Tumelo ya Noage e Ahlola Lefase

NA O kwele ka ga Noage, monna yo a boifago Modimo yo a kilego a aga areka bakeng sa go phološa bophelo nakong ya meetse-fula a lefase ka moka? Ka ntle le go ba ga yona ya kgale, kanegelo ye e tsebja ke ba dimilione. Lega go le bjalo, ba bantši ga ba lemoge gore bophelo bja Noage bo na le seo bo se bolelago go rena ka moka.

Ke ka baka la’ng re swanetše go ba le kgahlego ka pego ye e nago le nywaga e dikete? Na go na le go swana magareng ga boemo bja Noage le bja rena? Ge e ba go e-na le go swana, re ka holega bjang go tšwa mohlaleng wa gagwe?

Lefase la Mehleng ya Noage

Tatelano ya mabaka ya Beibele e bontšha Noage a belegwe ka 2970 B.C.E.​—nywaga e 126 ka morago ga lehu la Adama. Mehleng ya Noage, lefase le be le tletše ka bošoro, gomme bontši bja bana ba Adama ba be ba kgethile go latela mohlala wa go se kwe wa rakgolokhukhu wa bona. Ka gona, “Morêna a bôna bokxôpô bya batho bò xodile mo lefaseng, le tirô ka moka tša diakanyô tša dipelô tša bôná è le bobe fêla ka mehla.”​—Genesi 6:​5, 11, 12.

Go rabela ga batho e be e se lebaka le nnoši la go se thabe ga Jehofa. Pego ya Genesi e a hlalosa: “Barwa ba Modimo ba bôna barwedi ba batho e le bôná ba ba botse, ba tšea basadi mo xo bôná-bao bohle ba ba bexo ba ba kxahla . . . Mehleng yeo mo lefaseng xo be xo na le ba ditšitširipa [ba-Nefilimi, NW], ba ba xôna le mehleng ya moraxo; ka xobane barwa ba Modimo ba be ba tsêna xó barwedi ba batho, ba ba bêlêxêla bana. Bônábao ké baxale bala ba boxolo-xolo, banna ba maina a a tumilexo.” (Genesi 6:​2-4) Go bapetšwa ga ditemana tše le mantšu a begilwego ke moapostola Petro go bontšha gore “barwa ba Modimo” e be e le barongwa ba sa kwego. Ba-Nefilimi e be e le bana ba mahlakanasela bao ba bilego gona ka tsela e sego ya molao ka basadi le barongwa ba bahlanogi ba bego ba apere mebele ya batho.​—1 Petro 3:​19, 20.

“Ba-Nefilimi,” e bolelago gore “Bagale,” e šupa go batho ba bego ba gatakela ba bangwe. E be e le bo-mphenyašilo ba bagateledi, gomme sebe sa bo-tatago bona bao ba bego ba tletše kganyogo se swantšhwa le kgobogo ya Sodoma le Gomora. (Juda 6, 7) Ka moka  ga bona, ba ile ba hlohleletša bokgopo bjo sa dumelelwego mo lefaseng.

“À se na Bosodi mo xo ba Mehleng ya Xaxwe”

Bobe bo be bo tletše kudu mo e lego gore Modimo o be a ikemišeditše go fediša batho. Eupša pego e buduletšwego e bolela gore: “Noaxe yêna ó hweditše Modimo à mo lebeletše ka botho. . . . Noaxe e be e le monna wa xo loka, à se na bosodi mo xo ba mehleng ya xaxwe, é le wa xo sepela à na le Modimo.” (Genesi 6:​8, 9) Go be go kgonega bjang go ‘sepela le Modimo’ lefaseng la go se boife Modimo leo le bego le swanetše fela ke go fedišwa?

Ka ntle le pelaelo, Noage o ile a ithuta mo gontši go tatagwe, Lamege, monna wa tumelo gomme e le yo a phetšego mehleng ya Adama. Ge a be a nea morwa wa gagwe leina Noage (kgopolo e bolelago go “Khutša,” goba “Khomotšo”), Lamege o porofetile gore: “Yêna-yó ó tlo re khutšiša medirô ya rena le ditapišêxo tša matsôxô a rena tše di tšwaxo lefaseng lé le Morêna a le roxilexo.” Boporofeta bjoo bo ile bja phethagala ge Modimo a be a tloša thogako ya gagwe yeo e bego e le lefaseng.​—Genesi 5:​29; 8:21.

