Go Sepela ka Bohlale ge e le Mabapi le Lefase
Go Sepela ka Bohlale ge e le Mabapi le Lefase
“Sepelang ka bohlale go ba ka ntle.”—BA-KOLOSE 4:5, PK.
1. Bakriste ba pele ba be ba lebeletšane le eng, gomme ke keletšo efe yeo Paulo a e neilego phuthego ya kua Kolose?
BAKRISTE ba pele bao ba bego ba dula metseng ya lefase la Roma ba be ba lebeletšana ka mo go tšwelago pele le borapedi bja medimo ya diswantšho, mekgwa ya go tsoma boipshino e gobogilego le ditirelo le mekgwa tša boheitene. Bao ba bego ba dula Kolose, e lego motse wo o lego bodikela-gare bja Asia Minor, ka ntle le pelaelo ba ile ba lebeletšana le borapedi bja modimogatšana yo e le mma le mokgwa wa go dirišana le meoya wa badudi ba setlogo ba Firigia, filosofi ya boheitene ya badudi ba Gerika le Bojuda bja koloning ya ba-Juda. Moapostola Paulo o eleditše phuthego ya Bokriste gore e ‘sepele ka bohlale’ go “ba ka ntle” ba bjalo.—Ba-Kolose 4:5, PK.
2. Ke ka baka la’ng Dihlatse tša Jehofa lehono di swanetše go sepela ka bohlale ge e le mabapi le ba ka ntle?
2 Lehono, Dihlatse tša Jehofa di lebana le mekgwa e swanago e fošagetšego, gaešita le go feta moo. Ka baka leo le tšona di swanetše go diriša bohlale ditswalanong tša tšona le bao ba lego ka ntle ga phuthego ya Bokriste bja therešo. Ba bantši mekgatlong e hlomilwego ya bodumedi le ya bopolitiki gaešita le methopong ya kgašo ya ditaba ba a di lwantšha. Ba bangwe ba di lwantšha ka go hlasela ka go lebanya, goba gantši kudu e le ka go se lebanye, ba leka go senya botumo bja Dihlatse tša Jehofa le go hlohleletša gore ba kgethollwe. Go fo etša ge Bakriste ba pele ba be ba lebelelwa ka mo go sa swanelago e le bao ba fišegelago thoko gaešita le go ba ‘sehlotswana se kotsi,’ Dihlatse tša Jehofa lehono gantši e ba bao ba kgethollwago kudu le go ba ba sa kwešišwego.—Ditiro 24:14, NW; 1 Petro 4:4.
Go Fenya Kgethollo
3, 4. (a) Ke ka baka la’ng Bakriste ba therešo ba ka se tsoge ba ratilwe ke lefase, eupja ke’ng seo re swanetšego go leka go se dira? (b) Mongwadi o mongwe o ngwadile eng mabapi le Dihlatse tša Jehofa tšeo di bego di golegilwe dikampeng tša tshwenyo tša Nazi?
3 Bakriste ba therešo ga ba letele gore ba ratwe ke lefase leo go ya ka moapostola Johane, ‘le rapaletšego matleng a yo mobe.’ (1 Johane 5:19, NW) Lega go le bjalo, Beibele e kgothaletša Bakriste gore ba katanele go ruela batho go Jehofa le borapeding bja gagwe bjo bo sekilego. Re dira se ka go nea bohlatse bjo bo lebanyago le ka boitshwaro bjo bobotse bja rena. Moapostola Petro o ngwadile gore: “Tsela ye Le tšeaxo ka yôna Lè le xare xa ba-ntle, a e bê e botse, xore xe ba Le phara ba re Le disenyi, e tlê e re xe ba lebeleša, ba bônê medirô e botse ya lena ’me ba rêtê Modimo, è le letšatši le a ba etetšexo ka lôna.”—1 Petro 2:12.
