Go Fenya Bofokodi bjo Batho ba Nago le Bjona
Go Fenya Bofokodi bjo Batho ba Nago le Bjona
“Go šetša tša nama go bolela lehu.”—BA-ROMA 8:6, NW.
1. Ba bangwe ba lebelela bjang mmele wa motho, gomme ke potšišo efe yeo e nyakago go ahla-ahlwa?
“KE TLA go reta ka gobane ke dirilwe ka tsela e makatšago ka mo go tšhošago.” (Psalme 139:14, NW) Mopsalme Dafida o ile a opela bjalo ge a be a naganišiša ka e nngwe ya tlholo ya Jehofa—mmele wa motho. Ka go fapana le tumišo yeo ye e nago le motheo o mobotse, go na le barutiši ba bodumedi bao ba tšeago mmele e le lefelo la go lalela go dira bošula le sedirišwa sa sebe. O ile wa bitšwa ‘seširo sa go hloka tsebo, motheo wa bobe, ditlemo tša kgobogo, serobe sa lefsifsi, bophelo bja go se kgahliše, bophelo bja go šulafalelwa, setopo seo se sepelago.’ Ke therešo gore moapostola Paulo o itše: “Nameng ya-ka, ke tseba xore xa xo dule se botse.” (Ba-Roma 7:18) Eupša, na se se bolela gore re tantšwe wa go hloka kholofelo mmeleng wa sebe?
2. (a) “Go šetša tša nama” go bolela’ng? (b) Ke thulano efe yeo e lego magareng ga “nama” le “moya” yeo e diregago ka gare ga batho bao ba kganyogago go thabiša Modimo?
2 Mangwalo ka dinako tše dingwe a bolela ka mmele wa motho e le ‘nama.’ (1 Dikxoši 21:27, bapiša le NW.) Gape a diriša ‘nama’ bakeng sa go emela motho boemong bja gagwe bja go se phethagale bjalo ka setlogolwana sa Adama wa lerabele se se nago le sebe. (Ba-Efeso 2:3; Psalme 51:5; Ba-Roma 5:12) Bohwa bja rena bjo re bo abetšego go yena bo tšweleditše “phôkôlô ya nama.” (Ba-Roma 6:19) Le gona Paulo o lemošitše ka gore: “Go šetša tša nama go bolela lehu.” (Ba-Roma 8:6, NW) “Go šetša tša nama” go bolela go laolwa le go tutuetšwa ke dikganyogo tša nama ya sebe. (1 Johane 2:16) Ka gona ge e ba re leka go thabiša Modimo, go na le ntwa ya ka mehla magareng ga boemo bja rena bja moya le tlhago ya rena ya sebe yeo e re gatelelago ka mo go tšwelago pele gore re phethe “medirô ya nama.” (Ba-Galatia 5:17-23; 1 Petro 2:11) Ka morago ga go hlalosa ntwa ye e bohloko ka go yena, Paulo o ile a goeletša ka gore: “Joo, nna motho wa madi-mabe! Ké mang a tl’o xo nkhunolla ka tloxa mmele wó wa lehu!” (Ba-Roma 7:24) Na Paulo e be e le mohlaselwa wa moleko yo a sa kgonego go itšhireletša? Beibele e araba ka aowa yeo e kwagalago!