Go ba le batswadi ba boifago Modimo ga se kgonthišetšo ya gore bana e tla ba batho ba bao ba sekametšego dilong tša moya, ka gobane motho yo mongwe le yo mongwe o swanetše go thea tswalano ya gagwe le Jehofa. Noage o ‘sepetše le Modimo’ ka go phegelela tsela yeo e bego e amogelwa ke Modimo. Seo Noage a ithutilego sona ka Modimo se ile sa mo tutueletša gore a Mo hlankele. Tumelo ya Noage ga se ya ka ya šišinyega ge a be a tsebišwa ka morero wa Modimo wa ‘go fetša nama ka moka ka meetse-fula.’​—Genesi 6:​13, 17.

A kgodišegile gore masetla-pelo a a sa tlwaelegago a tla direga, Noage o ile a kwa taelo ya Jehofa e rego: “Wêna itirêlê polokêlô ka mamati a morokwana; mo polokêlong yeo O dirê nywakô; O bapê ka moti-mmu ka ntlê le ka teng.” (Genesi 6:​14) Go fihlelela ditaelo tša Modimo tša mabapi le areka e be e se modiro o monyenyane. Lega go le bjalo, “Noaxe a dira tšôna-tšeo tšohle, a di dira ka mo Modimo a mo laetšexo ka xôna.” Ge e le gabotse, “o di dirile ka wona mokgwa woo.” (NW) (Genesi 6:​22) Noage o dirile se ka thušo ya mosadi wa gagwe le barwa ba bona e lego Seme, Hama le Jafete le basadi ba bona. Jehofa o ile a šegofatša tumelo e bjalo. A mohlala o mobotse gakaakang bakeng sa malapa lehono!

Go aga areka go be go tla akaretša’ng? Jehofa o laetše Noage gore a age letlole le legolo le sa tsenego meetse, la mabato a mararo, la botelele bja dimithara tše ka bago 133 le bophara bja dimithara tše 22 le bophagamo bja dimithara tše 13. (Genesi 6:​15, 16) Sekepe se bjalo se ka ba e le sa bogolo bjo boswanago le bja dikepe tše dintši tša mehleng yeno tša go rwala diphahlo.

A modiro o mogolo gakaakang! Ka mo go lego molaleng, o be o bolela go ripa dihlare tše dikete, ba di gogela lefelong la kago, gomme ba di ripa gore e be mapolanka goba dikota. Se se be se bolela gore ba age dithala, ba dire dikurufu goba dipekere, go hwetša sekontiri bakeng sa go thibela go dutla ga meetse, go hwetša diswaro le ditlabakelo le tše dingwe. Modiro o ka ba o ile wa akaretša dipoledišano le barekiši le go lefelwa bakeng sa diphahla le ditirelo. Go bonala o be o nyaka bokgoni bja go betla bakeng  sa go tsenya mapolanka goba dikota gabotse le go aga moago o tiilego ka mo go lekanego. Gomme e fo nagana​—go aga go tšere mo e ka bago nywaga e 50 goba e 60!

Noage ga bjale o tla lebiša tlhokomelo tokišetšong ya dijo tše lekanego le furu. (Genesi 6:​21) O be a tla swanela ke go kgobokanya le go laola bontši bja diphoofolo go di tsenya ka arekeng. Noage o ile a dira tšohle tše Modimo a mo laetšego tšona, gomme modiro o ile wa fela. (Genesi 6:​22) Jehofa o ile a kgonthišetša go fela ga wona ka katlego.

“Sexoeledi sa Tokô”

Ka ntle le go aga areka, Noage o ile a tsebatša temošo gomme a hlankela Modimo ka potego e le “sexoeledi sa tokô.” Eupša batho “ba be ba sa šetše selô; meetsefula a bá a tla, a ba tšea ka moka.”​—2 Petro 2:5; Mateo 24:​38, 39.

