Phihlelo

Go Šegofatšwa ka Bohwa bjo bo Kgethegilego

KA GE GO ANEGA CAROL ALLEN

Ke be ke nnoši, ke gokaretše puku ya-ka e botsana e mphsa. Ke ile ka swarwa ke letšhogo, gomme megokgo ya theoga sefahlegong sa-ka. Go feta moo, ke be ke fo ba ngwanenyana yo monyenyane wa nywaga e šupago yo a lahlegilego motseng wo ke sa o tsebego, ke dikologilwe ke batho ba masome a dikete!

MORAGO bjale, mo e nyakilego go ba nywaga e 60 ka morago, dikgopolo tšeo di gopolegago gabotse tša phihlelo yeo ya ge ke sa le ngwana, di ile tša boa ka bontši, di bakilwe ke go etela ga-ka le monna wa-ka Paul, Lefelong le lebotse la tša Thuto la Watchtower, Patterson, New York. O be a ile a laleletšwa moo go ba gona sehlopheng sa bobedi sa sekolo sa balebeledi ba basepedi ba Dihlatse tša Jehofa.

Ge re dutše re lebelela go dikologa bogorogelong bjo bo hlabilwego ke seetša sa letšatši, ke ile ka bona mongwalo o mogolo o hlalosago wo o rego “DIKOPANO.” Go ya bogareng go be go e-na le seswantšho sa kgale sa boso le bošweu sa bana bao ka lethabo ba emišitšego dikopi tša bona tša puku ya-ka ge ke sa le ngwana! Kapejana ke ile ka bala mongwalo wo o hlalosago seswantšho: “1941​—Kua St. Louis, Missouri, ge lenaneo la mesong le thoma, bana ba 15 000​—ba nywaga ya magareng ga e 5 le 18—​ba be ba kgobokane ka holong e kgolo ka go lebanya ka pele ga sethala. . . . Ngwanabo rena Rutherford o ile a tsebiša go lokollwa ga puku e mpsha ya Children.”

Ngwana yo mongwe le yo mongwe o ile a newa kopi ya motho ka noši. Ke moka bana ba ile ba boela moo batswadi ba bona ba bego ba dutše​—ka moka ka ntle le nna. Ke be ke timetše! Mohlokomedi yo a nago le bogwera o ile a nkuka gomme a nkemiša lepokising le letelele la meneelo gomme a mpotša gore ke lebelele motho yo mongwe yoo ke bego ke mo tseba. Ke ile ka lebeledišiša ke tshwenyegile lešabeng leo le theogelago tlase manamelong. Kapejana, go be go e-na le sefahlego seo ke se tsebago! “Malome Bob! Malome Bob!” Ke ile ka hwetšwa! Bob Rainer o ile a nkiša moo batswadi ba-ka ba ba tshwenyegilego ba bego ba letile gona.

Ditiragalo tša Pele Tšeo di Ilego tša Hlama Bophelo Bja-ka

Go bona seswantšho seo go ile gwa tliša dikgopotšo tše dintši​—ditiragalo tšeo di ilego tša hlama bophelo bja-ka gomme tša dira gore re be meagong e rategago ya Patterson. Megopolo ya-ka e ile ya boela morago ditiragalong tša nywaga e fetago lekgolo e fetilego, dilo tšeo ke bego ke kwele ka tšona kudu-kudu ka makgolo le rakgolo le batswadi ba-ka.

