Go Ithuta—Ke mo go Putsago le mo go Thabišago
Go Ithuta—Ke mo go Putsago le mo go Thabišago
“Xe O ka e tsoma . . . , [o tla] fihlêla xo tseba Modimo.”—Diema 2:4, 5.
1. Ke bjang go bala ka go itloša bodutu go ka re tlišetšago lethabo kudu?
BATHO ba bantši ba balela go fo ithabiša. Ge e ba taba e le e agago, go bala e ka ba mothopo wa boitapološo bjo bobotse. Ka ntle le lenaneo la bona la ka mehla la go bala Beibele, Bakriste ba bangwe ba hwetša lethabo la kgonthe ka go bala ka go se kgethe Dipsalme, Diema, dipego tša Ebangedi goba dikarolo tše dingwe tša Beibele. Bobotse bjo bo feletšego bja polelo le kgopolo di ba tlišetša lethabo le le tseneletšego. Ba bangwe ba kgetha go itloša bodutu ka go bala Yearbook of Jehovah’s Witnesses, makasine wa Phafoga!, dipego tša dikanegelo-phelo tšeo di phatlalatšwago ka makasineng wo goba ditaba tše di gatišitšwego tša histori, thutafase le dithuto tša tlhago.
2, 3. (a) Ke ka tsela efe tsebišo e tseneletšego ya moya e ka bapišwago le dijo tše di tiilego? (b) Go ithuta go akaretša’ng?
2 Gaešita le ge go bala bakeng sa go ithabiša e ka ba mohuta wa boitapološo, go ithuta go nyaka matla a monagano. Radifilosofi wa Leisemane Francis Bacon o ngwadile gore: “Dipuku tše dingwe ke tša go latswiwa fela, tše dingwe ke tša go metšwa gomme tše mmalwa ke tša go sohlwa gomme di šilwe.” Ka ntle le pelaelo Beibele e wela legorong la mafelelo. Moapostola Paulo o ngwadile gore: “Yêna-eo [Kriste, bjalo ka ge a swantšheditšwe ke Kgoši e bile e le Moperisita Melekitsedeke] re na le ditaba tše ntši tša xo mmolêla le xo Le hlathollêla; fêla, Le ba botšwá xo theetšeng. . . . Dijô tše di tiilexo ké tša ba ba xodilexo, ba ba ithutilexo ba tlwaêla xo kxetholoxanya botse le bobe.” (Ba-Hebere 5:11, 14) Dijo tše di tiilego di swanetše go sohlwa pele ga ge di ka metšwa gomme tša šilwa. Tsebišo e tseneletšego ya moya e nyaka go naganišišwa pele e ka monywa le go bolokwa.
3 Pukuntšu e hlalosa “go ithuta” e le “tiro goba mogato wa go diriša monagano e le gore o hwetše tsebo goba kwešišo, bjalo ka go bala, go nyakišiša, bj. bj.” Ke mo go kwešišegago gore go na le mo gontši mo go akaretšwago ka ntle le go fo bala ka godimo feela, mohlomongwe re thalela mantšu ge re dutše re tšwela pele. Go ithuta go bolela mošomo, matla a monagano le go šomišwa ga matla a go nagana. Lega go le bjalo, le ge go nyakega boiteko bakeng sa go ithuta, se ga se bolele gore go ka se ke gwa thabelwa.
