1, 2. (a) Go hloka boitshwaro go ka ba le mafelelo afe? (b) Ke ka baka la’ng re swanetše go ithuta ka seka sa boitshwaro lehono?

BOITSHWARO ke seka seo Modimo a ka re thušago go ba le sona. (Bagal. 5:22, 23) Jehofa o bonagatša boitshwaro ka tsela e phethagetšego. Lega go bjalo, rena ga se ra phethagala, ke ka baka leo re thatafalelwago ke go dula re na le boitshwaro. Mathata a mantši ao a welago batho lehono a bakwa ke go hloka boitshwaro. Go hloka boitshwaro go ka dira gore batho ba feleletše ba dikadika go dira dilo tše itšego goba ba se šome gabotse sekolong goba mošomong. Le gona go ka dira gore batho ba rogane, e be matagwa, ba be šoro, ba hlale, ba be le dikoloto tšeo di sa hlokagalego, ba lemalele dilo tše itšego, ba golegwe, ba nyame, ba tsenwe ke malwetši ao a fetelago ka thobalano le go ima, ge re bolela ka mathata a sego kae fela a go hloka boitshwaro.​—Ps. 34:11-14.

² Go molaleng gore batho bao ba se nago boitshwaro ba ipakela mathata le go a bakela ba bangwe. Le gona bothata bja go hloka boitshwaro bo mpefala le go feta. Ka bo-1940, ditsebi di ile tša dira dinyakišišo ka taba ye gomme tša hwetša gore batho ba bantši ga ba na boitshwaro, eupša dinyakišišo tša morago bjale di bontšha gore lehono batho ga ba na boitshwaro go feta le ge e le neng. Seo ga se makatše batho bao ba ithutago Beibele. Ka baka la’ng? Ka gobane e boletše e sa le pele gore le lengwe la maswao ao a bontšhago  gore re phela “mehleng ya bofelo” ke gore batho e tla ba “ba se nago boitshwaro.”​—2 Tim. 3:1-3.

3. Ke ka baka la’ng Bakriste ba swanetše go nyaka go ba le boitshwaro?

³ Ke ka baka la’ng o swanetše go ba le boitshwaro? Ela hloko mabaka a a mabedi a bohlokwa. La mathomo, dinyakišišo di bontšha gore batho bao ba kgonago go laola maikwelo a bona gantši ga ba be le mathata a magolo. Ba kgona go laola maikwelo a bona, ba kgona go dira bagwera le gona ga ba befelwe ka pela goba go tshwenyega ka pela go swana le batho bao ba sa kgonego go laola maikwelo. La bobedi, e le gore re amogelwe ke Modimo, re swanetše go kgona go ganetša teko le go laola maikwelo a fošagetšego. Taba ya gore Adama le Efa ba ile ba se kwe Modimo e bontšha nnete ya seo. (Gen. 3:6) Le gona nagana ka mafelelo a mabe ao ba bangwe ba ilego ba ba le ona ka ge ba ile ba palelwa ke go bonagatša seka seo se bohlokwa.

4. Batho bao ba thatafalelwago ke go ba le boitshwaro ba ka kgothatšwa ke go tseba’ng?

⁴ Ka ge re le badiradibe, ga go kgonege gore re bonagatše boitshwaro ka tsela e phethagetšego. Jehofa o a bona gore re leka go ba le boitshwaro gomme o nyaka go re thuša go fenya mekgwa e mebe. (1 Dikg. 8:46-50) Ka ge e le Mogwera yo lerato, o nyaka gore batho bao ba thatafalelwago ke go ba le boitshwaro le bona ba lahle mekgwa yeo gomme ba mo hlankele. Anke ga bjale re ithute ka mohlala wa Jehofa o phethagetšego, gomme ka morago re ithute ka mehlala e mebotse le e mebe ya batho ba ka Beibeleng. Mafelelong re tla ithuta ka dilo tšeo di ka re thušago go dula re na le boitshwaro.

