Phihlelo

Bophelo bja Dimakatšo Tirelong ya Jehofa

KA GE GO ANEGA ERIC LE HAZEL BEVERIDGE

“Ke go ahlolela dikgwedi tše tshela kgolegong.” Ge mantšu ao a sa dutše a duma ka ditsebeng tša-ka, ke ile ka išwa Kgolegong ya Strangeways kua Manchester, Engelane. E be e le ka December 1950, gomme ke be ke e-na le nywaga e 19. Ke be ke sa tšwa go lebana le teko e thata kudu ya bophelo bja-ka ke le mofsa​—ke be ke ganne go ngwadišwa ka kgapeletšo tirelong ya tša bohlabani.​—2 Ba-Korinthe 10:​3-5.

KE BE ke le modiredi wa mmulamadibogo wa nako e tletšego wa Dihlatse tša Jehofa, seo se bego se tla bolela go latola tirelo ya tša bohlabani, eupša molao wa Brithania ga se wa ka wa amogela boemo bja rena. Ka gona ke ile ka ikhwetša ke nnoši ka seleng ya kgolego. Ke ile ka nagana ka tate. Ka tsela e sa lebanyego, ke be ke le kgolegong ka baka la gagwe.

Ge e le gabotse, tate bjalo ka mohlankedi wa kgolego, e be e le monna wa Yorkshire wa dikahlolo tše dikgolo le melao ya motheo e tiilego. Ka baka la diphihlelo tša gagwe go tša bohlabani le tirelong ya kgolego, o be a e-na le lehloyo le le tseneletšego ka Bokatholika. O ile a kopana le Dihlatse la pele morago kua mathomong a bo-1930 ge a be a e-ya mojakong go di raka​—gomme a boa a swere tše dingwe tša dipuku tša tšona ka diatleng tša gagwe! Ka morago o ile a dira peeletšo ya Consolation (yeo ga bjale e lego Phafoga!). Dihlatse di be di fela di mo etela ngwaga le ngwaga go mo kgothaletša gore a tsošološe peeletšo ya gagwe. Ge ke be ke e-na le nywaga e ka bago 15, di ile tša akaretša tate poledišanong e nngwe gape, gomme ke ile ka ema ka lehlakoreng la Dihlatse. Ke nako yeo ka yona ke ilego ka thoma go ithuta Beibele.

Ge ke e-na le nywaga e 17, ke ile ka bontšha boineelo bja-ka go Jehofa ka go kolobetšwa ka March 1949. Moragonyana wona ngwageng woo ke ile ka kopana le John le Michael Charuk, bao ba bego ba sa tšwa go aloga sekolong sa boromiwa sa Gilead ba le tseleng ya bona ya go ya Nigeria. Ke ile ka kgahlwa kudu ke moya wo ba bego ba e-na le wona wa  boromiwa. Ba ile ba bjala moya woo pelong ya-ka, mohlomongwe ba lemoga seo goba ba sa lemoge.

Ge ke be ke dutše ke ithuta Beibele, ke ile ka lahlegelwa ke kganyogo ya go tšwetša pele maemo yunibesithing. Ka ngwaga feela ke tlogile gae go ya go šoma ofising ya Makgetho le Metšhelo kua London, ke ile ka ikwa gore nka se kgone go phethagatša boineelo bja-ka go Modimo ka go tšwela pele mošomong wa tirelo ya setšhaba. Ge ke be ke tlogela mošomo wa-ka wa ofising, yo mongwe wa bašomi-gotee le nna yo a bilego le phihlelo e telele mošomong wa ofising o ile a ntebogiša ka go tlogela “mošomo wo o senyago maikwelo a motho.”