Ka December 1894 modiredi wa nako e tletšego wa Barutwana ba Beibele, ka ge Dihlatse tša Jehofa di be di tsebja bjalo ka nako yeo, o ile a etela rakgolo mmelega tate, Clayton J. Woodworth, legaeng la gagwe kua Scranton, Pennsylvania, U.S.A. Clayton o be a sa tšwa go nyala. O ile a ngwalela mopresidente wa Watch Tower Bible and Tract Society, Charles Taze Russell lengwalo, gomme le ile la gatišwa ka go Morokami (wa Seisemane) wa June 15, 1895. O ile a hlalosa gore:

“Re monna le mosadi ba bafsa bao ba bego ba dutše e le ditho tša kereke ya leina feela lebaka la nywaga e ka bago e lesome; eupša ga bjale, re holofela gore re tšwa lefsifsing la yona go ya seetšeng sa letšatši le lefsa seo se thomago go hlabela bana ba ineetšego ba Yo Godimo-dimo. . . . Kgale pele ga ge re ka kopana e be e le kganyogo ya rena e tseneletšego gore re ka hlankela Morena, ge e ba mohlomongwe e le thato ya gagwe, re le baromiwa tšhemong e šele.”

Ka morago, ka 1903, Sebastian le Catherine Kresge, rakgolokhukhu le makgolokhukhu ka mma, ka lethabo ba ile ba theetša molaetša wa Beibele woo o bego o tlišitšwe ke baemedi ba babedi ba Watch Tower polaseng e kgolo yeo ba bego ba dula go yona, Dithabeng tše dibotse tša Pocono tša Pennsylvania. Barwedi ba bona, Cora le Mary, ba be ba dula moo le banna ba bona, Washington le Edmund Howell. Baemedi ba Watch Tower, Carl Hammerle le Ray Ratcliffe, ba ile ba dula le bona beke ka moka, ba ba ruta dilo tše dintši. Ka moka ditho tše tše tshela tša lapa di ile tša theetša, tša ithuta gomme go se go ye kae ya ba Barutwana ba Beibele bao ba fišegago.

Ka wona ngwaga woo, 1903, Cora le Washington Howell ba ile ba ba le morwedi yo a bitšwago Catherine. Gore go tlile bjang a feleletše a nyalane le tate, Clayton J. Woodworth yo monyenyane, ke kanegelo yeo e kgahlišago gomme ke dumela gore ke e nago le morero. E utolla temogo e lerato le go kgomega ga botswadi ga rakgolo Clayton J. Woodworth yo mogolo.

Tate o Hwetša Thušo e Lerato

Tate, Clayton yo monyenyane, o belegetšwe Scranton ka 1906, mo e ka bago dikhilomithara tše 80 goba go feta moo go tloga polaseng ya ga-Howell. Nywageng yeo ya pele, Rakgolo Woodworth o ile a tlwaelana le lapa le legolo la ga-Howell, gantši a thabela go amogela ga bona baeng mo go tumilego. E be e le thušo e kgolo phuthegong ya Barutwana ba Beibele lefelong leo. Ge nako e dutše e e-ya, rakgolo o ile a biletšwa go nyadiša barwa ba bararo ba ga-Howell, gomme a naganela katlego ya morwa wa gagwe, o ile a dira gore a sepele le yena manyalong a ka moka.

Ka nako yeo tate o be a sa tšee karolo ka mafolofolo bodireding bja Barutwana ba Beibele. Ka kgonthe, o ile a iša rakgolo go yo dira maeto a gagwe a bodiredi, eupša go sa šetšwe kgothatšo ya rakgolo, tate ga se a ka a gata mogato o mafolofolo ka noši. Ka nako yeo, kgahlego ya tate ka mmino e ile ya feta tše dingwe ka moka, gomme o be a gatela pele modirong wa botsebi.

Catherine, morwedi wa Cora le Washington Howell, o ile a ba seopedi seo se nago le bokgoni, a bapala le go ruta piano. Eupša bjalo ka ge modiro wa botsebi o be o mmulegela, o ile a beela modiro woo ka thoko gomme a thoma go ba le karolo bodireding bja nako e tletšego. Rakgolo a ka ba a be a naganela  morwa wa gagwe molekane yo kaone​—go ya ka mokgwa wo ke bonago dilo ka gona! Tate o ile a kolobetšwa, gomme o ile a nyala mma dikgwedi tše tshela ka morago, ka June 1931.