Go ba ga Kgonthe ga Moleko le Sebe
3. Ba bantši ba lebelela bjang sebe le moleko, eupša Beibele e lemoša bjang malebana le boemo bjo bjalo bja kgopolo?
3 Go ba bantši lehono, sebe ke taba yeo e sa amogelegego. Ba bangwe ba dira metlae ka lentšu “sebe” e le le le fetilwego ke nako la go hlalosa diphošo tše nyenyane tša batho. Ga ba lemoge gore “ka moka xa rena re swanetše xo bônala pele xa sedulô sa kahlolô sa Kriste, xore mang le mang a tšeê tše a itiretšexo tšôna à sa le mmeleng, e ka ba tše botse, e ka ba tše mpe.” (2 Ba-Korinthe 5:10) Ba bangwe ba ka swaswa ka gore: “Nka kgona go lwantšha selo le ge e le sefe eupša e sego moleko!” Batho ba bangwe ba dula ditšong tšeo di ithekgilego ka kgotsofalo ya ka pela, go sa šetšwe gore e mabapi le dijo, kopano ya botona le botshadi, boipshino goba go fihlelela selo se itšego. Ga se feela gore ba nyaka selo se sengwe le se sengwe eupša ba se nyaka gona bjale! (Luka 15:12) Ga ba lebelele ka kua ga boipshino bja kapejana lethabong la ka moso la “bophelô bya ruri.” (1 Timotheo 6:19) Lega go le bjalo, Beibele e re ruta gore re nagane ka kelohloko le go ba le ponelo-kgole, re phema selo le ge e le sefe seo se tla re gobatšago moyeng goba ka tsela e nngwe. Seema seo se buduletšwego se re: “Mohlale ó bôna dikotsi di s’e-tla, a khuta: ba mašilo ba a feta ba y’o hlaka.”—Diema 27:12.
4. Ke temošo efe yeo Paulo a e neilego go 1 Ba-Korinthe 10:12, 13?
4 Ge Paulo a be a ngwalela Bakriste bao ba dulago Korinthe—motse wo o tsebjago ka go goboga ga wona boitshwarong—o ile a nea temošo ya kgonthe mabapi le go lwantšhana le moleko le matla a sebe. O itše: “Ké xôna, e a rexo ke eme, a bônê xore a se kê a wa. Xa L’ešo la hlohlwa ke molekô o kaxo pala batho. Modimo ke Mmotexi; a ka se kê a lesa la lekwa ka tše di kaxo Le palêla; xotee le molekô ó tlo fêla a bea sebaka sa xo tlo efoxa, xore Le kxônê xo kxôtlêlêla.” (1 Ba-Korinthe 10:12, 13) Ka moka ga rena—ba banyenyane le ba bagolo, banna le basadi—re lebeletšana le meleko e mentši sekolong, mošomong goba mafelong a mangwe. Ka baka leo, anke re hlahlobeng mantšu a Paulo gomme re bone seo a se bolelago go rena.
O se ke wa Ikholofela go Feta Tekano
5. Ke ka baka la’ng go ikholofela go feta tekano go le kotsi?
5 Paulo o re: “Ké xôna, e a rexo ke eme, a bônê xore a se kê a wa.” Go ikholofela go feta tekanyo mabapi le matla a rena a boitshwaro go kotsi. Go bontšha go se kwešiše tlhago le matla a sebe. Ka ge batho ba bjalo ka Moše, Dafida, Salomo le moapostola Petro ba ile ba wela sebeng, na re swanetše go ikwa gore ga re hlaselege? (Numeri 20:2-13; 2 Samuele 11:1-27; 1 Dikxoši 11:1-6; Mateo 26:69-75) Diema 14:16 e re: “Mohlale ké Mašiê, ò šikoloxa bobe; lešilo la letšêkê xa le belaele.” Go feta moo, Jesu o itše: “Môya o mafolofolo, ’me nama e a fôkôla.” (Mateo 26:41) Ka ge go se na motho yo a sa phethagalago yo a ka se hlaselwego ke dikganyogo tše mpe, re swanetše go tšeela keletšo ya Paulo godimo gomme re lwe le moleko goba go sego bjalo re ipea kotsing ya go wa.—Jeremia 17:9.
