E-bang le Tumelo e Swanago le ya Aborahama!

“Ba e lexo ba tumêlô ké bôná bana ba Aborahama.”​—BA-GALATIA 3:7.

1. Aborama o ile a lebeletšana bjang le teko e mpsha kua Kanana?

ABORAMA o tlogetše bophelo bja boiketlo kua Uri ka go kwa taelo ya Jehofa. Mathata ao a ilego a lebeletšana le ona nywageng e latetšego e be e le feela mathomo a teko ya tumelo yeo a ilego a lebeletšana le yona kua Egipita. Pego ya Beibele e re: ‘Gwa wa tlala nageng yeo.’ Go ka ba go bile bonolo gakaakang gore Aborama a kwešwe bohloko ke boemo bja gagwe! Go e na le moo o ile a gata megato e šomago bakeng sa go hlokomela lapa la gagwe. “Aborama a foloxêla Egipita xo y’o diilêla nthse; ka xobane tlala e be e le e thata naxeng yeo.” Lapa la Aborama le legolo le be le ka se ke la se lemogwe Egipita. Na Jehofa o be a tla itlhatsela e le wa therešo dikholofetšong tša gagwe gomme a šireletša Aborama kotsing?​—Genesi 12:​10; Ekisodo 16:​2, 3.

2, 3. (a) Ke ka baka la’ng Aborama a ile a uta seo mosadi wa gagwe a lego sona? (b) Aborama o ile a dirišana bjang le mosadi wa gagwe ge a be a arabela boemong bjo?

² Re bala go Genesi 12:​11-13 gore: “Xe a batametše xo tsêna la Egipita, a bolêla le Sarai mosadi wa xaxwe a re: [Hle!, NW] Ka kxonthe, nna ke tseba xe O le mosadi wa sebopêxô se sebotse. Byale xe Ba-Egipita ba Xo bôna ba tlo re O mosadi wa-ka, ’me ba mpolaya, wêna ba Xo lesa wa phela. Byale a k’Ô bolêlê O re O kxaetšedi ya-ka; ké mo ke tl’o xo dirwa xa-botse ka ’baka la xaxo.” Gaešita le ge Sarai a be a e-na le nywaga ya ka godimo ga e 65, o be a sa dutše a le botse kudu. Seo se ile sa bea bophelo bja Aborama kotsing. * (Genesi 12:​4, 5; 17:​17) Sa bohlokwa kudu, ditaba tšeo di bego di tswalana le morero wa Jehofa di be di le kotsing, ka gobane o itše ka peu ya Aborama ditšhaba ka moka tša lefase di tla itšhegofatša. (Genesi 12:​2, 3, 7) Ka ge Aborama a be a sa dutše a se na bana, go be go le bohlokwa gore a dule a phela.

³ Aborama o ile a bolela le mosadi wa gagwe mabapi le go diriša leano leo ba bego ba dumelelane ka lona pejana, la gore a bolele gore ke kgaetšedi ya gagwe. Ela hloko gore gaešita le ge e be e le mopatriareka, ga se a ka a diriša gampe maemo a gagwe, eupša o ile a kgopela tirišano ya gagwe gotee le thekgo. (Genesi 12:​11-13; 20:​13) Tabeng ye, Aborama o beile mohlala o mobotse bakeng sa banna go bontšha bohlogo bjo lerato, gomme Sarai ka go bontšha go ikokobetša ga gagwe ke mohlala go basadi lehono.​—Ba-Efeso 5:​23-28; Ba-Kolose 4:6.

