Eya go dikagare

Eya go lelokelelo la dikagare

Pono ya Modimo ka go Hlweka Boitshwarong

Pono ya Modimo ka go Hlweka Boitshwarong

Pono ya Modimo ka go Hlweka Boitshwarong

“Nna Morêna Modimo wa xaxo ke Xo ruta tše di Xo holaxo; ke Xo sepediša mo tseleng ye O swanetšexo xo e swara.”​—JESAYA 48:17.

1, 2. (a) Batho ka kakaretšo ba lebelela bjang boitshwaro bja tša botona le botshadi? (b) Ke pono efe ka boitshwaro bja tša botona le botshadi yeo Bakriste ba nago le yona?

LEHONO, dikarolong tše dintši tša lefase, boitshwaro bo šetše bo lebelelwa e le taba ya motho ka noši. Batho ba lebelela dikopano tša botona le botshadi e le pontšho ya tlhago ya maikwelo ao a swanetšego go kgotsofatšwa le ge e le neng ge ba rata, e sego e le selo seo se swanetšego go lekanyetšwa lenyalong. Ba nagana gore ge e ba go se na motho yo a gobalago, ga go na bothata bja go ikgethela kamoo ba swanetšego go itshwara ka gona. Go ya ka pono ya bona, batho ga se ba swanela go ahlolwa ka ditaba tša boitshwaro, kudu-kudu ge go tliwa tabeng ya dikopano tša botona le botshadi.

2 Bao ba tsebago Jehofa ba na le pono e fapanego. Ba latela dikeletšo tša Mangwalo ka lethabo ka gobane ba rata Jehofa gomme ba nyaka go mo thabiša. Ba lemoga gore Jehofa o a ba rata gomme o ba nea tlhahlo yeo e tlago go ba hola, tlhahlo yeo e tlago go ba hola e le ka kgonthe gomme ya ba dira gore ba thabe. (Jesaya 48:17) Ka ge Modimo e le Mothopo wa bophelo, ke mo go kwagalago gore ba swanetše go lebelela go yena bakeng sa tlhahlo mabapi le kamoo ba dirišago mebele ya bona ka gona, kudu-kudu tabeng ye yeo e tswalanago kgaufsi le tshepedišo ya bophelo.

Mpho e Tšwago go Mmopi yo Lerato

3. Ke eng seo ba bantši ba se rutilwego Bojakaneng mabapi le dikopano tša botona le botshadi, gomme seo se bapišwa bjang le seo Beibele e se rutago?

3 Ka mo go fapanego le lefase la lehono, ba bangwe Bojakaneng ba rutile gore dikopano tša botona le botshadi di leša dihlong, ke sebe le gore “sebe sa mathomo” tšhemong ya Edene e be e le go goketšwa ga Adama ka tša botona le botshadi ke Efa. Kgopolo e bjalo ke e fapanego le seo Mangwalo a buduletšwego a se bolelago. Pego ya Beibele e bolela ka banyalani ba pele e le “motho le mosadi wa xaxwe.” (Genesi 2:25) Modimo o ile a ba botša gore ba be le bana, ka gore: “Tswalang Le atê, tlalang lefase.” (Genesi 1:28) E be e tla ba mo go sa kwagalego go Modimo go laela Adama le Efa go ba le bana gomme ka morago a ba otla ka baka la go latela ditaelo tšeo.​—Psalme 19:8.

4. Ke ka baka la’ng Modimo a neile batho matla a tša botona le botshadi?

4 Taelong yeo e neilwego batswadi ba rena ba pele, yeo e ilego ya bušeletšwa go Noage le barwa ba gagwe, re bona morero o mogolo wa dikopano tša botona le botshadi: go ba le bana. (Genesi 9:1) Lega go le bjalo, Lentšu la Modimo le bontšha gore bahlanka ba gagwe bao ba lego lenyalong ga ba gapeletšege go lekanyetša dikopano tša botona le botshadi feela maitekong a go ba le bana. Dikopano tše bjalo di ka kgotsofatša dinyakwa tša maikwelo le tša nama ka tshwanelo gomme tša ba mothopo wa lethabo go banyalani. Ke tsela ya bona ya go bontšhana maikwelo a tseneletšego bakeng sa yo mongwe le yo mongwe wa bona.​—Genesi 26:8, 9; Diema 5:18, 19; 1 Ba-Korinthe 7:3-5.

