KANEGELO YA BOPHELO
“Ke be ke Nyaka go Šomela Jehofa”
RE ILE RA laela sehlopha se senyenyane sa batho bao re bego re ba etetše motsaneng wa Granbori, wo o lego garegare ga sethokgwa seo se ratwago ke pula sa Suriname. Ke moka ra tloga ka seketswana se se telele sa dikota Nokeng ya Tapanahoni. Ka morago ge re feta moo meetse a mantši a sepelago ka lebelo, seketswana sa rena se ile sa thuma letlapa. Gateetee nko ya sona e ile ya nwelela ke moka ra tsena ka tlase ga meetse. Pelo ya ka e be e itia ka lebelo. Gaešita le ge ke sepetše ka diketswana mengwaga e mentši ke le molebeledi wa tikologo, ke be ke sa kgone go rutha!
Pele ke anega se se diragetšego ka morago ga moo, e re ke le botšeng gore ke thomile kae ka tirelo ya nako e tletšego.
Ke belegwe ka 1942 sehlakahlakeng se sebotse sa Caribbean sa Curaçao. Ga bo tate e be e le Suriname, eupša o ile a hudugela sehlakahlakeng ka baka la mošomo. Mengwaga e sego kae pele ke belegwa o ile a ba yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa tša mathomo tšeo di kolobeditšwego Curaçao. a O be a ruta batho Beibele beke e nngwe le e nngwe gaešita le ge rena bana re be re mo thatafišetša go dira seo. Ge ke be ke na le mengwaga e 14, tate o ile a re hudušetša Suriname go ya go hlokomela mmagwe yo a godilego.
BAGWERA BA BABOTSE BA NTHUŠITŠE
Kua Suriname ke ile ka thoma go tlwaelana le bafsa bao ba bego ba hlankela Jehofa ka mafolofolo phuthegong. Ba be ba mpheta ka mengwaga e sego kae gomme e le babulamadibogo. Ge ba be ba bolela ka tša tirelong ya tšhemo difahlego tša bona di be di phadima ka lethabo. Ka morago ga diboka tša phuthego, nna le bagwera ba ka gape re be re boledišana ka ditaba tša Beibele, ka dinako tše dingwe re dula ka ntle re lebelela dinaledi. Bagwera ba ba ile ba nthuša go lemoga seo ke se nyakago bophelong; ke be ke nyaka go šomela Jehofa. Ka gona ke ile ka kolobetšwa ge ke be ke na le mengwaga e 16. Ka morago, ge ke na le mengwaga e 18 ke ile ka thoma go ba mmulamadibogo wa ka mehla.
GO ITHUTA DITHUTO TŠE BOHLOKWA
Ke ile ka ithuta dithuto tše dintši ge ke le mmulamadibogo gomme tša nthuša bophelong bja ka ka moka tirelong ya nako e tletšego. Ka mohlala, ye nngwe ya dithuto tša mathomo ye ke ithutilego yona, ke bohlokwa bja go hlahla ba bangwe. Ge ke be ke thoma goba mmulamadibogo, moromiwa yo leina la gagwe e lego Willem van Seijl o ile a mpea kgauswi le yena. b O ile a nthuta dilo tše dintši mabapi le go hlokomela maikarabelo a ka phuthegong. Ka nako ye, ke be ke sa tsebe gore ke be ke tloga ke hloka tlhahlo ye. Ngwageng o latelago ke ile ka kgethwa go ba mmulamadibogo yo a kgethegilego gomme ka thoma go thuša dihlopha tše dinyenyane tša bana babo rena le dikgaetšedi ba Suriname bao ba bego ba le kgole le diphuthego tše dingwe. Ke leboga kudu tlhahlo yeo ya bana babo rena! Ga e sa le go tloga nakong yeo, ke latela mohlala wa bona ka go tšea nako ke tlwaetša ba bangwe.
