Ela Hloko Lentšu la Modimo la Boporofeta Bakeng sa Mehla ya Rena
Ela Hloko Lentšu la Modimo la Boporofeta Bakeng sa Mehla ya Rena
“Wene ngwan’a motho, thaetša! Ka xobane pônô yé ké ya lebaka la bofêlô.”—DANIELE 8:17.
1. Ke eng seo Jehofa a nyakago batho ka moka ba se tseba mabapi le mehla ya rena?
JEHOFA ga a boloke tsebo ya ditiragalo tša nakong e tlago go yena. Go e na le moo, ke Moutolodi wa diphiri. Ge e le gabotse, o nyaka gore ka moka ga rena re tsebe gore re gare-gare ga ‘mehla ya bofelo.’ A ditaba tše bohlokwa gakaakang bakeng sa batho ba dimilione tše dikete tše tshelelago bao ba phelago lefaseng gona bjale!
2. Ke ka baka la’ng batho ba tshwenyegile ka bokamoso bja batho?
2 Na go a makatša gore lefase le le batametše bofelong bja lona? Motho a ka kgona go sepela kgweding, eupša mafelong a mantši ga a kgone go sepela-sepela ditarateng tša polanete ye ka ntle le poifo. A ka tlatša legae ka ditlabakelo tša sebjale-bjale, eupša ga a kgone go thibela tshekamelo ya malapa a phumegago. Le gona a ka tšweletša mehla ya tsebišo, eupša ga a kgone go ruta batho go phedišana ka khutšo. Go palelwa mo go thekga bohlatse bjo bontši bja Mangwalo bja gore re phela mehleng ya bofelo.
3. Mantšu “lebaka la bofêlô” a ile a dirišwa neng la mathomo lefaseng?
3 Mantšu ao a gogago tlhokomelo—“lebaka la bofêlô”—a ile a dirišwa la mathomo lefaseng ke morongwa Gabariele nywaga e ka bago e 2 600 e fetilego. Moporofeta yo a bego a tšhogile wa Modimo o ile a kwa Gabariele a re: “Wene ngwan’a motho, thaetša! Ka xobane pônô yé ké ya lebaka la bofêlô.”—Daniele 8:17.
Le ke “Lebaka la Bofêlô”!
4. Ke ka ditsela dife tše dingwe tšeo Beibele e šupago lebaka la bofelo ka tšona?
4 Dipolelwana “lebaka la bofêlô” le “nako e beilwego ya bofelo” (NW) di tšwelela ka makga a tshelelago ka pukung ya Daniele. (Daniele 8:17, 19; 11:35, 40; 12:4, 9) Di šupa go ‘mehla ya bofelo’ yeo e boletšwego e sa le pele ke moapostola Paulo. (2 Timotheo 3:1-5) Jesu Kriste o ile a šupa go lebaka le e le “go ba gona” ga gagwe e le Kgoši e beilwego sedulong sa bogoši legodimong.—Mateo 24:37-39, bapiša le NW.
5, 6. Ke bomang ba ilego ba ‘latišiša’ lebakeng la bofelo, gomme mafelelo e bile afe?
5 Daniele 12:4 e re: “’Me Wene Daniele, boloka ditaba tšé pukung, O e tlêmê ka lehutô, xo bê xo tlê lebaka la bofêlô; e tlo latišišwa ka ba bantši, ’me xwa ata yôna tsebô.” Bontši bja seo Daniele a se ngwadilego bo ile bja dirwa sephiri le go tlengwa ka lehuto gore bo se ke bja kwešišwa ke batho ka nywaga-kgolo e mentši. Eupša go thwe’ng ka lehono?
6 Lebakeng le la bofelo, Bakriste ba bantši ba botegago ba ‘latišišitše’ matlakaleng a Lentšu la Modimo, Beibele. Mafelelo e bile afe? Ka baka la go šegofatša ga Jehofa maiteko a bona, tsebo ya therešo e ile ya ata. Ka mohlala, Dihlatse tše tloditšwego tša Jehofa di šegofaditšwe ka temogo yeo e di dirago gore di kgone go kwešiša gore Jesu Kriste e bile Kgoši ya legodimong ka ngwaga wa 1914. Ka go dumelelana le mantšu a moapostola ao a ngwadilwego go 2 Petro 1:19-21, batlotšwa bao le bagwera ba bona ba botegago ba ‘ela hloko lentšu la boporofeta’ gomme ba kgodišegile ka mo go feletšego gore le ke lebaka la bofelo.