Dithibelo Tšeo di Beilwego ke Modimo

5. Ke dikiletšo dife tšeo Modimo a di beilego tirong ya batho ya tša botona le botshadi?

5 Le ge kopano ya botona le botshadi e le mpho e tšwago go Modimo, ga se ya swanela go bontšhwa ka ntle le thibelo. Molao wo wa motheo o šoma gaešita le ka gare ga thulaganyo ya lenyalo. (Ba-Efeso 5:28-30; 1 Petro 3:1, 7) Dikopano tša botona le botshadi di a thibelwa ka ntle ga lenyalo. Beibele ke yeo e lebanyago e le ka kgonthe tabeng ye. Molaong woo Modimo a ilego a o nea setšhaba sa Isiraele, go boletšwe gore: “O se kê wa ôtswa.” (Ekisodo 20:14) Ka morago, Jesu o ile a akaretša ‘bootswa’ le ‘bohlotlolo’ le “dikxopolô tše mpe” tšeo di tšwago pelong gomme tša šilafatša motho. (Mareka 7:21, 22) Moapostola Paulo o be a buduletšwe go eletša Bakriste kua Korinthe gore: “Bootswa bo thšabeng-xê.” (1 Ba-Korinthe 6:18) Lengwalong la gagwe leo le yago go ba-Hebere, Paulo o ngwadile gore: “Xo tšeana a xo xodišwê mo xohle, ’me maláô a a se bê le dithšila. Diotswa le ba ba xobošaxo tšeanô, Modimo ó tlo ba sekiša.”​—Ba-Hebere 13:4.

6. Ka Beibeleng, ke eng seo se akaretšwago ke lentšu “bootswa”?

6 Ke eng seo se bolelwago ke lentšu “bootswa”? Le tšwa lentšung la Segerika por·neiʹa, leo ka dinako tše dingwe le dirišetšwago go bolela dikopano tša botona le botshadi magareng ga batho bao ba sa nyalanago. (1 Ba-Korinthe 6:9) Mafelong a mangwe, bjalo ka go Mateo 5:32 le Mateo 19:9, tlhaloso ya lentšu le ke yeo e nabilego gomme e šupa ka mo go oketšegilego go bohlotlolo, kopano ya botona le botshadi le wa leloko la kgaufsi le kopano ya botona le botshadi le diphoofolo. Mekgwa e mengwe ya botona le botshadi gare ga batho bao ba sa nyalanago, e bjalo ka kopano ya botona le botshadi ya go hupa setho sa botona le ya go se tsenya ka morago gotee le go swara-swara ditho tša pelego tša motho yo mongwe, le yona e ka lebelelwa e le por·neiʹa. Mekgwa e bjalo ka moka e a solwa​—e ka ba e le ka go lebanya goba ka tšhupetšo​—ka Lentšung la Modimo.​—Lefitiko 20:10, 13, 15, 16; Ba-Roma 1:24, 26, 27, 32. *

Go Holwa ke Melao ya Modimo ya Boitshwaro

7. Re holega bjang ka go dula re hlwekile boitshwarong?

7 Go kwa tlhahlo ya Jehofa mabapi le boitshwaro bja tša botona la botshadi e ka ba tlhohlo bathong ba sa phethagalago. Radifilosofi yo a tumilego wa mo-Juda wa lekgolong la bo-12 la nywaga Maimonides o ngwadile gore: “Ga go na kiletšo e thata kudu ka go Torah [Molao wa Moše] go e boloka go swana le ya ditswalano tšeo di ileditšwego le dikopano tša botona le botshadi tšeo e sego tša molao.” Lega go le bjalo, ge e ba re e-kwa taelo ya Modimo, re holega kudu. (Jesaya 48:18) Ka mohlala, go kwa mo tabeng ye go thuša go re šireletša malwetšing a fetetšwago ka dikopano tša botona le botshadi, ao a mangwe a wona a sa alafegego gomme e le a ka bolayago. * Re šireletšega boimaneng bja ka ntle ga lenyalo. Go diriša bohlale bja go boifa Modimo gape go tlaleletša letswalong le lebotse. Go dira bjalo go godiša boitlhompho le go hwetša tlhompho ya ba bangwe, go akaretša le ba leloko la rena, balekane ba rena, bana ba rena le banababo rena le dikgaetšedi ba Bakriste. Ka mo go swanago e godiša ka go rena boemo bja kgopolo bjo bo nepagetšego malebana le dikopano tša botona le botshadi tšeo di tlago go tlaleletša lethabong la lenyalo. Mosadi yo mongwe wa Mokriste o ngwadile gore: “Therešo ya Lentšu la Modimo ke tšhireletšo e kaone kudu e lego gona. Ke letetše gore ke nyalwe, gomme ge ke nyetšwe ke tla ikgantšha ka go botša monna wa Mokriste yo ke tla nyalanago le yena gore ke be ke dutše ke hlwekile.”

