Go Gatiša Dipuku tša Beibele ka Tlase ga Thibelo

KA GE GO ANEGA MALCOLM G. VALE

“Gatiša puku ya Children.” Ke ile ka amogela taelo ye e makatšago e e-tšwa go molebeledi wa lekala la Dihlatse tša Jehofa kua Australia nakong ya Ntwa ya II ya Lefase, kapejana ka morago ga go lokollwa ga puku ye kopanong ya kua St. Louis, Missouri, U.S.A. ka August 10, 1941. Ke ka baka la’ng taelo ye e be e le e makatšago?

MODIRO wa rena wa boboledi o be o thibetšwe ka January 1941, ka gona go gatiša mo go tšwelago pele gaešita le ka tsela e nyenyane e be e tla ba modiro o thata. Ka ntle le moo, puku ya Children e be e e-na le matlakala a 384 le diswantšho tša mebala e tletšego. Ditlabakelo tša rena tša go gatiša di be di nyaka go kaonefatšwa, pampiri e hlaela, gomme bašomi ba se ba tlwaeletšwa go tšweletša dipuku tše di tlemilwego.

Pele ke hlalosa kamoo re ilego ra atlega ka gona ka go gatiša ka tlase ga thibelo, anke ke le botšeng kamoo go tlilego ka gona gore ke tle go hlankela ke le tirišanong le ofisi ya lekala la Australia ke le molebeledi wa ditshepedišo tša go gatiša.

Tša Bophelo Bja-ka ke sa le o Monyenyane

Tate o be a e-na le kgwebo ya go gatiša motseng wo o atlegilego wa Ballarat, Victoria, moo ke belegetšwego gona ka 1914. Ka gona ke ithutile kgwebo ya go gatiša ka go šoma lefelong la kgatišo la Tate. Ke be ke bile ke kgatha tema medirong ya Kereke ya Engelane, ke opela sehlopheng sa baopedi sa kereke le go letša ditšhipi tša kereke. Ke ile ka ba ka ba le tebelelo ya go ruta sekolong sa Sontaga, eupja ke be ke sa dudišege ka se.

Lebaka e be e le gore ke be ke e-na le dipotšišo tše tshwenyago kudu mabapi le dithuto tše dingwe tša kereke. Tše di be di akaretša Boraro botee, mollo wa dihele le go se hwe ga moya wa motho, gomme ga go motho yo a ilego a nnea  dikarabo tše kgotsofatšago. Gape ke be ke makatšwa ke gore ka dinako tše dingwe, moruti wa rena o be a bolela a befetšwe ka sehlopha se senyenyane sa bodumedi seo se bego se ipitša Dihlatse tša Jehofa. Ke ile ka ipotšiša lebaka leo ka lona sehlopha se bjalo se senyenyane e ka ba seo go tshwenyegago ka ka sona motseng wa batho ba 40 000.

Ka Sontaga se sengwe, ke be ke eme ka ntle ga kereke ka morago ga tirelo ya mantšiboa ge sehlopha sa banenyana ba tšwago Kerekeng ya kgaufsi ya Methodist ba be ba feta ka tsela. Ke ile ka thoma segwera le o mongwe wa bona. Leina la gagwe e be e le Lucy, gomme ka nako e swanetšego o ile a ntaletša gore ke ye ga gabo go yo tseba batswadi ba gagwe. Akanya gore ke ile ka makala gakaakang ge ke lemoga gore mmagwe, Vera Clogan, e be e le o mongwe wa Dihlatse tša Jehofa. Re bile le dipoledišano tše dintši tša Beibele tše tletšego bophelo, gomme seo a bego a se bolela ruri se be se e-na le tlhaloganyo.

Ka moragonyana, nna le Lucy re ile ra nyalana, gomme ka 1939 re be re dula Melbourne, motse-mošate wa Victoria. Le ge Lucy a be a fetogile o mongwe wa Dihlatse tša Jehofa, ke be ke se ka hlwa ke dira phetho. Lega go le bjalo, ge Ntwa ya II ya Lefase e tsoga ka September ya ngwaga woo, ke ile ka thoma go naganišiša kudu ka seo ke ithutilego sona Mangwalong. Go thibelwa ga modiro wa Dihlatse tša Jehofa ka January 1941, ruri go nthušitše kudu gore ke dire phetho. Ke ile ka neela bophelo bja-ka go Jehofa Modimo gomme ka kolobetšwa ka pela ka morago ga moo.