Rakgolo o be a dula a ikgantšha ka bokgoni bja morwa wa gagwe bja mmino. O be a thabile kudu ge tate a be a kgopelwa go tlwaetša karolo ya sehlopha se segolo sa mmino wa diletšo sa kopano bakeng sa kopano ya ditšhaba-tšhaba ya 1946 kua Cleveland, Ohio. Nywageng e latetšego, tate o ile a opediša sehlopha sa mmino wa diletšo dikopanong tše mmalwa tša Dihlatse tša Jehofa.

Tsheko ya Rakgolo le Bophelo bja Kgolegong

Bogorogelong bja Patterson, nna le Paul re ile ra ba ra bona pontšho yeo e nago le seswantšho seo se bonwago letlakaleng le le latelago. Kapejana ke ile ka tseba seswantšho, ka ge rakgolo a ile a nthomela kopi ya sona mo e ka bago ka godimo ga nywaga e 50 e fetilego. Ke yena yo a emego mafelelong ka go le letona.

Nakong ya khuduego ya borata-naga nakong ya Ntwa ya I ya Lefase, Barutwana ba ba Beibele ba seswai​—go akaretša le Joseph F. Rutherford (yo a dutšego gare), mopresidente wa Mokgatlo wa Watch Tower​—ba ile ba golegwa ka phošo gomme ba swarwa ntle le peile. Ditatofatšo malebana le bona di be di theilwe dipolelong tšeo di lego ka go bolumo ya bošupa ya Studies in the Scriptures, yeo e nago le sehlogo seo se rego The Finished Mystery. Dipolelo di be di kwešišwa ka mo go sa swanelago e le tšeo di ganetšago go tšea lehlakore ga United States Ntweng ya I ya Lefase.

Ka morago ga lebaka la nywaga e mentši, Charles Taze Russell o be a ile a ngwala dibolumo tša pele tše tshelelago tša Studies in the Scriptures, eupša o ile a hwa pele ga ge a ka ngwala ya bošupa. Ka gona dintlha tša gagwe tše a di ngwadilego di ile tša newa rakgolo le Morutwana yo mongwe wa Beibele, gomme ba ile ba ngwala bolumo ya bošupa. Ye e ile ya lokollwa ka 1917, pele ga ge ntwa e fela. Ge ba le tshekong, rakgolo le bontši bja ba bangwe ba ile ba ahlolelwa ditekanyetšo tše nne tšeo di gagabago ka nako e tee tša nywaga e 20 yo mongwe le yo mongwe.

Mongwalo o hlalosago seswantšho bogorogelong bja Patterson o hlalosa gore: “Dikgwedi tše senyane ka morago ga ge Rutherford le bagwera ba gagwe ba be ba swerwe​—gomme ntwa e fedile​—ka March 21, 1919, kgoro ya tsheko ya boipiletšo e ile ya ntšha taelo ya peile bakeng sa basekišwa ka moka ba seswai, gomme ka March 26, ba ile ba lokollwa kua Brooklyn ka peile ya $10 000 yo mongwe le yo mongwe. Ka May 5, 1920, J. F. Rutherford le ba bangwe ba ile ba lokollwa ka mo go feletšego.”

Ka morago ga go ahlolwa, eupša pele ba ka romelwa  kgolegong ya mmušo kua Atlanta, Georgia, ba ba seswai ba ile ba fetša matšatši a bona a pele a mmalwa a go golegwa kgolegong ya Raymond Street, Brooklyn, New York. Go tloga moo rakgolo o ile a ngwala tlhaloso ya go bewa ka seleng ya dimithara tše 1,8 ka 2,4 “ka gare ga ditšhila tša go šiiša le tlhaka-tlhakano.” O ile a bolela gore: “O na le mokgobo wa dikuranta, gomme ge e ba o e-na le tshekamelo ya go se di tšeele hlogong mathomong, kapejana o thoma go lemoga gore dipampiring tše le sesepeng gotee le lešeleng la go hlapa, ke sona sebaka se nnoši sa go boloka bohlweki le boitlhompho.”