6. Re swanetše go itokišeletša moleko neng le gona bjang?
6 Ke bohlale go itokišetša mathata ao a ka diregago ka mo go sa letelwago. Kgoši Asa o ile a lemoga gore nako ya khutšo e be e le nako e swanetšego ya gore a age dibo tša gagwe. (2 Koronika 14:2, 6, 7) O be a tseba gore nako e be e tla ba e šetše e ile go ka itokiša nakong ya tlhaselo. Ka mo go swanago, diphetho mabapi le seo re swanetšego go se dira ge meleko e tšwelela di dirwa kaone ka mogopolo o fodilego maemong a khutšo le boiketlo. (Psalme 63:6) Daniele le bagwera ba gagwe bao ba boifago Modimo ba ile ba dira phetho ya bona ya go botegela molao wa Jehofa pele ga ge ba be ba ka gatelelwa gore ba je dijo tša moseo tša kgoši. Ka gona, ga se ba ka ba dika-dika go kgomarela ditumelong tša bona gomme ba se je dijo tšeo di sa hlwekago. (Daniele 1:8) Pele ga ge maemo a lekago a tšwelela, anke re tiišeng boikemišetšo bja rena bja go dula re hlwekile boitshwarong. Ke moka re tla ba le matla a go lwa le sebe.
7. Ke ka baka la’ng e le mo go homotšago go tseba gore ba bangwe ba ile ba fenya meleko?
7 A khomotšo e kaakang yeo re e hwetšago mantšung a Paulo a rego: “Xa L’ešo la hlohlwa ke molekô o kaxo pala batho”! (1 Ba-Korinthe 10:13) Moapostola Petro o ngwadile gore: “Lwang le [Diabolo] Lè tiile tumelong; Le fêlê Lè tseba xore ké tšôna ditlaišêxô tše di wêlaxo le bana beno ba ba lexo mo lefaseng.” (1 Petro 5:9) Ee, ba bangwe ba ile ba lebeletšana le meleko e swanago gomme ba ile ba e fenya ka thušo ya Modimo, gomme le rena re ka kgona. Lega go le bjalo, bjalo ka Bakriste ba therešo bao ba phelago lefaseng leo le gobogilego, ka moka ga rena re ka letela go lekwa neng goba neng. Ka gona, re ka kgonthišega bjang ka go fenya bofokodi bjoo batho ba bago le bjona le moleko wa go lekega go ka dira sebe?
Re ka lwa le Moleko!
8. Tsela ya motheo ya go phema moleko ke efe?
8 Tsela ya motheo ya go tlogela go “hlankêla sôna sebe” ke go phema moleko ge go kgonega. (Ba-Roma 6:6) Diema 4:14, 15 e opeletša ka gore: “O se kê wa wêla mmila wa bakxopô; O se xatê tsela ya ba babe. Šikoloxa! Se e batamêlê; e fularelê ’me O iphetêlê.” Gantši re tseba e sa le pele ge e ba maemo a itšego go bonagala a tla lebiša sebeng. Ka gona, selo seo go lego molaleng gore re ka se dira re le Bakriste ke go ‘iphetela,’ go katoga motho le ge e le ofe le selo le ge e le sefe le lefelo le ge e le lefe leo le ka tsošago dikganyogo tšeo di fošagetšego gomme tša re bakela gore re be le diphišegelo tšeo di sa hlwekago.
9. Go tšhaba boemong bjo bo lekago go gatelelwa bjang ka Mangwalong?
9 Go tšhaba boemong bjo bo lekago ke mogato o mongwe wa motheo o išago go fenyeng moleko. Paulo o eleditše ka gore: “Bootswa bo thšabeng-xê.” (1 Ba-Korinthe 6:18) O ngwadile gore: “Thšabang medirô ya medimo e šele.” (1 Ba-Korinthe 10:14) Moapostola gape o lemošitše Timotheo go tšhabela kganyogo e feteletšego ya go kganyoga mahumo a dilo tše di bonagalago, gotee le “dikxanyoxô tša bosoxana.”—2 Timotheo 2:22; 1 Timotheo 6:9-11.