5, 6. Jehofa o re beela mohlala ofe tabeng ya boitshwaro?

⁵ Jehofa o bonagatša seka sa boitshwaro ka mo go phethagetšego, ka gobane mediro ya gagwe ka moka e phethagetše. (Doit. 32:4) Eupša rena ga se ra phethagala. Ka gona, e le gore re kwešiše seka sa boitshwaro, re swanetše go hlahloba mohlala wa Jehofa e le gore re tle re kgone go mo ekiša. Ke maemong afe moo Jehofa a ilego a bontšha boitshwaro?

⁶ Nagana ka boitshwaro bjoo Jehofa a ilego a bo bontšha ge Sathane a be a mo nyatša ka mereba. Bothata bjo bo be bo swanetše go rarollwa. Ga go pelaelo gore barongwa bao ba botegago ba ile ba selekega le go galefa ka baka la seo Diabolo a se dirilego. Mohlomongwe le wena o ikwa ka tsela yeo ge o nagana ka tlaišego yeo Sathane a e bakilego. Eupša Jehofa yena ga se a ka a kitimela go rarolla bothata bjoo. O ile a gata ka boya gomme a se dire dilo ka lepotlapotla. O ile a diega go galefa gomme a bontšha toka ge a dutše a rarolla borabele bja Sathane. (Ek. 34:6; Jobo 2:2-6) Ke ka baka la’ng a ile a dira bjalo? Ke ka baka la gore ga a nyake gore motho le ge e le ofe a fedišwe, eupša “o rata gore bohle ba fihlelele boitsholo.”​—2 Pet. 3:9.

7. Re ka ithuta’ng mohlaleng wa Jehofa?

⁷ Mohlala wa Jehofa wa boitshwaro o re ruta gore le rena re swanetše go kgetha mantšu a rena gabotse; re se ke ra kitimela dilo. Ge o lebane le taba e bohlokwa, iphe nako yeo e nyakegago gore o dire phetho e bohlale. Kgopela bohlale bja go dira se se nepagetšego. (Ps. 141:3) Ge o sa kgopišegile, go bonolo gore o dire dilo ka maikwelo. Ba bantši ba rena re fela re itsholela mantšu a bogale ao re a ntšhitšego goba ditiro tša lepotlapotla tšeo re di dirilego re sa nagana!​—Die. 14:29; 15:28; 19:2.

8. (a) Re ka hwetša kae mehlala ya batho bao ba ilego ba bontšha dika tša Modimo? (b) Ke’ng seo se thušitšego Josefa gore a be le boitshwaro ge mosadi wa Potifara a be a mo goketša gore a robale le yena? (Bona seswantšho seo se lego mathomong a sehlogo.)

⁸ Ke mehlala efe ya ka Beibeleng yeo e  bontšhago gore re swanetše go ba le boitshwaro? Mohlomongwe o gopola batho ba mmalwa ba ka Beibeleng bao ba ilego ba bontšha boitshwaro ge ba be ba lekwa. Yo mongwe wa bona ke Josefa morwa wa Jakobo. O ile a bontšha boitshwaro ge a be a hlankela ntlong ya Potifara, e lego yo mogolo wa baleti ba Farao. Mosadi wa Potifara o be a kganyoga Josefa, yoo e bego e le “yo mobotse ka sebopego le ka ponagalo.” Le gona mosadi yo o ile a mo goketša gore a robale le yena. Ke’ng seo se ilego sa thuša Josefa gore a be le boitshwaro le ge mosadi yo a be a mo goketša gantšintši? Ga go pelaelo gore o ile a ipha nako ya go naganišiša ka ditlamorago tšeo di bego di ka ba gona ge a ka se be le boitshwaro. Le gona ge boemo bo be bo mpefala, o ile a tšhaba. O ile a re: “Nka dira bjang bobe bjo bjo bogolo gakaakaa gomme ka direla Modimo sebe?”​—Gen. 39:6, 9; bala Diema 1:10.

