Go Bala Beibele​—Ke mo go Holago le mo go Thabišago

“O . . . e bale mosegare le bošego.”​—JOŠUA 1:8, NW.

1. Mehola e mengwe ya go bala ka kakaretšo le ya go bala Beibele ka mo go kgethegilego ke efe?

GO BALA taba e agago ke modiro o holago. Radifilosofi wa tša dipolitiki wa Mofora Montesquieu (Charles-Louis de Secondat) o ngwadile gore: “Go nna, go ithuta e bile kalafo ya makgona-tšohle ka mehla bakeng sa tapišego ya bophelo. Ga go na kgatelelo yeo e kilego ya nkwela yeo go bala lebaka la iri go sa kago gwa e tloša.” Ka tekanyo e kgolo kudu, se se bjalo le ka go bala Beibele. Mopsalme yo a buduletšwego o itše: “Molaô wa Morêna xa o na bosodi, o lapološa môya. Bohlatse bya Morêna bo a bôtêxa, bo hlalefiša a se naxo maanô. ’Taêlô tša Morêna di lokile, di thabiša pelo.”​—Psalme 19:7, 8. 

2. Ke ka baka la’ng Jehofa a šireleditše Beibele go theoša le mehla, gomme o letetše gore bahlanka ba gagwe ba dire eng ka yona?

² Ka ge e le Mongwadi wa Beibele, Jehofa Modimo o e bolokile go theoša le nywaga-kgolo ya kganetšo e šoro e tšwago go manaba a yona, a bodumedi gotee le a lefase. Ka ge thato ya gagwe e le gore “batho bohle ba phološwê ba fihlêlê tsebô ya therešô,” o ile a kgonthišetša gore Lentšu la gagwe le hwetšwa ke batho bohle. (1 Timotheo 2:4) Go akanyetšwa gore mo e ka bago 80 lekgolong ya badudi ba lefase ba ka fihlelelwa ka go dirišwa ga maleme a 100. Taba e ngwadilwego ya Beibele ka moka e hwetšagala ka maleme a 370 gomme dikarolo tša Mangwalo di ka balwa ka maleme a oketšegilego a 1 860 le mebolelo. Jehofa o nyaka gore batho ba gagwe ba bale Lentšu la gagwe. O šegofatša bahlanka ba gagwe bao ba lebišago tlhokomelo Lentšung la gagwe, ee, bao ba le balago letšatši le letšatši.​—Psalme 1:1, 2.

Balebeledi ba Lebeletšwe Gore ba Bale Beibele

3, 4. Ke eng seo Jehofa a bego a se nyaka go dikgoši tša Isiraele, gomme ke ka baka la mabaka afe go nyakega ga senyakwa se go šomago gape le go bagolo ba Bakriste lehono?

³ Ge a bolela ka go fagahlela nako yeo setšhaba sa Isiraele se bego se tla ba le kgoši ya motho, Jehofa o itše: “E re ge a dutše sedulong sa bogoši bja gagwe, a ingwalele lengwalo le lengwe la melao, a le ntšhe pukung e lego mo pele ga baperisita le Balefi; le be mo go yena, a le bale ka mehla yohle ya go phela ga gagwe, gomme a ithute go boifa Jehofa, Modimo wa gagwe, a lote mantšu ka moka a molao wo le a ditaelo tšeo, a dire ka tšona. Pelo ya gagwe e se ke ya ikgodiša go fetiša bana babo, a se ke a aroga ditaelo ka go ya ka go le letona le ge e le go la ntsogošo.”​—Doiteronomio 17:18-20, PK.