4 Ka pukung ya gagwe ya Forgive—But Do Not Forget, mongwadi Sylvia Salvesen o boletše ka basadi ba Dihlatse bao a bego a dula gotee le bona ka kgolegong dikampeng tša tshwenyo tša Nazi gore: “Bao ba babedi, e lego Käthe le Margarethe, le ba bangwe ba bantši ba nthušitše kudu, e sego feela ka tumelo ya bona, eupja le ka dilo tša kgonthe. Ba ile ba re bolokela mašela a pele a hlwekilego ao re bego re e-ba le ona bakeng sa dintho tša rena . . . Ka boripana, re ile ra ikhwetša re le gare ga batho bao ba bego ba re kganyogela tše botse, le bao ba bego ba bontšha maikwelo a bona a bogwera ka ditiro tša bona.” A bohlatse bjo bobotse gakaakang go tšwa go “ba ka ntle”!
5, 6. (a) Ke modiro ofe woo Kriste a o phethago mehleng yeno, gona ke’ng seo re sa swanelago go se lebala? (b) Re swanetše go ba le kgopolo efe mabapi le batho ba lefase, gomme ka baka la’ng?
5 Re ka dira go gontši go fediša go beba sefahlego ka tsela e bohlale yeo re e itshwarago ka yona go ba ka ntle. Ke therešo gore re phela mehleng yeo Kgoši ya rena yeo e bušago, Kriste Jesu, e kgethologanyago batho ba ditšhaba “byalo ka modiši xe a kxêtholoxanya dinku le dipudi.” (Mateo 25:32) Eupja le ka mohla o se ke wa lebala gore Kriste ke Moahlodi; ke yena a dirago diphetho ge e le ka bao e lego “dinku” le bao e lego “dipudi.”—Johane 5:22.
6 Se se swanetše go tutuetša kgopolo ya rena mabapi le bao e sego karolo ya mokgatlo wa Jehofa. Mo gongwe re ka nagana ka bona e le batho ba lefase, eupja ke karolo ya lefase la batho leo ‘Modimo a le ratilego . . . gakaakaa, a ba a le nea Morwa wa gagwe yo a tswetšwego a nnoši, gore mang le mang e a mo dumetšego a se ke a lahlega, a be le bophelo bjo bo sa felego.’ (Johane 3:16) Go kaone kudu-kudu go lebelela batho e le bao go ka diregago gore e be dinku go e na le go phetha ka boikgogomošo gore ke dipudi. Ba bangwe bao pele e kilego ya ba bao ba ganetšago therešo o šoro gona bjale ke Dihlatse tšeo di ineetšego. Le gona, bontši bja ba bo ile bja ruiwa ka ditiro tše botho, pele ba ka arabela bohlatseng lege e le bofe bjo bo lebanyago. Ka mohlala, bona seswantšho se se lego go letlakala 18.
Ke ba Fišegago, e Sego Bao ba Hlaselago
7. Ke go sola gofe mo go boletšwego ke mopapa, eupja ke potšišo efe yeo mo gongwe e ka botšišwago?
7 Mopapa John Paul II o be a sola dihlotswana ka kakaretšo, gomme a sola Dihlatse tša Jehofa ka mo go kgethegilego, ge a be a re: “Phišego yeo e nyakilego e le ya go hlasela yeo ba bangwe ba tsomago balatedi ba bafsa ka yona, ba e-ya ka ntlo le ntlo, goba ba emiša bafeti ba tsela dikhutlong tša ditarata, ke mokgwa wa sehlotswana wa phišego ya mankekišane ya go ekiša phišego ya baapostola le ya baromiwa.” Mo gongwe go ka botšišwa, Ge e ba phišego ya rena e le “phišego ya mankekišane ya go ekiša phišego ya baapostola le ya baromiwa,” gona phišego ya kgonthe ya boebangedi e ka hwetšwa kae? Ruri e ka se be gare ga Makatholika, le ge e ka ba gare ga Maprotestanta goba ditho tša dikereke tša Orthodox.
