Mafelo a Naga ya Kholofetšo

Bereseba—Moo Sediba se Bego se Bolela Bophelo

“XO TLOXA ka Dani xo fihla ka Bereseba.” Yeo ke polelwana e tlwaelegilego go babadi ba Beibele. E hlalosa Isiraele ka moka go tloga Dani, kgaufsi le mollwane wa ka leboa, go ya Bereseba ka borwa. Khutšo ya pušo ya Salomo e ile ya bontšhwa ka tsela yeo: “Ba-Juda le Ba-Isiraele ba be ba dutše bà iketlile moriting wa merara ya bôná le wa mexó ya bôná, xo tloxa Dani xo fihla ka Bereseba mehla yohle ya xo phela xa Salomo.”—1 Dikxoši 4:25; Baahlodi 20:1.

Lega go le bjalo, phapano magareng ga Dani le Bereseba e be e sa akaretše feela bokgole bjo di katoganego ka bjona. Ka mohlala, Dani e be e e-ba le pula e ntši; meetse a monyoga fase go bopa o mongwe wa methopo yeo e tšhelelago Noka ya Jorodane, go etša ge go bonwa seswantšhong se se lego ka go le letona. Bereseba e be e fapane gakaakang, ka gobane e be e le tikologong ya seka-leganata, e lego magareng ga lebopo la lewatle le ka mafelelong a ka borwa a Lewatle le le Hwilego.

Pula ya ngwaga le ngwaga e be e fo ba go tloga go dimilimithara tše 150 go ya go tše 200 tikologong ya Bereseba. Ka go tseba seo, ela hloko seswantšho se se lego ka mo godimo sa mmoto wa Bereseba. * Botala bjo o bo bonago bo bontšha gore seswantšho se tšerwe ka morago ga dipula tše nyenyane tša marega, e lego nakong yeo ka yona mašemo a dikologilego Bereseba e bago a matala ka nakwana feela. Melala ya kgaufsi e be e loketše dibjalo tša mabele-thoro—gomme e sa dutše e di loketše.

Ka baka la ge lefelo le be le omile, pego ya Beibele mabapi le Bereseba e gatelela ditshwanelo tša didiba le meetse. Motse o kgaufsi le ditsela goba ditsela tša melokeloke ya basepedi ba leganateng tšeo di bego di selaganya lešoka la leganata ka thoko tša ka borwa. Bjalo ka ge o ka nagana, basepedi bao ba phatšago goba ba emago moo ba be ba tla inyakela meetse le go a nyakela diruiwa tša bona. Meetse a mabjalo a be a sa monyoge fase go swana le kua Dani, eupja a be a ka hwetša didibeng. Ge e le gabotse, lentšu la Sehebere beʼerʹ, le bolela sediba goba molete o epilwego bakeng sa kga meetse a ka tlase ga lefase. Bereseba e bolela “Sediba sa Keno” goba “Sediba sa Bošupa.”

Aborahama le lapa la gagwe ba dutše nako e telele Bereseba le tikologong ya yona, gomme ba be ba tseba bohlokwa bja didiba. Ge mošomedi wa Sara, e lego Hagara a be a tšhabetše lešokeng, mohlomongwe o be a ka be a rerile go hwetša meetse didibeng goba go mo-Bedouin yo  a bego a se diriša—go etša mosadi wa mo-Bedouin yo a lego letlakaleng le, ka godimo, yo a kgago meetse sedibeng Peninsuleng ya Sinai. Ge Aborahama ka morago a swanela ke go raka Hagara le morwa wa gagwe yo a bego a tshwenya, ka botho o ile a ba nea meetse. Go diregile’ng ge a fedile? “Byale Modimo a mmudulla mahlô, a bôna sediba sa meetse; a ya a tlatša lexapa meetse, a noša mošemanyana.”—Genesi 21:19.

Aborahama o hweditše kae meetse a go tlaletša Hagara lekuka la meetse? Mohlomongwe ke sedibeng seo a bego a se epile, kgaufsi le moo a ilego a bjala sehlare sa motamariseke. (Genesi 21:25-33, PK) Go ka thwe bo-ra-thutamahlale gona bjale ba bona go swanela ga kgetho ya Aborahama ya motamariseke, ka gobane sehlare se na le mahlare a manyenyane ao a lahlegelwago ke monola o monyenyane, ka gona se ka phela go sa šetšwe komelelo ya lefelong le.—Bona seswantšho se se lego ka mo tlase.

Go epa ga Aborahama sediba go bolelwa mabapi le kgang yeo e bego e tsogile magareng ga gagwe le kgoši ya ba-Filisita. Sediba e be e bile e le leruo la bohlokwa ka baka la go hlokega ga meetse ka kakaretšo le go nyakega ga go šoma ka thata ge go epja sediba seo se išago. Ge e le gabotse nakong yeo go kga meetse ka ntle le tumelelo e be e le go hlasela ditshwanelo tša naga ya motho.—Bapiša le Numeri 20:17, 19.

Ge o ka etela Mmoto wa Bereseba, o ka hlodimela fase sedibeng seo se išago se se lego ka patogeng ya ka borwa-bohlabela. Ga go na motho yo a tsebago gore ke neng la mathomo se ilego sa epja go phatša mafsikeng a thata, le nako yeo karolo ya sona ya ka godimo (e bonwago ka tlase) ka morago e ilego ya tiišwa ka mafsika. Baepi ba marope ba mehleng yeno ba kgorile dimithara tše 30 go ya fase ka ntle le go fihla botlaseng. O mongwe wa bona o itše: “Ke moleko go dira phetho ya gore sediba e be e le sona . . . ‘Sediba sa Keno’ moo Aborahama le Abimeleke ba ilego ba dira kgwerano gona.”—Biblical Archaeology Review.

Go molaleng gore Bereseba e ile ya gola ka bogolo mehleng ya Beibele, e e-ba motse o šireleditšwego wa lesoro le legolo. Eupja selo sa bohlokwa kudu go beng gona ga wona le go atlega ke meetse a bohlokwa a sediba seo se išago sa wona.

[Mongwalo wa tlase]

[Picture Credit Line on page 24]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Picture Credit Line on page 25]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.