Go Phela le Dikotsi

“Ga go selo le se tee se o ka se dirago bophelong bja letšatši le letšatši​—⁠go akaretša le go robala​—⁠se se se nago kotsi ya gore e ka ba selo sa mafelelo se o se dirago bophelong bja gago.”​—Makasine wa Discover.

BOPHELO bo bapišitšwe le go sepela lefelong la dithuthupi, ka gobane kgobalo goba lehu di ka tla ka nako le ge e le efe gantši ka ntle le temošo. Dibaki tša kotsi di fapa-fapana go ya ka dinaga. Di akaretša dikotsi tša dikoloi, dintwa tša selegae, tlala, AIDS, kankere, bolwetši bja pelo le tše dingwe tše dintši. Ka mohlala, Afrika ya ka borwa bja Sahara, AIDS ke sebaki se segolo sa lehu, U.S.News & World Report e re ngwageng wa morago bjale “e tšere maphelo a dimilione tše 2,2, palo e fetago ga 10 palo ya mahu a dintwa ka moka tša Afrika tša selegae.”

Go sa dutše go le bjalo, lefase le fetša dikete tša dimilione tša tšhelete maitekong a go lelefatša bophelo le a go fokotša kotsi ya bolwetši le go golofala. Bontši bja dikgopolo tšeo di godišwago tše bjalo ka mekgwa e mebotse ya go ja le go itšhidulla, di ka tliša mafelelo a holago. Lega go le bjalo, go na le mothopo wa tsebišo e ka botwago e lego mabapi le lehlakore le lengwe le le lengwe la bohlokwa la bophelo wo o ka go thušago go thabela bophelo bjo bo bolokegilego le bjo bo šireletšegilego kudu. Mothopo woo ke Beibele. E na le tlhahlo mabapi le go swaragana le dilo tše dintši tšeo di kgomago maphelo a rena le bophelo bja rena bjo bobotse. Ee, Beibele ga e ahla-ahle bothata bjo bongwe le bjo bongwe ka mo go tletšego. Lega go le bjalo, e nea melao ya motheo e mebotse bakeng sa go re hlahla ditabeng tše bjalo ka mekgwa ya go ja, go tia mmeleng, boemo bja kgopolo, kopano ya botona le botshadi, go dirišwa ga bjala, motšoko, le tšeo di bitšwago diokobatši tša boitapološo le dilo tše dingwe tše dintši.

Bophelo go ba bantši bo tletše ka go se kgodišege ka tša ditšhelete. Mo le gona Beibele e a re thuša. Ga e kgothaletše feela pono e bohlale ka tšhelete le tšhomišo ya tšhelete eupša gape e bontšha kamoo o ka bago mošomi goba mothwadi yo kaone ka gona. Go bea taba ka go lebanya, Beibele ke tlhahlo e kwagalago, e sego feela bakeng sa tšhireletšo ya tša ditšhelete le go phela gabotse mmeleng, eupša bakeng sa bophelo ka bobjona. Na o ka rata go bona kamoo Beibele e ka bago e šomago ka gona lehono? Gona hle bala go tšwela pele.