8. Re swanetše go phetha bjang go nea bohlatse ga rena ka ntlo le ntlo, re holofela mafelelo afe?
8 Lega go le bjalo, e le go bontšha go se rereše ga tatofatšo ya go diriša tlhaselo go neeng ga rena bohlatse, re swanetše gore ka mehla re be ba botho, bao ba hlomphago le go bontšha mekgwa ge re batamela batho. Morutiwa Jakobo o ngwadile gore: “Yo bohlale wa thlaoloxanyô ké mang mo xare xa lena? Ó tla bonaxala ka mekxwa e botse, le ka medirô ya xaxwe, ka bokwala bya mohlale.” (Jakobo 3:13) Moapostola Paulo o re eletša gore, ‘re se be ba dintwa.’ (Tito 3:2) Ka mohlala, go e na le go nyatša ka go se pepetletše ditumelo tša motho yo re mo neago bohlatse, ke ka baka la’ng o sa bontšhe go kgahlegela dikgopolo tša gagwe e le ka kgonthe? Ke moka o botše motho ka ditaba tše di lokilego tše di lego ka Beibeleng. Ka go diriša mokgwa o mobotse wa matseno le go bontšha tlhompho e swanetšego go batho ba ditumelo tše dingwe, re tla kgona go ba thuša gore ba be boemong bjo bokaone bja monagano gore ba tle ba theetše gomme mohlomongwe ba lemoge bohlokwa bja molaetša wa Beibele. Mafelelo e ka ba gore ba bangwe ba ka tla ‘ba reta Modimo.’—1 Petro 2:12.
9. Re ka diriša bjang keletšo yeo Paulo a e neilego (a) go Ba-Kolose 4:5? (b) go Ba-Kolose 4:6?
9 Moapostola Paulo o eleditše ka gore: “Sepelang ka bohlale go ba ka ntle, ka go thakanela sebaka.” (Ba-Kolose 4:5, PK) Ge a hlalosa polelwana e boletšwego mafelelong, J. B. Lightfoot o ngwadile gore: “O se ke wa fošwa ke sebaka sa go bolela le go dira seo se ka tšwetšago pele tsela ya Modimo.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.) Ee, re swanetše go dula re itokišitše ka mantšu le ditiro sebakeng seo se bulegago. Bohlale bjo bo bjalo bo akaretša gape le go kgetha nako e swanetšego ya letšatši ya go etela. Ge e ba molaetša wa rena o ganwa, na ke ka baka la ge batho ba sa o thabele, goba ke ka gobane re ba etela nakong yeo go bonalago e se e swanetšego? Paulo o ile a ba a ngwala gore: “Polêlô ya lena a e bê ya botho ka mehla, e bê e nokilwexo letswai; Le tsebê xo fetola mang le mang ka mo xo Le swanetšexo.” (Ba-Kolose 4:6) Se se nyaka go nagana e sa pele le lerato la kgonthe la go rata moagišani. Anke ka mehla re neeng molaetša wa Mmušo ka botho.
Go Hlompha le ‘go ba ba Itokišeditšego go Dira tše Botse Tšohle’
10. (a) Moapostola Paulo o neile Bakriste bao ba bego ba dula Kereta keletšo efe? (b) Dihlatse tša Jehofa di bile mohlala bjang go lateleng keletšo ya Paulo?
10 Re ka se ke ra kwanantšha melao ya motheo ya Beibele. Ka lehlakoreng le lengwe, ga se ra swanela go tsoša kgang ka mo go sa nyakegego ka dipotšišo tše di sa sepedišanego le potego ya Bokriste. Moapostola Paulo o ngwadile gore: “Ba eletšê [Bakriste ba kua Kereta] xore e bê ba xo bušwa ke marêna le mmušô, e bê batho ba ba kwaxo, le ba ba itokišeditšexo xo dira tše botse tšohle. Ba se bê le maroxa, e se bê ba dintwa; e bê ba botho; batho bohle ba bonê è le ba bonôlô byo bo tletšexo.” (Tito 3:1, 2) Seithuti sa Beibele E. F. Scott, se ngwadile mabapi le temana ye gore: “Bakriste ba be ba se ba swanela go kwa feela taolo, eupja ba swanetše go itokišetša go dira modiro lege e le ofe o mobotse. Se . . . se bolela gore ge boemo bo nyaka seo, Bakriste ba be ba swanetše go ba gare ga ba pele-pele go bontšheng moya wa go tlaleletša boiketlong bja batho bohle. Go tla fela go e-ba le go tsoga ga mollo, tlhaselo e šoro ya bolwetši, dikotsi tša mehuta-huta, e lego dinako tšeo ka tšona badudi ka moka ba go loka ba tla kganyogago go thuša baagišani ba bona.” Lefaseng ka moka go bile le ditiragalo tše dintši tša go hlasela ga dikotsi gomme Dihlatse tša Jehofa di bile gare ga batho ba pele ba go dira modiro wa go hlakodiša. Di thušitše e sego feela banababo tšona eupja le ba ka ntle.