Go Dira Gore go Ithuta go Thabiše
4. Go ya ka mopsalme, go ithuta Lentšu la Modimo go ka ba bjang mo go lapološago le mo go putsago?
4 Go bala le go ithuta Lentšu la Modimo e ka ba mo go lapološago le mo go matlafatšago. Mopsalme o ile a tsebatša gore: “Molaô wa Morêna xa o na bosodi, o lapološa môya. Bohlatse bya Morêna bo a bôtêxa, bo hlalefiša a se Psalme 19:7, 8) Melao le dikgopotšo tša Jehofa di tsošološa meoya ya rena, di kaonefatša go phela gabotse ga rena moyeng, di re tlišetša lethabo la ka gare gomme di dira gore mahlo a rena a phadime ka pono e bonagalago gabotse mabapi le merero ya Jehofa e kgahlišago. Ke mo go thabišago gakaakang!
naxo maanô. ’Taêlô tša Morêna di lokile, di thabiša pelo. Ditayô tša Morêna di sekile, di boniša mahlô.” (5. Ke ka tsela efe go ithuta go ka re tlišetšago lethabo le legolo?
5 Ge re kgona go bona mafelelo a mabotse mošomong wa rena, re tutueletšega go thabela go o dira. Ka gona, bakeng sa go dira gore go ithuta e be mo go thabišago, re swanetše go akgofela go šomiša tsebo e mpsha yeo re e hweditšego. Jakobo o ngwadile gore: “Fêla, e a boxêlaxo ruri a bôna se se lexo molaong o tletšexo wa khunoloxô ’me a tiišetša moo, eo xa se mokwi e a xakwaxo, ké modiri wa modirô; ké yêna a tl’o xo dira è le wa lehlôxônôlô.” (Jakobo 1:25) Tšhomišo ya motho ka noši ya ka pela mabapi le dintlha tšeo di ithutilwego e tliša kgotsofalo e kgolo. Go dira nyakišišo ka morero o itšego o lebanyago wa go araba potšišo yeo re e botšišitšwego nakong ya modiro wa rena wa boboledi goba wa go ruta le gona go tliša lethabo le legolo.
Go Hlagolela go Rata Lentšu la Modimo
6. Mongwadi wa Psalme 119 o ile a bontšha bjang go rata ga gagwe lentšu la Jehofa?
6 Motlhami wa Psalme 119, mohlomongwe Hiskia ge e be e sa le kgošana ya mofsa, o ile a bontšha go rata ga gagwe lentšu la Jehofa. Ka polelo ya sereto, o itše: “Ke tlo iphsina ka mekxwa ya xaxo, ’me mantšu a xaxo nka se a lebale. Mabohlatse a xaxo ké ôna a nthabišaxo . . . Malaeledi a xaxo ke a a thabêla, ké ôna a ke a rataxo. A nke ke tlêlwê ke dikxauxêlô tš’axo, ke phelê kè tsefêlwa ke molaô w’axo. Morêna, ke hloloxetšwe xo phološwa ke Wene, ’me molaô w’axo ké lethabô la-ka.”—Psalme 119:16, 24, 47, 77, 174.
7, 8. (a) Go ya ka puku e nngwe ya ditšhupetšo, ‘go rata’ Lentšu la Modimo go bolela’ng? (b) Re ka bontšha bjang lerato la rena la go rata Lentšu la Jehofa? (c) Esera o ile a itokiša bjang pele a bala Molao wa Jehofa?
7 Ge e hlalosa lentšu le le fetoletšwego e le ‘go rata’ le le lego go Psalme 119, pukuntšu e nngwe Mangwalong a Sehebere e re: “Go dirišwa go tem. 16 go bapišwa le [madiri] bakeng sa go thaba . . . le bakeng sa go naganišiša . . . Tatelano ke: go thaba, go naganišiša, go thabela . . . Go kopanywa mo go ka šišinya gore go naganišiša mo go nago le morero ke tsela yeo ka yona motho a thabelago lentšu la Yahweh. . . . Tlhaloso e akaretša karolo ya bohlokwa.” *
8 Ee, lerato la rena la go rata Lentšu la Jehofa le swanetše go tšwa pelong, bodulo bja maikwelo. Re swanetše go thabela go naganišiša ka ditemana tše itšego tšeo re sa tšwago go di bala. Re swanetše go nagana ka dikgopolo tše di tseneletšego tša moya, re be ba nweletšego go tšona gomme re naganišiše ka tšona. Se se nyaka go naganišiša mo go tseneletšego le thapelo. Ka go swana le Esera, re swanetše go lokišeletša dipelo tša rena go bala le go ithuta Lentšu la Modimo. Go ngwadilwe ka yena gore: “Esera pelo ya xaxwe e be [e lokišeletšwa, NW] e sa lese xo hlwa è nyaka molaô wa Morêna, le xo dira se se bolêlwaxo ke wôna, le xo ruta Isiraele melaô le dithswanêlô.” (Esera 7:10) Ela hloko mabaka a mararo bakeng sa gore Esera a lokišetše pelo ya gagwe: go ithuta, go dira tšhomišo ya motho ka noši le go ruta. Re swanetše go latela mohlala wa gagwe.