8. Ke ka ditsela dife boitshwaro bja rena bjo bo hlwekilego bo ka godišago borapedi bjo bo hwekilego?

8 Ka go dula re hlwekile boitshwarong, gape re ka dira mo gontši go fediša dikgopolo tše di fošagetšego mabapi le borapedi bja therešo le go gogela batho go Modimo yo re mo rapelago. Moapostola Petro o ngwadile gore: “Tsela ye Le tšeaxo ka yôna Lè le xare xa ba-ntlê, a e bê e botse, xore xe ba Le phara ba re Le disenyi, e tlê e re xe ba lebeleša, ba bônê medirô e botse ya lena ’me ba rêtê Modimo, è le letšatši le a ba etetšexo ka lôna.” (1 Petro 2:12) Gaešita le ge bao ba sa hlankelego Jehofa ba palelwa ke go lemoga goba go amogela boitshwaro bja rena bjo bo hlwekilego, re ka kgonthišega gore Tatago rena wa legodimong o a bona, o a amogela e bile gape o thabela maiteko a rena a go latela tlhahlo ya gagwe.​—Diema 27:11; Ba-Hebere 4:13.

9. Ke ka baka la’ng re swanetše go ba le kgodišego tlhahlong ya Modimo, gaešita le ge re ka se kwešiše mabaka a gagwe ka mo go tletšego? Bontšha.

9 Tumelo go Modimo e akaretša kgodišego ya gore o tseba seo se lego kaone bakeng sa rena, gaešita le ge re sa kwešiše ka mo go tletšego mabaka ka moka a lebaka leo ka lona a re hlahlago ka mokgwa wo a dirago ka wona. Ela hloko mohlala go tšwa Molaong wa Moše. Molao o mongwe o lego mabapi le mešaša ya tša bohlabani o be o nyaka gore mantle a epelwe kgole le mešaša. (Doiteronomio 23:13, 14) Mohlomongwe ba-Isiraele ba be ba ipotšiša mabapi le lebaka la taelo e bjalo; ba bangwe ba ka ba ba be ba nagana gore ga e bohlokwa. Lega go le bjalo, ga e sa le go tloga ka nako yeo, thutamahlale ya tša kalafo e lemogile gore molao wo o thušitše go boloka methopo ya meetse e sa šilafatšwa le go nea tšhireletšo malwetšing a mantši ao a rwalwago ke dikhunkhwane. Ka mo go swanago, go na le mabaka a moya, leago, maikwelo, mmele le a tša monagano ao ka wona Modimo a lekanyeditšego dikopano tša botona le botshadi lenyalong. Anke bjale re ele hloko mehlala e mmalwa ya Beibele ya bao ba ilego ba dula ba hlwekile boitshwarong.

Josefa​O Šegofaditšwe ka Baka la Boitshwaro bja Gagwe

10. Ke mang yo a ilego a leka go goketša Josefa, gomme o ile a araba bjang?

10 Mohlomongwe o tlwaelane le mohlala wa Beibele wa Josefa, morwa wa Jakobo. Ge a e-na le nywaga e 17, o ile a ikhwetša e le lekgoba la Potifara, letona la baleti ba Farao wa Egipita. Jehofa o ile a šegofatša Josefa, gomme ge nako e dutše e tšwela pele o ile a bewa go hlokomela ngwako ka moka wa Potifara. Ka nako ya ge a fihla nywageng ya gagwe ya bo-20, Josefa o ile a ba “yo botse sebopêxô le sefahloxô.” O ile a tanya tlhokomelo ya mosadi wa Potifara, yo a ilego a leka go mo goketša. Josefa o ile a hlalosa boemo bja gagwe ka mo go kwagalago, a hlalosa gore go dumela e be e ka se be feela go eka mong wa gagwe eupša gape o tla be a “senya pele xa Modimo.” Ke ka baka la’ng Josefa a ile a nea mabaka bjalo ka ge a dirile?​—Genesi 39:1-9.

