Hlahla Dikgato tša Gago ka Melao ya Motheo ya Modimo
Hlahla Dikgato tša Gago ka Melao ya Motheo ya Modimo
“[Jehofa o] Xo ruta tše di Xo holaxo.”—JESAYA 48:17.
1. Mmopi o hlahla batho bjang?
GE BO-RATHUTAMAHLALE ba katana le go utolla diphiri tša legohle, ba makatšwa ke tekanyo e makatšago ya matla a lego legohleng leo le re dikologilego. Letšatši la renaleo e lego naledi ya bogolo bja magarengle tšweletša matla a tekanyo yeo e ka bago ya “dipomo tše dikete tše dimilione tše 100 tša hydrogen tšeo di thuthupago motsotswana o mongwe le o mongwe.” Mmopi a ka laola le go hlahla makoko a bjalo a magolo a legodimong ka matla a gagwe a sa lekanetšwago. (Jobo 38:32; Jesaya 40:26) Go thwe’ng ka rena batho, bao ba filwego tokologo ya go ikgethela, matla a boitshwaro, bokgoni bja go naganišiša dilo le go kgona go kwešiša dilo tša moya? Modiri wa rena o bone e le mo go swanetšego gore a re hlahle ka tsela efe? O re hlahla ka lerato ka melao ya gagwe e phethagetšego le ka melao ya motheo e phagamego, ka go dumelelana le matswalo a rena a tlwaeditšwego gabotse.—2 Samuele 22:31; Ba-Roma 2:14, 15.
2, 3. Modimo o thabišwa ke go kwa ga mohuta ofe?
2 Modimo o thabišwa ke dibopiwa tše bohlale tšeo di kgethago go mo kwa. (Diema 27:11) Go e na le go re hlama gore re ikokobeletše šuleng bjalo ka diroboto tšeo di sa naganego, Jehofa o re file tokologo ya go ikgethela e le gore re ka dira diphetho tšeo di theilwego tsebong tša go dira seo se nepagetšego.Ba-Hebere 5:14.
3 Jesu, yo a ilego a bonagatša dika tša Tatagwe ka mo go phethagetšego, o boditše barutiwa ba gagwe gore: “Lena Le baxwêra ba-ka, xe Le dira tše ke Le laêlaxo tšôna. Xa ke re Le bahlanka.” (Johane 15:14, 15) Mehleng ya bogologolo, mohlanka o be a se na boikgethelo eupša a swanetše go theetša ditaelo tša mong wa gagwe. Ka lehlakoreng le lengwe, segwera se bopša ke go bontšha dika tšeo e lego tše di ipiletšago pelong. Re ka ba bagwera ba Jehofa. (Jakobo 2:23) Segwera se se matlafatšwa ke go ratana. Jesu o ile a kgokaganya go kwa Modimo le lerato ge a be a re: “Xe motho a nthata, ó tlo lôtôla Lentšu la-ka; le Tate ó tlo mo rata.” (Johane 14:23) Ka gobane a re rata gomme a nyaka go re hlahla ka mo go šireletšegilegoJehofa o re laletša gore re phele ka melao ya gagwe ya motheo.
Melao ya Motheo ya Modimo
4. O ka hlalosa bjang melao ya motheo?
4 Melao ya motheo ke’ng? Molao wa motheo o hlaloswa e le “therešo ya kakaretšo goba ya motheo: molao o akaretšago le wa motheo, thuto goba kakanyo yeo melao le dithuto tše dingwe di theilwego goba di tšerwego go yona.” (Webster’s Third New International Dictionary) Go ithuta Beibele ka kelohloko go utolla gore Tatago rena wa legodimong o nea tlhahlo yeo e akaretšago maemo a fapa-fapanego le dibopego tša bophelo. O dira se a naganne ka go holega ga rena ga ka mo go sa felego. Se se dumelelana le seo Kgoši Salomo yo bohlale a se ngwadilego: “Ngwan’a-ka! Theetša, O amoxêlê mantšu a-ka; O tlê O atêlwê ke mengwaxa ya xo phela. Ke Xo ruta tsela ya bohlale; ke Xo xatiša mehlaleng e lokilexo.” (Diema 4:10, 11) Melao ya motheo e bohlokwa yeo e neilwego ke Jehofa e kgoma tswalano ya rena le yena le magagabo rena, borapedi bja rena le bophelo bja rena bja letšatši le letšatši. (Psalme 1:1) Anke re ahla-ahleng e mengwe ya melao yeo ya motheo e bohlokwa.