11, 12. (a) Bakriste ba swanetše go itshwara bjang go babuši? (b) Go ikokobeletša babuši go akaretša eng ge go tliwa tabeng ya go agwa ga Diholo tša Mmušo?
11 Temana yona ye e tšwago lengwalong la Paulo leo le yago go Tito gape e gatelela le bohlokwa bja go ba le moya wa go hlompha babuši. Bakriste ba e sa lego bafsa bao ka baka la boemo bja bona bja boema-gare ba tšwelelago pele ga baahlodi ba swanetše go gopola kudu-kudu ka go sepela ka bohlale go bao ba lego ka ntle. Ba ka dira go gontši go kaonefatša goba ba senya botumo bja batho ba Jehofa ka ponagalo ya bona, boitshwaro bja bona le ka tsela yeo ba bolelago ka yona le babuši ba bjalo. Ba swanetše go ‘boifa e a swanetšwego ke go boifša,’ le go iphetolela ka tlhompho e kgolo.—Ba-Roma 13:1-7; 1 Petro 2:17; 3:15.
12 “Ba ba filwexo matla a xo buša” ba akaretša le bahlankedi ba mmušo ba tikologong. Mo nakong ye ka ge go agwa Diholo tša Mmušo tše dintši ka mo go oketšegilego, go dirišana le babuši ba tikologong ga go phemege. Gantši, bagolo ba lebeletšana le tshwaro ya go beba sefahlego. Eupja go hweditšwe gore moo baemedi ba phuthego ba hlomago tswalano e botse le babuši gomme ba e-ba le tirišano le lekgotla la tša thulaganyo ya toropo, go beba sefahlego mo go ka fedišwa. Gantši bohlatse bjo bobotse bo newa batho bao pele ba bego ba tseba ganyenyane goba ba sa tsebe selo ka Dihlatse tša Jehofa le molaetša wa tšona.
‘Ge e ba go Kgonega, le Phedišane Gabotse le Batho ka Moka’
13, 14. Paulo o neile Bakriste ba kua Roma keletšo efe, gomme re ka e diriša bjang ditswalanong tša rena le ba ka ntle?
13 Paulo o neile keletšo e latelago go Bakriste bao ba bego ba dula Roma ya boheitene: “Le se kê la lefêtša motho bobe ka bobe. A batho bohle ba Le bônê Lè le ba xo bata bolô. Xe xo kxônêxa ka thokô ya lena, Le phedišanê xa-botse le batho ka moka. Baratwa ba-ka! Le se kê la itefeletša; šuthêlang boxale bya Modimo; xobane xo ngwadilwe xwa thwe: Tefêtšo ké ya-ka, le kôtlô ké ya-ka, O r’yalo Morêna. Ké xôna, ’naba la xaxo lè na le tlala, le fê dijo; lè nyorilwe, le fê meetse le nwê. Ké mo O tl’o xo xokolêla maxala mo hloxong ya lôna. Se fenywê ke bobe; bobe bo fenyê ka boló.”—Ba-Roma 12:17-21.
14 Ditswalanong tša rena le batho ba ka ntle, rena bjalo ka Bakriste ba therešo ga go ka moo re ka se gahlanego le baganetši. Ditemaneng tše di lego ka mo godimo, Paulo o bontšha gore tsela ya bohlale ke go leka go fenya kganetšo ka ditiro tša botho. Go swana le magala ao a tukago, ditiro tše tše botho di ka tološa bonaba gomme tša rua moganetši gore a be le moya wa botho kudu go batho ba Jehofa, mohlomongwe gaešita le go tsoša kgahlego ya gagwe ya go kgahlegela ditaba tše di lokilego. Ge se se direga, bobe bo fenywa ka botse.