Diphetogo tše Kgolo Maphelong a Rena

Ka nako yeo, re be re hirile phapoši e botse foleteng kua Melbourne. Lega go le bjalo, go se go ye kae, re ile ra kgopelwa go ya go dula ntlong e nngwe le Dihlatse tše dingwe tše mmalwa. Re ile ra rekiša diphahlo tša rena ka moka tša ka ntlong ka ntle le phahlo ya ka phapošing ya go robalela gomme ra hudugela ntlong yeo e bego e bitšwa legae la babulamadibogo. Ke ile ka tšwela pele ke šoma bjalo ka mogatiši gomme ka go rialo ka kgona go thuša go lefelela ditshenyagalelo tša go šomiša ntlo yeo. Banna ba bangwe le bona ba ile ba thuša go lefela ditshenyagalelo tšeo. Ka lebaka leo, basadi ba rena ba be ba ka ba le karolo modirong wa boboledi ka nako e tletšego, gomme rena banna re e ba le bona modirong wa boebangedi le dibokeng tša Bokriste nakong ya mantšiboa le mafelo-bekeng.

Ka pela ka morago ga moo, nna le mosadi wa-ka re ile ra amogela lengwalo le le tšwago ofising ya lekala ya Mokgatlo wa Watch Tower leo re laleletšwago go ya Sydney. Re ile ra rekiša phahlo ya rena ya ka phapošing ya go robalela gomme ra lefa dikoloto tše sego kae tšeo re bego re e-na le tšona, eupja gore re hwetše tšhelete ya go lefela setimela sa go ya Sydney, re ile ra swanela ke go rekiša palamonwana ya go beeleletšwa lenyalo ya Lucy!

Ka baka la ditšhitišo tša nakong ya ntwa le thibelo e sa tšwago go dirwa, go be go se na Dibeibele goba dipuku tša Beibele tšeo di bego di ka tlišwa ka nageng di e-tšwa moše wa mawatle. Ka lebaka le ofisi ya lekala ya Australia e ile ya phetha ka gore e hlome modiro wa go gatiša ka sephiring gore e tšwele pele e thekga tšweletšo ya dijo tša moya, gomme ke ile ka kgopelwa gore ke okamele modiro wo. Ke ile ka ba le tokelo ya go šoma kgaufsi le monna wa Scotland, George Gibb, yo a ilego a hlankela lefelong la kgatišo la lekala la Australia ka nywaga e ka bago 60. * Yeo e bile nako yeo ka yona ke ilego ka amogela taelo ye: “Gatiša puku ya Children.”

Go Thopolla Ditlabakelo tša go Gatiša

Maitemogelo ao re bilego le wona a mantši e be e le a kgahlišago, ka dinako tše dingwe e le a  tšhošago nywageng yeo ya ditiragalo tše dintši ya ntwa. Ka mohlala, gore re thome go gatiša, re be re nyaka didirišwa. Tšeo re bego re di diriša nakong e fetilego go modiro o lekanyeditšwego wa kgatišo nywageng ya pele ga ntwa di be di thopilwe ke balaodi ba mmušo, gomme mo nakong ye lefelo le lenyenyane la Mokgatlo le kgatišo le be le kgontšwe le go hlapetšwa. Re be re ka ntšha bjang motšhene ra o iša mafelong a swanetšego bakeng sa go gatiša ka sephiring?

Bahlapetši bao ba itlhamilego, bao ba šomago ka go šiedišana, ba be ba hlapetša lefelo la Mokgatlo diiri tše 24 ka letšatši. Lega go le bjalo, le lengwe la maboto a ka morago le be le fihla kgaufsi le seporo se se kopana seo se sa dirišwego kudu. Ka gona bošego, ka go diriša mekgwa e swanago le ye e lego go Hesekiele 12:5-7, bašomi ba bangwe ba mafolofolo ba Bethele ba ile ba tsena ka leboto le, ka go tloša ditena tše dingwe tše di le agilego. Ge ba tsene ka gare, ba be ba bušetša ditena tšela lebotong gore ba se ke ba lemogwa. Ka go šwahlela bošego ka tsela ye lebakeng la mo e ka bago dibeke tše pedi, ba ile ba hlahlamolla motšhene o monyenyane wa go gatiša, Linotype le metšhene e mengwe e sego kae ka tlhokomelo. Ka morago ga moo, ba ile ba ntšha ditsekana ka setu, gaešita lege bahlapetši ba be ba le modirong!