10. Ke mehlala efe e mebedi e fapanego yeo e bontšhago mohola wa go tšhabela moleko?
10 Ela hloko taba ya Kgoši ya Isiraele Dafida. Ge a be a okometše a le marulelong a ngwako wa gagwe wa bogoši, o ile a bona mosadi yo mobotse a hlapa, gomme dikganyogo tše mpe tša tlala pelong ya gagwe. O be a swanetše go ba a ile a tloga marulelong gomme a tšhabela moleko. Go e na le moo, o ile a botšiša ka mosadi yo—Batseba—gomme mafelelo ya ba a mabe kudu. (2 Samuele 11:1–12:23) Ka lehlakoreng le lengwe, Josefa o ile a itshwara bjang ge mosadi yo a gobogilego boitshwarong wa mong wa gagwe a be a mo kgopela gore a robale le yena? Pego e re botša gore: “Le xe mosadi à hlwile a bolêla tšeo ka mehla, Josefa ó xanne xo rôbala le yêna le xo dula le yêna.” Gaešita le ge go be go se na ditaelo tša Molao wa Moše, woo o bego o sešo wa newa, Josefa o ile a mo araba ka gore: “Nka dira bya’ng bobe byo boxolo byoo ka senya pele xa Modimo?” Ka letšatši le lengwe o ile a mo swara a re: “Rôbala le nna!” Na Josefa o ile a dula moo gomme a leka go fana mabaka le yena? Aowa. O ile a “tšhaba, a tšwela ntle.” (PK) Josefa ga se a ka a nea moleko wa kopano ya botona le botshadi sebaka sa gore o mo fenye. O ile a tšhaba!—Genesi 39:7-16.
11. Ke’ng seo se ka kgonegago ge e ba re lebeletšana le moleko leboelela?
11 Go tšhaba ka dinako tše dingwe go lebelelwa e le bofšega, eupša go tloga boemong gantši ke tsela e bohlale go ka e tšea. Mohlomongwe re lebeletšana le moleko leboelela mošomong. Gaešita le ge re ka se kgone go fetoša mešomo, go ka ba le ditsela tše dingwe tša go tloga maemong ao a lekago. Re swanetše go tšhabela selo le ge e le sefe seo re se tsebago e le seo se fošagetšego, gomme re swanetše go ikemišetša go dira feela seo se lokilego. (Amosi 5:15) Mafelong a mangwe, go tšhabela teko go tla nyaka go phema diswantšho tša go kgothaletša bootswa tša Internet le mafelo ao a belaetšago a boithabišo. Mohlomongwe gape go ka bolela go lahla makasine goba go hwetša bagwera ba bafsa—bao ba ratago Modimo le bao ba ka kgonago go re thuša. (Diema 13:20) Go sa šetšwe selo le ge e ka ba sefe seo se re lekago gore re dire sebe, re dira ka bohlale ge e ba re se gana ka go tia.—Ba-Roma 12:9.
Kamoo Thapelo e ka Thušago ka Gona
12. Ke’ng seo re se kgopelago go Modimo ge re rapela ka gore: “O se re išê molekong”?
12 Paulo o nea kgonthišetšo ye ye e beago pelo: “Modimo ke Mmotexi; a ka se kê a lesa la lekwa ka tše di kaxo Le palêla; xotee le molekô ó tlo fêla a bea sebaka sa xo tlo efoxa, xore Le kxônê xo kxôtlêlêla.” (1 Ba-Korinthe 10:13) Tsela e nngwe yeo Jehofa a re thušago ka yona ke ka go araba dithapelo tša rena tša go kgopela thušo ya gagwe tabeng ya go lebeletšana le moleko ka katlego. Jesu Kriste o re rutile gore re rapele re re: “O se re išê molekong; xomme O re phološê bobeng [“go yo kgopo,” NW].” (Mateo 6:13) Ge a arabela thapelong e bjalo e tšwago pelong, Jehofa a ka se ke a re tlogela re wela molekong; o tla re phološa go Sathane le ditirong tša gagwe tša boradia. (Ba-Efeso 6:11, mongwalo wa tlase wa NW) Re swanetše go kgopela Modimo go re thuša go lemoga meleko le go re thuša go ba le matla a go lwa le yona. Ge e ba re mo kgopela gore a se ke a re dumelela go palelwa ge re lekwa, o tla re thuša e le gore re se ke ra fenywa ke Sathane, “yo kgopo.”