Go Ithuta e le Tiro ya Borapedi
9, 10. (a) Ke ka ditsela dife mopsalme a ilego a bontšha go eleletša Lentšu la Jehofa? (b) Ke eng seo lediri la Sehebere leo le fetoletšwego e le ‘go eleletša ga motho’ le se bolelago? (c) Ke ka baka la’ng go le bohlokwa go rena go lebelela go ithuta Beibele e le “tiro ya borapedi”?
9 Mopsalme o re o ile a bontšha go kgomega ka melao, ditaelo le dikgopotšo tša Jehofa. O opela ka gore: “’Taêlô tša xaxo ke di eleletša kè lebeletše mmila wa xaxo. Malaeledi a xaxo ke a amoxêla ka diatla tša-ka, ké ôna a ke a rataxo; ke xopola ditaêlô tš’axo. Melaô ya xaxo ke e rata xakaka’ng! Ke eleletša yôna mehla yohle. Ka temoxô nna ke phala ba ba nthutilexo bohle, ka xobane keleletšô ya-ka ké mabohlatse ’axo.” (Psalme 119:15, 48, 97, 99) Ke eng seo se bolelwago ke ‘go eleletša’ ka Lentšu la Jehofa?
10 Lediri la Sehebere leo le fetoletšwego e le ‘go eleletša ga motho’ gape le bolela go “naganišiša, go nagana,” “go bušeletšwa ga taba ka monaganong wa motho.” “Le dirišwa mabapi le go naganišiša ka setu ka mediro ya Modimo . . . le lentšu la Modimo.” (Theological Wordbook of the Old Testament) Sebopego sa lentšu “eleletša” se bolela “go naganišiša ga mopsalme,” “thuto ya gagwe e rategago” ya go ithuta molao wa Modimo, e le “tiro ya borapedi.” Go lebelela go ithuta Lentšu la Modimo e le karolo ya borapedi bja rena go tlaleletša bohlokwa bja yona. Ka gona e swanetše go dirwa ka šedi e kgolo le ka mohola wa thapelo. Go ithuta ke karolo ya borapedi bja rena gomme go dirwa bakeng sa go kaonefatša borapedi bja rena.
Go Fatišiša Kudu Lentšung la Modimo
11. Jehofa o utollela batho ba gagwe dikgopolo tše di tseneletšego tša moya bjang?
11 A bontšha go thabela borapedi, mopsalme o ile a bolela gore: “Morêna, medirô ya xaxo ké e mexolo-xolo; ’kêlêlo tša xaxo xa se ka xo iša!” (Psalme 92:5) Moapostola Paulo o boletše ka “madiba a diphiri tša Modimo,” dikgopolo tše dikgolo tšeo Jehofa a di utollelago batho ba gagwe “ka Môya wa xaxwe” o šomago go sehlopha sa molaki yo a botegago le yo bohlale. (1 Ba-Korinthe 2:10; Mateo 24:45) Sehlopha sa molaki se katanela go nea dijo tša moya tše agago bakeng sa bohle—“lebese” bakeng sa ba ba sa tšwago go kopanela eupša “dijô tše di tiilexo” bakeng sa “ba ba xodilexo.”—Ba-Hebere 5:11-14.