4. Bahlanka ba botegago ba Modimo ba swanetše go itshwara bjang lehono ge maphelo a banababo bona a le kotsing?

⁴ Sarai o be a ka re e be e le kgaetšedi ya Aborama ka gobane ka kgonthe e be e le kgaetšedi ya gagwe ka tatagwe. (Genesi 20:​12) Go feta moo, o be a sa gapeletšege go nea tsebišo go batho bao e sa ba swanelego. (Mateo 7:6) Bahlanka ba botegago ba Modimo mehleng yeno ba kwa taelo ya Beibele ya gore ba botege. (Ba-Hebere 13:​18) Ka mohlala, le ka mohla ba ka se ke ba bolela maaka kgorong ya molao. Lega go le bjalo, ge maphelo a nama goba a moya a banababo bona a le kotsing, bjalo ka dinakong tša tlaišo goba mathata a selegae, ba kwa keletšo ya Jesu ya gore ba “hlalefê wa dinôxa, [ba ile] bomenetša byalo ka maeba.”​—Mateo 10:​16; bona Morokami wa November 1, 1996, letlakala 18, serapa 19.

5. Ke ka baka la’ng Sarai a be a ikemišeditše go kwa kgopelo ya Aborama?

 ⁵ Sarai o ile a arabela bjang kgopelong ya Aborama? Moapostola Petro o hlalosa basadi ba swanago le yena “ba holofetše Modimo.” Ka go rialo Sarai o be a tla kwešiša ditaba tša moya tšeo di akaretšwago. Ka ntle le moo, o be a rata e bile a hlompha monna wa gagwe. Ka gona Sarai o ile a kgetha ‘go ikokobeletša monna wa gagwe’ gomme a boloka boemo bja gagwe bja go ba lenyalong. (1 Petro 3:5) Go ba gona, go dira bjalo go ile gwa mo dira gore a lebane le dikotsi. “Aborama xe a fihla Egipita, Ba-Egipita ba bôna mosadi wa xaxwe è le yo botse ka kudu. Matona a Farao a mmôna, a mo tumiša pele xa Farao; mosadi eo a tšewa a išwa mo lapeng la Farao.”​—Genesi 12:​14, 15.

Topollo ya Jehofa

6, 7. Aborama le Sarai ba ile ba ikhwetša ba le maemong afe a gateletšago, gomme Jehofa o ile a phološa Sarai bjang?

⁶ Se e swanetše go ba e bile se se gateletšago gakaakang go Aborama le Sarai! Go ile gwa bonagala gore Sarai o be a le kgaufsi le go katwa. Go feta moo, Farao ka baka la go se tsebe boemo bja kgonthe bja lenyalo bja Sarai, o ile a nea Aborama dimpho tše dintši, mo e lego gore o ile “a fiwa dihuswana, le dikxomo, le dipôkôlô, le balata ba banna le ba ba basadi, le dipôkôlô, tša dithsadi le dikamêla.” * (Genesi 12:​16) Aborama o swanetšego go ba a ile a ikwa a nyatšegile gakaakang ka baka la dimpho tše! Gaešita le ge maemo a ka be a ile a bonagala e le a mabe, Jehofa o be a sa lahla Aborama.

⁷ “Fêla, Farao Morêna ó mo otlile le ba lapa la xaxwe ka dikôtlô tše kxolo ka ’baka la Sarai mosadi wa Aborama.” (Genesi 12:​17) Ka tsela e itšego e sa kago ya utollwa, lebaka la kgonthe la “dikôtlô” tše le ile la utollwa go Farao. O ile a arabela kapejana: “Ké mo Farao a biditšexo Aborama a re: O ntirile taba mang? O be O re’ng O sa ka wa mpotša wa re ké mosadi wa xaxo? Ké ka ’baka la’ng xe O itše: Ké kxaetšedi ya-ka? Ka bá ka mo tšea ka re a bê mosadi wa-ka, mola e le mosadi wa xaxo. Mo tšeê, ’me O sepelê. Xomme Farao a roma banna ba mo felexetša, yêna le mosadi wa xaxwe, le tšohle tša xaxwe.”​—Genesi 12:​18-20; Psalme 105:​14, 15.