9. O ka itokišeletša bjang go ganetša diteko?

⁹ Mohlala wa Josefa o re ruta’ng? O re ruta gore ka dinako tše dingwe re ka swanelwa ke go tšhaba ge re lekwa, e le gore re se tshele melao ya Modimo. Batho ba bangwe pele e eba Dihlatse tša Jehofa e be e le dijato, ba enwa kudu, ba kgoga, ba diriša dihlaretagi gampe, ba otswa goba ba itshwara ka ditsela tše dingwe tše mpe. Gaešita le ka morago ga gore ba kolobetšwe, ba ka fela ba lekega go boela mekgweng ya bona ya kgale. Ge e ba le wena o lekega go tshela o mongwe wa melao ya Jehofa, e ba le boitshwaro ka go ipha nako ya go naganišiša ka ditlamorago tše bohloko tšeo di ka bago gona ge e ba o ka ineela tekong yeo. O ka leka go bona e sa le pele dilo tšeo di ka go wetšago tekong ke moka wa di phema. (Ps. 26:4, 5; Die. 22:3) Ge o ka lebana le teko, kgopela Jehofa gore a go nee bohlale le boitshwaro bja go e ganetša.

10, 11. (a) Bafsa ba bantši ba lebeletšane le bothata bofe sekolong? (b) Ke’ng seo se ka thušago bafsa ba Bakriste go ganetša teko ya go itshwara gampe?

¹⁰ Lehono, bafsa ba bantši ba Bakriste ba lebana le teko ya go swana le yeo Josefa a ilego a lebana le yona. Nagana ka mohlala wa Kim. Ba bantši ba bao a bego a tsena le bona ka klaseng ba be ba eba le thobalano, gomme ka morago ga mafelobeke a mangwe le a mangwe, ba be ba kgantšhetšana ka gore ba robetše le mang. Ka ge Kim a be a sa dire dilo tše, o be a se na seo a ka ba botšago sona. O re ka dinako tše dingwe seo se be se mo dira gore a ikwe a “lahlegile e bile a lewa ke bodutu,” le gona seo se be se dira gore dithaka tša gagwe di mmitše setlaela. Lega go le bjalo, Kim o ile a thušwa ke go tseba gore ga se yena a nnoši a lebeletšanago le teko ya go ba le thobalano. (2 Tim. 2:22) Gantši bao a bego a tsena le bona sekolo ba be ba dula ba mmotšiša ge e ba a se a tšwa a eba le thobalano. Seo se be se dira gore a kgone go ba hlalosetša gore ke ka baka la eng a sa be le thobalano. Re ikgantšha ka bafsa ba bjalo ba Bakriste bao ba ganetšago teko ya go ba le thobalano, Jehofa le yena o ikgantšha ka bona!

¹¹ Le gona Beibele e re botša ka batho bao re sa swanelago go ba ekiša bao ba ilego ba se ganetše teko ya go ba le thobalano. E bile e re botša ka ditlamorago tše mpe tšeo di ka bago gona ge re ka hloka boitshwaro. Yo mongwe le yo mongwe yo a nago le bothata bja go swana le bja Kim, o swanetše go naganišiša ka lesogana la setlaela leo go bolelwago ka lona go Diema kgaolo 7. Nagana le ka ditlamorago tše bohloko tšeo Aminone a ilego a ba le tšona ka baka la boitshwaro bja gagwe bjo bobe. (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32) Batswadi ba ka thuša bana ba bona gore ba be le boitshwaro le go ba thuša gore ba diriše bohlale ge ba ratana le motho yo a itšego. Ba ka dira seo ka go boledišana le bona borapeding bja lapa, ba diriša dipego tša ka Beibeleng tšeo re sa tšwago go bolela ka tšona.

12. (a) Josefa o ile a dira’ng gore a itshware ge a be a na le bana babo? (b) Ke maemong afe moo re swanetšego go itshwara?