Ge nako e dutše e e-ya re ile ra hwetša didirišwa tše oketšegilego mafelong a mangwe, gomme ka pela mediro ya go gatiša ya ka sephiring e be e tšwela pele ka lebelo mafelong a fapa-fapanego Sydney ka moka ga yona. Ka go rialo, re ile ra kgona go gatiša le go tlema e sego feela puku ya Children, eupja gape le dipuku tše kgolo tša The New World, “The Truth Shall Make You Free,” le The Kingdom Is At Hand, gaešita le di-Yearbook of Jehovah’s Witnesses tša 1942, 1943, 1944, le 1945. Go oketša moo, nakong ya thibelo ya nywaga yeo ya ntwa, Dihlatse tša Jehofa Australia ka moka ga yona ga se tša ka tša fošwa le ke tokollo e tee ya Morokami. Se se re kgonthišetša ka tsela ya kgonthe gore seatla sa Jehofa ga se se sekopana le ka mohla.—Jesaya 59:1.

Go Lebeletšana le Diketelo tše sa Letelwago

Nakong yeo ya thibelo e thata lebakeng la ntwa, mafelo a kgatišo a kgwebo a be a etelwa gantši go se gwa letelwa ke bahlankedi ba mmušo bao ba bego ba hlahloba se se gatišwago. Ka gona, le lengwe la mafelo a rena a kgatišo a ka sephiring le be le hlamilwe ka konotswana ya temošo yeo e bego e beilwe mo fase yeo e bego e ka fihlelelwa gabonolo ke moamogela baeng. Ge motho lege e le ofe yo a bego a sa mo tsebe goba yo a bego a mmelaela gore ke mohlahlobi a namelela ka manamelo, o be a tobeletša konotswana ye.

Ge konotswana ye e tobeleditšwe, o be o tla bona botse ge banababo rena ba tšhaba ba e-tšwa ka mafasetere ka mahlakoreng ka moka! Bašomi bao ba bego ba ngwadišitšwe e le bathwalwa ba be ba šala gore ba fihle ka pela matlakala ka moka a gatišitšwego a dimakasine tša Morokami goba dipuku tše dingwe tša Beibele tšeo go bego go šongwa go tšona. Gore ba dire se, ba be ba diriša matlakala a gatišitšwego a bogolo bjo bo lekanago le bja dikgatišo tše dingwe tšeo go bego go šongwa ka tšona bakeng sa barekedi ba tša kgwebo.

Ketelong e nngwe e bjalo, bahlahlobi ba babedi ba ile ba dula godimo ga matlakala ao a gatišitšwego bakeng sa dipuku tša metlae, ao e bego e sa le a magolo, eupja ka fase ga ona go e-na le matlakala a dimakasine tša Morokami tšeo di bego di gatišwa bošegong bjo bo fetilego. Lefelong la kgatišo leo le lego karolong e nngwe ya motse, re be re dira kgatišo ya tša kgwebo mosegare gomme re gatiša dikgatišo tša Watchtower bošego le mafelo-bekeng.

Go Hwetša Pampiri Yeo re Bego re e Nyaka

Go hwetša pampiri gore re gatiše e be e le bothata bjo bogolo. Lega go le bjalo, mafelo a mangwe a kgatišo a magolo ao a bego a sa nyake dikabo tša ona tše feletšego tša pampiri e kgolo ka baka la go theoga ga kgwebo nakong ya ntwa a be a rata go rekiša yeo e šetšego—go ba gona ka mehla e le ka theko yeo e hlatlošitšwego kudu. Lega go le bjalo, ka nako e nngwe re ile ra amogela pampiri go tšwa mothopong o mongwe.

Sekepe sa go rwala diphahlo seo se bego se e-tla Australia se be se rwele morwalo o mogolo wa pampiri ya khakhi, eupja sekepe se se ile sa senyega ka lewatleng gomme meetse a thapiša karolo e kgolo ya pampiri. Morwalo wa pampiri ka moka o ile wa fantiswa, gomme sa go makatša ke gore ke  rena feela bao re bego re nyaka go e reka. Se se ile sa dira gore re kgone go e reka ka theko ya fase-fase. Re ile ra omiša pampiri letšatšing, ka go rialo ra lotola e ntši, ka morago re ile ra e ripa ra dira matlakala ao a bego a ka lekana ka motšheneng wa rena wa go gatiša.