5. Nea mehlala ya melao e mengwe ya motheo e bohlokwa.
5 Jesu o ile a bolela mabapi le tswalano ya rena le Jehofa gore: “Morêna Modimo wa xaxo O mo ratê ka pelo ya xaxo ka moka, le ka môya wa xaxo ka moka, le ka thlaoloxanyô ya xaxo ka moka.” (Mateo 22:37) Go oketša moo, Modimo o nea melao ya motheo e tswalanago le ditirišano tša rena le magagabo rena, e bjalo ka Molao wa Gauta: “Tšohle tše Le rataxo xore batho ba Le dirêlê tšôna, le lena Le ba dirêlê tšôna-tšeo.” (Mateo 7:12; Ba-Galatia 6:10; Tito 3:2) Ge e le mabapi le borapedi, re kgothaletšwa gore: “A re hlôkômêlaneng seng sa rena, re išanê leratong le medirong e botse. Re se ngalê phuthêxô ya rena [“go bokana ga rena gotee,” NW].” (Ba-Hebere 10:24, 25) Ge e le mabapi le dibopego tša letšatši le letšatši tša bophelo bja rena, moapostola Paulo o re: “Xe Le e-ja, xe Le e-nwa, tšohle tše Le di diraxo Le di dirê xore Modimo a rêtwê ka tšôna.” (1 Ba-Korinthe 10:31) Go na le melao ya motheo e mengwe e mentši ka Lentšung la Modimo.
6. Melao ya motheo e fapana bjang le melao?
6 Melao ya motheo ke ditherešo tšeo di šomago le tša bohlokwa, gomme Bakriste ba bohlale ba ithuta go di rata. Jehofa o buduletše Salomo go ngwala gore: “Theetša mantšu a-ka, O sêkêxêlê dipolêlô tša-ka tsêbê. A di se kê tša Xo široxêla; di bolokê mo pelong ya xaxo. Xobane di phediša ba ba di hwetšaxo; di ba fodiša mmele wohle.” (Diema 4:20-22) Melao ya motheo e fapana bjang le melao? Melao ya motheo e bopa motheo bakeng sa melao. Melao yeo gantši e lebanyago, e ka ba ya nako e itšego goba boemo bjo itšego, eupša melao ya motheo ke ya dinako ka moka. (Psalme 119:111) Melao ya motheo ya Modimo ga e be e fetilwego ke nako goba ya fela. Mantšu a buduletšwego a moporofeta Jesaya a itlhatsela e le a therešo: “Byang bo a ômêlêla; letšoba le a pôna; xomme Lentšu la Modimo wa rena le eme neng le neng.”—Jesaya 40:8.