15. Ke neng kudu-kudu moo Bakriste ba swanetšego go ela hloko gore ba sepele ka bohlale ge e le mabapi le ba ka ntle?
15 Go sepela ka bohlale go ba ka ntle ke gabohlokwa kudu-kudu magaeng ao go ona o mongwe wa balekane ba lenyalo a sešogo a amogela therešo. Go latela melao ya motheo ya Beibele go tšweletša banna ba bakaone, basadi ba bakaone, bo-tate ba bakaone, bo-mma ba bakaone le bana ba ba kwago kudu le bao ba ithutago kudu sekolong. Yo e sego modumedi o swanetše go kgona go bona mafelelo a mabotse ao melao ya motheo ya Beibele e bago le ona go modumedi. Ka gona, ba bangwe ‘ba ka ruiwa go se lentšu ka mosepelo’ wa ditho tšeo di ineetšego tša lapa.—1 Petro 3:1, 2, PK.
‘Go Direla Batho Bohle Botse’
16, 17. (a) Modimo o kgahlwa kudu ke dihlabelo dife? (b) Re swanetše go ‘dira botse’ bjang go banababo rena le go ba ka ntle?
16 Botse bjo bogologolo bjo re ka bo direlago moagišani ke go mo tlišetša molaetša wa bophelo le go mo ruta ka go boelana le Jehofa ka Jesu Kriste. (Ba-Roma 5:8-11) Ka baka leo moapostola Paulo o re botša gore: “Ké xôna a re ipexeng [ka Kriste] xo Modimo ka sedimo [“sehlabelo,” NW] sa thêtô, e lexo sôna seenywa sa melomo ye e ipolêlaxo ka Leina la xaxwe.” (Ba-Hebere 13:15) Paulo o oketša ka gore: “Le se kê la lebala xo dira batho xa-botse le xo ba nea; xobane Modimo ó kxahlwa ke [dihlabelo, NW] tše byalo.” (Ba-Hebere 13:16) Go tlaleletša go neeng ga rena bohlatse bja phatlalatša, ga se ra swanela go lebala ‘go dira botse.’ Se se bopa karolo e kgolo ya dihlabelo tšeo Modimo a tlogago a kgahlwa ke tšona.
17 Ka tlwaelo, re direla banababo rena ba moya botse, bao mo gongwe ba ka bago ba nyaka thušo maikwelong, moyeng, mmeleng le ka dilo tše di bonagalago. Paulo o bontšhitše se ge a be a ngwala gore: “Xe re sa na le lebaka, a re direng botse; re bo dirêlê batho bohle, xa-xolo re bo dirêlê batho ba-bô-rena ba tumêlô.” (Ba-Galatia 6:10; Jakobo 2:15, 16) Lega go le bjalo, ga se ra swanela go lebala mantšu ao a rego, ‘Botse re bo direle batho bohle.’ Tiro ya botho go wa leloko, go moagišani goba mošomi-gotee e ka fediša kgethollo yeo re kgethollwago ka yona gomme ya dira gore pelo ya motho e amogele therešo.
18. (a) Ke dikotsi dife tšeo re swanetšego go di široga? (b) Re ka diriša bjang go dira botse ga rena ga Bokriste e le go nea thekgo modirong wa rena wa phatlalatša wa go nea bohlatse?
18 Gore re dire se, ga go nyakege gore re tsoše bogwera bja kgaufsi le ba ka ntle. Bogwera bjo bo bjalo bo ka ba kotsi. (1 Ba-Korinthe 15:33) Le gona, ga re na boikemišetšo bja go gwerana le lefase. (Jakobo 4:4) Eupja go dira botse ga rena ga Bokriste go ka thekga boboledi bja rena. Dinageng tše dingwe go thoma go ba thata kudu go bolela le batho ka magaeng a bona. Meago e mengwe ya madulo e šireleditšwe ka didirišwa tšeo di re thibelago go ka ikopanya le badudi ba moo. Dinageng tšeo di hlabologilego mogala o bula tsela ya go bolela ditaba tše di lokilego. Dinageng tše dintši go nea bohlatse setarateng go ka dirwa. Lega go le bjalo, dinageng ka moka, go ba yo a nago le bogwera, yo boleta, yo botho le go ba yo a thušago go bula dibaka tša go fediša tshwaro ya go beba sefahlego le go nea bohlatse bjo bobotse.