⁴ Ela hloko mabaka ao ka ona Jehofa a bego a nyaka gore dikgoši ka moka tša nakong e tlago tša Isiraele di bale puku ya molao wa Modimo letšatši le letšatši: (1) gore “a ithute go boifa Jehofa, Modimo wa gagwe, a lote mantšu ka moka a molao wo le a ditaelo tšeo, a dire ka tšona”; (2) gore “pelo ya gagwe e se ke ya ikgodiša go fetiša bana babo”; (3) gore “a se ke a aroga ditaelo ka go ya ka go le letona le ge e le go la ntsogošo.” Na ga go nyakege gore balebeledi ba Bakriste lehono ba boife Jehofa, ba kwe melao ya gagwe, ba efoge go ikgodišetša banababo bona le go phema go aroga ditaelong tša Jehofa? Go bala Beibele letšatši le letšatši ruri ke gabohlokwa go  bona go swana le ge go be go le bohlokwa go dikgoši tša Isiraele.

5. Ke eng seo Sehlopha se Bušago se sa tšwago go se ngwalela ditho tša Dikomiti tša Makala mabapi le go bala Beibele, gomme ke ka baka la’ng bagolo ka moka ba Bakriste ba ka dira gabotse go latela keletšo e bjalo?

⁵ Bagolo ba Bakriste lehono ba swaregile kudu, e lego seo se dirago go bala Beibele letšatši le letšatši e be tlhohlo. Ka mohlala, ditho tša Sehlopha se Bušago sa Dihlatse tša Jehofa le ditho tša Dikomiti tša Makala lefaseng ka bophara ka moka ga bona ke banna ba swaregilego kudu. Lega go le bjalo, lengwalo la morago bjale le le tšwago go Sehlopha se Bušago leo le ngwaletšwego Dikomiti ka moka tša Makala le ile la gatelela go nyakega ga go bala Beibele letšatši le letšatši gotee le mekgwa e mebotse ya go ithuta. Lengwalo le bontšhitše gore, se se tla oketša lerato la rena la go rata Jehofa le go rata therešo, gomme se “tla re thuša go kgomarela tumelo ya rena, lethabo le kgotlelelo go fihla mafelelong a kgahlišago.” Bagolo ka moka ka diphuthegong tša Dihlatse tša Jehofa ba bona go nyakega mo go swanago. Go bala Mangwalo letšatši le letšatši go tla ba thuša go “dira ka bohlale.” (Jošua 1:7, 8, bapiša le NW.) Go bona ka mo go kgethegilego, go bala Beibele ke “mo go holago bakeng sa go ruta, go kgalemela, go phošolla le go tlwaeletša go loka.”​—2 Timotheo 3:16, Revised Standard Version.

Selo Seo se Nyakegago go ba Banyenyane le ba Bagolo

6. Ke ka baka la’ng Jošua a ile a bala ka go hlaboša mantšu a molao wa Jehofa pele ga meloko e bokanego ya Isiraele le badiiledi?

⁶ Mehleng ya bogologolo, go be go se na dikopi ka e tee ka e tee tša Mangwalo bakeng sa gore di ka dirišwa ke motho a nnoši, ka gona go bala Beibele go be go dirwa lešabeng leo le bokanego. Ka morago ga ge Jehofa a mo neile phenyo ya go fenya motse wa Ai, Jošua o ile a kgoboketša meloko ya Isiraele pele ga Thaba ya Ebala le Thaba ya Garisima. Ke moka, pego e re botša gore: “Ya ba xôna a badilexo [ka go hlaboša, NW] mantšu ka moka a melaô, a thšexofatšô le a thoxô, ka mo a ngwadilwexo ohle pukung ya Molaô. Xwa se bê le lentšu letee la tšeo tše Mošê a di laetšexo tšohle, le Jošua a sa kaxo a le balêla phuthêxô ya Isiraele ka moka [ka go hlaboša, NW], le basadi le bana le baeng ba ba sepetšexo le bôná.” (Jošua 8:34, 35) Ba banyenyane le ba bagolo, badudi ba lefelong leo le badiiledi, go ka thwe go be go nyakega gore ba ngwale ka go gatiša ka dipelong tša bona le menaganong ya bona boitshwaro bjo bo bego bo tla tliša tšhegofatšo ya Jehofa le bjo bo bego bo tla tliša go se amogelwe ke yena. Go bala Beibele mo go dirwago ka mehla ruri go tla re thuša tabeng ye.