7. Ke dipego dife tše dingwe tšeo di dirago gore puku ya Daniele e be ya moswana-noši?
7 Puku ya Daniele ke ya moswana-noši ka ditsela tše dintši. Ka gare ga matlakala a yona kgoši e tšhošetša ka gore e tla bolaya banna ba yona ba bohlale ka gobane ba sa kgone go utolla le go hlatholla toro ya gagwe e tlabago, eupša moporofeta wa Modimo o rarolla kgakanego. Masogana a mararo ao a ganago go rapela seswantšho se setelele a lahlelwa sebešong sa mollo o fišago kudu, eupša a phologa a se a tlabolwa ke mollo. Nakong ya ge go binwa moletlo, ba makgolo ba bona seatla seo se ngwalago mantšu ao a sa hlathegego lebotong la ngwako wa bogošing. Baloga-maano-mabe ba babe ba dira gore mokgalabje a lahlelwe moleteng wa ditau, eupša o tšwa a se a ngwapega. Go bonwa dibata tše nne ponong, gomme di newa tlhathollo ya boporofeta yeo e gagabelago ka go lebanya lebakeng la bofelo.
8, 9. Puku ya Daniele e ka re hola bjang, kudu-kudu gona bjale, lebakeng la bofelo?
8 Ka ntle le pelaelo, puku ya Daniele e na le dikarolo tše pedi tše fapanago kudu. E nngwe ke kanegelo, e nngwe ke ya boporofeta. Bobedi bja tšona di ka aga tumelo ya rena. Dikanegelo di re bontšha gore Jehofa Modimo o šegofatša bao ba kgomarelago potego ya go mmotegela. Dikarolo tša boporofeta di aga tumelo ka go bontšha gore Jehofa o tseba tsela ya histori lebaka la nywaga-kgolo—gaešita le nywaga-kete—e sa le pele.
9 Diporofeto tše fapa-fapanego tšeo di ngwadilwego ke Daniele di lebiša tlhokomelo Mmušong wa Modimo. Ge re dutše re bona go phethagala ga diporofeto tše bjalo, tumelo ya rena e a matlafala gomme go ba bjalo le ka kgodišego ya rena ya gore re phela lebakeng la bofelo. Eupša baseka-seki ba bangwe ba hlasela Daniele, ba bolela gore diporofeto tše di lego ka pukung yeo e reeletšwego ka leina la gagwe ge e le gabotse di ngwadilwe ka morago ga ditiragalo tše di bego di bonala di di phethagatša. Ge e ba boipolelo bjo bo bjalo e le therešo, seo se be se tla rotoša dipotšišo tše bohlokwa ka seo puku ya Daniele e se boletšego e sa le pele mabapi le lebaka la bofelo. Baseka-seki ba bile ba belaela ditaodišo tša puku. Ka gona anke re nyakišišeng.
O a Sekišwa!
10. Puku ya Daniele e latofatšwa ka kgopolo efe?
10 Akanya o le kgorong ya tsheko ya tša molao, o theeditše tsheko. Ramolao yo a sekišago a phegelela gore molatofatšwa o na le molato wa boradia. Ka mo go swanago, puku ya Daniele e itšweletša e le puku e nepagetšego yeo e ngwadilwego ke moporofeta wa mo-Hebere yo a phetšego lekgolong la bošupa le la botshelela la nywaga B.C.E. Lega go le bjalo, baseka-seki ba tiiša gore puku ke ya boradia. Ka gona-ge, sa pele anke re boneng ge e ba karolo ya taodišo ya puku e dumelelana le therešo ya histori.
11, 12. Go diregile’ng ka tatofatšo ya gore Belesatsara e be e fo ba motho wa nonwane?
11 A re re mohlomongwe re ahla-ahla seo se bego se ka bitšwa taba ya kgoši yeo e sego gona. Daniele kgaolo 5 e bontšha gore Belesatsara o be a buša e le kgoši Babele ge motse woo o be o phekgolwa ka 539 B.C.E. Baseka-seki ba ile ba ganetša ntlha ye ka gobane leina la Belesatsara ga go moo le hwetšwago gona ka ntle ga Beibele. Go e na le moo, bo-radihistori ba bogologolo ba ile ba hlaola Nabonidus e le kgoši ya mafelelo ya Babele.