Lega go le bjalo, rakgolo o ile a tšwela pele ka metlae ya gagwe, o bolela ka kgolego e le “Hôtel de Raymondie,” a re, “Ke tla tloga mo gatee-tee ge nako ya-ka e fela mo.” O ile a ba a hlalosa seo se mo diragaletšego kgorong ya tsheko. Ka lekga le lengwe ge a be a eme bakeng sa go kangwa moriri, lehodu la go phopholetša dipotla le ile la ubula sešupanako sa gagwe sa go lekana ka potleng, eupša bjalo ka ge a ngwadile, “Ketwane e ile ya kgaoga gomme ka e boloka.” Ge ke be ke etetše Bethele ya Brooklyn ka 1958, Grant Suiter, yo e bego e le mongwaledi e bile e le ramatlotlo wa Mokgatlo wa Watch Tower ka nako yeo, o ile a mpiletša ofising ya gagwe gomme a nnea sešupanako seo. Ke sa dutše ke se tšeela godimo.

Kamoo Tate a Ilego a Kgomega ka Gona

Ge rakgolo a be a golegilwe ka tsela yeo e sego ya toka ka 1918, tate o be a e-na le nywaga e 12 feela. Makgolo o ile a tswalela legae la bona gomme a sepela le yena go yo dula le mmagwe le bana babo ba bararo. Sefane sa gabo makgolo e be e le Arthur, gomme lapa leo le be le bolela ka go ikgantšha gore yo mongwe wa ba leloko la bona, Chester Alan Arthur, e be e le mopresidente wa bo-21 wa United States.

Ka morago ga ge Rakgolo Woodworth a ile a ahlolelwa lebaka le letelele bakeng sa seo go thwego ke bosenyi malebana le United States, ba ga-Arthur ba ile ba dumela ka ntle le pelaelo gore o gobošitše leina la lapa la bona. E be e le nako e bohloko maikwelong go tate. Mohlomongwe go swarwa ka tsela yeo e be e le lona lebaka la go dika-dika ga gagwe mathomong mabapi le go ba le karolo bodireding bja phatlalatša.

Ge rakgolo a lokolotšwe kgolegong, o ile a hudušetša lapa la gagwe ntlong e kgolo e ritetšwego gabotse kua Quincy Street, Scranton. Bjalo ka ngwana, ke be ke e tseba gabotse​—le dibjana tše dibotse tša makgolo tšeo di dirilwego ka letsopa. Re be re di bitša dibjana tša gagwe tše kgethwa ka gobane go be go se na le o tee ka ntle le makgolo yo a bego a dumeletšwe go di hlatswa. Ka morago ga ge makgolo a hwile ka 1943, mma gantši o be a dira moletlo gomme a diriša dibjana tšeo tše dibotse.

Go Swarega Tirelong ya Mmušo

Ka letšatši le lengwe kua lefelong la Patterson, ke ile ka bona seswantšho sa Ngwanabo rena Rutherford a bolela kopanong ya 1919 kua Cedar Point, Ohio. Moo o ile a kgothaletša bohle go ba le karolo ka mafolofolo go tsebatšeng Mmušo wa Modimo le go diriša makasine o mofsa wo o lokolotšwego kopanong yeo, The Golden Age. Rakgolo o ile a kgethwa go ba morulaganyi wa wona, gomme o ile a neela dihlogo tša wona go fihla ka bo-1940, nakong e kopana pele ga lehu la gagwe. Ka 1937 leina la makasine le ile la fetošetšwa go Consolation gomme ka 1946 la fetošetšwa go Phafoga!