7, 8. (a) Ke bomang lehono ba swanago le “badiiledi,” gomme ke ka baka la’ng ba swanetše go bala Beibele letšatši le letšatši? (b) Ke ka ditsela dife “bana” gare ga batho ba Jehofa ba ka latelago mohlala wa Jesu?

⁷ Lehono, ba dimilione ba bahlanka ba Jehofa ba swana le “badiiledi” ka kgopolo ya moya. Nakong e fetilego, ba be ba phela go ya ka ditekanyetšo tša lefase, eupša ba fetotše maphelo a bona. (Ba-Efeso 4:22-24; Ba-Kolose 3:7, 8) Ba swanetše go fela ba ikgopotša ka ditekanyetšo tša Jehofa tša se se lokilego le se sebe. (Amosi 5:14, 15) Go bala Lentšu la Modimo letšatši le letšatši go ba thuša go dira se.​—Ba-Hebere 4:12; Jakobo 1:25.

⁸ Gape go na le “bana” ba bantši gare ga batho ba Jehofa bao ba rutilwego ke batswadi ba bona ditekanyetšo tša Jehofa eupša e le bao ba swanetšego go ikgodiša ka go nepagala ga thato ya gagwe. (Ba-Roma 12:1, 2) Ba ka dira bjalo bjang? Isiraeleng, baperisita le banna ba bagolo ba be ba laetšwe gore: “O balêlê Ba-Isiraele ka moka molaô wó, ba o kwê. O phuthêlê sethšaba mmôxô, banna le basadi le bana, le ba ba diiletšexo  dikxorong tša xeno, O ba balêlê ba kwê, ba ithutê, xomme ba boifê Morêna Modimo wa lena, ba hlôkômêle se se bolêlwaxo ke molaô wó, ba dirê ka wôna. Le bana ba bôná ba ba sešoxo ba o tseba, ba o kwê, ba ithutê xo boifa Morêna Modimo wa lena.” (Doiteronomio 31:11-13) A phela ka tlase ga Molao, Jesu ge a sa le bonyenyaneng bja nywaga e 12 o ile a bontšha kgahlego e tseneletšego ya go kwešiša melao ya Tatagwe. (Luka 2:41-49) Ka morago, o ile a tlwaela go theetša le go tšea karolo go baleng Mangwalo sinagogeng. (Luka 4:16; Ditiro 15:21) Bafsa lehono ba tla dira gabotse go latela mohlala wa Jesu ka go bala Lentšu la Modimo letšatši le letšatši le ka go ba gona ka mehla dibokeng moo Beibele e balwago le go ithutwa gona.

Go Bala Beibele​—Selo Seo se Tlago Pele

9. (a) Ke ka baka la’ng re swanetše go ba ba kgethago go seo re se balago? (b) Morulaganyi yo e lego mohlami wa makasine wo o ile a re’ng mabapi le dithušo tša go ithuta Beibele?

⁹ Kgoši Salomo yo bohlale o ngwadile gore: “A nke ke Xo eletšê. Tša xo ngwala mangwalô a mantši xa di fêle; ’me xo ithuta tše ntši xo lapiša mmele.” (Mmoledi 12:12) Motho a ka oketša ka gore go bala dipuku tše dintši tšeo di gatišwago lehono ga se mo go lapišago feela mmeleng, eupša go bolela therešo, go kotsi monaganong. Ka gona ke gabohlokwa go ba ba kgethago. Go okeletša go baleng ga rena dikgatišo tša go ithuta Beibele, re swanetše go bala Beibele ka boyona. Morulaganyi yo e lego mohlami wa makasine wo o ile a ngwalela babadi ba wona gore: “Le se ke la lebala gore Beibele ke Tekanyetšo ya rena le gore gaešita le ge dithušo tša rena e ka ba tše di tšwago go Modimo, ke ‘dithušo’ gomme ga se diemedi tša Beibele.” * Lega go le bjalo, le ge re sa hlokomologe dikgatišo tšeo di theilwego Beibeleng, re swanetše go bala Beibele ka boyona.