12 Lega go le bjalo, ka ngwaga wa 1854, go ile gwa epollwa disilintere tše nyenyane tša letsopa mašopeng a motse wa bogologolo wa Babele wa Uri, go seo e lego Iraq ya mehleng yeno. Mangwalo a a mongwalo-kgwaro a be a akaretša thapelo yeo go yona Kgoši Nabonidus a bego a bolela ka “Bel-sar-ussur, morwa wa-ka yo mogolo.” Gaešita le baseka-seki ba ile ba swanelwa ke go dumela gore: Yo e be e le Belesatsara wa puku ya Daniele. Ka gona kgoši yeo e sego gona e be e le gona ka kgonthe, ke feela gore e be e se ya hlwa e tsebja methopong ya lefase. Bjo ke feela bjo bongwe bja bohlatse bjo bontši bja gore mengwalo ya Daniele e nepagetše e le ka kgonthe. Bohlatse bjo bo bjalo bo bontšha gore puku ya Daniele ka kgonthe ke karolo ya Lentšu la Modimo leo le swanelwago ke gore re le ele hloko ka šedi gona bjale, e lego lebakeng la bofelo.
13, 14. Nebukadinetsara e be e le mang, gomme o be a ineetše go modimo ofe wa maaka ka mo go kgethegilego?
13 Seo se logeletšwego karolong ya puku ya Daniele ke diporofeto tšeo di akaretšago tatelelano ya mebušo ya lefase le ditiro tša ba bangwe ba babuši ba yona. Yo mongwe wa babuši a ka bitšwa mohlabani yo a hlomilego mmušo. E le moja-bohwa wa sedulo sa bogoši sa Babele, yena le madira a gagwe ba ile ba šwalalanya madira a Farao Neko wa Egipita kua Karakemisi. Eupša molaetša o ile wa gapeletša kgošana yeo e fentšego ya Babele gore e tlogelele megato ya mafelelo go matona a gagwe. Ge a lemoga gore tatagwe, e lego Nabopolassar o be a hwile, lesogana le leo le bitšwago Nebukadinetsara le ile la tsokama sedulo sa bogoši ka 624 B.C.E. Nakong ya pušo ya gagwe ya nywaga e 43, o ile a hloma mmušo wo o bego o akaretša mafelo ao a kilego a bušwa ke Asiria gomme a katološetša pušo ya gagwe Siria le Palestina go theoša go fihla mollwaneng wa Egipita.
14 Boineelo bja Nebukadinetsara bja bodumedi bo be bo lebišwa ka mo go kgethegilego go Marduk, modimo yo mogolo wa Babele. Kgoši e be e tšea Marduk e le yo a ikarabelago ka diphenyo tša yona ka moka. Kua Babele, Nebukadinetsara o ile a aga le go thakga ditempele tša Marduk le tša medingwana e mengwe e mentši ya Babele. Seswantšho sa gauta seo kgoši ye ya Babele e bego e se hlomile molaleng wa Dura se ka no ba se be se neetšwe go Marduk. (Daniele 3:1, 2) Le gona go bonala Nebukadinetsara a be a ithekgile kudu ka bonoge ge a rulaganya megato ya gagwe ya tša bohlabani.
15, 16. Ke eng seo Nebukadinetsara a ilego a se direla Babele, gomme go ile gwa direga’ng ge a be a ikgantšha ka bogolo bja yona?
15 Ka go phetha merako e megolo yeo e ipoeleditšego gabedi ya Babele yeo tatagwe a bego a thomile go e aga, Nebukadinetsara o ile a dira gore motse-mošate o bonale e le wo o ka se hlaselegego. Gore a kgotsofatše mohumagadi wa gagwe wa mo-Meda yo a bego a hlologela meboto le dithokgwa tša nageng ya gabo, go begwa gore Nebukadinetsara o ile a aga dirapa tša thabeng ya maitirelo—e lego tše dingwe tša dimakatšo tše šupago tša lefase la bogologolo. O ile a dira Babele gore e be motse o ageleditšwego ka merako go feta yohle ya nakong yeo. Le gona o be a ikgantšha gakaakang ka lefelo leo la borapedi bja maaka!
