Šireletša Leina la Gago

MOTHO yo a hlamago dipolane tša meago e mebotse o itirela leina e le setsebi sa go thala dipolane. Mosadi yo mofsa yo a nago le bokgoni kudu ka tša thuto ya sekolo a ka tsebja e le morutwana yo a nago le mabjoko. Gaešita le motho yo a sa dirego selo a ka itirela leina bjalo ka sebodu. Beibele ge e gatelela bohlokwa bja go itirela leina le lebotse e re: “Leina le lebotse le kgahliša go feta mahumo a mantši, botumo bjo bobotse go feta silifera le gauta.”​—Diema 22:1, An American Translation.

Leina le lebotse le dirwa ka ditiro tše dintši tše nyenyane ka morago ga nako e itšego. Lega go le bjalo, sohle seo se nyakegago bakeng sa go le senya, ke tiro e tee feela ya bošilo. Ka mohlala, tiragalo e tee ya boitshwaro bjo bo gobogilego bja botona le botshadi e ka šilafatša botumo bjo bobotse. Kgaolong ya bo-6 ya puku ya Beibele ya Diema, Kgoši Salomo wa Isiraele ya bogologolo o nea temošo malebana le mekgwa le ditiro tšeo di ka senyago botumo bja rena gotee le go senya tswalano ya rena le Jehofa Modimo. Gare ga tše ke dikholofetšo tša go hloka tlhaologanyo, bobodu, bofora le boitshwaro bjo bo gobogilego bja botona le botshadi​—dilo tšeo Jehofa a di hloilego kudu. Go ela hloko keletšo ye go tla re thuša go šireletša leina la rena le lebotse.

Ikhunolle Dikholofetšong tša Bošilo

Kgaolo ya bo-6 ya Diema e thoma ka mantšu a rego: “Ngwan’a-ka! Xe O itlemile wa re: Ke humetše ngwana wešo! wa fana diatla le motho, xe O itlemile ka ’ntšu la molomo, xôna O tlemilwe ka ’polêlô tša molomo w’axo. Xôna, e sa le byale, dira se O se boletšexo, Ngwan’a-ka, xobane O ’atleng tša ngwana weno. Yaa O mo ôtêlêlê O mo phafoxêlê.”​—Diema 6:1-3.

Seema se se eletša malebana le go ba le karolo ditirišanong tša kgwebo le ba bangwe, kudu-kudu batho bao o sa ba tsebego. Ee, ba-Isiraele ba be ba swanetše go ‘hlakodiša ngwanabo bona yo a bego a ka diila gomme a thoma go hlaelelwa ke tšhelete.’ (Lefitiko 25:35-38, bapiša le NW.) Eupša ba-Isiraele ba bangwe bao ba lekelago hlogong ba ile ba tsenela dikgwebo tša go ipea kotsing gomme ba thekgwa ka tša ditšhelete ka go kgodiša ba bangwe ‘go itsenya molatong’ bakeng sa bona, ka go rialo ba dira gore ba ikarabele ka molato. Maemo a swanago a ka rotoga lehono. Ka mohlala, mekgatlo ya tša ditšhelete e ka nyaka mosaeno wa mohlakanelwa pele e amogela kadimo ya tšhelete yeo e e lebelelago e le go lekela hlogong. Ke mo e sego gabohlale gakaakang go itlama ka tsela e bjalo ya lephakuphaku bakeng sa ba bangwe! Ka gobane e ka re tanya ka tša ditšhelete, gaešita le go re direla  leina le lebe le dipanka le baadimiši ba bangwe!