11, 12. Gaešita le ge go be go se na molao wa Modimo wo o ngwadilwego o ganetšago bootswa le bohlotlolo, ke ka baka la’ng Josefa a swanetše go ba a ile a nea mabaka bjalo ka ge a dirile?

11 Ka mo go lego molaleng, phetho ya Josefa e be e se ya thewa tabeng ya go boifa go hwetšwa ke batho. Lapa la gabo Josefa le be le dula kgole, gomme tatagwe o be a nagana gore o hwile. Ge nkabe Josefa a ile a kopanela boitshwarong bjo bo gobogilego bja tša botona le botshadi, lapa labo le be le ka se tsoge le tsebile ka seo. Sebe se se bjalo mohlomongwe se be se ka utelwa Potifara le bahlanka ba gagwe ba banna, ka ge go be go e na le dinako tšeo ba bego ba sa be gona ka ngwakong. (Genesi 39:11) Lega go le bjalo, Josefa o be a tseba gore boitshwaro bjo bo bjalo bo ka se ke bja utelwa Modimo.

12 Josefa o swanetše go ba a ile a nea mabaka ka seo a bego a se tseba ka Jehofa. Ga go na pelaelo gore o be a tseba seo Jehofa a ilego a se tsebatša tšhemong ya Edene ka gore: “Ka baka leo monna ó tlo tloxêla tata’xwê le mma’xwê, a xomarêla mosadi wa xaxwe; xomme ba tlo ba nama e tee.” (Genesi 2:24) Go feta moo, mohlomongwe Josefa o be a tseba ka seo Jehofa a bego a se boditše kgoši ya ba-Filisita yeo e bego e e-na le tshekamelo ya go goketša makgolokhukhu wa Josefa e lego Sara. Jehofa o ile a botša kgoši yeo gore: “O tsebê xore O tlo hwa ka ’baka la mosadi yó O mo tšerexo mola à na le monna wa xaxwe. . . . ’Me ke Xo šexetše xore O se senyê pele xa-ka. Ké ka ’baka leo kè sa kaxo ka Xo lesa wa mo swara.” (Genesi 20:3, 6, mongwalo o sekamego ke wa rena.) Ka gona le ge Jehofa a be a sešo a nea molao o ngwadilwego, maikwelo a gagwe mabapi le lenyalo e be e le a kwagalago. Pono ya Josefa ya boitshwaro gotee le kganyogo ya gagwe ya go kgahliša Jehofa di ile tša mo dira gore a gane boitshwaro bjo bo gobogilego.

13. Mohlomongwe, ke ka baka la’ng Josefa a se a ka a kgona go phema mosadi wa Potifara?

13 Lega go le bjalo, mosadi wa Potifara o ile a phegelela, a mo kgopela “ka mehla” gore a robale le yena. Ke ka baka la’ng Josefa a se a fo mo phema? Go ba gona, bjalo ka lekgoba, o be a e na le mediro yeo a bego a swanetše go e dira gomme e be e ka se fetoše boemo bja gagwe. Bohlatse bja boepi bja marope bo šišinya gore go agwa ga nywako ya ba-Egipita go be go dira gore e be mo go nyakegago go feta karolo e kgolo ya ngwako bakeng sa go ya ka diphapošing tša bobolokelo. Lega go le bjalo, go ka ba go ile gwa se kgonege gore Josefa a pheme mosadi wa Potifara.​—Genesi 39:10.

14. (a) Ke eng seo se ilego sa diragalela Josefa ka morago ga ge a tšhabetše mosadi wa Potifara? (b) Jehofa o ile a šegofatša Josefa bjang bakeng sa potego ya gagwe?

14 Go ile gwa fihla letšatši leo ba bego ba le noši ka ngwakong. Mosadi wa Potifara o ile a swara Josefa gomme a lla ka gore: “Rôbala le nna!” O ile a tšhaba. A gobaditšwe maikwelong ke go gana ga gagwe, o ile a mmea molato wa go leka go kata. Mafelelo e bile afe? Na Jehofa o ile a mo putsa gatee-tee ka tsela ya gagwe ya go botega ka go se kwanantšhe? Aowa. Josefa o ile a tsenywa kgolegong gomme a tlengwa diphateng. (Genesi 39:12-20; Psalme 105:18) Jehofa o ile a bona go hloka toka gomme mafelelong a phagamiša Josefa go tloga kgolegong go ya ngwakong wa bogoši. O ile a ba motho wa bobedi yo matla kudu Egipita gomme o ile a šegofatšwa ka mosadi le bana. (Genesi 41:14, 15, 39-45, 50-52) Go oketša moo, pego ya potego ya Josefa e ile ya begwa nywaga e 3 500 e fetilego bakeng sa gore e balwe ke bahlanka ba Modimo ga e sa le go tloga ka nako yeo. A tšhegofatšo e botse gakaakang bakeng sa go kgomarela melao ya Modimo ya go loka! Ka mo go swanago, le rena lehono ga se ka mehla re ka bonago mehola ya kapejana ya go kgomarela potego ya boitshwaro, eupša re ka kgonthišega gore Jehofa o a bona gomme o tla re šegofatša ka nako e swanetšego.​—2 Koronika 16:9.