Pele ga se ke ile ka lebana le teko e nngwe​—gore ke be ke tla botša tate bjang gore ke be ke nyaka go tlogela mošomo wa-ka o šireletšegilego e le gore ke be modiredi wa nako e tletšego. Mantšiboeng a mangwe ge ke be ke le maikhutšong gae, ke ile ka phula sekaku. Ke ile ka emela karabo e bogale go tšwa go tate. Ka go ntlaba o ile a fo re: “Ge e ba o dira phetho o tla swanelwa ke go phela ka ditla-morago tša yona. Eupša ge o ka palelwa, o se tle go nna o kitima.” Puku-tšatši ya-ka bakeng sa January 1, 1950, e balega ka gore: “Ke boditše tate ka go bula madibogo. Ke ile ka tlabja ka mo go feletšego ke boemo bja gagwe bja kgopolo bjo bo leka-lekanego le bjo bo thušago. Ke ile ka lla ka baka la botho bja gagwe.” Ke ile ka rola modiro tirelong ya setšhaba gomme ka amogela kabelo ya go ba mmulamadibogo wa nako e tletšego.

Kabelo Yeo e Akaretšago “Mokutwana”

Ka morago go ile gwa tla teko e nngwe ya boineelo bja-ka go Modimo. Ke ile ka newa kabelo ya bobulamadibogo, ke dula gotee le Lloyd Griffiths yo e lego Mokriste-gotee le nna wa go tšwa Wales kua Lancashire, ka ‘mokutwaneng.’ Ke tletše ka dikgopolo le dikakanyo mabapi le mokutwana woo, ke gorogile toropong e lešago bodutu le e kolobišitšwego ke pula ya Bacup. Go se go ye kae ke ile ka hlaphogelwa ge mokutwana o fetoga lebato! Go be go e-na le magotlo le maphene a go re tloša bodutu bošego. Ke nyakile ke fetoša monagano wa-ka gore ke boele morago gae. Go e na le moo, ka thapelo ya setu ke ile ka kgopela matla a gore ke lebeletšane le teko ye. Kapejana, ke ile ka kwa khutšo e nkaparela, gomme ka thoma go lebelela boemo ka tsela ya kgonthe. Ye e be e le kabelo ya-ka yeo e tšwago mokgatlong wa Jehofa. Ke be ke tla holofela Jehofa bakeng sa thušo. Ke leboga gakaakang gore ke ile ka kgotlelela boemo, ka gobane go tlogela nkabe go fetošitše bophelo bja-ka ka mo go sa felego!​—Jesaya 26:​3, 4.

Ke ile ka dira boboledi Rossendale Valley yeo ka nako yeo e bego e goga ka kgara go tša boiphedišo ka dikgwedi tše senyane pele ga ge ke išwa kgolegong ka baka la ge ke ganne tirelo ya tša bohlabani. Ka morago ga dibeke tše pedi ke le Kgolegong ya Strangeways, ke ile ka fetišetšwa Kgolegong ya Lewes e lego lebopong la ka borwa bja Engelane. Mafelelong re be re le Dihlatse tše hlano ka moo, gomme re ile ra kgona go bina Segopotšo sa lehu la Kriste ka seleng ya kgolego.

Tate o ile a tla gatee go tlo mpona. Seo se swanetše go ba se ile sa leka seriti sa gagwe​—mohlankedi yo a tumilego kudu wa kgolego a etela morwa wa gagwe yo a golegilwego! Ke tla dula ke leboga ketelo yeo. Mafelelong letšatši la gore ke lokollwe le tlile ka April ya 1951.

Ge ke lokolotšwe Lewes, ke ile ka namela setimela se se yago Cardiff, Wales, moo tate ka nako yeo a bego a šoma e le hlogo ya bahlankedi ba kgolego. Ke be ke le yo mogolo go bana ba bane​—bašemane ba bararo le ngwanenyana. Ke ile ka swanelwa ke go hwetša mošomo wa nakwana e le gore ke kgone go itlhokomela gomme ke tšwele pele ke le mmulamadibogo. Ke ile ka šoma lebenkeleng la diaparo, eupša morero wa-ka o mogolo bophelong e be e le bodiredi bja-ka bja Bokriste. Mo e ka bago ka nako ye mma o ile a re tlogela. Seo e ile ya ba masetla-pelo a šoro go Tate le go rena bana, re le nywageng ya go tloga go 8 go ya go 19. Ke mo go nyamišago gore batswadi ba rena ba be ba hlalane.