16 Ka letšatši le lengwe Nebukadinetsara o ile a ikgantšha ka gore: “A ga se ona Babele o mogolo o ke o agilego”? (PK) Lega go le bjalo, go ya ka Daniele 4:30-36, “polêlô yeo ya re e sa tš’o tšwa molomong wa xaxwe,” a tsenwa ke bogafsi. A se sa hlwa a swanelegela go buša ka nywaga e šupago, o ile a ja dimela, go fo etša ge Daniele a be a boletše e sa le pele. Ka morago mmušo wa gagwe o ile wa bušetšwa go yena. Na o tseba seo se bolelwago ke se ka moka ka tsela ya boporofeta? Na o ka hlalosa kamoo phethagalo ya sona e kgolo e re fihlišago ka go lebanya lebakeng la bofelo?
Go Kgoboketša Dintlha tša Boporofeta
17. O be o ka hlalosa bjang toro ya boporofeta yeo Modimo a e rometšego Nebukadinetsara ngwageng wa bobedi wa go buša ga gagwe e le mmuši wa lefase?
17 Ga bjale anke re kgoboketšeng dintlha tše dingwe tša boporofeta tše di lego pukung ya Daniele. Daniele kgaolo 2, toro e be e akaretša seswantšho se segolo se se nago le hlogo ya gauta, dikgara le matsogo a silifera, mpa le dirope tša koporo, maoto a tšhipi le dinao tša tšhipi yeo e tswakanego le letsopa. Dikarolo tše fapa-fapanego tša seswantšho di be di emela eng?
Ngwageng wa bobedi wa pušo ya Nebukadinetsara e le mmuši wa lefase wa boporofeta bja Beibele (606/605 B.C.E.), Modimo o ile a mo romela toro e tšhošago. Go ya ka18. Hlogo ya gauta, dikgara le matsogo a silifera, le mpa le dirope tša koporo tša seswantšho sa torong di be di emela eng?
18 Moporofeta wa Modimo o ile a botša Nebukadinetsara gore: “Wene kxoši . . . Hlôxô ya xauta ké wene.” (Daniele 2:37, 38) Nebukadinetsara o ile a etelela pele lešika la dikgoši leo le bušitšego Mmušong wa Babele. O ile wa menolwa ke wa ba-Meda le ba-Peresia, wo o bego o emelwa ke dikgara le matsogo a silifera tša seswantšho. Wo o latetšego e bile Mmušo wa Gerika, wo o bego o swantšhwa ke mpa le dirope tša koporo. Mmušo woo wa lefase o ile wa thoma bjang?
19, 20. Alexander yo Mogolo e be e le mang, gomme o ile a kgatha karolo efe go direng Gerika gore e be mmušo wa lefase?
19 Lekgolong la bone la nywaga B.C.E., lesogana le lengwe le ile la kgatha karolo ya bohlokwa phethagatšong ya boporofeta bja Daniele. Le belegwe ka 356 B.C.E., gomme lefase le ile la tla la le bitša Alexander yo Mogolo. Ka morago ga go bolawa ka go khukhunetšwa ga tatagwe, e lego Philip ka 336 B.C.E., Alexander wa nywaga e 20 o ile a tšea sedulo sa bogoši sa Matsedonia e le bohwa.
20 Mathomong a May 334 B.C.E., Alexander o ile a thoma lesolo la phenyo. O be a e-na le madira a manyenyane eupša e le a nago le bokgoni a mašole a 30 000 a sepelago ka maoto le banamedi ba dipere ba 5 000. Alexander o ile a fenya ntwa ya gagwe ya pele malebana le ba-Peresia kua Nokeng ya Granicus ka leboa-bodikela bja Asia Minor (yeo ga bjale e lego Turkey) ka 334 B.C.E. Ka 326 B.C.E., mofenyi yo yo a sa hwego matwa ke ge a ba fentše gomme a fihlile kgole ka bohlabela go fihla Nokeng ya Indus, yeo e lego kua Pakistan ya mehleng yeno. Eupša Alexander o ile a fenywa ntweng ya gagwe ya mafelelo ge a le Babele. Ka June 13, 323 B.C.E., ka morago ga ge a phetše nywaga e 32 le dikgwedi tše 8 feela, o ile a fenywa ke lenaba le matla kudu, e lego lehu. (1 Ba-Korinthe 15:55) Lega go le bjalo, ka diphenyo tša gagwe, Gerika e ile ya fetoga mmušo wa lefase, go etša ge go be go boletšwe e sa le pele boporofeteng bja Daniele.