Rakgolo o ile a ngwala bobedi a le gae kua Scranton le ntlong-kgolo ya Watch Tower mo e ka bago dikhilomithara tše 240 go tloga Brooklyn, a fetša dibeke tše pedi ka nako lefelong le lengwe le le lengwe. Tate o re o gopola motšhene wa go tlanya wa rakgolo o šoma ka iri ya bohlano mesong e mentši. Lega go le bjalo, rakgolo gape o be a tšeela godimo boikarabelo bja go ba le karolo modirong wa go bolela phatlalatša. Ge e le gabotse, o ile a dira besethe ya banna yeo e bego e na le dipotla tše dikgolo ka mo gare bakeng sa go tsenya dipuku tša Beibele.  Mogatša-malome wa nywaga e 94, Naomi Howell, o sa dutše a na le yona. O ile a ba a dira le mokotla wa dipuku bakeng sa basadi.

Ka nako e nngwe, ka morago ga poledišano e agago ya Beibele, modirišani wa rakgolo wa tirelo o itše: “C. J., o dirile phošo e tee.”

Rakgolo o ile a botšiša gore: “Phošo ya eng?” O ile a lekola besethe ya gagwe. Dipotla ka bobedi di be di se na selo.

“O lebetše go mo nea peeletšo ya The Golden Age.” Ba ile ba sega kudu ge morulaganyi a lebala go sepediša makasine wa gagwe.

Dilo Tšeo di Gopolwago tša ge ke sa Gola

Ke gopola ke dutše diropeng tša rakgolo ke sa le ngwana, a ntshwere ka letsogo la-ka le lenyenyane ge a mpotša “Kanegelo ya Menwana.” A thoma ka monwana wa mogogorupa go ya go monwana wa go šupa, a bolela selo se se kgethegilego ka monwana o mongwe le o mongwe. Ke moka ka šedi o ile a kopanya menwana gotee bjalo ka ge a be a nea thuto ya boitshwaro e rego: “E šoma gabotse kudu e kopane, o mongwe le o mongwe o thuša e mengwe ka moka.”

Ka morago ga ge ba nyalane, batswadi ba-ka ba ile ba hudugela Cleveland, Ohio, gomme ba ba bagwera ba kgaufsi ba Ed le Mary Hooper. Malapa a bona e bile Barutwana ba Beibele ga e sa le go tloga mathomong a ngwaga-kgolo. Batswadi ba-ka le Malome Ed gotee le Mmane Mary, bjalo ka ge ke be ke ba bitša bjalo, e be e le ba sa aroganywego. Ba ga-Hooper ba be ba lahlegetšwe ke ngwana wa bona a nnoši, ngwana wa mosetsana, ka gona ge ke e-tla ka 1934, ke ile ka ba “morwedi” wa bona yo a kgethegilego. Ke godišetšwa tikologong e bjalo e humilego moyeng, ke ile ka ineela go Modimo gomme ka kolobetšwa pele ga ge ke e-ba le nywaga e seswai.

Go bala Beibele e be e le karolo ya nywaga ya-ka ya mathomong. Tlhaloso ya bophelo lefaseng le lefsa la Modimo go Jesaya 11:6-9 e be e le e nngwe ya ditemana tša mangwalo tšeo ke bego ke di rata. Maiteko a-ka a mathomo a go bala Beibele ka moka e be e le ka 1944, ka morago ga ge ke amogetše kopi ya-ka ka noši ya American Standard Version, yeo e lokolotšwego ka kgatišo e kgethegilego kua kopanong ya Bufallo, New York. Ke be ke thabile gakaakang go bala phetolelo ye yeo go yona leina la Modimo, Jehofa, le bušeditšwego lefelong la lona leo le swanetšego mo e ka bago ka makga a 7 000 ka go “Testamente ya Kgale”!