Ge o nagana ka boemo bja go diila moyeng bja mehleng yeo, go bonolo go bona kamoo lapa la Noage le bego le ka fetoga disego go baagišani ba babelaedi le go swarwa gampe le go kwerwa. Batho ba ka ba ba be ba ba tšea gore ba hlakane hlogo. Lega go le bjalo, Noage o ile a atlega go neeng ba lapa la gagwe tutuetšo ya moya le thekgo, ka gobane ga se ba ka ba tšea ditsela tša bošoro, tša go goboga boitshwarong, le tša borabele tša bao ba bego ba sa boife Modimo ba bego ba phela le bona mehleng yeo. Ka polelo ya gagwe le mediro, tšeo di bego di bontšha tumelo ya gagwe, Noage o ile a ahlola lefase la mehleng yeo.​—Ba-Hebere 11:7.

Ba Ile ba Phološwa Meetse-fuleng

Nakwana pele ga ge pula ya matlorotloro e thoma, Modimo o boditše Noage gore a tsene ka arekeng yeo e bego e šetše e feditšwe. Ge lapa la Noage le diphoofolo di le ka gare ga areka, “Morêna a tswalêla,” a phaela ka thoko bakweri. Ge Meetse-fula a e-tla, barongwa ba sa kwego ka ntle le pelaelo ba ile ba ikapeša mebele ya moya gomme ba phologa phedišo. Eupša go thwe’ng ka ba bangwe? Ke ka baka leo, sephedi se sengwe le se sengwe seo se bego se le mmung o omilego ka ntle ga areka, go akaretša le ba-Nefilimi, se ile sa fedišwa! Ke fela Noage le ba lapa la gagwe ba ilego ba phologa.​—Genesi 7:​1-​23.

Noage le ba lapa la gagwe ba ile ba fetša ngwaga wa go dula ga kgwedi le matšatši a lesome ka arekeng. Ba be ba swaregile ka go hlokomela diphoofolo, ba tloša ditšhila, le go sepedišana le nako. Genesi e bea nako ya ditiragalo ka moka  tša Meetse-fula ka go nepa, go swana le pego ya tšwelopele ya sekepe, e bontšha go nepagala ga pego.​—Genesi 7:​11, 17, 24; 8:​3-14.

Ge a be a le ka arekeng, ka ntle le pelaelo Noage o ile a etelela pele lapa la gagwe dipoledišanong tša moya le go iša ditebogo go Modimo. Go molaleng gore histori ya pele ga Meetse-fula e ile ya bolokwa ke Noage le ba lapa la gagwe. Meetlo e bolelwago ka molomo yeo e ka botwago goba mangwalo a histori a ngwadilwego ao ba bego ba a swere a be a tla nea thuto e botse e bego e ka ba hola nakong ya Meetse-fula.

E bile mo go thabišago gakaakang go Noage le lapa la gagwe go gata gape nageng e omilego! Selo sa pele seo a se dirilego e bile go aga aletare gomme a dira bjalo ka moperisita go lapa la gagwe, a nea dihlabelo go Eo a ba phološitšego.​​—Genesi 8:​18-​20.

“Byalo ka Mehleng ya Noaxe”

Jesu Kriste o rile: “Maboong a Morwa-motho xo tlo ba byalo ka mehleng ya Noaxe.” (Mateo 24:​37) Lehono, Bakriste le bona ke bagoeledi ba toko, ba kgothaletša batho gore ba sokologe. (2 Petro 3:​5-9) Go ya ka moo re bonago go swana mo, re ka ipotšiša seo se bego se le ka monaganong wa Noage pele ga Meetse-fula. Na o ile a ikwa gore boboledi bja gagwe bo be bo sa hole selo? Na o be a lapa ka dinako tše dingwe? Beibele ga e bolele. Re botšwa feela gore Noage o ile a kwa Modimo.

Na o bona go swana ga boemo bja Noage le bja rena? O ile a kwa Jehofa go sa šetšwe kganetšo le mathata. Ke ka baka leo Jehofa a ilego a re o lokile. Lapa la Noage le be le sa tsebe nako tlwaa yeo Modimo a bego a tla tliša Meetse-fula, eupša ba be ba tseba gore a be a e-tla. Go ba le tumelo lentšung la Modimo go thušitše Noage nywageng yeo ya modiro le boboleding bjo bo bego bo bonala bo se na dienywa. Ka kgonthe, re botšwa gore: “Ké ka tumêlô xe Noa a dirile polokêlô à laetšwe ke Modimo, a botšwa tše di bexo di sešo tša bônwa, a phološa ba lapá la xaxwe. Ké ka yôna xe a sôla lefase; xomme ya ba yêna mo-jabohwa ka tokô ye e tšwilexo tumêlong.”​—Ba-Hebere 11:7.