Re be re tla diriša bjang pampiri ya khakhi? Re ile ra akanya ka tshwanelo gore babadi ba dipuku tša metlae ba be ba sa dutše ba tla thabela metlae ya bona matlakaleng ao a nago le mmala. Ka gona, re ile ra diriša pampiri e tšhweu yeo re bego re e dirišetša dipuku tša metlae go gatiša Morokami le dikgatišo tše dingwe tša Mokgatlo.

Tema e Bohlokwa ya Basadi

Nywageng ya ntwa, basadi ba bantši ba Bakriste kua Australia ba ile ba ithuta mediro ya go tlema dipuku. Mathapameng a mangwe ao a bego a fiša kudu a selemo, ba bangwe ba bona ba be ba šoma ba nnoši karatšheng e nyenyane yeo re bego re e hirile yeo e bego e le mokgothaneng o mongwe wa motseng wa madulo wa Sydney. Ka mabaka a polokego, ba be ba dula ba tswaletše mafasetere le mabati ka moka. Sekgomaretši se se bego se le ka dipitšeng se be se ntšha moyameetse wa go fiša, wo o nkgago, gomme phišo e be e nyaka e sa kgotlelelege. Ka gona ba ile ba hlobola go fihla ba šala ka diaparo tša bona tša ka gare.

Gatee-tee, motho o ile a kokota lebating. Dikgaetšedi tša Bakriste di ile tša botšiša gore ke mang, gomme go ile gwa araba mohlankedi wa bašomi ba mmušo. O be a e-tšwa kgorong yeo e bego e e-na le matla a go romela batho dikarolong tše dingwe mo go bego go nyakega bašomi nakong ya ntwa. Dikgaetšedi di ile tša fetola ka go hlaboša lentšu gore di be di ka se mo dumelele go tsena ka yona nako yeo ka gobane di šoma di apere diaparo tša ka gare feela ka baka la phišo.

Mohlankedi wa mmušo o ile a homola sebakanyana; gomme ka morago a goeletša gore o na le moo a swanetšego go ya gona tikologong yeo. O ile a bolela gore o tla boa letšatši le le latelago go tla go hlahloba. Ka pela basadi ba ba Bakriste ba ile ba re leletša mogala, gomme re ile ra romela lori bošegong bjoo go ya go rwala selo se sengwe le se sengwe seo lefelo leo la go tlema le bego le swaregile ka sona, gomme tša hudušetšwa lefelong le lengwe.

Bontši bja bao ba bego ba dira modiro wa rena wa go gatiša ka sephiring ba be ba se na boitemogelo bja mošomo bja nakong e fetilego modirong wa go gatiša, ka gona seo se ilego sa phethwa se ile sa dira gore ke se ke ka belaela gore moya wa Jehofa o ile wa nea thušo e nyakegago le tlhahlo. E bile tokelo e kgolo kudu go nna le mosadi wa-ka Lucy, yo a ilego a šoma lefelong la go tlema dipuku, go ba karolo ya seo ka moka.

 Modiro wa rena o be o laolwa bjang dinakong tšeo tše thata? Molebeledi wa motšwa-o-swere wa lekala la Dihlatse tša Jehofa o ile a hwetša taelo ya go mmeela mellwane mmušong yeo e tšwago, yeo e bego e mo nyaka gore a dule motseng wo o bego o ka ba dikhilomithara tše 100 ka ntle ga Sydney. Taelo e be e mo iletša gore a se ke a sepela go feta dikhilomithara tše seswai go tloga bogareng bja motse woo. Peterole e ile ya lekanyetšwa go dilithara tše nne koloi ka e tee ka kgwedi. Eupja banababo rena ba ile ba hlama selo se se makatšago seo se tsebjago e le setšweletša gase—seswaro sa silintere se se dirilwego ka lesenke seo se nago le boima bjo e ka bago bja seripa-gare sa tone, seo se ilego sa bewa ka morago ga koloi. Mošidi o be o fišwa ka go sona, o tšweletša carbon monoxide e le sebešeletši. Mašego a mmalwa beke e nngwe le e nngwe, nna le banababo rena ba bangwe bao ba nago le boikarabelo re be re sepela ka go diriša mokgwa wo ge re e-ya go kopana le molebeledi molatswaneng wo o omilego o lego kgaufsi le motse wo a raketšwego go wona. Ka go rialo, re be re ahla-ahla ditaba tše dintši pele re kgohletša setšweletša gase gape gomme ra boela morago Sydney diiring tša masa.