21. Go okeletša Mmušong wa Roma, ke mmušo ofe o mongwe wa lefase wo o bego o swantšhetšwa ke maoto a tšhipi a seswantšho sa torong?
21 Ke eng seo se emelwago ke maoto a tšhipi a seswantšho se segolo? Go ba gona, e bile Roma e swanago le tšhipi yeo e ilego ya pšhatla le go šwalalanya Mmušo wa Gerika. Ka go se hlomphe Mmušo wa Modimo wo o bego o tsebatšwa ke Jesu Kriste, Roma e ile ya mmolaela koteng ya tlhokofatšo ka 33 C.E. Ka boiteko bja go šwalalanya Bokriste bja therešo, Roma e ile ya tlaiša barutiwa ba Jesu. Lega go le bjalo, maoto a tšhipi a seswantšho sa torong ya Nebukadinetsara a be a sa swantšhetše feela Mmušo wa Roma eupša a be a swantšhetša gape le kgolo ya wona ya tša bopolitiki—Mmušo wa Lefase wa Maisemane le ma-Amerika.
22. Seswantšho sa torong se re thuša bjang go bona gore re gare-gare lebakeng la bofelo?
22 Go ithuta ka kelohloko go bontšha gore re gare-gare lebakeng la bofelo, ka gobane re fihlile maotong a tšhipi e tswakanego le letsopa a seswantšho sa torong. Mebušo e mengwe ya mehleng yeno e swana le tšhipi goba e diriša matla a kgateletšo, mola e mengwe e swana le letsopa. Go sa šetšwe go foforega ga letsopa, leo “bana ba batho” (NW) ba dirilwego ka lona, dipušo tše di swanago le tšhipi di ile tša gapeletšega gore di dumelele batho feela gore ba be le lentšu mebušong yeo e ba bušago. (Daniele 2:43; Jobo 10:9) Ee, pušo ya go diriša matla a kgateletšo le batho feela ga di phale le tšhipi le letsopa ka go kgomarelana. Eupša go se go ye kae Mmušo wa Modimo o tla fediša lefase le leo le aroganego go tša dipolitiki.—Daniele 2:44.
23. O be o ka hlalosa bjang toro le dipono tšeo Daniele a bilego le tšona ngwageng wa pele wa pušo ya Belesatsara?
23 Kgaolo ya bo-7 ya boporofeta bja Daniele bjo bo tanyago gape e re tliša lebakeng la bofelo. E anega ka tiragalo ya ngwageng wa pele wa Kgoši Belesatsara wa Babele. Nakong yeo ge a be a le nywageng ya bo-70, Daniele o ile “a bôna dipônô à le malaong a xaxwe.” Dipono tšeo di ile tša mo tšhoša gakaakang! O re: “Ka bôna diphefô tše nnê tša lexodimo di tšutlêla lewatleng le lexolo. Xwa rotoxa dibata tše nnê tše ditona-tona, tše di sa swanexo, di e-tšwa lewatleng.” (Daniele 7:1-8, 15) A dibata tše di makatšago gakaakang! Sa pele ke tau e nago le diphego, gomme sa bobedi se swana le bere. Ke moka go tšwelela nkwe e nago le diphego tše nne le dihlogo tše nne! Sebata sa bone se se tiilego ka mo go sa tlwaelegago se na le meno a magolo a tšhipi le dinaka tše lesome. Gare ga dinaka tša sona tše lesome go tšwelela lenaka “le lenyenyane” leo le nago le “mahlô a e kexo ké a motho” le “molomo o ithêtaxo ka tše kxolo.” A diphedi tše di makatšago gakaakang!
24. Go ya ka Daniele 7:9-14, Daniele o bona eng legodimong, gomme pono ye e šupa go eng?
24 Dipono tša Daniele bjale di retologela legodimong. (Daniele 7:9-14) “Motála-wa-mabaka,” e lego Jehofa Modimo, o bonwa a dutše sedulong sa bogoši sa letago e le Moahlodi. ‘Ba dikete tše sekete ba a mo hlankela, gomme ba dikete tše lesome ge di balwa ga dikete tše lesome ba eme pele ga gagwe.’ A ahlola dibata o šoro, Modimo o di amoga pušo gomme o fediša sebata sa bone. Pušo ya neng le neng godimo ga “dithšaba ka moka le merafô le maleme” e gafelwa ka tshwanelo go “e mongwê . . . e kexo ké Morwa-motho.” Se se šupa go lebaka la bofelo le go beweng ga Morwa wa motho, Jesu Kriste sedulong sa bogoši ngwageng wa 1914.