10. “Molaki e a bôtêxaxo yo bohlale” o ile a gatelela bjang bohlokwa bja go bala Beibele?

¹⁰ Ka go lemoga senyakwa se, e šetše e le nywaga e mentši bjale “molaki e a bôtêxaxo yo bohlale” a dirile lenaneo la go bala Beibele e le karolo ya lenaneo la Sekolo sa Bodiredi sa Pušo ya Modimo  phuthegong e nngwe le e nngwe. (Mateo 24:45) Lenaneo la gona bjale la mmalo wa Beibele le akaretša Beibele ka moka ka lebaka la nywaga e ka bago e šupa. Lenaneo le ke leo le holago bohle eupša ka mo go kgethegilego ke leo le holago bao ba sa tšwago go kopanela bao ba sa kago ba bala Beibele ka botlalo. Bao ba yago Sekolong sa Beibele sa Watchtower sa Gilead bakeng sa baromiwa le Sekolong sa Tlwaetšo ya Bodiredi gotee le ditho tše difsa tša lapa la Bethele ba nyakwa gore ba bale Beibele ka moka ka ngwaga o tee. Go sa šetšwe lenaneo leo o le latelago, o le motho ka o tee ka o tee goba le le lapa, go sepedišana le lona go nyaka gore go bala Beibele go etišwe pele.

Mekgwa ya Gago ya go Bala e Utolla’ng?

11. Ke bjang gomme ka baka la’ng re swanetše go iphepa ka dipolelo tša Jehofa letšatši le lengwe le le lengwe?

¹¹ Ge e ba o e-na le bothata bja go sepedišana le lenaneo la gago la go bala Beibele, mo gongwe go ka nyakega gore o ipotšiše gore: ‘Mekgwa ya-ka ya go bala goba ya go bogela TV e ka ba e kgoma bjang bokgoni bja-ka bja go bala Lentšu la Jehofa?’ Gopola seo Moše a se ngwadilego​—le seo Jesu a se bušeleditšego​—gore “motho xa a phele ka boxôbê fêla; ó phela ka mantšu ohle a a tšwaxo molomong wa Modimo.” (Mateo 4:4; Doiteronomio 8:3) Go fo etša ge re nyaka go ja borotho goba dijo tše di swanago le bjona letšatši le lengwe le le lengwe la go phela ga rena e le gore bo phediše mmele wa rena wa nama, ka mo go swanago go nyakega gore re monye dikgopolo tša Jehofa letšatši le letšatši gore re kgomarele boemo bja rena bja moya. Re ka kgona go hwetša dikgopolo tša Modimo letšatši le letšatši ka go bala Mangwalo.

12, 13. (a) Moapostola Petro o bontšha bjang go hlologela mo re swanetšego go ba le gona bakeng sa Lentšu la Modimo? (b) Paulo o diriša bjang papišo ya lebese ka tsela e fapanego le Petro?

¹² Ge e ba re leboga Beibele, “e sego ka gore ke lentšu la batho, e lego ka gore ke lentšu la Modimo, ka mo e lego lona ruri,” re tla gogelwa go yona bjalo ka ge ngwana a nyoretšwe lebese la mmagwe. (1 Ba-Thesalonika 2:13, PK) Moapostola Petro o ile a dira papišo yeo, a ngwala gore: “Le etšê masea a sa tš’o xo bêlêxwa, Le llêlê lebese la Lentšu lé le sa forexo, xore Le xolê ka lôna Le fihlêlê phološô, xe ka kxonthe Lè kwile bose bya botho bya Morêna.” (1 Petro 2:2, 3) Ge e ba ka kgonthe re tloga re latswitše, ka phihlelo ya rena ya motho ka noši “botho bya Morêna,” re tla hlagolela kganyogo ya go bala Beibele.