8. Ke mohuta ofe wa tšhireletšo woo Jehofa a o holofetšago Bakriste lehono?

⁸ Lehono, Jehofa ga a re šireletše tshenyong ya lehu, bosenyi, tlala goba kotsi ya tlhago. Re holofetšwa gore Jehofa ka mehla o tla dira gore re hwetše tšhireletšego dilong tšeo di ka gobatšago boemo bja rena bja moya. (Psalme 91:​1-4) O dira bjalo kudu ka go re nea ditemošo ka nako ka Lentšu la gagwe le ka “molaki e a bôtêxaxo yo bohlale.” (Mateo 24:​45) Go thwe’ng ka tšhošetšo ya lehu ge re tlaišwa? Le ge batho ba ka dumelelwa go hwa, Modimo le ka mohla a ka se ke a dumelela polao ya batho ba gagwe ka moka. (Psalme 116:​15) Le gona ge ba itšego ba botegago ba e-hwa, re ka kgodišega gore ba tla tsoga.​—Johane 5:​28, 29.

Go Ikgafa Bakeng sa go Boloka Khutšo

9. Ke eng seo se bontšhago gore Aborama ga se a ka a dula a iketla kua Kanana?

⁹ Ge go šetše go le molaleng gore tlala e fedile Kanana, “Aborama a tloxa Egipita, yêna le mosadi wa xaxwe, le tšohle tša xaxwe, à na le Loto, a boêla xo la Borwa [tikologo ya ka borwa yeo e tšhogago e netšwe ke pula ya dithaba tša Juda]. ’Me Aborama ó be a humile xaxolo, à na le diruiwa, le silifêra, le xauta.” (Genesi 13:​1, 2) Badudi ba lefelong leo ba be ba tla mmona e le monna yo a nago le matla le tutuetšo, kgošana e matla. (Genesi 23:6) Aborama o be a se na kganyogo ya go aga moo gomme a be le karolo dipolitiking tša ba-Kanana. Go e na le moo, “xo la Borwa ó tloxile a sepela, a fihla Bethele, felô fala a kilexo a axa ngwakô nthse xare xa Bethele le Ai.” Bjalo ka mehleng, Aborama o ile a etiša pele borapedi bja Jehofa kae le kae moo a ilego a ya gona.​—Genesi 13:​3, 4.

10. Ke bothata bofe bjo bo ilego bja tsoga magareng ga badiši ba Aborama le ba Loto, gomme ke ka baka la’ng go be go le bohlokwa gore bo rarollwe kapejana? 

¹⁰ “Xe e le Loto, e a bexo a sepela le Aborama, le yêna ó be a na le dihuswane, le dikxomo, le meraka ya xaxwe. Byale naxa e be e sa ba  lekane xe ba dula felô xotee, ka xobane maruô a bôná e be e le a mantši, a ba šitiša xo dula felô xotee; ’me xwa tsoxa ntwa mo xo badiši ba mehlape ya Aborama le badiši ba mehlape ya Loto; le xôna mehleng yeo xo be xo axile Ba-Kanana le Ba-Perese mo naxeng yeo.” (Genesi 13:​5-7) Naga e be e sa nee meetse a lekanego gotee le mafulo bakeng sa go fepa bobedi mehlape ya Aborama le ya Loto. Go ile gwa tsoga maikwelo a lehloyo le a go se kwane magareng ga badiši. Phapano e bjalo e be e le e sa swanelago barapedi ba Modimo wa therešo. Ge e ba phapano e bjalo e be e ka tšwela pele, go be go tla feleletša ka karogano ya ka mo go sa felego. Ka gona Aborama o be a tla swaragana bjang le boemo bjo? O be a ile a thwala Loto ka morago ga lehu la tatago Loto, mohlomongwe a mo godiša bjalo ka setho sa lapa la gagwe. Bjalo ka yo mogolo wa ba babedi, na Aborama o be a sa swanela go itšeela se sekaone?

11, 12. Ke go fa kudu gofe moo Aborama a ilego a go dira go Loto, gomme ke ka baka la’ng kgetho ya Loto e be e se ya bohlale?