12. Nea mohlala wa “madiba a diphiri tša Modimo” tšeo di bego di dutše di hlaloswa ke sehlopha sa molaki.
12 Bakeng sa go kwešiša “madiba a diphiri tša Modimo,” ke gabohlokwa go ithuta ka thapelo le go naganišiša ka Lentšu la gagwe. Ka mohlala, go gatišitšwe sehlogo se sebotse seo se bontšhago kamoo Jehofa bobedi a bago le toka le kgaugelo ka gona. Go bontšha ga gagwe kgaugelo ga se go hwefola toka ya gagwe; go e na le moo, kgaugelo ya Modimo ke pontšho ya kgaugelo ya Modimo gotee le lerato la gagwe. Ge a ahlola modiradibe, Jehofa o lebelela pele ge e ba go kgonega gore go bontšhwe kgaugelo motheong wa sehlabelo sa Morwa wa gagwe sa topollo. Ge e ba modiradibe a sa itshole goba a rabela, Modimo o dumelela toka go šoma ka ntle le kgaugelo e sa swanelago. Ka tsela e nngwe, o botegela melao ya gagwe e phagamego ya motheo. * (Ba-Roma 3:21-26) ‘A! Bodiba bja bohlale bja Modimo!’—Ba-Roma 11:33.
13. Re swanetše go bontšha bjang go leboga ‘bontši’ bja ditherešo tša moya tšeo re di utolletšwego go fihla ga bjale?
13 Ka go swana le mopsalme, re thabišwa ke gore Jehofa o abelana dikgopolo tša gagwe tše dintši le rena. Dafida o ngwadile gore: “Xomme nna, tše di lexo mo pelong ya xaxo, Wene Modimo, di mpaletše ruri; ké tše ntši-ntši tše di sa balwexo. Xe nka re ke a di bala, di feta mohlaba xo ata.” (Psalme 139:17, 18) Gaešita le ge tsebo ya rena lehono e emela feela tekanyo ya dikgopolo tše dintši tšeo Jehofa a tla di utollago ka mo go sa felego, re leboga kudu ‘bontši’ bja ditherešo tše bohlokwa tša moya le go epa ka mo go tseneletšego go feta le ge e le neng bontšing bja Lentšu la Modimo.—Psalme 119:160, mongwalo wa ka tlase wa NW.
Go Nyakega Maiteko le Didirišwa Tšeo di Atlegago
14. Diema 2:1-6 e gatelela bjang go nyakega ga boiteko ge o ithuta Lentšu la Modimo?
14 Thuto e tseneletšego ya Beibele e nyaka boiteko. Taba ye e tšwelela gabotse ka go bala ka kelohloko Diema 2:1-6. (PK) Ela hloko madiri a šomago ao Kgoši Salomo yo bohlale a a dirišitšego go gatelela maiteko ao a nyakegago bakeng sa go hwetša tsebo ya Modimo, bohlale le temogo. O ngwadile gore: “Ngwan’a-ka, a mola o ka be o amogela dipolelo tša-ka, o ipolokela ditaelo tša-ka, a mola o ka be o sekegela tsebe bohlale, o sekamišetša pelo ya gago [temogong, NW], a o ka be o bitša [kwešišo, NW], o hlaboša lentšu la gago go tlhaologanyo, a mola o ka be o e tsoma bjalo ka disilifera, o e latišiša bjalo ka mahumo a fihlilwego, ke mo o tlogo go lemoga poifo ya Jehofa, o hwetša tsebo ya Modimo. Gobane Jehofa o fa motho bohlale, gomme tsebo le tlhaologanyo di tšwa molomong wa gagwe.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.) Ee, thuto e putsago e nyaka go nyakišiša, go epa bjalo ka ge eka o tsoma lehumo leo le fihlilwego.