¹² Josefa o re beetše mohlala o mongwe gape wa go ba le boitshwaro. E le gore a tsebe seo se  bego se le ka dipelong tša bana babo, o ile a dira gore ba se mo tsebe nakong ya ge ba be ba tlile go reka dijo Egipita. Le gona ge a be a se sa kgona go itshwara, o ile a tloga pele ga bona gore a yo lla. (Gen. 43:30, 31; 45:1) Ge e ba Mokristegotee le wena goba motho yo o mo ratago a dira selo seo se go kgopišago, go bontšha boitshwaro go swana le Josefa go ka go thuša gore o se ke wa dira dilo ka maikwelo. (Die. 16:32; 17:27) Ge e ba setho sa lapa goba wa leloko a kgaotšwe, o swanetše go ba le boitshwaro gomme o pheme go bolela le yena go sa hlokagale. Seo ga se no itiragalela. Gore o kgone go dira seo, o swanetše go ekiša mohlala wa Modimo le go kwa tlhahlo ya gagwe.

13. Re ka ithuta dithuto dife dipegong tšeo di bolelago ka Kgoši Dafida?

¹³ Beibele e re botša ka mohlala o mobotse wa Kgoši Dafida. Le ge a be a na le matla a magolo a taolo o ile a itshwara ge a be a galefišitšwe ke Saulo le Shimei. (1 Sam. 26:9-11; 2 Sam. 16:5-10) Seo ga se bolele gore Dafida o be a dula a na le boitshwaro, ka ge re tseba gore o ile a dira sebe le Batseba le gore mathomong o ile a se arabele gabotse ge Nabala wa megabaru a be a mo tima dijo. (1 Sam. 25:10-13; 2 Sam. 11:2-4) Lega go le bjalo, re ka ithuta dithuto tše bohlokwa go Dafida. Thuto ya pele ke gore bao ba eteletšego pele batho ba Modimo ba be le boitshwaro gomme ba se diriše matla a bona gampe. Ya bobedi ke gore ga go na motho yo a swanetšego go itshepa, a nagana gore yena a ka se tsoge a wetše tekong.​—1 Bakor. 10:12.

14. Ngwanabo rena yo mongwe o ile a lebeletšana le bothata bofe, gona ke ka baka la’ng go le bohlokwa gore le rena re dule re theošitše maswafo maemong a bjalo?

¹⁴ Ke’ng seo o ka se dirago gore o be le boitshwaro kutšwanyana? Ela hloko boemo bjo bo latelago bjo bo ilego bja direga. Mootledi wa koloi e nngwe o ile a thula koloi ya Luigi ka morago. Le ge mootledi yoo e le yena wa phošo, o ile a omanya Luigi gomme a leka go lwa le yena. Luigi o ile a rapela Jehofa gore a mo thuše go dula a theošitše maswafo, a leka le go theoša maswafo a mootledi yola yo mongwe, eupša gwa no swana. Ge mootledi yoo a dutše a hlabile mašata, Luigi o ile a tšea number plate ya koloi ya mootledi yoo gomme a tloga. Ka morago ga beke, Luigi o ile a dira leeto la go boela go mosadi yo mongwe gomme a hwetša gore monna wa mosadi yoo e be e le mootledi yola a thutšego koloi ya gagwe. Monna yoo o ile a swaba kudu gomme a kgopela tshwarelo ka baka la seo a se dirilego. O ile a ba a ithaopela go boledišana le inšorense ya Luigi gore e lokiše koloi ya Luigi ka pela. Le gona monna yoo o ile a theetša molaetša wa Beibele gomme a o thabela. Ga bjale ke gona Luigi a lemogago gore go dula a theošitše maswafo ka morago ga kotsi yela go mo thušitše kudu le gore ge nkabe a ile a se itshware nkabe a ile a senya dilo le go feta.​—Bala 2 Bakorinthe 6:3, 4.