Mafelo-beke e be e le dinako tša lethabo. Batswadi ba-ka le ba ga-Hooper ba be ba sepela le nna go ya go nea bohlatse mafelong a magaeng. Re ile ra rulaganya dijo tša mosegare gomme ra ya pikiniking ka bontši. Ka morago ga moo re ile ra ya polaseng ya yo mongwe bakeng sa polelo ya Beibele ya ka ntle ga moago moo re bego re laleditše baagišani ka moka. Bophelo bo be bo le bonolo. Re ile ra hwetša lethabo re le malapa. Ba mmalwa ba bagwera ba pele ba lapa e ile ya ba balebeledi ba basepedi, go akaretša Ed Hooper, Bob Rainer le barwa ba gagwe ba babedi. Richard Rainer o sa dutše a dira modiro wo, gotee le mosadi wa gagwe Linda.

Selemo e be e le dinako tša lethabo ka mo go kgethegilego. Ke ile ka dula polaseng ya ga-Howell le bo-motswala. Ka 1949 motswala Grace o ile a nyalwa ke Malcolm Allen. Ke be ke sa lemoge gore nywaga ka morago ke be ke tla nyalwa ke moratho wa gagwe. Motswala yo monyenyane Marion e be e le moromiwa kua Uruguay. O ile a nyalwa ke Howard Hilborn ka 1966. Bo-motswala ba-ka bobedi ba ile ba hlankela le banna ba bona kua ntlong-kgolo ya Brooklyn ka nywaga e mentši.

Rakgolo le go Aloga Ga-ka

Nakong ya nywaga ya-ka ya sekolong se se phagamego, rakgolo e be e le mongwaledi yo a ineetšego ka go rata. Mangwalo a gagwe a be a akaretša diswantšho tše dintši tša lapa tšeo di nago le ditlhaloso ka botlalo tšeo di tlantšwego ka morago, tšeo di anegago histori ya lapa. Ke ka mokgwa woo ke ilego ka hwetša kopi ya seswantšho sa gagwe le ba bangwe bao ba ilego ba romelwa kgolegong ka tsela yeo e sego ya toka.

Mafelelong a 1951, rakgolo o ile a hwa lentšu ka lebaka la kankere. Kgopolo ya gagwe e be e sa dutše e itekanetše, eupša mantšu a gagwe a be a swanetše go ngwalwa pukwaneng yeo a bego a sepela le yona. Sehlopha sa-ka sa sekolo se se phagamego se be se swanetše go aloga karolong ya gare ga ngwaga, ka January 1952. Mathomong a December, ke ile ka romela rakgolo thulaganyo ya polelo ya-ka ya go aloga. O ile a ngwala ditlhaloso tša borulaganyi gomme letlakaleng la mafelelo a ngwala mantšwana ao a ilego a nkgoma pelo: “Rakgolo o e thabetše.” O ile a phetha tsela ya gagwe ya lefaseng a e-na le nywaga e 81, ka December 18, 1951. * Ke sa dutše ke thabela thulaganyo yeo e hlagetšego ya polelo ya-ka ya go aloga yeo e nago le mantšwana ao a lego letlakaleng la mafelelo.

Kapejana ka morago ga go aloga ga-ka, ke ile ka tsenela tirelo ya bobulamadibogo, bjalo ka ge Dihlatse tša Jehofa di bitša modiro wa boboledi wa nako e tletšego bjalo. Ka 1958, ke ile ka ba gona kopanong e kgolo Motseng wa New York, moo batho ba ka bago 253 922 go tšwa dinageng tše 123 ba ilego ba tlala Lepatlelo la Yankee le Polo Grounds. Moo ka letšatši le lengwe ke ile ka tsebana le moemedi yo a bego a e-tšwa Afrika, yoo a bego a hlometše petšhe ya boitsebišo yeo e rego “Woodworth Mills.” Nywaga e ka bago e 30 pejana, o ile a reelelwa ka rakgolo!