Yo a Hwetšago Mosadi wa go Loka . . .

Go be go e-na le babulamadibogo ba mmalwa ka phuthegong. Gare ga bona go be go e-na le kgaetšedi yo a bego a e-tla letšatši le lengwe le le lengwe go tšwa moepong wa malahla wa Rhondda Valley bakeng sa modiro wa gagwe wa boiphedišo le modiro wa boboledi. Leina la gagwe e be e le Hazel Green​—mmulamadibogo yo a lokilego kudu. Hazel o be a tsebile therešo nywaga e mentši go mpheta​—batswadi ba gagwe ba be ba kopanela diboka tša Barutwana ba Beibele (bao ga bjale ba tsebjago e le Dihlatse tša Jehofa) morago kua ka bo-1920. Eupša e re a anege ditaba tša gagwe ka noši.

“Ga se ka ka ka tšeela Beibele godimo go fihlela ka 1944 ge ke bala pukwana ya Religion Reaps the Whirlwind. Mma o ile a nkgothaletša gore ke ye  kopanong ya tikologo kua Cardiff. Ke se na le ge e ka ba tsebo e nyenyane ya Beibele, ke ile ka ikhwetša ke le mabenkeleng a magolo ke athile pampiri ya go athwa yeo e bego e tsebiša ka polelo ya phatlalatša. Ke ile ka kgotlelela tiragalo ye go sa šetšwe go swarwa gampe ke baruti le ba bangwe. Ke ile ka kolobetšwa ka 1946 gomme ka thoma go bula madibogo ka December ya wona ngwaga woo. Ke moka ka 1951 mmulamadibogo wa mofsa o ile a tšwelela kua Cardiff, a sa tšwa go lokollwa kgolegong. E be e le Eric.

“Re be re e-ya boboleding re le gotee. Re ile ra phedišana gabotse. Re be re e-na le maikemišetšo a swanago bophelong​—go tšwetša dikgahlego tša Mmušo wa Modimo pele. Ka gona re ile ra nyalana ka December 1952. Gaešita le ge bobedi bja rena re be re le tirelong ya bobulamadibogo bja nako e tletšego gomme re e-na le ditseno tše lekanetšego, ga se ra ka ra hlaelelwa le ke se tee sa dinyakwa tša motheo. Ka dinako tše dingwe re ile ra hwetša mpho go tšwa go Hlatse yeo go ilego gwa direga gore e reke kgotla-o-mone e ntši goba sesepe se sentši korosaring ya yona​—gomme e bile tlwa ka nako yeo re bego re di nyaka! Re be re leboga gakaakang bakeng sa dimpho tše swanago le tšeo tše holago. Eupša dimakatšo tše dikgolo di be di sa re letetše.”

Selo se se Makatšago Seo se Fetotšego Maphelo a Rena

Ka November 1954, nna le Hazel re ile ra hwetša selo se se makatšago seo re bego re sa se letela​​—kgopelo e tšwago ofising ya lekala ya Dihlatse tša Jehofa kua London ya gore ke be molebeledi wa mosepedi, e lego go etela diphuthego tše fapa-fapanego beke le beke. Re be re kgolwa gore e be e le phošo, ka gona ga se ra ka ra botša motho ka phuthegong. Lega go le bjalo, ke ile ka tlatša fomo gomme ka e bušetša morago, gomme ra ema ka tetelo-kgolo. Matšatši a mmalwa ka morago, karabo e ile ya fihla: “E-tla London bakeng sa tlwaetšo”!

Ke le ofising ya London, ke ile ka se kgolwe gore nna, ke nago le nywaga e 23, ke be ke le moo ke e-na le banabešo ba ba tsebegago kudu bao go nna ba bego ba bonagala bjalo ka dinatla moyeng​—Pryce Hughes, Emlyn Wynes, Ernie Beavor, Ernie Guiver, Bob Gough, Glynn Parr, Stan le Martin Woodburn, gotee le ba bangwe ba bantši, bao bontši bja bona ba hlokofetšego. Ba theile motheo o tiilego kudu wa phišego le potego kua Brithania morago kua ka bo-1940 le bo-1950.