¹³ Go swanetše go lemogwa gore Petro temaneng ye o dirišitše papišo ya mafsi ka mo go fapanego le moapostola Paulo. Bakeng sa ngwana yo a sa tšwago go belegwa, mafsi a mo nea dinyakwa tša phepo ka mo go feletšego. Papišo ya Petro e bontšha gore Lentšu la Modimo le na le tšohle tšeo re di nyakago bakeng sa gore re “fihlêlê phološô.” Ka lehlakoreng le lengwe, Paulo o diriša go nyakega ga lebese go bontšha mekgwa e fošagetšego ya go iphepa ga ba bangwe bao ba bolelago gore ke batho ba bagolo moyeng. Lengwalong la gagwe leo a le ngwaletšego Bakriste ba ba-Hebere, Paulo o ngwadile gore: “Le xe xo swanetše Lè e-ba baruti ka xo rutwa è le kxalê, byale xo rata xe motho à boeletša xo Le ruta ditaba tša mathômô a thutô ya Modimo, ka xe Le bile ba xo fiwa lebese, e sexo dijô tše di tiilexo. Xobane xe motho e sa le wa xo fiwa lebese, xôna xa a ešo a lemoxa thutô ya tokô, xobane ó sa le lesea. Xe e le dijô tše di tiilexo ké tša ba ba xodilexo, ba ba ithutilexo ba tlwaêla xo kxetholoxanya botse le bobe.” (Ba-Hebere 5:12-14) Go bala Beibele ka kelohloko go ka dira mo gogolo go godiša matla a rena a go nagana le go tutuetša kganyogo ya rena ya go kganyoga dilo tša moya.

Mokgwa wa go Bala Beibele

14, 15. (a) Ke tokelo efe yeo Mongwadi wa Beibele a re neago yona? (b) Re ka holwa bjang ke bohlale bja Modimo? (Nea mehlala.)

¹⁴ Mmalo wa Beibele wo o holago kudu ga o thome ka go bala, eupša o thoma ka go rapela. Thapelo ke tokelo e kgolo kudu. Go bjalo ka ge eka o thoma go badišiša puku yeo e bolelago ka taba e tseneletšego ka go bitša mongwadi gore a go thuše go kwešiša seo o tla tlogago o se bala. Seo e ka ba mohola o mogolo gakaakang! Mongwadi wa Beibele, Jehofa, o go nea tokelo yeo. Setho sa sehlopha se bušago sa lekgolong la pele la nywaga se ngwaletše banababo sona gore: “Xe mo xo lena xo ka ba le e a hlaêlwaxo ke bohlale, a a bo kxopêlê xo Modimo, Yêna wa xo nea bohle ka xo rata, à sa nyatše motho. A a kxopêlê a fiwê. A a kxopêlê ka tumêlô, a se dika-dikê.” (Jakobo 1: 5, 6) Sehlopha se Bušago sa mehleng yeno se dula se re kgothaletša gore re bale Beibele ka thapelo.

¹⁵ Bohlale ke tirišo e šomago ya tsebo. Ka gona pele o bula Beibele ya gago, kgopela Jehofa gore a go thuše go lemoga dintlha mmalong wa gago tšeo go nyakegago gore o di diriše bophelong bja gago ka noši. Tswalanya dilo tše difsa tšeo o ithutago tšona le tšeo o šetšego o di tseba. Di tsenye ‘mantšung ao a se nago senyalo’ ao o šetšego o a lemogile. (2 Timotheo 1:13) Naganišiša ka ditiragalo bophelong bja bahlanka ba Jehofa ba nakong e fetilego gomme o ipotšiše kamoo o ka bego o ile wa itshwara ka gona ka tlase ga maemo a swanago.​—Genesi 39:7-9; Daniele 3:3-6, 16-18; Ditiro 4:18-20.

16. Ke ditšhišinyo dife tše di šomago tšeo di newago go re dira gore re kgone go dira gore go bala ga rena Beibele e be mo go holago le mo go thušago?