Go thwe’ng ge e ba re ikhwetša re tsene bothateng bja go ba re gatile mogato woo mathomong o bego o bonagala e le o bohlale eupša ge o lekodišišwa kgaufsi o bonagala e le wa bošilo? Keletšo ke go beela boikgantšho ka thoko gomme “o mo phafoxêlê”​—ka dikgopelo tša go phegelela. Re swanetše go dira sohle seo re ka kgonago go se dira bakeng sa go lokiša ditaba. Puku e nngwe ya ditšhupetšo e bontšha gore: “Dira maiteko ka moka go fihlela o dumelelane le moganetši wa gago gomme le lokišitše taba, e le gore tlamo ya lena e se ke ya tsena magareng ga gago le lapa la gago.” Gomme se se swanetše go dirwa ka ntle le go dika-dika, ka gobane kgoši e oketša ka gore: “O kunê mahlô a xaxo borôkô; O se dumêlêlê dinthši tš’axo xo ôtsêla, O bê O phônyôkxê bo-ka phudufudu molabeng, bo-ka nonyana e bexo e tantšwe.” (Diema 6:4, 5) Go kaone go tšwa tlemong yeo e sego ya bohlale ge go kgonega go e-na le go tlo tanywa ke yona.

Šoma ka Thata Bjalo ka Mohlwa

Salomo o eletša gore: “Sebodu, yaa xo mohlwá O bônê mokxwa wa wôna; O tlê O hlalefe.” Ke bohlale bofe bjoo re ka bo hwetšago ditseleng tša mohlwa o monyenyane? Kgoši e a araba: “Xa o n’e mokxôma, le xe e le molaki, xoba molaodi; le xe xo le byalo, o ikxobêla dijô lehlabula, o ipeêla dilewa selemô.”​—Diema 6:6-8.

Mohlwa o rulagantšwe ka mokgwa o makatšago gomme ke wo o nago le tirišano ka mo go lemogegago. Ka tlhago, o kgobokanya dijo bakeng sa nako e tlago. Ga “o n’e mokxôma, le xe e le molaki, xoba molaodi.” Ke therešo gore mohumagadi wa mohlwa o gona, eupša ke mohumagadi feela ka kgopolo ya gore o beela mae le gore ke mmago setšhaba. Ga a nee ditaelo. Gaešita le ge o se na mookamedi go o laola goba molebeledi bakeng sa go o hlokomela, mohlwa o šoma ka go se lape mošomong wa wona.

Bjalo ka mohlwa, na ga se ra swanela go šoma ka thata? Go šoma ka thata le go katanela go kaonefatša modiro wa rena ke mo go swanetšego bakeng sa rena go sa šetšwe gore re hlokometšwe goba go se bjalo. Ee, sekolong, mafelong a rena a mošomo, le ge re tšea karolo medirong ya moya, re swanetše go dira sohle seo re ka se kgonago. Bjalo ka ge mohlwa o holega ka go šoma ka thata ga wona, ka gona Modimo o nyaka gore re ‘bone botse ka go šoma ga rena ka thata.’ (Mmoledi 3:13, 22; 5:18) Letswalo le le hwekilego le kgotsofalo ya motho ka noši ke meputso ya go šoma ka thata.​—Mmoledi 5:12.

A diriša dipotšišo tše pedi tšeo di sa nyakego karabo, Salomo o leka go tsoša sebodu bobodung bja sona: “’Me wene Sebodu! O tlo rôbala xo le xokae? Borôkong bya xaxo O tlo tsoxa neng?” A se ekiša ka polelo, kgoši e oketša ka gore: “Wêna O re: Ke sa ya le borôkônyana! Ke sa bo re ’šwaa’; ke sa hunyetša matsôxô kè robetše! ’Me thšexo ya Xo tlêla byalo ka mokhukhunetši, bohloki bya Xo tlêla wa moxale.” (Diema 6:9-11) Ge sebodu se tšwafa, bodiidi bo se hlasela ka lebelo la senokwane, gomme go hlaelelwa ke dilo go se hlasela bjalo ka monna yo a itlhamilego. Mašemo a sebodu kapejana a ba le ngwang le ditshehlo. (Diema 24:30, 31) Maiteko a gagwe a kgwebo a phuhlama ka ntle le go senya nako. Mothwadi o swanetše go kgotlelela sebodu ka lebaka le lekaaka’ng? Gomme na morutwana yo a tšwafago go ithuta a ka letela gore a dire gabotse kudu sekolong?