Modiro wa Tikologo Engelane​—Ga se wa ka wa Tena

Go thoma ga rena modirong wa bosepedi e bile maregeng ao a tletšego lehlwa a 1954/55. Re be re abetšwe Anglia Bohlabela, karolo ya molala ya Engelane yeo e sa šireletšegago diphefong tše tonyago tša North Sea. Go be go e-na le Dihlatse tše 31 000 feela Brithania ka nako yeo. Tikologo yeo ya pele e bile phihlelo ya go ithuta ka thata go rena; e bile go se bonolo go banababo rena bao re bego re ba etela. Ka ge ke be ke se na phihlelo e bile ke le monna wa go ipolelela feela wa go tšwa Yorkshire, ka dinako tše dingwe ke be ke ba kgopiša. Ka nywaga e mentši, ke ile ka swanelwa ke go ithuta gore botho bo bohlokwa kudu go feta bokgoni le gore batho ba bohlokwa kudu go feta dithulaganyo. Ke sa dutše ke leka go latela mohlala wa Jesu wa go lapološa ba bangwe, eupša ga se ka mehla ke atlegago.​—Mateo 11:​28-30.

Ka morago ga dikgwedi tše 18 re le Anglia Bohlabela, re ile ra abelwa go hlankela tikologong ya ka leboa-bohlabela bja Engelane, e lego Newcastle yeo e lego ka godimo ga Tyne le Northumberland. Ke be ke rata batho ba dipelo tše borutho ba tikologo yeo e bogegago. Thušo e kgolo go nna e bile molebeledi yo a etelago wa selete, Don Ward, wa go tšwa Seattle, Washington, U.S.A. E be e le sealoga sa sehlopha sa bo-20 sa Gilead. Bjalo ka seboledi, ke be ke tlwaetše go bolela tsebišo e sa lomaganego  ka lebelo le legolo. O ile a nthuta go iketla, go khutša le go ruta.

Semaka se Sengwe Seo se Fetošitšego Maphelo a Rena

Ka 1958 re ile ra hwetša lengwalo leo le fetošitšego maphelo a rena. Re be re laleditšwe go ba gona Sekolong sa Gilead kua South Lansing, New York, U.S.A. Re ile ra rekiša koloi ya rena e nyenyane e lego Austin Seven ya 1935 gomme ra reka dithekethe tša go namela sekepe se se yago New York. Sa pele re bile kopanong ya ditšhaba-tšhaba ya Dihlatse tša Jehofa kua New York City. Go tloga moo re ile ra ya Peterborough, Ontario, ra bula madibogo ka dikgwedi tše tshela pele re leba ka borwa Sekolong sa Gilead.

Bahlahli ba sekolo ba be ba akaretša Albert Schroeder, yo ga bjale e lego setho sa Sehlopha se Bušago, gotee le Maxwell Friend le Jack Redford, bao ga bjale ba hlokofetšego. Go tlwaelana magareng ga barutwana ba 82 go tšwa dinageng tše 14 go be go agiša e le ruri. Re ile ra thoma go kwešiša ganyenyane ka ditšo tša yo mongwe le yo mongwe wa rena. Go tswakana le barutwana ba tšwago dinageng dišele bao ba bego ba goga ka thata ka Seisemane go ile gwa re nea mohlala wa mathata ao re tlago go lebana le wona ge re ithuta leleme le lengwe. Re feditše tlwaetšo ya rena ka dikgwedi tše hlano gomme re ile ra abelwa dinageng tše 27. Ke moka gwa tla nako ya go aloga, gomme ka matšatši a sego kae feela re be re le New York City, re emetše sekepe sa rena, e lego Queen Elizabeth, gore se re bušetše morago Yuropa.

Kabelo ya Rena ya Pele Nageng e Šele

Re be re filwe kabelo efe? Re be re filwe Portugal! Re gorogile Lisbon ka November 1959. Bjale go be go fihlile teko ya go itlwaelanya ga rena le leleme le lefsa le setšo. Ka 1959 go be go e-na le Dihlatse tše mafolofolo tše 643 Portugal, mo go nago le badudi ba ka bago dimilione tše 9. Eupša modiro wa rena wa boboledi o be o se wa dumelelwa ka molao. Gaešita le ge re be re e-na le Diholo tša Mmušo, go be go se na maswao a ka ntle.