13. Re swanetše go dira eng ge re lebeletšane le moleko o phegelelago?
13 Re swanetše go rapela go tšwa pelong kudu-kudu ge re lebeletšana le moleko o phegelelago. Meleko e mengwe e ka tsoša ntwa e matla ya ka pelong, ya go lwa le dikgopolo le maikwelo tšeo di re gopotšago ka go tia kamoo re tlogago re fokola ka gona. (Psalme 51:5) Ka mohlala, re ka dira eng ge e ba re tlaišwa ke go gopola mokgwa o mongwe o mobe wa nakong e fetilego? Go thwe’ng ge e ba re lekega go boela go wona? Go e na le go fo leka go gatelela maikwelo a bjalo, iša taba go Jehofa ka thapelo—o dire se leboelela ge e ba go nyakega. (Psalme 55:22) Ka matla a Lentšu la gagwe le moya o mokgethwa, a ka re thuša go tloša ditshekamelo tšeo di sa hlwekago monaganong wa rena.—Psalme 19:8, 9.
14. Ke ka baka la’ng thapelo e le ya bohlokwa bakeng sa go lebeletšana ka katlego le bofokodi bjo batho ba nago le bjona?
14 Ge a be a lemoga go otsela ga baapostola ba gagwe serapeng sa Getsemane, Jesu o ile a opeletša ka gore: “Phakxamang Le rapêlê, xore Le se tsênê melekong; xobane môya o mafolofolo, ’me nama e a fôkôla.” (Mateo 26:41) Tsela e nngwe ya go fenya moleko ke go phafogela dibopego tše fapa-fapanego tšeo moleko o ka tlago ka tšona le go phakgamela dibopego tše di širetšego tša wona. Gape go bohlokwa gore re rapele mabapi le moleko ka ntle le go diega e le gore re tle re be bao ba hlamilwego moyeng bakeng sa go lwa le wona. Ka gobane moleko o hlasela mafelong ao re fokolago kudu go ona, re ka se kgone go lwa le wona re nnoši. Thapelo e bohlokwa ka gobane matla a Modimo a ka thekga boiphemelo bja rena go Sathane. (Ba-Filipi 4:6, 7) Re bile re ka nyaka thušo ya moya le dithapelo tša “baxolo ba phuthêxô.”—Jakobo 5:13-18.
Go lwa le Moleko ka Mafolofolo
15. Go lwa le moleko go akaretša’ng?
15 Ka ntle le go phema moleko ge go kgonega, re swanetše go lwa le wona ka mafolofolo go fihlela o feta goba boemo bo fetoga. Ge Jesu a be a lekwa ke Sathane, o ile a lwa go fihlela Diabolo a sepela. (Mateo 4:1-11) Morutiwa Jakobo o ngwadile gore: “Le lwê le Diabolo, ’me ó tlo Le thšaba.” (Jakobo 4:7) Go lwa go thoma ka go matlafatša monagano wa rena ka Lentšu la Modimo le go dira phetho e tiilego ya gore re tla kgomarela ditekanyetšo tša gagwe. Re dira gabotse go swara ka hlogo mangwalo a motheo ao a lego mabapi le bofokodi bja rena ka go lebanya le go naganišiša ka ona. E tla ba bohlale go hwetša Mokriste yo a godilego tsebong—mohlomongwe mogolo—yoo re ka mo ntšhetšago sa mafahleng le yoo re ka mo kgopelago thušo ge re tlelwa ke moleko.—Diema 22:17.