Botega

Ge a be a hlalosa mohuta o mongwe wa boitshwaro woo o senyago botumo bja motho setšhabeng le tswalano ya gagwe le Modimo, Salomo o tšwela pele ka gore: “Motho-mobe, monna wa sehlôlá, ké yeo wa xo tšama à senya ditaba; Ó kobonya ka mahlô, ó thetša ka lenaô, ô kxwathetša  ka menwana; ké wa pelo ya bomênêmênê, wa xo hlwa a loxa maanô-mabe, molohlanya-batho.”​—Diema 6:12-14.

Tlhaloso ye ke yeo ya moradia. Motho yo a bolelago maaka gantši o leka go uta go se be le therešo ga gagwe. Bjang? E sego feela ka “xo tšama à senya ditaba” eupša gape le ka polelo ya mmele. Seithuti se sengwe se bontšha gore: “Ditšhupetšo tša diatla, segalo sa lentšu gaešita le diponagalo tša sefahlego ke mekgwa e hlametšwego bofora; ka kua ga ponagalo ya potego go utegile monagano o gobogilego le moya wa phapano.” Motho yo bjalo wa lefeela o hlama maano-mabe gomme ka dinako ka moka o baka diphapano. Ke eng seo se tlago go mo diragalela?

Kgoši ya Isiraele e araba ka gore: “Yêna-eo ó tlo thšoxa kotsi è mo wetše, à phumexile ’me a hlôka moalafi.” (Diema 6:15) Ge a pepentšhitšwe, botumo bja motho yo a bolelago maaka bo senyega kapejana. Ke mang yo a tla hlwago a sa mmota? Mafelelo a gagwe e tloga e le a kotsi, ka gobane “bohle ba maaká” ba lokeleditšwe gare ga bao ba tlago go hwa lehu la sa ruri. (Kutollo 21:8) Ka mešego fela, a re ‘itshwareng ka potego dilong tšohle.’​—Ba-Hebere 13:18, bapiša le NW.

Hloya Seo Jehofa a se Hloilego

Lehloyo la go hloya bobe​—ke thibelo e kgolo gakaakang go direng ditiro tšeo di senyago botumo bja rena! Ka gona, na ga se ra swanela go hlagolela go hlaswa seo e lego se sebe? Eupša ge e le gabotse ke eng seo re swanetšego go se hloya? Salomo o re: “Xo na le dilô tše thsêlêla tše Morêna a di hloilexo; ké tše di šupaxo tše a di hlaswaxo: Ké mahlô-maikxanthši, ké ’leme la maaká, ké ’atla tša xo thula madi a se naxo molato, ké pelo ya xo loxa maanô-mabe, ké kiti-mešitô-makxanyêla-bobeng. Ké hlatsi-phori kxêba-maaká, ké mo-lohlanya-bana-ba-motho.”​—Diema 6:16-19.

Magoro a šupago ao seema se se a bontšhago ke a motheo gomme a akaretša mo e nyakilego go ba mehuta ka moka ya dilo tšeo di sa lokago. “Mahlô-maikxanthši” le “pelo ya xo loxa maanô-mabe” ke dibe tšeo di dirwago ka kgopolo. “’Leme la maaká” le “hlatsi-phori kxêba-maaká” ke mantšu a sebe. “’Atla tša xo thula madi a se naxo molato” le “kiti-mešitô-makxanyêla-bobeng” ke ditiro tša bobe. Gomme Jehofa o hloile kudu-kudu mohuta wa motho yo a thabišwago kudu ke go tsoša ntwa gare ga batho bao mohlomongwe ba bego ba ka dula gotee ka khutšo. Koketšego ya palo go tloga go tshela go ya go šupa e šišinya gore lelokelelo ga se la rerelwa go felela, ka ge batho ba tšwela pele ba oketša ditiro tša bona tše mpe.