Ka morago ga gore re rutwe Sepotokisi ke moromiwa yo a bitšwago Elsa Piccone, nna le Hazel re ile ra etela diphuthego le dihlopha go dikologa Lisbon, Faro, Evora le Beja. Ke moka ka 1961 dilo di ile tša thoma go fetoga. Ke be ke ithuta Beibele le monna yo a bitšwago João Gonçalves Mateus. O ile a dira phetho ya go katana bjalo ka Mokriste yo a sa tšeego lehlakore tabeng ya tirelo ya tša bohlabani. Nakwana ka morago ga moo, ke ile ka biletšwa ntlong-kgolo ya maphodisa go tlo botšološišwa. A semaka se se kaakang! Matšatši a mmalwa ka morago, re ile ra tsebišwa gore re šetše ka matšatši a 30 gore re tloge mo nageng! Se se swanago se ile sa diragalela baromiwa-gotee le rena e lego Eric le Christina Britten gotee le Domenick le Elsa Piccone.

Ke ile ka dira boipiletšo bakeng sa tsheko, gomme re ile ra dumelelwa go bona mookamedi wa maphodisa a ka sephiring. O ile a re botša ka go se šišinyege le ka go gatelela mabaka a gore re kgopelwe go tloga gomme a ntšha leina​—João Gonçalves Mateus​—e lego morutwana wa-ka wa Beibele! O boletše gore Portugal, ka go fapana le Brithania, e be e ka se dumelele go thabela go gana ka baka la letswalo. Ka gona re ile ra swanelwa ke go tloga Portugal, gomme ka se sa kgona go ikgokaganya le João. Ke moka, nywaga e 26 ka morago, e bile lethabo le legolo gakaakang go mmona a na le mosadi wa gagwe le barwedi ba gagwe ba bararo ge go be go neelwa Bethele e mpsha ya Portugal! Bodiredi bja rena Portugal ga se ya ba bja lefeela!​—1 Ba-Korinthe 3:​6-9.

Kabelo ya rena e mpsha e bile efe? A semaka se se kaakang! E bile Sepania yeo e lego kgaufsi. Re  tletše megokgo mahlong a rena, ka February 1962 re ile ra namela setimela kua Lisbon gomme ra leba Madrid.

Go Itlwaelanya le Setšo se Sengwe

Sepania, re ile ra swanelwa ke go itlwaelanya le mokgwa wa ka sephiring wa go dira boboledi le go swara diboka tša rena. Ge re be re dira boboledi, gantši re be re sa tsene magaeng a mabedi ao a bego a batamelane. Ka morago ga go nea bohlatse mojakong, re be re tla ya setarateng se se latelago, moagong o mongwe. Seo se ile sa dira gore go be thata go maphodisa​—goba baruti​—gore ba re hwetše. Gopola, re be re phela ka tlase ga pušo ya bogateledi ya Bofasi ya Makatholika, gomme modiro wa rena wa boboledi o be o thibetšwe. Ka ge re be re le batšwa-gošele, re ile ra ipitša ka maina a Sepaniši e le tšhireletšo ya gore re se ke ra tsebja. Ke ile ka ipitša Pablo gomme Hazel a ipitša Juana.

Ka morago ga dikgwedi tše mmalwa re le Madrid, re ile ra abelwa modiro wa tikologo kua Barcelona. Re be re etela diphuthego tše di fapa-fapanego mo motseng, gantši re fetša dibeke tše pedi goba tše tharo go e nngwe le e nngwe ya tšona. Ketelo e be e tšea lebaka le letelele gakaalo ka gobane re be re swanetše go etela sehlopha sa thuto ya puku bjalo ka ge eka ke phuthego, gomme seo gantši se be se bolela go etela dihlopha tše pedi ka beke.