‘Kgwerano ya Jobo le Mahlo a Gagwe’

15. ‘Kgwerano ya Jobo le mahlo a gagwe’ e be e le efe?

15 Mmotegi yo mongwe e be e le Jobo. Nakong ya diteko tšeo Diabolo a ilego a mo tlišetša tšona, Jobo o ile a naganišiša ka bophelo bja gagwe gomme a ipolela a rata go ba ka tlase ga kotlo e šoro ge e ba a sentše, gare ga dilo tše dingwe, molao wa motheo wa Jehofa wa boitshwaro bjo bo gobogilego bja tša botona le botshadi. Jobo o itše: “Ke dirile kgwerano le mahlo a-ka ya gore nka se ke ka lebelela kgarebe.” (Jobo 31:1, PK) Ka se, Jobo o be a bolela gore ka maikemišetšo a gagwe a go botegela Modimo, o be a ikemišeditše go phema gaešita le go lebelela mosadi ka go mo kganyoga. Ee, o be a tla bona basadi bophelong bja letšatši le letšatši gomme mohlomongwe o be a tla ba thuša ge e ba ba be ba nyaka thušo. Eupša ge e le mabapi le go lebiša tlhokomelo maikemišetšong a phegelelago a lerato, ga se a ka a itumelela go dira bjalo. Pele ga ge diteko tša gagwe di ka thoma, e be e le monna yo a humilego kudu, “e be e le yo moxolo xo bohle ba ba bexo ba axile thokô yeo ya Bohlabêla.” (Jobo 1:3) Lega go le bjalo, ga se a ka a šomiša matla a lehumo go goketša basadi ba bantši. Ka mo go lego molaleng, le ka mohla ga se a ka a bapala ka tebelelo ya go ikgotsofatša ka dikopano tša botona le botshadi tše e sego tša molao le basadi bao e sa lego ba bafsa.

16. (a) Ke ka baka la’ng Jobo e le mohlala o mobotse bakeng sa Bakriste bao ba nyetšego? (b) Boitshwaro bja banna ba mehleng ya Maleaki bo be bo fapana bjang le bja Jobo, gomme go thwe’ng ka bja lehono?

16 Ka gona, dinakong tše botse gotee le tše thata, Jobo o ile a bontšha go botega boitshwarong. Jehofa o ile a lemoga se gomme a mo šegofatša ka mo go humilego. (Jobo 1:10; 42:12) A mohlala o mobotse gakaakang wa Jobo bakeng sa Bakriste bao ba nyetšego, bobedi banna le basadi! Ga go makatše ge Jehofa a be a mo rata gakaakaa! Ka mo go fapanego, boitshwaro bja ba bantši lehono bo swana gabotse kudu le seo se ilego sa direga mehleng ya Maleaki. Moporofeta yoo o ile a sola tsela yeo banna ba bantši ba bego ba tlogela balekane ba bona, gantši bakeng sa go nyala basadi bao e sa lego ba bafsa. Aletare ya Jehofa e be e tletše ka megokgo ya basadi bao ba tlogetšwego, gomme Modimo o ile a ahlola bao ba ‘ilego ba radia’ balekane ba bona.​—Maleaki 2:13-16, bapiša le NW.