25, 26. Ke dipotšišo dife tšeo mo gongwe di ka rotogago ge re bala puku ya Daniele, gomme ke puku efe yeo e ka thušago go di araba?
25 Ga go na pelaelo gore babadi ba puku ya Daniele ba tla ba le dipotšišo. Ka mohlala, dibata tše nne tša Daniele kgaolo 7 di emela eng? Tlhaloso ya boporofeta ya “dibeke tše masome a šupaxo,” tša Daniele 9:24-27 ke efe? Go thwe’ng ka Daniele kgaolo 11 le ntwa ya boporofeta ya “kxoši ya Leboa” le “kxoši ya Borwa”? Ke eng seo re ka se letelago ka dikgoši tše lebakeng la bofelo?
26 Jehofa o neile bahlanka ba gagwe ba tloditšwego ba lego lefaseng, e lego “bakxêthwa ba Yo-xodimo-dimo” go etša ge ba bitšwa bjalo go Daniele 7:18, temogo ditabeng tše bjalo. Go oketša moo, “molaki e a bôtêxaxo yo bohlale” o re diretše tokišetšo ya gore re hwetše temogo e oketšegilego mengwalong e buduletšwego ya moporofeta Daniele. (Mateo 24:45) Se bjale se hwetšagala ka kgatišo yeo e sa tšwago go lokollwa ya puku ya Ela Hloko Boporofeta bja Daniele! Kgatišo ye yeo e nago le diswantšho tše botse ya matlakala a 320 e akaretša karolo e nngwe le e nngwe ya puku ya Daniele. E bolela ka boporofeta bjo bongwe le bjo bongwe bjo bo agago tumelo le taodišo e nngwe le e nngwe yeo e begilwego ke moporofeta yo a rategago Daniele.
Seo ge e le Gabotse e se Bolelago Bakeng sa Mehla ya Rena
27, 28. (a) Ke eng seo e lego sa therešo mabapi le go phethagatšwa ga diporofeto tše di lego ka pukung ya Daniele? (b) Re phela nakong efe, gomme re swanetše go dira’ng?
27 Ela hloko ntlha ye e bohlokwa: Ka ntle le ditaba tše sego kae, diporofeto ka moka pukung ya Daniele di phethagaditšwe. Ka mohlala, mo nakong ye re bona boemo bja lefase bjo bo swantšheditšwego ke dinao tša seswantšho sa torong sa Daniele kgaolo 2. Kutu ya sehlare ya Daniele kgaolo 4 e ile ya tlemollwa ka go bewa ga Kgoši ya Mesia, Jesu Kriste, sedulong sa bogoši ngwageng wa 1914. Ee, go etša ge go boletšwe e sa le pele go Daniele kgaolo 7, Motala wa Mabaka ka nako yeo o ile a nea Morwa wa motho pušo.—Daniele 7:13, 14; Mateo 16:27–17:9.
28 Matšatši a 2 300 a Daniele kgaolo 8 gotee le matšatši a 1 290 le matšatši a 1 335 a kgaolo 12 ka moka ga ona a fetile—a ile le muši wa dikwekwele. Go ithuta Daniele kgaolo 11 go bontšha gore twantšhano magareng ga “kgoši ya Leboa” le “kgoši ya Borwa” e fihlile megatong ya yona ya mafelelo. Se ka moka se tlaleletša bohlatseng bja Mangwalo bja gore gona bjale re phela gare-gare ga lebaka la bofelo. Ge re naganišiša ka boemo bja rena bja moswana-noši mosepelong wa nako, re swanetše go ikemišetša go dira’ng? Ka ntle le pelaelo, re swanetše go ela hloko lentšu la boporofeta la Jehofa Modimo.
O tla Araba Bjang?
• Ke eng seo Modimo a nyakago batho ka moka ba se tseba mabapi le mehla ya rena?
• Puku ya Daniele e ka aga tumelo ya rena bjang?
• Seswantšho sa Nebukadinetsara sa torong se be se e-na le dikarolo dife, gomme tše di be di swantšhetša’ng?
• Ke eng seo se lemogegago mabapi le go phethagatšwa ga diporofeto tšeo di hwetšwago pukung ya Daniele?
[Dipotšišo tša Thuto]