Tlhohlo e sa Letelwago

Ka 1963 re ile ra biletšwa go tla go dira modiro wa selete kua Sepania. Go hlankela Dihlatse tše di nyakilego go ba tše 3 000 tše mafolofolo, re ile ra swanelwa ke go akaretša naga ka moka, re etela ditikologo tše senyane tšeo di bego di le gona ka nako yeo. Re ile ra swarela tše dingwe tša dikopano tša tikologo tše sa lebalegego tša ka sephiring dithokgweng tša kgaufsi le Seville, polaseng yeo e bego e le kgaufsi le Gijon, le hleng ga dinoka tša kgaufsi le Madrid, Barcelona le Logroño.

E le go itšhireletša ge re be re dira boboledi ka ntlo le ntlo, ke be ke fela ke lekola boemo go dikologa ditarata go bona tsejana ya go ngwega ge e ba mohlomongwe go be go ka tšwelela kotsi le ge e le efe. Ka nako e nngwe ge re be re le boboleding kua Madrid, nna le Hlatse e nngwe re be re le lebatong la ka godimo ge gatee-tee re e-kwa go hlabja ga mokgoši le go goeletša ka lebatong la ka tlase. Ge re fihla kua tlase, go be go na le sehlopha sa banenyana ba mahlalagading, e lego ditho tša sehlopha sa Katholika seo se bitšwago Hijas de María (Barwedi ba Maria). Ba be ba lemoša baagišani ka rena. Ga se ra ka ra kgona go arabišana le bona, gomme ke be ke tseba gore re be re swanetše go tloga gatee-tee, e sego bjalo maphodisa a be a tlo re hwetša. Ka gona re ile ra tšhaba​—ka lebelo!

Yeo e bile nywaga e thabišago ya go ba Sepania. Re be re leka go kgothatša bana babo rena le dikgaetšedi ba go loka gona moo, go akaretša le badiredi ba babulamadibogo ba ba kgethegilego. Ba ile ba ipea kotsing ya go ka golegwa gomme gantši ba kgotlelela mathata e le gore ba bolele ditaba tše dibotse tša Mmušo wa Modimo le go hloma gaešita le go godiša diphuthego.

Ka yona nako ye re ile ra ba ra amogela ditaba tše di nyamišago. Hazel o hlalosa gore: “Ka 1964, mma yo e bego e le Hlatse e botegago, o ile a hwa. E bile selo se se kwešago bohloko go lahlegelwa ke yena, ka palelwa le ke go laelana le yena. Bjo ke bjo bongwe bja maemo a modiro wa boromiwa bjo batho ba bangwe ba bantši le bona ba ilego ba lebeletšana le bjona.”

Tokologo Mafelelong

Ka morago ga nywaga e mentši ya tlaišo, ka July 1970 modiro wa rena o ile wa feleletša o dumeletšwe ka molao ke mmušo wa Franco. Nna le Hazel re be re thabišitšwe ke go neelwa ga Diholo tša Mmušo, ya mathomo kua Madrid gomme ya bobedi e le kua Lesseps, Barcelona. Di be di fela di e-ba le maswao a magolo, gantši a bonegetšwe. Re  be re nyaka gore batho ba tsebe gore re dumeletšwe ka molao gomme re tla dula re le gona mo! Ka nako ye, e lego ka 1972, go be go na le Dihlatse tše ka bago tše 17 000 Sepania.

Mo e ka bago ka yona nako ye, ke ile ka hwetša ditaba tše di kgothatšago kudu go tšwa Engelane. Tate o kile a re etela kua Sepania ka 1969. O ile a kgahlišwa kudu ke tsela yeo Dihlatse tša Sepania di ilego tša mo swara ka yona mo e lego gore ge a boetše Engelane, o ile a thoma go ithuta Beibele. Ke moka ka 1971, ke ile ka botšwa gore tate o kolobeditšwe! E bile nako e kgomago maikwelo ge re be re etetše gae gomme yena, bjalo ka ngwanešo wa Mokriste, a be a rapelela dijo. Ke be ke letile ka nywaga e 20 gore letšatši leo le tle. Morwarre Bob le mosadi wa gagwe Iris, e bile Dihlatse ka 1958. Morwa wa bona Phillip, ga bjale o hlankela e le molebeledi wa tikologo kua Sepania le mosadi wa gagwe Jean. Go re thabiša kudu go ba bona ba hlankela nageng yeo e kgahlišago.

