Paradeise! Dimakasine tša maeto di re bontšha diswantšho tše di kgahlišago tša mafelo a kgole ao re ka a etelago a go swantšhwa le paradeise, moo re ka iketlago ra ba ra lebala mathata a rena ka moka. Eupša re tseba gabotse gore ge re boela gae, re tlo no hwetša mathata ao a re emetše.

Lega go le bjalo, re tloga re kgahlwa ke paradeise. Re dula re ipotšiša gore: ‘Na seo go thwego ke paradeise ga e no ba toro fela? Ge e ba e le toro, gona go re’ng e re kgahla ka tsela ye? Le gona, na e ka tsoga e bile gona?’

Go tloga kgale, batho ba be ba dutše ba kgahlwa ke paradeise. Batho ba bantši ba thomile go kgahlwa ke paradeise ge ba ekwa Beibele e bolela ka “serapa kua Edene, ka thoko ya bohlabela.” Ke eng seo se bego se dira gore serapa seo se kgahliše kudu? Beibele e re: “Jehofa Modimo a mediša sehlare se sengwe le se sengwe se se kgahlišago ge motho a se lebelela le se sebose ge se lewa.” Serapa seo e be e le lefelo le le kgahlišago le le lebotse kudu. Sa go kgahliša le go feta, ke gore go be go na le “sehlare sa bophelo gare ga serapa.”—Genesi 2:8, 9.

Go oketša moo, pego ya Genesi e re botša ka dinoka tše nne tšeo di bego di elela go tšwa serapeng seo. Tše pedi tša dinoka tšeo di sa dutše di le gona le lehono, e lego noka ya Tigris (goba Hidekele) le ya Eforate. (Genesi 2:10-14) Dinoka tše tše pedi di elelela Lewatleng la ka Nageng ya Peresia, di phatša naga yeo ga bjale e bitšwago Iraq, yeo pele e bego e le karolo ya Peresia ya bogologolo.

Ga go makatše ge lefase la paradeise e le karolo e kgolo ya bohwa bja setšo sa Peresia. Musiamong wa tša Bokgabo wa Philadelphia wo o lego kua Pennsylvania, U.S.A., go na le mmete wa Peresia wa lekgolong la bo-16 la mengwaga. Mmete wo o kgabišitšwe ka seswantšho sa serapa sa dihlare le matšoba seo se ageleditšwego ka maboto. Ka Seperesia, polelwana e rego “serapa seo se ageleditšwego ka maboto” gape e ra gore “paradeise.” Le gona, seswantšho seo se lego mmeteng woo se swana le ka moo Beibele e hlalosago serapa se sebotse le se se kgahlišago sa Edene.

Ge e le gabotse, dikanegelo tša mabapi le paradeise di bolelwa ka maleme a mantši le ditšong tše dintši lefaseng ka moka. Ge batho ba be ba phatlalala le lefase, ba be ba tseba dikanegelo tša mathomong tša paradeise. Eupša ge mengwaga e dutše e eya, batho ba ile ba thoma go tswaka dikanegelo tšeo ka ditumelo le dinonwane tša moo ba dulago gona. Gaešita le lehono, ge batho ba bona lefelo le lebotse la tlhago ba le bitša paradeise.

Banyakišiši ba bangwe ba ile ba bolela gore ba kgonne go hwetša paradeise yeo e lahlegilego. Ka mohlala ge Charles Gordon, yo e bego e le molaodi wa mašole a Brithania, a be a etetše Seychelles ka 1881, o ile a kgahlwa ke lefelo le lebotse kudu la Vallée de Mai—leo ga bjale e lego lefelo la Bohwa bja Lefase (World Heritage)—moo a ilego a re ke serapa sa Edene. Lekgolong la bo-15 la mengwaga, monyakišiši yo a tšwago Italy e lego Christopher Columbus, o ile a ya sehlakahlakeng sa Hispaniola, yeo ga bjale e bitšwago Dominican Republic le Haiti. Ge a fihla moo o ile a ipotšiša ge e ba mohlomongwe a hweditše serapa sa Edene.