Nagana le go Dira Dilo
Motheong wa Melao ya Motheo
7. Lentšu la Modimo le re kgothaletša bjang go nagana le go dira dilo motheong wa melao ya motheo?
7 Nako le nako, “lentšu la Modimo wa rena” le re kgothaletša gore re nagane le go dira dilo motheong wa melao ya motheo. Ge Jesu a be a kgopelwa gore a akaretše Molao, o ile a bolela mafoko a mabedi a makopanale lengwe le gatelela lerato la go rata Jehofa, le lengwe le gatelela lerato la go rata mogagabo motho. (Mateo 22:37-40) Ka go dira bjalo, Jesu o ile a tsopola ka boripana go tšwa kakaretšong e kopana ya kgale ya dithuto tša motheo tša Molao wa Moše, yeo e boletšwego go Doiteronomio 6:4, 5 (PK) ka gore: “Kwaa, Isiraele, Jehofa Modimo wa rena, ke Jehofa a nnoši! Rata Jehofa, Modimo wa gago, ka pelo ya gago ka moka, le ka moya wa gago ka moka, le ka matla a gago ka moka.” Ka ntle le pelaelo, Jesu gape o be a naganne ka taelo ya Modimo e hwetšwago go Lefitiko 19:18. Phethong e kwagalago, e lebanyago le e matla ya puku ya Mmoledi, mantšu a Kgoši Salomo a akaretša melao e mentši ya Modimo, ka gore: “A re kweng phêthêxô ya ditaba tšohle: Boifa Modimo, O lôtê taêlô tša xaxwe. Ké se se swanetšexo batho bohle. Xobane medirô ka moka, le dithopa tšohle, tše di botse le tše mpe, Modimo ó tlo di iša thsekong.”—Mmoledi 12:13, 14; Mika 6:8.
8. Ke ka baka la’ng e le tšhireletšo go ba le kwešišo e tletšego ka melao ya motheo ya Beibele?
8 Go ba le kwešišo e tletšego ya melao ya motheo e bjalo go ka re thuša go kwešiša le go diriša ditaelo tše di lebanyago kudu. Go feta moo, ge e ba re sa kwišiše gabotse le go amogela melao ya motheo, re ka fo palelwa ke go dira diphetho tše bohlale gomme tumelo ya rena e ka šikinywa gabonolo. (Ba-Efeso 4:14) Ge e ba re nweletša melao e bjalo ya motheo ka menaganong le dipelong tša rena, re tla dula re loketše go e diriša ge re dira diphetho. Ge e ba re e diriša ka kwešišo, e tliša katlego.—Jošua 1:8; Diema 4:1-9.
9. Ke ka baka la’ng ka mehla go se bonolo go kwešiša le go diriša melao ya motheo ya Beibele?
9 Go kwešiša le go diriša melao ya motheo ya Beibele ga go bonolo go swana le go latela melao. Re le batho ba sa phethagalago re ka phema go dira boiteko bjo bo nyakegago bja go nea mabaka ka go ithekga ka melao ya motheo. Re ka bona go le kaone gore re beelwe molao o itšego ge re lebeletšane le phetho goba bothata bjo bogolo. Ka dinako tše dingwe re ka nyaka tlhahlo go Mokriste yo a gotšego ka tsebomohlomongwe mogolo wa phuthegore letetše go hwetša molao o lebanyago wo o šomago boemong bja rena. Lega go le bjalo, Beibele goba dikgatišo tšeo di theilwego Beibeleng di ka no se nee molao o lebanyago, gomme gaešita le ge re ka o newa, e ka no se be tlhahlo e akaretšago e šomago dinakong ka moka le ka tlase ga maemo ka moka. O ka ba o gopola gore monna yo mongwe o ile a kgopela Jesu gore: “Moruti, botša ngwan’ešo xore a arolêlanê bohwa le nna.” Go e na le gore a kitimele go nea molao wa go rarolla bothata magareng ga bana ba motho, Jesu o ile a mo nea molao o akaretšago kudu: ‘Phafoga, o ile megabaru.’ Ka gona Jesu o ile a nea tlhahlo yeo e bego e le bohlokwa ka nako yeo le yeo e sa dutšego e le bohlokwa mo nakong ye.—Luka 12:13-15.