Thuto ya bobedi ye ke ithutilego yona e be e le gore go phela bophelo bjo bonolo eupša bja go ba le thulaganyo go bohlokwa. Mathomong a kgwedi ye nngwe le ye nngwe, nna le mmulamadibogo yo a kgethegilego yo ke bego ke dula le yena re be re kwana gore ke dilo dife tše bjalo ka dijo le tše dingwe tšeo re bego re tla di hloka dibekeng tše di latelago. Ke moka o tee wa rena o be a tla tšea leeto le letelele la go ya motsemošate go ya go di reka. Re be re swanetše go diriša tšhelete ya rena ya kgwedi le kgwedi ka hloko gomme le dilo tša rena re di abaganye ka mokgwa wo di bego di tla re tšea kgwedi ka moka. Ge e ba re be re ka felelwa ke se sengwe ge re le lešokeng, ga se ba bantši ba bego ba ka re thuša. Ke dumela gore go ithuta ke sa le yo mofsa go phela bophelo bjo bonolo eupša bjo nago le thulaganyo go nthušitše gore ke dule ke hlankela modirong wa Jehofa bophelong bja ka ka moka.
Thuto ya boraro ye ke ithutilego yona ke mohola wa go ruta batho ka segagabo bona. Ke godile ke bolela se-Dutch, Seisemane, Papiamento, le Sranantongo (Gape le tsebja e le Sranan) e lego polelo ya Suriname. Eupša kua lešokeng, ke bone gore batho ba thabela ditaba tše dibotse kudu ge re bolela ka segagabo bona. Ke be ke thatafalelwa ke go bolela a mangwe a maleme a, a bjalo ka Saramaccan e lego leleme leo le bolelwago ka go fetolanya digalo tša godimo le tša tlase. Ke thabile gore ke ile ka ithuta le ge go be go le thata. Ge mengwaga e be e dutše e feta ke ile ka kgona go ruta batho ba bantši gobane ke be ke kgona go bolela segagabo bona.
Ke therešo gore go be go e na le mabaka a go hlabja ke dihlong ka dinako tše dingwe. Ka mohlala lebakeng le lengwe ge ke be ke nyaka go botšiša morutwana wa Beibele yo a bolelago Saramaccan gore o be a ikwa bjang ka ge a be a baba ke teng. Eupša ke ile ka mmotšiša gore na o ithwele! Go bolela therešo, go ile gwa se be bosana. Go sa šetšwe diphošo tše di swanago le tše, ka mehla ke be leka ka maatla go bolela leleme la batho bao ke bego ke šoma tšhemong ya bona.
MAIKARABELO A OKETŠEGILEGO
Ka 1970 ke ile ka abelwa go ba molebeledi wa tikologo. Ngwageng woo ke ile ka bontšha bao ba lego dihlopheng tše dintši tše di lego kgole lešokeng diswantšho tša di-slide tša “Go Etela Ntlokgolo ya Lefase ka Moka ya Dihlatse tša Jehofa.” Go fihla go bana babo rena ba le dikgaetšedi, re be re thala le dinoka tša lešokeng le bana babo rena re le sehlopha ka seketswana sa kota se se telele se se sesane. Seketswana sa rena se be se rwala motšhene wa tšenereitha, tankana ya makhura, mabone a makhura le ditlabakelo tša go bontšha di-slide. Ge re be re fihla mo re bego re e ya gona, re be re tšea dilo tšeo ka moka re di iša mo re bego re ile go bontšha di-slide gona. Se
ke se gopolago kudu ka maeto ao, ke kamoo batho ba bego ba thabela mananeo ao kudu ka gona. Ke be ke thabišwa kudu ke go thuša ba bangwe go ithuta ka Jehofa le karolo ya lefaseng ya mokgatlo wa gagwe. Go bona kamoo ba bangwe ba bego ba etla go Jehofa go ile gwa ntira gore ke thabele gore re šomile ka thata.THAPO YA MELOGO E MERARO
Gaešita le ge ke be ke bona gore go se nyale go na le mohola tirelong ya ka, ke be ke dutše ke nyaka go ba le molekane bophelong. Ka gona ke ile ka thoma go rapelela go hwetša mosadi yo a bego a tla thabela tirelo ya nako e tletšego e sego bonolo ya lešokeng. Mo e ka bago ngwaga ka morago ga moo ke ile ka thoma go segišana le Ethel, yo e bego e le mmulamadibogo yo a kgethegilego yo a bego a rata go direla Jehofa ka thata le ge go be go se bonolo go yena. Go tloga bjaneng Ethel e sa le a kgahlwa kudu ke moapostola Paulo gomme o be a nyaka go ineela bodireding bja Bokriste go etša yena. Re ile ra nyalana ka September 1971 gomme ra thoma go hlankela gotee modirong wa tikologo.
