane a ilego a di nyaka. Eupša na o ile a thaba ka morago ga gore a di hwetše? Aowa, go e na le moo, Beibele e mo hlalosa e le yo a galefilego. (Mat. 4:8, 9; Kut. 12:12) Lethabo leo re le hwetšago mošomong wa go patela ga se selo ge re le bapetša le leo re le hwetšago mošomong wa go thuša batho gore ba tsebe Modimo e le gore ba tle ba hwetše bophelo bjo bo sa felego. Le gona, batho ba lefase le ba rata go phadišana. Mokgwa woo o dira gore ba lwele go phala ba bangwe le go jelana mona. Eupša mafelelong ba ikwa ba se ba kgotsofala. Beibele e re ba “kitimiša phefo.”​—Mmo. 4:4.

13. (a) Re swanetše go lebelela bjang mešomo ya rena? (b) Go ya ka lengwalo leo Paulo a le ngwaletšego Bathesalonika, ke’ng seo se ilego sa mo thabiša e le ka kgonthe?

¹³ Ke nnete gore re swanetše go šoma gore re phele, le gona ga se phošo ge motho a šoma mošomo wo a o ratago. Eupša mešomo yeo ga se ya swanela go tla pele maphelong a rena. Jesu o itše: “Ga go yo a ka bago lekgoba la marena a mabedi, gobane o tla hloya yo mongwe a rata yo mongwe goba o tla kgomarela yo mongwe a nyatša yo mongwe. Le ka se be makgoba a Modimo le a Mahumo.” (Mat. 6:24) Ge re etiša pele go hlankela Jehofa le go ruta ba bangwe ka Lentšu la gagwe, re hwetša lethabo le le sa bapišwego le selo. Lebakeng le lengwe, moapostola Paulo o ile a ikwa ka tsela yeo. Ge e be e sa le mofsa o ile a phegelela mošomo wa go patela. Eupša ka morago ge a gotše, o ile a thabišwa kudu ke ge a bona batho bao a ilego a ba ruta ka molaetša wa Modimo ba fetoša maphelo a bona. (Bala 1 Bathesalonika 2:13, 19, 20.) Ga go na mošomo o kgotsofatšago go swana le wa go ruta batho ka Modimo.

14. Ke ka baka la’ng kgopolo ya gore batho ba ka kgona go itharollela mathata e ka bonagala e le yeo e kwagalago?

¹⁴ “Batho ba ka kgona go itharollela mathata.” Kgopolo ye ya batho bao ba sa ratego Modimo, e ka bonagala e kgahla batho ba bantši. Ka baka la’ng? Ka gobane, ge nkabe kgopolo ye e le ya nnete, e be e tla ra gore motho ga se a swanela go hlahlwa ke Modimo, le gore a ka no phela ka mokgwa wo a ratago. Le gona, kgopolo ya gore motho a ka kgona go itharollela mathata, e ka bonala e le yeo e kwagalago ka gobane batho ba bangwe ba bolela gore dintwa, bosenyi, malwetši le bodiidi di a fokotšega. Pego e nngwe e itše: “Lebaka la gore bophelo bo kaonefale ke gore batho ba kgethile gore e be bona ba dirago gore lefase e be lefelo le le kaone.” Na kgopolo ya go swana le ye, ya gore batho ba ka kgona go rarolla mathata ao e lego kgale a ba tlaiša, e nepagetše? E le gore re hwetše karabo, anke re ahlaahleng mathata a, ao a tshwenyago batho ba bantši.

15. Ke ka baka la’ng re ka re mathata a batho a gola a eya pele?

¹⁵ Dintwa: Go akanyetšwa gore dintwa tše pedi tša lefase di ile tša bolaya batho ba e ka bago 60 milione goba go feta moo. Ga e sa le Ntwa ya Bobedi ya Lefase e fela, go dula go na le dintwa. Go tloga ka nako yeo go fihla ka 2015, go bile le batho ba ka bago ba 65 milione bao ba ilego ba gapeletšega go tšhaba magaeng a bona ka baka la ntwa goba go tlaišwa. Go akanyetšwa gore ka 2015 feela, batho ba 12,4 milione ba ile ba gapeletšega go tšhabela dinageng tše dingwe. Bosenyi: Le ge mehuta e mengwe ya bosenyi e fokotšegile mafelong a mangwe, mehuta e mengwe ya bosenyi e bjalo ka bosenyi bja Inthaneteng, bošoro bja ka gae le botšhošetši di oketšega ka lebelo la go makatša. Go oketša moo, batho ba bantši ba nagana gore bosenyi bjo bo lego gona lefaseng ka moka bo gaketše. Batho ga ba kgone go fediša bosenyi. Malwetši: Ke therešo gore batho ba ile ba kgona go alafa malwetši a mangwe. Eupša pego yeo e gatišitšwego ka 2013 e bontšhitše gore ngwaga le ngwaga batho ba 9 milione, bao ba lego ka tlase ga mengwaga e 60 ba bolailwe ke bolwetši bja pelo, stroke, kankere, bolwetši bja maswafo le bolwetši bja swikiri. Bodiidi: Go ya ka pego ya World Bank, ka 1990, palo ya batho bao ba diilago kudu kontinenteng ya Afrika e tlogile go 280 milione, gomme ya fihla go 330 milione ka 2012.

16. (a) Ke ka baka la’ng Mmušo wa Modimo e le wona feela o tlago go rarolla mathata a batho? (b) Jesaya le mopsalme ba ile ba bolela’ng e sa le pele ka ditšhegofatšo tša Mmušo wa Modimo?

¹⁶ Mathata a ga a re makatše ka gobane lehono maemo a tša Ikonomi le mekgatlo ya dipolotiki di laolwa ke batho bao ba nago le megabaru. Nagana ka seo Jehofa a tlago go se direla batho mo lefaseng. Ntwa: Mmušo wa Modimo o tlo fediša batho bao ba dirago gore go be le dintwa, boithati, bomenetša, go rata naga ka tsela e feteletšego, bodumedi bja maaka le Sathane ka boyena. (Ps. 46:8, 9) Bosenyi: Mmušo wa Modimo o šetše o ruta batho go ratana le go tshepana, e lego selo seo go se nago mmušo wo o kgonago go se dira. (Jes. 11:9) Malwetši: Jehofa o tla fediša bolwetši gomme gwa se sa ba le motho yo a babjago. (Jes. 35:5, 6) Bodiidi: Jehofa o tlo bo fediša gomme a dira gore batho ba thabele dijo tše dintši tša nama le tša moya, e lego bophelo bjo bo tlago go kgotsofatša kudu go feta mahumo.​—Ps. 72:12, 13.

17. O ka ganetša bjang dikgopolo tša batho bao ba sa ratego Modimo?

¹⁷ Ge o ekwa eka dikgopolo tša batho bao ba sa ratego Modimo di go dira gore o belaele seo o se dumelago, dira nyakišišo ka taba yeo ka Lentšung la Modimo, o be o boledišane ka yona le Mokristegotee le wena yo a godilego moyeng. Ipotšiše gore ke ka baka la’ng batho ba rata kgopolo yeo, ke ka baka la’ng e fošagetše le gore o ka e ganetša bjang. Ruri ka moka ga rena re ka itšhireletša dikgopolong tša batho bao ba sa ratego Modimo ka go latela keletšo ya Paulo yeo e rego: “Tšwelang pele le sepela ka bohlale go bao ba lego ka ntle ga phuthego . . . le tsebe kamoo le swanetšego go araba yo mongwe le yo mongwe ka gona.”​—Bakol. 4:5, 6.