10. Go itshwara ga rena ka go dumelelana le melao ya motheo go utolla bjang maikemišetšo a dipelo tša rena?
10 O swanetše go ba o bone batho bao ba nago le tshekamelo ya go kwa melao ka go ngongorega, ka baka la go tšhaba go otlwa. Go hlompha melao ya motheo go iletša boemo bjo bo bjalo bja kgopolo. Sebopego sa melao ya motheo ka bosona se tutueletša bao se ba laolago gore ba arabele go tšwa pelong. Ge e le gabotse, melao ya motheo e mentši ga e akaretše kotlo ya semeetseng go bao ba sa dirego ka go dumelelana le yona. Se se re nea sebaka sa go utolla lebaka leo re kwago Jehofa ka lona le go utolla seo boikemišetšo bja dipelo tša rena bo lego sona. Re hwetša mohlala tabeng ya go gana ga Josefa ditšhišinyo tša boitshwaro bjo bo gobogilego tša mosadi wa Potifara. Gaešita le ge Jehofa a be a sešo a nea molao o ngwadilwego o lego mabapi le bootswa gomme go be go se gwa bolelwa ka kotlo e tšwago go Modimo ge motho a be a ka ba le dikopano tša botona le botshadi le mosadi wa motho yo mongwe, Josefa o be a lemoga melao ya motheo ye e hlomilwego ya Modimo mabapi le go botega lenyalong. (Genesi 2:24; 12:18-20) Re ka kgona go bona karabong ya gagwe gore melao e bjalo ya motheo e be e mo kgomile ka tsela e matla: “Nka dira bya’ng bobe byo boxolo byoo ka senya pele xa Modimo?”—Genesi 39:9.
11. Ke mafelong afe moo Bakriste ba nyakago go hlahlwa ke melao ya motheo ya Jehofa?
11 Lehono, Bakriste ba nyaka go hlahlwa ke melao ya motheo ya Jehofa ge go tliwa ditabeng tša motho ka noši, tše bjalo ka kgetho ya bagwera, boithabišo, mmino le dipuku tšeo di ka balwago. (1 Ba-Korinthe 15:33; Ba-Filipi 4:8) Ge re dutše re gola ka tsebo, kwešišo le tebogo ya go leboga Jehofa le ditekanyetšo tša gagwe, matswalo a rena, go lemoga ga rena se se nepagetšego le se se fošagetšego, di tla re thuša go diriša melao ya motheo ya Modimo ka tlase ga maemo le ge e le afe ao re lebeletšanago le ona, gaešita le ditabeng tšeo e tlogago e le tša motho ka noši. Ge re hlahlwa ke melao ya motheo ya Beibele, re ka se tsome melaong ya Modimo dihlare tša ntšhirela bakeng sa go roba molao; le gona re ka se ekiše bao ba lekago go bona gore ba ka fihla bokgoleng bofe ka ntle le go roba molao o itšego. Re lemoga gore kgopolo e bjalo ke ya go ipolaya le e gobatšago.—Jakobo 1:22-25.
12. Senotlelo sa go hlahlwa ke melao ya motheo ya Modimo ke’ng?
12 Bakriste ba godilego ka tsebo ba lemoga gore senotlelo sa go latela melao ya motheo ya Modimo ke go nyaka go tseba tsela yeo Jehofa a ikwago ka yona ka taba. Mopsalme o kgothaleditše gore: “Hee lena ba-rata-Modimo, hlôyang bobe.” (Psalme 97:10) Lengwalo la Diema 6:16-19 ge le lokeletša dilo tšeo Modimo a di lebelelago e le tše mpe, le re: “Xo na le dilô tše thsêlêla tše Morêna a di hloilexo; ké tše di šupaxo tše a di hlaswaxo: Ké mahlô-maikxanthši, ké ’leme la maaká, ké ’atla tša xo thula madi a se naxo molato, Ké pelo ya xo loxa maanô-mabe, ké kiti-mešitô-makxanyêla-bobeng. Ké hlatsi-phori kxêba-maaká, ké mo-lohlanya-bana-ba-motho.” Ge maphelo a rena a laolwa ke kganyogo ya go bonagatša maikwelo a Jehofa dilong tše bjalo tša motheo, gona go phela ka go dumelelana le melao ya motheo e ba mokgwa wa ka mehla.—Jeremia 22:16.