Mafelelong, thibelo go Dihlatse tša Jehofa e ile ya tlišwa pele ga Kgoro e Phagamego ya Australia. Moahlodi o ile a bolela thibelo e le “yeo e sa kwagalego, yeo e se nago tlhaloganyo le ya go gatelela” gomme a lokolla Dihlatse tša Jehofa ka mo go feletšego ditatofatšong ka moka tša go lwantšha mmušo tšeo ba bego ba pharilwe ka tšona. Kgoro e Phagamego ka moka e ile ya thekga phetho yeo moo e lego gore re ile ra tšwelela nyanyeng gore re tšwele pele ka mediro ya rena ye e dumeletšwego ka molao ya Mmušo.

Dikabelo tše Oketšegilego le Ditšhegofatšo

Ka morago ga ntwa ba bantši bao ba šomilego medirong ya rena ya go gatiša ka sephiring ba ile ba tsenela bodiredi bja bobulamadibogo. Ba bangwe ba bona ka morago ba ile ba ya Sekolong sa Beibele sa Watchtower sa Gilead kua New York. Nna le Lucy re be re naganne ka pakane yeo, eupja bjale ngwana wa ngwanenyana o ile a belegwa, gomme ka dira phetho ya gore ke boele morago modirong wa go gatiša. Re ile ra rapela gore Jehofa a re thuše ka mehla go bea dikgahlego tša Mmušo pele, gomme o ile a dira seo. Ke ile ka swarega ka kabelo e nngwe ya bodiredi ka tsela e latelago.

Ke ile ka amogela mogala wo o tšwago go Lloyd Barry, yo mo nakong ye a hlankelago e le setho sa Sehlopha se Bušago sa Dihlatse tša Jehofa kua Brooklyn, New York. Ka nako yeo e be e le molebeledi wa mosepedi kua Sydney. O ile a mpotšiša ge e ba ke be ke etše hloko letšatši-kgwedi la kopano ya rena e latelago. Ge ke fetola ka gore go bjalo, o itše: “Re nyaka gore o hlokomele ditokišetšo tša dijo.”

Ke makatše ka lebakanyana, ke ile ka bolela ka go felelwa ke matla gore: “Eupja ga se ka ka ka dira selo se swanago le seo bophelong bja-ka.”

O ile a fetola o ka re o a swaswa ka gore: “Ngwanešo, ke nako e swanetšego ya gore o ithute!” Ke ile ka ithuta, gomme ka tšwela pele ke e-na le tokelo ya go hlokomela tirelo ya dijo gaešita le dikopanong tše kgolo ka nywaga e fetago e 40.

Mo nywageng, feme ya rena ya go gatiša tša kgwebo e ile ya gola, gomme se se ile sa dira gore go nyakege maeto a mmalwa a kgwebo a go ya moše wa mawatle. Ka mehla ke be ke dira gore a thulane le dikopano tša ditšhaba-tšhaba tšeo di bego di swarelwa kua New York City le mafelong a mangwe kua United States. Se se ile sa mpha sebaka sa go fetša nako ke e-na le bao ba hlokomelago mafapha a fapa-fapanego a kopano, kudu-kudu lefapha la dijo. Ka go rialo, ge ke boetše Australia, ke be ke kgona go hlokomela gakaone dinyakwa dikopanong tša rena.

Ka ge re dutše re tšofala, nna le Lucy ka dinako tše dingwe re ipotšiša ge e ba re ka be re dirile mo gontši ge nkabe re belegwe ka moragonyana ga nako yeo re belegwego ka yona. Ka lehlakoreng le lengwe, ka ge Lucy a belegwe ka 1916 gomme nna ke belegwe ka 1914, re bona e le tokelo e kgahlišago ge re bone diporofeto tša Beibele di phethagatšwa pele ga mahlo a rena. Le gona re leboga Jehofa bakeng sa tšhegofatšo yeo re bilego le yona ya go ithuta le go thuša batho ba bantši go ithuta therešo le go ba bona mo nakong ye ba mo hlankela e le badiredi ba kolobeditšwego. Thapelo ya rena ke ya gore eka re ka tšwela pele re mo hlankela ka mo go sa felego, re dumela ka mehla gore ke yena Mmuši yo a Phagamego kudu wa legohle.

[Mongwalo wa tlase]

[Pictures on page 29]

Lefelo la kgatišo kua Bethele ya Strathfield, 1929-73

George Gibb o eme kgaufsi le o mongwe wa metšhene yeo e ilego ya ntšhiwa ka lefelong la kgatišo ka leboto la ka morago