Ke Thabela Bohwa Bja-ka

Ge ke be ke e-na le nywaga e 14, mma o ile a thoma go bula madibogo gape. O ile a hwa nywaga e 40 ka morago, ka 1988, e sa dutše e le mmulamadibogo! Tate o be a e-ba le karolo modirong wa bobulamadibogo ge a be a kgona. O hlokofetše dikgwedi tše senyane pele ga mma. Bao re ilego ra ithuta le bona e bile bagwera ba rategago bophelo ka moka. Ba bangwe ba barwa ba bona ba ile ba ya go hlankela ntlong-kgolo kua Brooklyn, gomme ba bangwe ba tsenela modiro wa bobulamadibogo.

Go nna, 1959 e be e le ngwaga o kgethegilego kudu. Ke ka nako yeo ke ilego ka tsebišwa Paul Allen. O be a ile a kgethwa go ba molebeledi wa mosepedi ka 1946 ge a be a aloga sehlopheng sa bošupa sa Gilead, e lego sekolo sa go tlwaetša baromiwa ba Dihlatse tša Jehofa. Nakong ya ge re kopana, ga go na yo a bego a tseba gore kabelo ya Paul e latelago e tla ba Cleveland, Ohio, moo ke bego ke bula madibogo gona. Tate o be a mo rata le mma le yena a mo rata. Re ile ra nyalana ka July 1963 polaseng ya ga-Howell, re dikologilwe ke malapa a gabo rena le Ed Hooper a nea polelo ya lenyalo. E be e le go phethagala ga toro.

Paul o be a se a ka a ba le koloi. Ge re be re tloga Cleveland bakeng sa kabelo ya gagwe e latelago, dithoto tša rena ka moka di ile tša lekana ka gare ga Khunkhwane ya-ka ya Volkswagen ya 1961. Gantši bagwera ba be ba etela ka Mešupologo, letšatši leo re tlogago ka lona go ya phuthegong e nngwe, ba re bogela ge re laiša. Go be go le bjalo ka ge eka ke disorokising go bona disutukheise, mekotla ya dipuku, lepokisi la difaele, motšhene wa go tlanya le tše dingwe di felela ka koloing e nyenyane yeo.

Nna le Paul re ile ra sepela dikhilomithara tšeo di sa balegego, re thabela dinako tša lethabo le go kgotlelela dinako tša manyami tša bophelo bja gona bjale​—tšohle di dirwa ka matla ao e lego Jehofa feela a ka a neago. Nywaga e be e le e thabišago kudu, e tletše ka lerato la go rata Jehofa, la go ratana seng le la go rata bagwera ba kgale le ba bafsa. Dikgwedi tše pedi tšeo re di feditšego kua Patterson ge Paul a be a amogela tlwaetšo e bile motheo wa bophelo bja rena go fihla ga bjale. Go bonela mokgatlo wa Jehofa wa lefaseng kgaufsi go ile gwa tiišetša kgodišego yeo e ilego ya fetišetšwa go nna e le karolo ya bohwa bja-ka bjo bohlokwa bja moya: Wo ka kgonthe ke mokgatlo wa Modimo. Ke lethabo le legolo gakaakang go ba le ge e le karolo e nyenyane ya wona!

[Mengwalo ya ka tlase]

 [Seswantšho go letlakala 25]

Ke e-na le Ed Hooper pejana ga kopano ya St. Lucia ya 1941, moo ke ilego ka amogela kopi ya-ka ka noši ya puku ya “Children”

[Seswantšho go letlakala 26]

Rakgolo ka 1948

[Seswantšho go letlakala 26]

Polaseng ya ga-Howell ge batswadi ba-ka (ka lešakaneng) ba be ba nyalana

[Seswantšho go letlakala 27]

Barutwana ba Beibele ba seswai bao ba ilego ba golegwa ka phošo ka 1918 (Rakgolo o eme ka go le letona)

 [Seswantšho go letlakala 29]

Dithoto tša rena ka moka di ile tša lekana ka gare ga Volkswagen ya rena

[Seswantšho go letlakala 29]

Ke e-na le monna wa-ka Paul