Mosadi yo Mofsa yo a Sekilego

17. Mo-Sulami o be a swana bjang le “thšemo ya lexora”?

17 Mmotegi wa boraro e be e le ngwanenyana wa mo-Sulami. E le yo mofsa le yo mobotse, o ile a tanya e sego feela maikwelo a lesogana la modiši eupša gape le a kgoši e humilego ya Isiraele, Salomo. Kanegelong ka moka e botse yeo e anegwago go Sefela sa Difela, mo-Sulami o ile a dula a sekile, ka go rialo a hwetša tlhompho ya bao ba mo dikologilego. Gaešita le ge a ile a gana Salomo, o ile a budulelwa go bega kanegelo ya gagwe. Modiši yo a bego a mo rata le yena o ile a hlompha boitshwaro bja gagwe bjo bo sekilego. Ntlheng e nngwe o ile a naganišiša ka gore mo-Sulami o be a le bjalo ka “thšemo ya lexora.” (Sefela sa Difela 4:12) Isiraeleng ya bogologolo, dirapa tše dibotse di be di e-na le merogo e kgahlišago e fapa-fapanego, matšoba a nkgago bose le dihlare tše kgahlišago. Dirapa tše bjalo ka tlwaelo di be di ageletšwa ka legora goba leboto leo go bego go ka tsenwa go lona feela ka sefero seo se notlelwago. (Jesaya 5:5) Go modiši, bohlweki bja boitshwaro bja mo-Sulami le go ratega di be di le bjalo ka serapa sa botse bjo bo sa tlwaelegago. O be a hlwekile ka mo go feletšego. Maikwelo a gagwe a borutho a be a tla hwetšagala feela go monna wa gagwe wa ka moso.

18. Dipego tša Josefa, Jobo le mo-Sulami di re gopotša eng?

18 Ka go botega boitshwarong, mo-Sulami o ile a beela basadi ba Bakriste lehono mohlala o mobotse. Jehofa o ile a bona le go lemoga bothakga bja ngwanenyana wa mo-Sulami gomme a mo šegofatša go fo etša ge a ile a šegofatša Josefa le Jobo. Bakeng sa go re hlahla, ditiro tša bona tša potego di begilwe Lentšung la Modimo. Le ge maiteko a rena a go kgomarela potego lehono a sa begwe ka Beibeleng, Jehofa o na le “puku ya kxopotšô” bakeng sa bao ba tsomago go dira thato ya gagwe. Anke le ka mohla re se ke ra lebala gore Jehofa o “theetša” le go thaba ge re katana ka potego bakeng sa go hlweka boitshwarong.​—Maleaki 3:16.

19. (a) Re swanetše go lebelela bjang go hlweka boitshwarong? (b) Ke eng seo se tlago go ahla-ahlwa sehlogong se se latelago?

19 Gaešita le ge bao ba se nago tumelo ba ka re kwera, re thabela go kwa ga rena Mmopi wa rena yo lerato. Re na le ditekanyetšo tše di phagamego tša boitshwaro, ditekanyetšo tša boitshwaro bja go boifa Modimo. Ke selo seo re ka ikgantšhago ka sona, selo seo re swanetšego go se tšeela godimo. Ka go kgomarela boemo bjo bo hlwekilego bja boitshwaro, re ka thabela tšhegofatšo ya Modimo gomme re ka boloka kholofelo e phadimago ya ditšhegofatšo tše sa felego tša nakong e tlago. Lega go le bjalo, ka mokgwa o šomago, ke eng seo re ka se dirago bakeng sa go dula re hlwekile boitshwarong? Sehlogo se se latelago se tla ahla-ahla potšišo ye e bohlokwa.

[Mengwalo ya ka tlase]

^ ser. 6 Bona Morokami wa September 1, 1983, matlakala 28-31.

^ ser. 7 Ka manyami, go na le maemo ao go ona Mokriste yo a se nago molato a hwetšago bolwetši bjo bo fetetšwago ka kopano ya botona le botshadi go tšwa go molekane yo a sa dumelego yo a sa latelago tlhahlo ya Modimo.

Na o ka Hlalosa?

• Beibele e ruta eng mabapi le dikopano tša botona le botshadi?

• Ke eng seo se akaretšwago ke lentšu “bootswa” ka Beibeleng?

• Re holega bjang ka go dula re hlwekile boitshwarong?

• Ke ka baka la’ng Josefa, Jobo le ngwanenyana wa mo-Sulami e le mehlala e mebotse bakeng sa Bakriste lehono?

[Dipotšišo tša Thuto]

[Seswantšho go letlakala 9]

Josefa o ile a tšhabela boitshwaro bjo bo gobogilego

[Seswantšho go letlakala 10]

Ngwanenyana wa mo-Sulami o be a swana le “thšemo ya lexora”

[Seswantšho go letlakala 11]

Jobo o be a dirile ‘kgwerano le mahlo a gagwe’