¹⁶ O se ke wa bala feela bakeng sa go akaretša matlakala a mantši. Iphe nako. Tsepeletša mogopolo go seo o se balago. Ge o gakantšhwa ke ntlha e itšego, lebelela ditšhupetšo tša temana ge e ba Beibele ya gago e e-na le tšona. Ge e ba ntlha e sa dutše e sa kwagale, ngwala fase bakeng sa go dira nyakišišo e tšwelago pele ka morago. Ge o dutše o bala, ngwala ditemana tšeo ka mo go kgethegilego o nyakago go di gopola goba o di kopiše. Gape o ka tlaleletša ka dintlha tša motho ka noši le ditšhupetšo tša temana ka mathoko. Bakeng sa ditemana tšeo o naganago gore ka letšatši le lengwe o ka di nyaka modirong wa gago wa boboledi le wa go ruta, ngwala lentšu la motheo gomme o swaye tlhatlamanong ya mantšu a Beibele ka morago ga Beibele ya gago. *

Dira Gore go Bala Beibele e be mo go Thabišago

17. Ke ka baka la’ng re swanetše go thabela go bala Beibele?

¹⁷ Mopsalme o boletše ka monna yo a thabilego yoo sa gagwe e lego “xo thabêla molaô wa Morêna, molaô woo a o akanya mosexare le bošexo.” (Psalme 1:2) Go bala ga rena Beibele letšatši le letšatši ga se gwa swanela go ba modiro o thata eupša e swanetše go ba mo go thabišago e le ka kgonthe. Tsela e nngwe ya go go dira gore e be mo go thabišago ke go dula o kgomega ka mehla ka bohlokwa bja dilo tšeo di ithutilwego. Kgoši Salomo yo bohlale o ngwadile gore: “Lehlôxônôlô le n’e khwetša-bohlale, . . . ’Tsela tša byôna ké ’tsela-thatexi; ’me yohle mebila ya byôna ké ya kaxišô. Bohlale ké sehlare sa bophêlô sa ba bo swerexo; wà swara wa tiiša, O tlo ba wa mahlatse.” (Diema 3:13, 17, 18) Boiteko bjo bo nyakegago bakeng sa go hwetša bohlale ke bja bohlokwa e le ka kgonthe, ka gobane ditsela tša bjona ke ditsela tša lethabo le khutšo gomme mafelelong ke tša bophelo.

18. Ke eng seo se nyakegago go okeletša go baleng Beibele, gomme ke eng seo re tlago go se ahla-ahla sehlogong se se latelago?

¹⁸ Ee, go bala Beibele ke mo go holago le mo go thabišago. Eupša na seo se lekane? Ditho tša dikereke tša Bojakane di be di dutše di bala Beibele ka nywaga e mentši, ba “rutwa ka mehla ’me ba se kxône xo fihlêla tsebô ya therešô le ka mohla o mongwê.” (2 Timotheo 3:7) E le gore go bala Beibele e be mo go nago le dienywa, re swanetše go go dira ka pono ya go diriša tsebo yeo e hwetšwago ka go dira bjalo maphelong a rena a motho ka noši le go e diriša modirong wa rena wa go bolela le wa go ruta. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Se se nyaka boiteko le mekgwa e mebotse ya go ithuta, tšeo le tšona e ka bago tše di thabišago le tše di putsago, bjalo ka ge re tla bona sehlogong se se latelago.

[Mengwalo ya ka tlase]

Dipotšišo tša Tlhahlobo

• Ke keletšo efe yeo e neilwego dikgoši tša Isiraele yeo e šomago lehono go balebeledi, gomme ka baka la’ng?

• Ke bomang lehono ba swanago le “badiiledi” le “bana,” gomme ke ka baka la’ng ba swanetše go bala Beibele letšatši le letšatši?

• Ke ka ditsela dife tše di šomago “molaki e a bôtêxaxo yo bohlale” a re thušitšego go bala Beibele ka mehla?

• Re ka hwetša bjang mohola wa kgonthe le lethabo go baleng ga rena Beibele?

[Dipotšišo tša Thuto]

[Seswantšho go letlakala 9]

Bagolo ka mo go kgethegilego, ba swanetše go bala Beibele letšatši le letšatši

[Seswantšho go letlakala 10]

E be e le tlwaelo ya Jesu go tšea karolo go baleng Mangwalo sinagogeng