Ge e le gabotse, re swanetše go hlagolela go hlaswa seo Modimo a se hloilego. Ka mohlala, re swanetše go phema “mahlô-maikxanthši,” goba pontšho le ge e le efe ya boikgantšho. Gape le lesebo leo le gobatšago le swanetše go phengwa, ka gobane le ka baka go ‘lohlanya bana ba motho’ gabonolo. Ka go phatlalatša mabare-bare a sa lokago, go swaya diphošo mo go sa lokafatšwego goba maaka, re ka no se ‘thule madi a se nago molato,’ eupša ka kgonthe re ka senya botumo bja motho yo mongwe bjo bobotse.

‘O se Kganyoge Botse bja Gagwe’

Salomo o thoma karolo e latelago ya keletšo ya gagwe ka gore: “Ngwan’a-ka! Boloka ditaêlô tša tat’axo, O se lahlê ’thutô tša mm’axo. Dula Ò di tlemeletše mo pelong ya xaxo, Ò di apere molaléng wa xaxo.” Lebaka? “A di Xo hlahlê mo O yaxo, di Xo dišê xe O robetše, di bolêlê naxô’ xe O tsoxa.”​—Diema 6:20-22.

Na kgodišo ya Mangwalo e ka re šireletša e le ka kgonthe moreong wa boitshwaro bjo bo gobogilego bja botona le botshadi? Ee, e ka re šireletša. Re kgonthišetšwa ka gore: “Tayô ké lebônê, thutô ké seetša; thsôlô le keletšô ké tsela ya bophelô. Di tlo Xo efoša mosadi e mobe, le ’leme la boreledi la mosadi o šele.” (Diema 6:23, 24) Go gopola  keletšo ya Lentšu la Modimo le go e diriša bjalo ka ‘lebone maotong a rena le seetša tseleng tša rena’ go tla re thuša go lebeletšana le ditaletšo tše boreledi tša mosadi yo mobe goba monna yo mobe tabeng yeo.​—Psalme 119:105.

Kgoši e bohlale e eletša ka gore: “Pelo ya xaxo a e se kxanyoxê botse bya xaxwe, a se tlo Xo tanya ka ditebalebô.” Ka baka la’ng? Ka gobane, “mosadi wa seotswa ó diitša motho, a bê a hlôka le boxôbê; xe e le wa monna o šele, ó hlakola motho môya, lôna lehumohumô.”​—Diema 6:25, 26.

Na Salomo o bolela ka mosadi wa sehlotlolo e le yo a gwebago ka mmele? Mohlomongwe. Goba mohlomongwe o bontšha phapano magareng ga mafelelo a go ba le boitshwaro bjo bo gobogilego le mogweba-ka-mmele le ao a go dira bohlotlolo le mosadi wa monna yo mongwe. Motho yo a bago le dikopano le mogweba-ka-mmele a ka wa go ba go fihla a “hlôka le boxôbê”​—go ya bodiiding bjo bo šiišago. A ka ba a tsenwa ke malwetši a fetelago ka kopano ya tša botona le botshadi a bohloko le ao a golofatšago, ao a akaretšago AIDS yeo e bolayago. Ka lehlakoreng le lengwe, motho yo a nyakago ditswalano tša kgaufsi le molekane wa yo mongwe wa lenyalo o tla ba kotsing e kgolo ka tlase ga Molao. Mosadi wa sehlotlolo o gobatša “môya” wa molekane wa gagwe yo a sego molaong. Puku e nngwe ya ditšhupetšo e re: “Go khutsufatša bophelo ka se se fetago go hloka teka-tekano . . . ke ka maikemišetšo. Modiradibe a ka swanelwa ke kahlolo ya lehu.” (Lefitiko 20:10; Doiteronomio 22:22) Ka mantšu a mangwe, go sa šetšwe botse bja gagwe bja mmele, mosadi yo bjalo ga se a swanela go kganyogwa.