16. Ke bjang re ka dulago re tsepame boitshwarong?
16 Mangwalo a re opeletša go apara motho o mofsa. (Ba-Efeso 4:24) Se se bolela go dumelela Jehofa go re bopa le go re fetola. Ge a be a ngwalela modirišani wa gagwe Timotheo, Paulo o itše: “O phêxêlêlê tokô, le borapedi, le tumêlô le leratô, le kxôtlêlêlô, le bonôlô. Hlabana thlabanô e botse ya tumêlô, O thopê bophelô byo bo sa felexo, byo O bileditšwexo byôna.” (1 Timotheo 6:11, 12) Re ka ‘phegelela toko’ ka go ithuta Lentšu la Modimo ka mafolofolo e le gore re hwetše tsebo e tseneletšego ya go tseba semelo sa gagwe gomme ka morago ra itshwara ka go dumelelana le dinyakwa tša gagwe. Lenaneo leo le tletšego la mediro ya Bokriste, e bjalo ka go bolela ditaba tše dibotse le go ba gona dibokeng, le lona le bohlokwa. Go batamela kgaufsi le Modimo le go ikhola ka mo go tletšego ka ditokišetšo tša gagwe tša moya go tla re thuša go gola moyeng le go dula re tsepame boitshwarong.—Jakobo 4:8.
17. Re tseba bjang gore Modimo a ka se ke a re tlogela nakong ya moleko?
17 Paulo o re kgonthišetša gore moleko le ge e le ofe woo o re tlelago le ka mohla o ka se be ka godimo ga bokgoni bja rena bjo re bo neilwego ke Modimo bja go lebeletšana le wona ka katlego. Jehofa o tla ‘bula sebaka sa go efoga e le gore re kgone go kgotlelela.’ (1 Ba-Korinthe 10:13) Ka kgonthe, Modimo ga a dumelele moleko gore e be o mogolo kudu moo re hlokago matla a lekanego a moya bakeng sa go kgomarela potego ge e ba re tšwela pele re ithekga ka yena. O nyaka re atlega go lweng ka mafolofolo le moleko wa gore re dire seo se fošagetšego mahlong a gagwe. Go feta moo, re ka ba le tumelo kholofetšong ya gagwe ya gore: “Nka se kê ka Xo lahla; nka se kê ka Xo tloxêla.”—Ba-Hebere 13:5.
18. Re ka kgonthišega bjang ka go fenya bofokodi bjo batho ba nago le bjona?
18 Paulo o be a kgonthišegile mabapi le ditla-morago tša ntwa ya gagwe ka noši ya go lwa le bofokodi bjo batho ba nago le bjona. Ga se a ka a itebelela e le wa go hlomogelwa pelo e bile e le mohlaselwa yo a sa kgonego go iphemela wa dikganyogo tša gagwe tša nama. Ka mo go fapanego, o itše: “Xa ke kitime kè sa tsebe mo ke yaxo; xe ke itia, xa ke etše wa xo itia lefsifsi. Ke ôtlaka mmele wa-ka xore ke o thapišê; xore e se bê kè le motsenedi wa ba bangwê, nna mong ka nyatšêxa.” (1 Ba-Korinthe 9:26, 27) Le rena re ka fenya ntweng ya go lwa le nama e sa phethagalago. Ka thušo ya Mangwalo, dipuku tšeo di theilwego Beibeleng, diboka tša Bokriste le Bakriste-gotee le rena bao ba gotšego ka tsebo, Tatago rena yo lerato wa legodimong o nea dikgopotšo tša ka mehla tšeo di re thušago go phegelela tsela e tsepamego. Ka thušo ya gagwe, re ka fenya bofokodi bjo batho ba nago le bjona!
Na o a Gopola?
• Go bolela’ng go ‘šetša tša nama’?
• Re ka itokišetša bjang bakeng sa moleko?
• Re ka dira’ng gore re lebeletšane le moleko ka katlego?
• Thapelo e kgatha tema efe go lebeletšaneng le moleko ka katlego?
• Ke ka baka la’ng re tseba gore go a kgonega go fenya bofokodi bjo batho ba nago le bjona?
[Dipotšišo tša Thuto]
[Diswantšho go letlakala 10]
Beibele ga e rute gore re bahlaselwa bao ba sa kgonego go iphemela ba dikganyogo tša rena tša nama
[Seswantšho go letlakala 12]
Go tšhabela moleko ke tsela e nngwe ya motheo ya go phema sebe