Maikemišetšo a Mabotse a a Nyakega
13. Ke kgopolo ya mohuta ofe yeo Jesu a ilego a e gatelela Thutong ya gagwe ya Thabeng?
13 Go tseba le go diriša melao ya motheo le gona go re šireletša moreong wa borapedi bjo bo se nago mohola le bja setlwaedi. Go na le phapano magareng ga go latela melao ya motheo le go kwa melao ka mo go feteletšego. Jesu o bontšhitše se gabotse Thutong ya Thabeng. (Mateo 5:17-48) Gopola gore batheetši ba Jesu e be e le ba-Juda, ka gona boitshwaro bja bona bo swanetše go ba bo be bo laolwa ke Molao wa Moše. Eupša ge e le gabotse ba be ba e-na le kgopolo e kgopamilego ka Molao. Ba be ba gatelela kudu go latelwa ga Molao go e na le morero wa kgonthe wa Molao. Le gona, ba be ba gatelela ditšo tša bona, ba etiša dilo tše bjalo pele ga thuto ya Modimo. (Mateo 12:9-12; 15:1-9) E le mafelelo a seo, batho ka kakaretšo ba be ba se ba rutwa go nagana ka go dumelelana le melao ya motheo.
14. Jesu o thušitše bjang batheetši ba gagwe go nagana motheong wa melao ya motheo?
14 Ka mo go fapanego, Jesu o ile a akaretša Thutong ya Thabeng melao ya motheo mabapi le dikarolo tše hlano tša boitshwaro: pefelo, lenyalo le tlhalo, dikholofetšo, go itefetša le lerato le lehloyo. Tabeng e nngwe le e nngwe, Jesu o bontšhitše mohola wa go latela molao wa motheo. Ka gona Jesu o ile a phagamiša ditekanyetšo tša boitshwaro go balatedi ba gagwe. Ka mohlala, tabeng ya bootswa, o re neile molao wa motheo woo o sa dišego ditiro tša rena feela eupša gape o diša le dikgopolo tša rena le dikganyogo: “Mang le mang e a lebêlêlaxo mosadi à mo kxanyoxa, ó šetše a otswitše pelong ya xaxwe.”Mateo 5:28.
15. Re ka phema bjang tshekamelo le ge e le efe ya go ba bakgomaredi ba molao?
15 Mohlala wo o bontšha gore ga se ra swanela go lahlegelwa ke pono ya maikemišetšo le morero wa melao ya motheo ya Jehofa. Ruri ga se ra swanela go leka go amogelwa ke Modimo ka go ba le ponagalo ya ka ntle ya boitshwaro. Jesu o ile a pepentšha bofora bja boemo bjo bjalo bja kgopolo ka go bolela ka kgaugelo le lerato la Modimo. (Mateo 12:7; Luka 6:1-11) Ka go latela melao ya motheo ya Beibele, re tla phema go leka go phela (goba go nyaka gore ba bangwe ba phele) ka lelokelelo la melao e thata yeo e fetelago ka kua go tšeo di rutwago ke Beibele. Re tla tshwenyega kudu ka melao ya motheo ya go rata Modimo le go mo kwa go e-na le ponagalo ya ka ntle ya borapedi.—Luka 11:42.
Mafelelo a Thabišago
16. Nea mehlala ya melao ya motheo yeo e thekgago melao e mengwe ya Beibele.
16 Ge re dutše re katanela go kwa Jehofa, go bohlokwa go lemoga gore melao ya gagwe e theilwe go melao ya motheo. Ka mohlala, Bakriste ba swanetše go phema borapedi bja diswantšho, boitshwaro bjo bo gobogilego bja botona le botshadi le go dirišwa gampe ga madi. (Ditiro 15:28, 29) Ke eng seo e lego motheo wa boemo bja Mokriste ditabeng tše bjalo? Modimo o swanelwa ke boineelo bja rena bjo bo feletšego; re swanetše go botegela balekane ba rena; gomme Jehofa ke Monei wa Bophelo. (Genesi 2:24; Ekisodo 20:5; Psalme 36:9) Go kwešiša melao ye ya motheo go dira gore go be bonolo go amogela le go latela melao yeo e tswalanago le yona.