Noage o hweditše bjang tumelo e bjalo? Ka ntle le pelaelo o ile a tšea nako a naganišiša ka sohle seo a bego a se tseba ka Jehofa gomme a itumelela gore a hlahlwe ke tsebo yeo. Ka ntle le pelaelo, Noage o be a bolela le Modimo ka thapelo. Ge e le gabotse, o ile a ba yo a tlwaelanego le Jehofa kudu mo e lego gore ‘o ile a sepela le Modimo.’ Bjalo ka hlogo ya lapa, Noage ka lethabo o ile a neela nako le tlhokomelo e lerato go ba lapa la gagwe. Seo se be se akaretša go hlokomela dinyakwa tša moya tša mosadi wa gagwe, barwa ba gagwe ba bararo, le dingwetši tša gagwe.

Ka go swana le Noage, Bakriste ba therešo ba a tseba gore Jehofa go se go ye kae o tla tliša bofelo tshepedišong ye ya dilo e sa boifego Modimo. Ga re tsebe letšatši leo goba iri, eupša re lemoga gore go ekiša tumelo le go kwa ga ‘segoeledi se sa toko’ go tla feleletša ka “xo y’o rua bophelô.”​—Ba-Hebere 10:​36-39.

[Lepokisi go letlakala 29]

Na e Diregile e le ka Kgonthe?

Diithuti tša setlogo sa batho di kgobokantše dikanegelo tše 270 go tšwa go mo e ka bago melokong ka moka le ditšhaba. Seithuti Claus Westermann se re: “Kanegelo ya meetse-fula e hwetšwa lefaseng ka moka. Go swana le kanegelo ya tlholo, ke karolo ya bohwa bja rena bja setšo bja motheo. Go kgahliša e le ka kgonthe: re hwetša dikanegelo tša meetse-fula a magolo a mehleng ya kgale lefaseng ka moka.” Tlhaloso ke efe? Mohlalosi Enrico Galbiati o re: “Go ba gona ka mehla ga moetlo wa meetse-fula ditlogong tše fapa-fapanego le bathong bao ba aroganego kudu ke sešupo sa go ba gona ga kgonthe ga histori ga taba ye e lego motheo wa meetlo yeo.” Lega go le bjalo, seo se lego bohlokwa go Bakriste go feta pono ya diithuti, ke tsebo ya gore Jesu ka boyena o boletše ka Meetse-fula e le tiragalo ya kgonthe historing ya batho.​—Luka 17:​26, 27.

[Lepokisi go letlakala 30]

Na go na le Ba-Nefilimi Nonwaneng?

Dinonwane tša mabapi le dikopano tša botona le botshadi tše di sego molaong magareng ga medimo le batho​—le “bagale” goba “dika-modimo” tšeo di tšwilego ditlemong tše​—di be di tlwaetšwe go ba-Gerika, ba-Egipita, ba-Ugaritic, ba-Hurrian le thutatumelo ya Mesopotamia. Medimo ya thutatumelo ya Gerika e be e e-na le ponagalo ya batho e bile e le botse kudu. E be e e-ja, e tagwa, e robala, e e-ba le dikopano tša botona le botshadi, e tsoša meferefere, e e-lwa, e e-na le bofora le go kata. Le ge e be e naganelwa gore ke e mekgethwa, e be e dira bofora le bosenyi. Bagale ba bjalo ka Achilles ba be ba bolelelwa e le ba setlogo sa bobedi batho le Modimo gomme ba be ba e-na le bokgoni bjo bo fetago bja batho eupša ba se na go se hwe. Ka gona, seo Genesi e se bolelago ka ba-Nefilimi se re nea seetša ka kgonagalo goba gaešita le bonnete bja mathomo a dinonwane tše bjalo.