Puku ya histori ya mehleng yeno yeo e bitšwago Mapping Paradise, e na le diswantšho tša mebapa ya kgale e ka godimo ga e 190. Bontši bja diswantšho tšeo bo bontšha Adama le Efa ba le serapeng sa Edene. Gare ga mebapa yeo go na le kopi ya mmapa wa moswananoši wa lefelong la Beatus of Liébana wo o lego sengwalweng sa lekgolong la bo-13 la mengwaga. Ka godimo ga mmapa woo go na le khutlonne yeo bogareng bja yona go nago le seswantšho sa paradeise. Seswantšhong seo go na le dinoka tše nne tšeo di ngwadilwego maina “Tigris,” “Eforate,” “Pison” le “Geon.” E nngwe le e nngwe ya dinoka tšeo e elelela khutlong ya yona, e lego seo go naganwago gore se swantšhetša go phatlalalela ga Bokriste dikhutlong tše nne tša lefase. Diswantšho tše bjalo di bontšha gore le ge Paradeise ya mathomong e be e sa tsebje, eupša e sa dutše e naganwa e le lefelo le le kgahlišago kudu go feta lefelo le ge e le lefe.

John Milton yo e lego sereti sa Leisemane sa lekgolong  la bo-17 la mengwaga, o tsebega kudu ka sereto sa gagwe sa Paradise Lost. Sereto seo se theilwe pegong ya Genesi ya ge Adama a be a dira sebe gomme a rakwa serapeng sa Edene. Seretong seo o boletše gore batho ba tla boela ba phela ka mo go sa felego mo lefaseng, ke moka a re: “Ka nako yeo lefase ka moka e tla ba paradeise.” Ka morago, Milton o ile a tšwetša pele sereto seo ka go ngwala sereto se sengwe seo se rego Paradise Regained.

Go molaleng gore taba ya gore go kile gwa ba le paradeise lefaseng e be e tloga e kgahla batho go theoša le histori. Eupša ke ka baka la eng batho lehono ba hlokomologile taba yeo? Go etša ge puku ya Mapping Paradise e bolela, lebaka le legolo ke gore “borathutatumelo . . . ba hlokomologile ka boomo taba ya gore paradeise e be e le kae.”

Batho ba bantši bao ba tsenago dikereke ga ba botšwe selo ka go tlo phela lefaseng la paradeise, eupša ba rutwa gore ba ya legodimong. Eupša Beibele go Psalme 37:29 e re: “Baloki bona e tla ba beng ba lefase, ba tla dula mo go lona ka mo go sa felego.” Ka ge ga bjale lefase e se paradeise, na ruri re ka tshepa gore seo lengwalo le le se tshepišago se tla tsoga se diregile? *

Jehofa Modimo, yena yo a bopilego Paradeise ya mathomong, o re tshepiša gore o tla e tsošološa. Bjang? Gopola gore Jesu o re rutile gore ge re rapela re re: “Mmušo wa gago a o tle. Thato ya gago a e direge le mo lefaseng bjalo ka ge e direga legodimong.” (Mateo 6:10) Mmušo woo ke pušo ya lefase ka moka yeo e tlago go tšeela mebušo ka moka ya batho legato. Kgoši ya Mmušo woo ke Jesu Kriste. (Daniele 2:44) Ge Mmušo woo o tla be o buša, thato ya Modimo ya gore lefase e be paradeise e tlo ‘direga.’

Le gona, Modimo o ile a budulela moporofeta Jesaya gore a ngwale dilo tšeo di tlago go direga Paradeiseng, moo dilo ka moka tšeo di tlaišago batho lehono di tla bego di fedišitšwe. (Jesaya 11:6-9; 35:5-7; 65:21-23) Re go kgothaletša gore o iphe nakwana gomme o bale mangwalo ao ka Beibeleng ya gago. Ge o ka a bala, o tla kgodišega ka dilo tšeo Modimo a rego o tlo di direla batho bao ba mo kwago. Bao ba tla bego ba phela ka nako yeo ba tla thabela paradeise le go ba bagwera ba Modimo, e lego dilo tše pedi tšeo di lahlegetšego Adama.—Kutollo 21:3.

Ke ka baka la eng re ka kgodišega gore kholofelo ya gore lefase e tlo ba Paradeise ga se toro, eupša ke selo sa kgonthe? Ka gobane Beibele e re botša gore: “Ge e le magodimo ona, ke magodimo a Jehofa, eupša lefase o le neile bana ba batho.” Le gona, kholofetšo ya gore lefase e tlo ba Paradeise ke selo seo “Modimo yo a ka se kego a aketša a [se] holofeditšego mehleng ya bogologolo.” (Psalme 115:16; Tito 1:2) Ruri Beibele e re tshepiša selo seo se kgahlišago, e lego Paradeise ya ka mo go sa felego!