Ethel o tšwa lapeng leo ba godilego ka go itlhakela le go hlaetša, ka gona o ile a a tlwaela ka pejana modirong wa bosepedi lešokeng. Ka mohlala, ge re be re itokišetša go etela diphuthego tša garegare ga lešoka, re be re sa tšee dilo tše dintši. Re be re hlapa le go hlatswa ka nokeng. Re ile ra tlwaela go ja sengwe le sengwe seo bana babo rena ba bego ba re fa sona, diguana, dipiranha goba le ge e le eng yeo ba e tsomilego lešokeng goba ba e swerego ka nokeng. Ge go be go se na dipoleiti re be re jela matlakaleng a dipanana. Ge go be go se malepola le diforoko re be re eja ka diatla. Nna le Ethel re bona gore go dira sohle seo re se kgonago go hlankela Jehofa go re tlemeletše thapong e tiilego ya melogo e meraro. (Mmo. 4:12) Re ka se tsoge re itshotše ka seo le ka mohla!
Seo ke bego ke se hlalosa kua mathomong se diregile nakong ya ge re be re boa go etela ba
bangwe ba bana babo rena lešokeng. Ge seketswana se be se fihla meetseng a sepelago ka lebelo se ile sa tsena ka tlase ga meetse go se nene eupša sa ba sa tšwa ka pejana. Eupša se be se tletše meetse. Re ile ra lahlela dilo tše di bego di le ka dipitšeng tša rena ka nokeng gomme ra ntšha meetse ka seketswaneng ka dipitša tšeo.Ka ge re be re se sa na dijo re ile ra thoma go rea dihlapi ge re dutše re theoga le noka. Eupša re be re sa sware selo. Ka gona re ile ra rapela re kgopela Jehofa dijo tša letšatši leo. Ge re se na go rapela, yo mongwe wa bana babo rena o ile a lahlela thapo ya go rea gomme a swara hlapi e kgolo ya go re lekana bohle re le ba bahlano, re ile ra ja ra ba ra khora bošegong bjoo.
MOLEKANE, TATE LE MOLEBELEDI WA TIKOLOGO
Ka morago ga go hlankela mengwaga e mehlano bodireding bja bosepedi nna le Ethel re ile ra šegofatšwa ka tsela yeo re bego re sa e letela, re be be re tlo ba le ngwana. Ke ile ka thabela ditaba tše, le ge ke be ke sa kgodišega ka bokamoso. Nna le Ethel re be re nyaka kudu go dula re tle tirelong ya nako e tletšego ge e ba go kgonega. Ka 1976 morwa rena Ethniël o ile a belegwa. Morwa wa rena wa bobedi Giovanni, o ile a belegwa mengwaga e mebedi ka morago.
Ka baka la dilo tšeo di bego di nyakega Suriname ka nako yeo, ofisi ya lekala e ile ya rulaganya gore ke tšwele pele ke hlankela ke le molebeledi wa tikologo ge re dutše re godiša bana ba rena. Ge barwa ba rena e be e sa le ba banyenyane, ke be ke abetšwe go hlokomela ditikologo tšeo di se nago diphuthego tše dintši. Seo se be dira gore ke kgone go hlankela dibeke tše sego kae kgwedi e nngwe le e nngwe ke le molebeledi wa tikologo gomme ke fetše kgwedi ka moka ke le mmulamadibogo phuthegong yeo re bego re le go yona. Ethel le bašemane ba rena ba be ba mphelegetša ge ke etela diphuthego tša kgauswi le gae. Ge ke be ke hlankela diphuthegong le dikopanong tša lešokeng ke be ke eya ke nnoši.