15, 16. Go ithuta Beibele go ka thuša wena le lapa la gago bjang gore le be le boitshwaro?

¹⁵ Go bala Beibele ka kelohloko le go naganišiša ka seo re ithutago sona go ka re thuša go ba le boitshwaro. Gopola gore Jehofa o ile a botša Joshua gore: “Puku ye ya molao e se ke ya tloga molomong wa gago, o e bale ka lentšu la tlasana mosegare le bošego e le gore o ele hloko go sepela ka tšohle tšeo di ngwadilwego ka go yona; ke mo o tla atlegišago tsela ya gago ke moka wa dira ka bohlale.” (Josh. 1:8) Beibele e ka go thuša bjang gore o be le boitshwaro?

¹⁶ Ka ge re sa tšwa go ithuta, Beibele e na le dipego tšeo di bontšhago gabotse mehola le ditlamorago tše bohloko tša ditiro tša rena. Jehofa o dirile gore dipego tše di ngwalwe e le gore re holege. (Baroma 15:4) Ka gona go bohlokwa gore re di bale, re naganišiše ka tšona le go ithuta tšona! Leka go bona seo wena le lapa la gago  le ka ithutago sona dipegong tšeo. Kgopela Jehofa gore a go thuše go phela ka go dumelelana le Lentšu la gagwe. Ge e ba o lemoga gore go na le mo o palelwago ke go itshwara, amogela seo. Ka morago ga moo, botša Jehofa ka taba yeo, gomme o lwele go kaonefatša. (Jak. 1:5) Ge o ka dira nyakišišo dikgatišong tša rena, o tla hwetša dihlogo tšeo di tlago go go thuša le go feta.

17. Batswadi ba ka thuša bana ba bona bjang gore ba be le boitshwaro?

¹⁷ O ka thuša bjang bana ba gago gore ba ithute go ba le boitshwaro? Batswadi ba a tseba gore bana ga ba belegwe ba na le seka se. Le gona go no swana le dika tše dingwe tšeo bana ba swanetšego go ithuta go ba le tšona, batswadi ba swanetše go beela bana ba bona mohlala tabeng ya go bontšha boitshwaro. (Baef. 6:4) Ka gona, ge e ba o bona gore bana ba gago ga ba na boitshwaro, ipotšiše ge e ba wena o na le bjona. O se ke wa nagana gore ga ba go bone ge o eya tšhemong ka mehla, o eba gona dibokeng le go swara borapedi bja lapa. Ba bona seo gabotse, e bile se tla ba hola. O se ke wa tšhaba go tima bana ba gago dilo tšeo o bonago gore ga ba di hloke! Jehofa le yena o ile a beela Adama le Efa mellwane, e lego mellwane yeo e bego e tla dira gore ba tsebe gore ke yena a laolago dilo. Ka mo go swanago, ge batswadi ba laya bana ba bona le go ba beela mohlala o mobotse, ba ba thuša go ba le boitshwaro. Lena batswadi, rutang bana ba lena go hlompha bolaodi bja Modimo le go kwa melao ya gagwe.​—Bala Diema 1:5, 7, 8.

18. Ke ka baka la’ng o ka kgodišega gore bagwera ba babotse ba tla go hola?

¹⁸ Go sa šetšwe gore o motswadi goba go se bjalo, o swanetše go kgetha bagwera ka bohlale. Kgetha bagwera bao ba tlago go go thuša go rata dilo tša Modimo le go phema mathata. (Die. 13:20) Bagwera bao ba ratago Modimo ba tla go tutueletša go dira dilo tše dibotse le go go thuša go ba le boitshwaro. E bile ga go pelaelo gore le wena mohlala wa gago o mobotse o tla thuša bagwera ba gago. Ge o ka ba le boitshwaro, Modimo o tla go amogela, wa ipshina ka bophelo gomme wa ba le tswalano e botse le ba bangwe.