TABA YA LETLAKALA LA KA NTLE | KE KA BAKA LA ENG JESU A ILE A TLAIŠEGA LE GO HWA?
Na di Diregile e le ka Kgonthe?
Seruthwaneng sa ngwaga wa 33, Jesu wa Monatsaretha o ile a bolawa. O ile a latofatšwa ka maaka a gore o lwantšha mmušo, a otlwa o šoro le go kokotelwa koteng. O hwile a ekwa bohloko kudu. Eupša Modimo o ile a mo tsoša bahung gomme ka morago ga matšatši a 40 a rotogela legodimong.
Pego ye yeo e tsebegago kudu e hwetšagala Diebangeding tše nne tša Mangwalo a Bakriste a Segerika, ao ka tlwaelo a bitšwago Testamente e Mpsha. Na dilo tšeo di diregile e le ka kgonthe? Yeo ke potšišo ya maleba le e bohlokwa kudu. Ge e ba di se tša ka tša direga, gona tumelo ya Bokriste ga e na mohola gomme kholofelo ya go phela ka mo go sa felego Paradeiseng e fo ba go iphora ka lefeela. (1 Bakorinthe 15:14) Ka lehlakoreng le lengwe, ge e ba ditiragalo tšeo di diregile e le ka kgonthe, gona batho ba na le bokamoso bjo bo phadimago bjoo le wena o ka bo thabelago. Ka gona, na dipego tša Diebangedi ke tša kgonthe goba ke dinonwane?
SEO SE BONTŠHWAGO KE DIPEGO TŠA KGONTHE
Ka go se swane le dinonwane tšeo di kwešago ditsebe bose, dipego tša Diebangedi di bontšha go nepagala mo go tseneletšego le go hlalosa ditaba ka botlalo ka kelohloko. Ka mohlala, di tletše ka maina a mafelo a kgonthe, ao a mantši a ona a ka etelwago lehono. Di bolela ka batho ba kgonthe, bao boradihistori ba hlatselago gore ba kile ba phela.—Luka 3:1, 2, 23.
Bangwadi ba lekgolong la pele le la bobedi la mengwaga ba bolela ka Jesu. * Mokgwa woo a bolailwego ka wona, go etša ge o hlaloswa ka Diebangeding, o swana le mekgwa yeo Baroma ba bego ba bolaya disenyi ka yona mehleng yeo. Go oketša moo, ditiragalo di anegwa ka tsela ya therešo le ya go botega—e bile di hlalosa le diphošo tša ba bangwe ba barutiwa ba Jesu. (Mateo 26:56; Luka 22:24-26; Johane 18:10, 11) Dintlha tše ka moka di gatelela gore bangwadi ba Diebangedi ba be ba botega e bile ba ngwala se se nepagetšego mabapi le Jesu.
GO THWE’NG KA TSOGO YA JESU?
Le ge ka kakaretšo go dumelwa gore Jesu o ile a phela le go hwa, ba bangwe ba ka belaela go tsošwa ga gagwe bahung. Gaešita le baapostola ba gagwe ga se ba ka ba dumela pego ya mathomo ya gore o tsošitšwe bahung. (Luka 24:11) Lega go le bjalo, dipelaelo ka moka di ile tša fela ge bona le barutiwa ba bangwe ba be ba bona Jesu yo a tsošitšwego bahung ka matšatši ao a sa swanego. Ge e le gabotse, lebakeng le lengwe, go be go na le dihlatse tšeo di bonego ka mahlo tše ka godimo ga tše 500.—1 Bakorinthe 15:6.
Le ge e le gore barutiwa ba be ba le kotsing ya go ka swarwa le go bolawa, ba ile ba ba le sebete sa go botša bohle ka tsogo ya Jesu—ba ba ba botša le bao ba bego ba mmolaile. (Ditiro 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32) Na barutiwa ba bantši gakaakaa nkabe ba ile ba ba le sebete ge e ba ba be ba sa kgodišega ka botlalo gore Jesu o be a tsošitšwe bahung e le ka kgonthe? Ge e le gabotse, taba ya gore Jesu o tsošitšwe bahung ke lona lebaka le matla leo le dirilego gore Bokriste bo phatlalale kudu lefaseng mehleng e fetilego le gona bjale.
Dipego tša Diebangedi tša go hwa le go tsoga ga Jesu ke bohlatse bja gore pego ye ya histori e nepagetše. Go di bala ka kelohloko go tla go kgodiša gore ditiragalo tše di diregile e le ka kgonthe. O tla kgodišega le go feta ge o kwešiša lebaka leo ka lona di diregilego. Sehlogo se se latelago se tla re hlalosetša taba ye gabotse.
^ par. 7 Tacitus, yo a belegwego mo e ka bago ka ngwaga wa 55, o ngwadile gore “Christus, yoo leina [Bakriste] le tšwago go yena, o ile a otlwa o šoro nakong ya pušo ya Tiberio ka diatleng tša yo mongwe wa babuši ba rena e lego Pontio Pilato.” Ba bangwe gape bao ba bolelago ka Jesu ke Suetonius (lekgolong la pele la nywaga); radihistori wa Mojuda e lego Josephus (lekgolong la pele la nywaga); le Pliny yo Monyenyane, e lego mmuši wa Bithinia (mathomong a lekgolo la bobedi la nywaga).