Ke be ke swanetše go beakanya dilo ka hloko gore ke kgone go phetha maikarabelo a ka ka moka ka katlego. Ke ile ka kgonthiša gore re swara thuto ya lapa beke e nngwe le e nngwe. Ge ke be ke se gona ke etetše diphuthego tša lešokeng, Ethel o be a swara thuto ya lapa le bašemane gae. Re be re dira dilo gotee gantši kamoo go bego go kgonega ka gona. Gape nna le Ethel re be re bapala le bana ba rena le go etela mafelo a kgahlišago kgaufsi le gae le bona. Gantši ke be ke robala bošego e le ge ke lokišetša dikabelo tša ka phuthegong le bodireding. Gomme Ethel, bjalo Diema 31:15, o be a tsoga e sa le bošego gore re kgone go bala temana ya letšatši re le lapa le go ja dijo tša mesong gotee pele barwa ba rena ba eya sekolong. Ke leboga gakaakang go ba le mosadi yo a ikgafago gakaalo yo a nthušago ka mehla go phetha maikarabelo ao Jehofa a mphilego ona!
ka mosadi yo mobotse yo a hlaloswago goRe šomile ka matla kudu re le batswadi go thuša barwa ba rena go rata Jehofa le bodiredi bja Bokriste. Re be re nyaka gore barwa ba rena ba kgethe tirelo ya nako e tletšego e le mošomo wa bona wa bophelo, e sego ka baka la gore ke rena bao ba nyakago, eupša e le ka gobane ba ikgethetše. Re be re ba bontšha lethabo la go ba tirelong ya nako e tletšego ka mehla. Re sa tshediše mathata ao a ka bago gona mahlo, re be re gatelela kamoo Jehofa a re thušitšego le go re šegofatša ka gona re le lapa. Gape re ile ra kgonthišetša gore bana ba rena ba dikologilwe ke Dihlatse tšeo di bego di bea Jehofa pele maphelong a tšona.
Jehofa o ile a re fa dinyakwa tša rena ka moka ge re dutše re godiša bana. Ke therešo gore le nna ke be ke leka ka matla ka mehla go phetha karolo ya ka. Bophelo bja ka lešokeng bjalo ka mmulamadibogo yo a kgethegilego bo nthutile go rulaganyetša dinyakwa tša rena tša nama. Eupša ka dinako tše dingwe gaešita le ge re be re lekile ka matla ka moo re ka kgonago ka gona be re sa kgone go ba le sohle seo re se hlokago. Mabakeng ao ke dumela gore Jehofa o ile a tsenya letsogo go re thuša. Ka mohlala, go ya mafelelong a bo-1980 le mathomong a bo-1990 go ile gwa ba le diphenkgišano Suriname. Mengwageng yeo go be go le thata go hwetša le dilo tša motheo feela. Lega go le bjalo, Jehofa o ile a re thuša..—Mat. 6:32.
GE KE NAGANA KA BOPHELO BJA KA
Bophelong bja ka ka moka, Jehofa e sa le a re hlokometše le go re fa lethabo le legolo le go kgotsofala. Bana ba rena ke tšhegofatšo e kgolo ya rena, gomme e bile tokelo ya rena go ba godišetša go hlankela Jehofa. Re thabile kudu gore le bona ba kgethile gore tirelo ya nako e tletšego e be mošomo wa bona bophelong. Ethniël le Giovanni bobedi bja bona ba tsene dikolo tša go ruta ka Beibele gomme ga bjale ba hlankela ofising ya lekala ya Suriname gotee le basadi ba bona.
Nna le Ethel bjale re godile, eupša re sa hlankela Jehofa re le babulamadibogo ba ba kgethegilego. Gabotse re swaregile kudu mo ke sa hlwago ke hwetša nako ya go ithuta go rutha! Eupša ga ke itshole. Ge ke lebelela morago mo ke tšwago, ke a bona gore go kgetha ke sa le yo mofsa gore tirelo ya nako e tletšego e tla ba wona mošomo wa ka bophelong ke ye nngwe ya diphetho tše botse kudu tše nkilego ka di tšea bophelong.
b Kanegelo ya bophelo ya Willem van Seijl “Reality Has Exceeded My Expectations,” e gatišitšwe go Phafoga ya October 8, 1999.