15. Ke seswantšho sefe sa Beibele seo se bontšhago go nyakega ga mekgwa e mebotse ya go ithuta?
15 Thuto e humišago ya moya gape e nyaka mekgwa e mebotse ya go ithuta. Salomo o ngwadile gore: “Wà rêthêfatša ’lêpê wa lesa xo lootša, se tlo Xo feletša matla.” (Mmoledi 10:10) Ge e ba mošomi a diriša sedirišwa sa go sega seo se sego bogale goba ge e ba a sa se diriše ka bokgoni, o tla senya matla a gagwe gomme mošomo wa gagwe e tla ba o sa rego selo. Ka mo go swanago, mehola nakong yeo e fetšwago go ithutwa e ka fapana kudu, go ithekgile ka mekgwa ya rena ya go ithuta. Ditšhišinyo tše dibotse tšeo di šomago bakeng sa go kaonefatša tsela yeo re ithutago ka yona di ka hwetšwa go Thuto 7 ya Puku ya Tlhahlo ya Sekolo sa Bodiredi sa Pušo ya Modimo. *
16. Ke ditšhišinyo dife tšeo di šomago tšeo di newago bakeng sa go re thuša go ba le thuto e tseneletšego?
16 Ge mmetli a lokišetša mošomo wa gagwe, o lokiša didirišwa tšeo a tlago go di nyaka. Ka mo go swanago, ge re thoma nako ya rena ya go ithuta, re swanetše go kgetha didirišwa tša go ithuta tšeo re tlago go di nyaka bokgobapukung bja rena bja motho ka noši. Go gopola gore go ithuta ke mošomo gomme go nyaka matla a monagano, gape ke mo gobotse go itumelelanya le boemo bjo bo swanetšego. Ge e ba re kganyoga go dula re hlaphogetšwe monaganong, go dula setulong se se lego tafoleng goba tesekeng go ka ipontšha e le mo go atlegago kudu go e na le go robala malaong goba go dula setulong sa go thekga matsogo sa go iketla. Ka morago ga go lebiša tlhokomelo ka nakwana, o ka hwetša e le mo go holago go ikotlolla goba go ya ka ntle bakeng sa moya o hlabolago.
17, 18. Nea mehlala ya kamoo o ka dirišago ka gona didirišwa tše dibotse tša go ithuta tšeo o nago le tšona.
17 Didirišwa tše dintši tšeo di sa bapišwego tša go ithuta gape di a hwetšagala go rena. Sa bohlokwa gare ga tše ke Beibele ya New World Translation, yeo ga bjale e hwetšagalago ka mo go feletšego goba karolo ya yona ka maleme a 37. Kgatišo ya motheo ya New World Translation e hlamilwe ka ditšhupetšo tša ditemana le “Lelokelelo la Dipuku tša Beibele” leo le neago leina la mongwadi, lefelo leo e ngwaletšwego go lona le nako yeo e akareditšwego. Gape e na le tlhatlamano ya mantšu a Beibele, mametletšo le mebapa. Ka maleme a mangwe, Beibele ye e gatišwa ka tokollo e kgolo, yeo e tsebjago e le Reference Bible. E na le dilo tše di lego ka mo godimo ka moka le tše dingwe tše dintši, go akaretša le mengwalo ya ka tlase e oketšegilego yeo gape e tsentšwego ka tlase ga tlhatlamano. Na o diriša ka mo go holago seo se hwetšagalago ka leleme la gago e le gore se go thuše go fatišiša kudu Lentšung la Modimo?