¹¹ Eupša “ké mo Aborama a boletšexo le Loto a re: A xo se bê le ntwa mo xo nna le wêna, le mo xo badiši ba-ka le badiši ba xaxo; ka xobane re bana ba motho o tee. Hleng naxa ka moka e ahlame pele xa xaxo! A re aroxaneng! Xe O ka rata thokô ya le lethsadi, nna ke tlo ya ka xo le letona; xe O ka rata thokô ya le letona, nna ke tlo ya ka xo le lethsadi.” Kgaufsi le Bethele go na le seo se bego se bitšwa “le lengwe la mafelo a go bonela kgole la Palestina.” Mohlomongwe a le gona moo “Loto a lebêlêla, a bôna molála ka moka wa nokeng ya Jorodane, ka moka e le naxa ye e naxo le meetse. Mehleng yeo, Morêna à sešo a senya Sodoma le Gomora, e be e etša thšemo ya Morêna byalo ka naxa ya Egipita, è xóma ka Tsoare.”​—Genesi 13:​8-10.

¹² Gaešita le ge Beibele e hlalosa Loto e le “moloki,” ka lebaka le itšego ga se a ka a ikokobeletša Aborama tabeng ye, goba ga go bonagale a ile a nyaka keletšo ya monna yo mogolo. (2 Petro 2:7) “Loto a ikxêthêla molála ka moka wa nokeng ya Jorodane, a leba thokô ya Bohlabêla; ya ba xôna xo aroxana xa bôná. Aborama a dula mo naxeng ya Kanana; Loto a dula metseng ya moláleng, a hlôma mešaša ya xaxwe ya xóma ka Sodoma.” (Genesi 13:​11, 12) Sodoma e be e humile gomme e na le mehola e mentši ya dilo tše di bonagalago. (Hesekiele 16:​49, 50) Le ge kgetho ya Loto e ka ba e ile ya bonagala e le e bohlale go ya ka pono ya dilo tše di bonagalago, fela e be e le kgetho e sego bohlale go ya ka dilo tša moya. Ka baka la’ng? Ka gobane Genesi 13:​13 e re: “Batho ba Sodoma, bôná e be e le ba babe, e le ba xo befêla Morêna ka kudu.” Kgetho ya Loto ya go hudugela moo mafelelong e be e tla bakela lapa la gagwe manyami a magolo.

13. Ke bjang mohlala wa Aborama e lego o thušago go Bakriste bao ba ka akaretšwago ngangišanong ya tša ditšhelete?

¹³ Le ge Aborama a ile a bontšha tumelo kholofetšong ya Jehofa ya gore peu ya gagwe mafelelong e tla hwetša naga ka moka; ga se a ka a nganga le ka karolo e nyenyane ya yona. Ka go fa kudu, o ile a dira ka go dumelelana le molao wa motheo woo ka morago o boletšwego go 1 Ba-Korinthe 10:​24: “A motho a se kê a inyakela tša xaxwe; a a nyakê sa xo hola ba bangwê.” Ye ke kgopotšo e botse bakeng sa bao ba ka akaretšwago ngangišanong ya tša ditšhelete le modumedi-gotee. Go e na le go latela keletšo e lego go Mateo 18:​15-17, ba bangwe ba ile ba iša banababo bona kgorong ya tsheko. (1 Ba-Korinthe 6:​1, 7) Mohlala wa Aborama  o bontšha gore go kaone go lahlegelwa ke ditšhelete go e na le go tliša kgobošo leineng la Jehofa goba go senya khutšo ya phuthego ya Bokriste.​—Jakobo 3:18.