Selo Seo re Bego re sa se Letela Morago-rago Bjale

Ka February 1980, setho sa Sehlopha se Bušago se ile sa etela Sepania e le molebeledi wa mafelo. Seo se ilego sa ntlaba ke ge a be a nyaka go sepela le nna tirelong. Ke be ke sa tsebe gore o be a ntlhahloba! Ke moka ka September re ile ra laletšwa go hudugela ntlong-kgolo ya lefase kua Brooklyn, New York! Re ile ra šala re tlabegile. Re ile ra amogela taletšo, gaešita le ge go tlogela bana babo rena ba Sepania go be go nyamiša pelo. Ka nako yeo, go be go na le Dihlatse tše 48 000!

Ge re be re tloga, ngwanabo rena yo mongwe o ile a mpha sešupanako sa go lekana ka potleng e le mpho. Mo go yona o be a ngwadile mangwalo a mabedi​—“Lucas 16:​10; Lucas 17:​10.” O boletše gore e be e le ditemana tša-ka tša motheo. Luka 16:​10 e gatelela gore re swanetše go ba ba botegago dilong tše dinyenyane, gomme Luka 17:​10 e bolela gore “xa re bahlanka ba selô” ka gona ga re na lebaka la go ikgogomoša. Ka mehla ke lemogile gore sohle seo re ka bago re se dira tirelong ya Jehofa e fo ba modiro wa rena bjalo ka Bakriste ba ineetšego.

Maemo a tša Maphelo a sa Letelwago

Ka 1990, ke ile ka thoma go ba le mathata a pelo. Mafelelong, ke ile ka swanelwa ke go hlomelwa stent e le gore go bulwe tšhika yeo e bego e thibane. Nakong ye e thata ya go fokola mmeleng, Hazel o nthekgile ka ditsela tše fapa-fapanego, gantši a ntshwarela mekotla le di sutukheise tšeo ke bego ke se na matla a go ka di rwala. Ke moka ka May 2000, ke ile ka hlomelwa motšhene wa go thuša go laola go thebetha ga pelo. Seo se dirile phapano e kgolo gakaakang!

Nywaga ya ka godimo ga e 50 e fetilego, nna le Hazel re bone gore letsogo la Jehofa ga se le le kopana le gore merero ya gagwe e phethagatšwa ka nako ya gagwe e swanetšego, e sego ya rena. (Jesaya 59:1; Habakuku 2:3) Re bile le dimakatšo tše dintši tše di thabišago maphelong a rena gotee le tše sego kae feela tše nyamišago, eupša go tše ka moka Jehofa o re thekgile. Mo ntlong-kgolo ya lefase ya batho ba Jehofa, re šegofaditšwe ka go bonana letšatši le letšatši le ditho tša Sehlopha se Bušago. Ka dinako tše dingwe ke tle ke ipotšiše gore, ‘Na ka kgonthe re mo?’ Ke botho bjo bo sa swanelago. (2 Ba-Korinthe 12:9) Re holofela gore Jehofa o tla tšwela pele a re šireletša malebana le maano a Sathane gomme a re thekga e le gore re tle re thabele nako ya pušo ya gagwe ya go loka mo lefaseng.​—Ba-Efeso 6:​11-18; Kutollo 21:​1-4.

[Seswantšho go letlakala 26]

Kgolego ya Strangeways, Manchester, mo go ahlolelwa ga-ka kgolegong go thomilego gona

[Seswantšho go letlakala 27]

Re le ka koloi ya rena ya Austin Seven modirong wa tikologo Engelane

[Seswantšho go letlakala 28]

Kopano ya ka sephiring ya Cercedilla Madrid, Sepania, ka 1962

[Seswantšho go letlakala 29]

Tafoleng ya rena e bontšhago dipuku tša Beibele, Brooklyn