18 Sedirišwa se sengwe sa bohlokwa kudu sa go ithuta ke saeklopedia ya dibolumo tše pedi ya Beibele e lego Insight on the Scriptures. Ge e ba o e-na le puku ye ka leleme leo o kgonago go le kwešiša, e swanetše go ba mogwera wa gago wa ka mehla ge o ithuta. E tla go nea tsebišo ya motheo
ditabeng tše dintši tša Beibele. Sedirišwa se se swanago seo se thušago ke puku ya ‘Mangwalo ka Moka a Buduletšwe ke Modimo Gomme a a Hola.’ Ge o thoma go bala puku e mpsha ya Beibele, ke mo gobotse go hlahloba thuto e dumelelanago le yona ka pukung ya ‘Mangwalo ka Moka’ bakeng sa go hwetša thulaganyo ya lefelo le ya histori, go akaretša le kakaretšo ya dikagare tša puku ya Beibele le mohola wa tšona go rena. Tšweletšo ya morago bjale go didirišwa tše dintši tša go ithuta ka mokgwa wa go gatišwa ke Watchtower Library yeo e dirišwago ka computer, yeo ga bjale e hwetšagalago ka maleme a senyane.19. (a) Ke ka baka la’ng Jehofa a re neile didirišwa tše dibotse bakeng sa go ithuta Beibele? (b) Ke eng seo se nyakegago bakeng sa go bala le go ithuta Beibele mo go swanetšego?
19 Jehofa o neile didirišwa tše ka moka ka “molaki e a bôtêxaxo yo bohlale” bakeng sa go dira gore bahlanka ba gagwe mo lefaseng ba kgone go ‘tsoma le go hwetša tsebo ya Modimo.’ (Diema 2:4, 5) Mekgwa e mebotse ya go ithuta e dira gore re kgone go hwetša tsebo e kaone ya Jehofa le go thabela tswalano ya kgaufsi le yena. (Psalme 63:1-8) Ee, go ithuta ke mošomo, eupša ke mošomo wo o thabišago le wo o putsago. Lega go le bjalo, go nyaka nako gomme mohlomongwe o nagana gore, ‘Ke kae moo nka hwetšago nako ya go kaonefatša mmalo wa-ka wa Beibele le thuto ya motho ka noši?’ Karolo ye e tla ahla-ahlwa sehlogong sa mafelelo sa lelokelelo le.
[Mengwalo ya ka tlase]
^ ser. 7 New International Dictionary of Old Testament Theology & Exegesis, Bolumo 4, matlakala 205-7.
^ ser. 12 Bona Morokami wa August 1, 1998, letlakala 13, serapa 7. E le karolo ya thuto ya Beibele, o ka hlahloba bobedi dihlogo tšeo di balwago tokollong yeo gotee le dihlogo tša “Justice,” “Mercy” le “Righteousness” ka go saeklopedia ya Beibele e lego Insight on the Scriptures, yeo e gatišitšwego ke Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
^ ser. 15 E gatišitšwe ke Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. Ge e ba puku ye e sa hwetšagale ka leleme la gago, keletšo e botse mabapi le mekgwa ya go ithuta e ka hwetšwa ditokollong tše di latelago tša Morokami: August 15, 1993, matlakala 13-17; May 15, 1986, matlakala 19-20.
Dipotšišo tša Tlhahlobo
• Re ka dira bjang gore thuto ya rena ya motho ka noši e be yeo e lapološago le yeo e putsago?
• Ka go swana le mopsalme, re ka bontšha bjang ‘go rata’ le go ‘eleletša’ Lentšu la Jehofa?
• Diema 2:1-6 e bontšha bjang go nyakega ga boiteko go ithuteng Lentšu la Modimo?
• Ke didirišwa dife tše dibotse tša go ithuta tšeo Jehofa a di neilego?
[Dipotšišo tša Thuto]
[Seswantšho go letlakala 14]
Go naganišiša ka setu le thapelo di re thuša bakeng sa go hlagolela lerato la go rata Lentšu la Modimo
[Diswantšho go letlakala 17]
Na o diriša ka mo go tletšego didirišwa tša go ithuta bakeng sa go fatišiša kudu Lentšung la Modimo?