14. Aborama o be a tla putswa bjang ka go fa kudu ga gagwe?

¹⁴ Aborama o be a swanetšwe ke go šegofatšwa ka baka la go fa kudu ga gagwe. Modimo o itše: “ ’Me bana ba xaxo ke tlo ba atiša byalo ka lerole la lefase; ba tlo ata wa xo tlo balwa ke eo a kxônaxo xo bala lerole la lefase.” Kutollo ye e swanetše go ba e bile e kgothatšago gakaakang go Aborama yo a se nago bana! Se se latelago, Modimo o laetše gore: “Tsoxa-xê O phatšê naxa yé ka botelele le ka bophara, ka xobane ke Xo nea yôna.” (Genesi 13:​16, 17) Aowa, Aborama o be a ka se dumelelwe gore a dudišege maemong a mabotse a motse. O be a swanetše go dula a arogile go ba-Kanana. Bakriste lehono ka mo go swanago ba swanetše go dula ba arogile lefaseng. Ga ba itebelele ba phagametše ba bangwe, eupša ga ba tswalane kgaufsi le ge e le mang yo a ka ba gogelago go tšea karolo boitshwarong bjo e sego bja Mangwalo.​—1 Petro 4:​3, 4.

15. (a) Maeto a Aborama a ka be a be a bontšha eng? (b) Ke mohlala ofe woo Aborama a o beetšego malapa a Bakriste lehono?

¹⁵ Mehleng ya Beibele, pele ga ge motho a ka tšea naga ya ba ya gagwe o be a swanetše go e hlahloba. Go ralala moo go ka ba go be go šoma e le kgopotšo e tšwelago pele ya gore ka letšatši le lengwe naga ye e tla ba ya bana ba Aborama. Ka go kwa, “Aborama a khuduxa a y’o dula sethokxweng sa Mamure se se lexo motseng wa Heburone; xôna-moo a axa aletare ya Morêna.” (Genesi 13:​18) Aborama gape o ile a bontšha go tšeela ga gagwe borapedi godimo. Na thuto ya lapa, thapelo ya lapa le go ba gona dibokeng go tšeelwa godimo ka lapeng la gago?

Lenaba le a Hlasela

16. (a) Ke ka baka la’ng mantšu a lego mathomong a Genesi 14:1 a kwagala a tsebatša go tla ga bošula? (b) Lebaka la tlhaselo ya dikgoši tše nne tša ka bohlabela e be e le lefe?

¹⁶ “Eitše mehleng ya Amorafele, kgoši ya Sineara, le Ariogo, kgoši ya Eleasara, Kedorolaomere, kgoši ya Elama, * le Thidala, kgoši ya ditšhaba, ba hlabana.” (PK) Sehebereng sa mathomong, mantšu a lego mathomong (“Eitše mehleng ya . . . ”) a kwagala a tsebatša go tla ga bošula, a šupa “nakong ya teko yeo e feleletšago ka tšhegofatšo.” (Genesi 14:​1, 2, mongwalo wa ka tlase wa NW) Teko e ile ya thoma ge dikgoši tše tše nne tša ka bohlabela le madira a tšona di hlasela Kanana wa go e senya. Morero wa tšona e be e le ofe? E be e le go thibela borabele bja metse e mehlano ya Sodoma, Gomora, Adama, Tseboima le Bela. Ge ba fedišitše badudi ka moka, ba ile ba “ba phuthêxêla moeding wa Sidima, mo xo lexo lewatlê la letswai.” Loto le lapa la gagwe ba be ba dula kgaufsi le moo.​—Genesi 14:​3-7.