Go Homotša Baganetši
19. (a) Ka ge re se ra ikemišetša go yo kgahla batho, ke’ng seo re ka se letelago? (b) Re swanetše go katanela bjang go latela mohlala wa Daniele le go diriša keletšo ya Petro?
19 Dihlatse tša Jehofa ga se tšeo di ratago go kgahla batho goba tšeo di boifago batho. (Diema 29:25; Ba-Efeso 6:6) Di lemoga ka mo go tletšego gore go sa šetšwe maiteko ohle a tšona a go bea mohlala tabeng ya go ntšha metšhelo le go ba badudi ba ba botse, baganetši ba tla phatlalatša maaka ao a gobošago le go ba bolela ka go ba nyatša. (1 Petro 3:16) Ka go tseba se, di leka go ekiša Daniele, yoo manaba a gagwe a boletšego mabapi le yena gore: “Xo Daniele yó, re ka se kê ra hwetša molato, xe e se xe re ka o hwetša ka thokong ya melaô ya Modimo wa xaxwe.” (Daniele 6:5) Le ka mohla re ka se ke ra kwanantšha melao ya motheo ya Beibele e le gore re kgahliše batho. Ka lehlakoreng lengwe, ga re tsome bohwela-tumelo. Re katanela go phela ka khutšo gomme re kwa keletšo ya moapostola e rego: “Se Modimo a se rataxo, ké xore ka xo dira xa-botse Le thibê melomo ya batho ba mašilo, ba xo se tsebe.”—1 Petro 2:15.
20. (a) Ke’ng seo re kgodišegilego ka sona, gomme ke kgothatšo efe yeo Jesu a re neilego yona? (b) Re ka tšwela pele bjang re sepela ka bohlale ge e le mabapi le ba ka ntle?
20 Re kgodišegile gore boemo bja rena bja go ikarola lefaseng bo dumelelana ka mo go tletšego le seo se lego ka Beibeleng. Bo thekgwa ke histori ya Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga. Re kgothatšwa ke mantšu a Jesu, a rego: “Mono lefaseng Le tlo ba tlalelong. Fêla, betang dipelo, xobane lefase le fentšwe ke Nna.” (Johane 16:33) Ga re boife. “Ké mang e a tl’o xo Le dira bošula xe le phêxêlêla bothakxa? Fêla, xe Le hlokofatšwa molato è le tokô, xôna Le ba mahlatse. Le se kê la boifa seo ba se boifaxo, Le se kê la thšoxa. ’Me Morêna Modimo mo ’pelong tša lena le Mo tsebê xe e le Mokxêthwa; Le dulê Lè loketše xo ipolêla ka kholofêlo ye e lexo mo xo lena xe Le fetola mang le mang e a Le sekišaxo ka yôna.” (1 Petro 3:13-15) Mola re dutše re dira ka tsela ye, re tla tšwela pele re sepela ka bohlale ge e le mabapi le ba ka ntle.
E le go Dira Tlhahlobo
◻ Ke ka baka la’ng Dihlatse tša Jehofa di swanetše go sepela ka bohlale ge e le mabapi le ba ka ntle?
◻ Ke ka baka la’ng Bakriste ba therešo le ka mohla ba ka se holofele go ratwa ke lefase, eupja ke’ng seo ba swanetšego go leka go se dira?
◻ Ke kgopolo efe yeo re swanetšego go ba le yona ka batho ba lefase, gomme ka baka la’ng?
◻ Ke ka baka la’ng re swanetše ‘go dira botse’ e sego feela go banababo rena, eupja le go ba ka ntle?
◻ Go sepela ga rena ka bohlale go ba ka ntle go ka re thuša bjang modirong wa rena wa go nea bohlatse phatlalatša?
[Dipotšišo tša Thuto]
[Seswantšho go letlakala 18]
Ka go le letshadi: Bakriste ba therešo kua Fora ba thuša baagišani ba bona nakong ya mafula
[Seswantšho go letlakala 20]
Ditiro tša botho tša Bokriste di ka dira go gontši go fediša kgethollo
[Seswantšho go letlakala 23]
Bakriste ba swanetše ‘go ba ba itokišeditšego go dira tše botse tšohle’