‘O se Gokogele Magala Sehubeng sa Gago’

Bakeng sa go gatelela kotsi ya bohlotlolo ka mo go tšwelago pele, Salomo o botšiša gore: “A fa motho a ka xokoxêla mollô sehubeng a se thšume diaparô tš’axwe? A motho a ka xata leretha a se fse maoto?” Ge a nea tlhaloso ya papišo ye o re: “Ké tša eo a tsenexo xo mosadi wa wa xabô. E a mo kxomaxo a ka se tšwê à se n’e molato.” (Diema 6:27-29) Modiradibe yo bjalo o tla otlwa e le ka kgonthe.

Re gopotšwa gore: “’Hodu xa xo nyatšwe la xo utswa lè lapile lè swerwe ke tlala.” Lega go le bjalo, “xe le ka swarwa, le lefa xa-šupa; le ka nthša thoto yohle ya lapeng.” (Diema 6:30, 31) Isiraeleng ya bogologolo, lehodu go be go nyakega gore le lefe gaešita le ge go nyakega sohle seo le bego le e-na le sona. * Ka gona, sehlotlolo se swanelwa ke kotlo gakaakang, seo se se nago seo se tlago go širela ka sona bakeng sa seo se se dirilego!

Salomo o re: “Xe e le e a otswaxo ké lešilo.” Monna wa lešilo o hlaelelwa ke kahlolo e botse, ka ge a “ithsenyetša bophelô.” (Diema 6:32) Ka ntle a ka bonagala eka ke motho yo a hlomphegago, eupša motho wa ka gare o tloga a hloka kgolo ya kgonthe kudu.

Go na le mo gontši moo go akaretšwago go feta seo sehlotlolo se se bunago. “Sa xaxwe ké dikôtlô le dihlong, le kxoboxô e sa phumolwexo. Xobane lehufa ké kxalefô ya monna; mohla wa tefetšô xa a setše; xa a amoxele selefa; xa a fepeletšexe, le xe O ka mo tetelêla ka dineô.”​—Diema 6:33-35.

Lehodu le ka bušetša seo le se utswitšego, eupša sehlotlolo se ka se ke sa dira pušetšo. Ke pušetšo efe yeo se ka e lefago go monna yo a galefilego? Ga go na tekanyo ya go ithapelela yeo e ka thopago kwelobohloko bakeng sa modiradibe. Ga go na tsela yeo sehlotlolo se ka dirago pušetšo bakeng sa sebe sa sona. Kgobošo le go hlomphollwa tšeo di tlišitšwego leineng la sona di dula di le gona. Go feta moo, ga go na tsela yeo se ka itopollago goba sa ithekela tokologo kotlong yeo se e swanetšego.

Ke gabohlale gakaakang go dulela kgole le bohlotlolo gotee le mekgwa e mengwe le ditshekamelo tšeo di ka gobošago leina la rena le lebotse gomme di ka tlišago kgobošo go Modimo! Ka gona, anke re eleng hloko gore re se ke ra dira dikholofetšo tša go hloka tlhaologanyo. Anke mafolofolo le therešo di thakge botumo bja rena. Gomme ge re dutše re katanela go hloya seo Jehofa a se hloilego, anke re itireleng leina le lebotse le yena le magagabo rena.

[Mengwalo ya ka tlase]

[Seswantšho go letlakala 25]

E-ba šedi mabapi le go saenela tšhelete ya kadimo le batho ba bangwe

[Seswantšho go letlakala 26]

Šoma ka thata bjalo ka mohlwa

[Seswantšho go letlakala 27]

Itiše malebana le lesebo leo le gobatšago