17. Ke ka baka la’ng go thopša ga Loto e be e le teko ya tumelo go Aborama?

¹⁷ Dikgoši tša ba-Kanana di ile tša lebeletšana o šoro le bahlasedi, eupša di ile tša fenywa ka mo go nyatšegago. “Xomme ba thopa maruô ka moka a Sodoma le a Gomora, le dijô ka moka, ’me ba tloxa. Ba thopa le Loto morwa wa ngwan’a bô-Aborama, le maruô a xaxwe; ka xobane ó be a axile Sodoma; ’me ba  tloxa.” Kapejana Aborama o ile a kwa ditaba tša ditiragalo tše tše šoro: “Xwa tla mothšabi, a di tsebiša Aborama Mo-Hebere. Yêna ó be a axile sethokxweng sa Mamure Mo-Amoro, e a bexo a le ngwan’a bô-Esikolo, le ngwan’a bô-Anere; bôná-bao e be e le baxwêra ba Aborama. Byalo . . . Aborama a [kwa] xore ngwan’abô o thopilwe.” (Genesi 14:​8-14) A teko e kgolo gakaakang ya tumelo! Na Aborama o be a tla godiša maikwelo a lehloyo go motlogolo wa gagwe ka baka la ge a tšere karolo e kaone ya naga? Le gona gopola gore bahlasedi ba be ba e-tšwa nageng ya gabo ya Sineara. Go lwa le bona e be e tla ba go fediša kgonagalo le ge e le efe ya go se tsoge a boetše gae. Ka ntle le moo, Aborama o be a ka dira eng malebana le madira ao a kopanego a Kanana a paletšwego ke go a fenya?

18, 19. (a) Aborama o ile a kgona bjang go hlakodiša Loto? (b) Ke mang a ilego a hwetša tumišo ka phenyo ye?

¹⁸ Aborama gape o ile a bea kholofelo ya gagwe e feletšego go Jehofa. “A nthša bahlanka ba xaxwe ba ba botexilexo, ba ba tswaletšwexo motseng wa xaxwe, é le ba makxolo a mararo le lesome le metšô e seswai; a hlômarêla bala a fihla Dane. A kxêtha bahlanka ba xaxwe ya ba dihlôpha, a ba šwahlêla è le bošexo, a ba fenya, a ba hlômarêla a xoma Hoba, xo bapetšexo le Damaseko ka thokô ya sa nthšôxôšô. A thopolla maruô ka moka; a thopolla le Loto ngwan’abô, le maruô a xaxwe le basadi, le balata.” (Genesi 14:​14-16) Ka go bontšha tumelo e tiilego go Jehofa, Aborama o ile a romela madira a gagwe a mantši go yo fenya, a hlakodiša Loto le lapa la gagwe. Aborama bjale o ile a gahlana le Melekitsedeke, kgoši yeo e bilego e le moperisita wa Salema. “Melekitsedeke kxoši ya Salêma a tliša senkxwa le beine; yêna e be e le moperisita wa Modimo yo xodimo-dimo. Yêna ó šexofaditše Aborama a re: Aborama ó šexofaditšwe ke Modimo yo xodimo-dimo, Mohlodi wa lexodimo le lefase. A xo tumišwê Modimo yo xodimo-dimo, e a xafetšexo manaba a xaxo diatleng tša xaxo. ’Me Aborama a mmexêla ka sa-lesome sa tšohle.”​—Genesi 14:​18-20.

¹⁹ Ee, phenyo e be e le ya Jehofa. Ka baka la tumelo ya gagwe, Aborama o ile a bona topollo ya Jehofa gape. Batho ba Modimo lehono ga ba tsenele ntwa ya nama, eupša ba lebeletšana le diteko tše dintši le ditlhohlo. Sehlogo sa rena se se latelago se tla re bontšha kamoo mohlala wa Aborama o ka re thušago ka gona go lebeletšana le tšona ka katlego.

[Mengwalo ya ka tlase]

Na o Lemogile?

• Ke bjang tlala kua Kanana e ilego ya ipontšha e le teko ya tumelo go Aborama?

• Ke bjang bobedi Aborama le Sarai ba ilego ba bea mohlala o mobotse bakeng sa banna le basadi lehono?

• Re ka ithuta dithuto dife tseleng yeo Aborama a ilego a swaragana le ngangišano magareng ga bahlanka ba gagwe le ba Loto?

[Dipotšišo tša Thuto]

[Seswantšho go letlakala 22]

Aborama ga se a ka a diriša ditshwanelo tša gagwe eupša o ile a etiša dikgahlego tša Loto pele ga tša gagwe

[Seswantšho go letlakala 24]

Aborama o ile a bontšha go ithekga ka Jehofa bakeng sa go hlakodiša motlogolo wa gagwe Loto