17. Ke mafelelo afe a mabotse ao a ka tšwelelago ka go kwešiša le go diriša melao ya motheo ya Beibele?
17 Ge re dutše re kwešiša melao ya motheo e bohlokwa gomme re e diriša, re lemoga gore e diretšwe go re thuša. Ditšhegofatšo tša moya tšeo di thabelwago ke batho ba Modimo gantši di sepedišana le mehola ya kgonthe. Ka mohlala, bao ba sa kgogego, bao ba phelago maphelo a boitshwaro, le bao ba hlomphago go kgethega ga madi ba phema go wela moreong wa malwetši a itšego. Ka mo go swanago, go phela ka go dumelelana le therešo ya Modimo go ka re hola ka ditsela tša tša ditšhelete, tša tša leago goba bophelong bja lapa. Mehola e bjalo ya kgonthe e hlatsela bohlokwa bja ditekanyetšo tša Jehofa, gore ka kgonthe di a šoma. Eupša go hwetša mehola e bjalo ya kgonthe ga se lona lebaka le legolo la go diriša melao ya Modimo ya motheo. Bakriste ba therešo ba kwa Jehofa ka baka la gore ba mo rata, ka gobane o swanelwa ke borapedi bja bona le gore ke selo se se nepagetšego go se dira.—Kutollo 4:11.
18. Ge e ba re nyaka go ba Bakriste ba atlegilego, ke eng seo se swanetšego go re hlahla maphelong a rena?
18 Go dumelela maphelo a rena gore a hlahlwe ke melao ya motheo ya Beibele go lebiša tseleng e phalago tšohle ya bophelo, yeo ka boyona e ka gogelago batho ba bangwe tseleng ya Modimo. Sa bohlokwa kudu, tsela ya rena ya go phela e tumiša Jehofa. Re lemoga gore Jehofa ruri ke Modimo yo lerato yo a re nyakelago seo e lego se sekaone kudu. Ge re dira diphetho ka go dumelelana le melao ya motheo ya Beibele gomme re bona kamoo Jehofa a re šegofatšago ka gona, re thoma go ikwa re batametše kgaufsi kudu le yena. Ee, re godiša tswalano ya rena le Tatago rena wa legodimong ka mo go tšwelago pele.
Na o a Gopola?
• Molao wa motheo ke eng?
• Melao ya motheo e fapana bjang le melao?
• Ke ka baka la’ng e le ga bohlokwa go rena go nagana le go dira dilo motheong wa melao ya motheo?
[Dipotšišo tša Thuto]
[Lepokisi go letlakala 20]
Wilson, Mokriste wa kua Ghana, o ile a tsebišwa gore ka matšatši a mmalwa, o be a tla rakwa mošomong wa gagwe. Letšatšing la gagwe la mafelelo mošomong, o ile a abelwa gore a hlatswe koloi ya molaodi-mogolo wa khamphani. Ge Wilson a hwetša tšhelete ka koloing, mookamedi wa gagwe o ile a mmotša gore Modimo o rometše tšhelete ka gobane Wilson o be a le kgaufsi le go rakwa letšatšing lona leo. Lega go le bjalo, ka go diriša melao ya motheo ya Beibele ya mabapi le go botega, Wilson o ile a bušetša tšhelete go molaodi-mogolo. A maketše e bile a kgahlegile, molaodi-mogolo ga se a fo nea Wilson mošomo wa sa ruri le semeetseng eupša gape o ile a mo hlatlošetša go ba setho se okametšego bašomi ba khamphani.—Ba-Efeso 4:28.
[Lepokisi go letlakala 21]
Rukia ke mosadi wa mo-Albania yo a lego nywageng ya gagwe ya bo-60. Ka baka la dikgoga-kgogano tša lapa, ga se a ka a bolediša kgaetšedi ya gagwe ka nywaga e fetago e 17. O ile a thoma go ithuta Beibele le Dihlatse tša Jehofa gomme a ithuta gore Bakriste ba therešo ba swanetše gore ba be khutšong le ba bangwe, ba se ke ba boloka sekgopi. O ile a rapela bošego ka moka, gomme pelo ya gagwe e betha ka matla, o ile a ya ngwakong wa kgaetšedi ya gagwe. Motlogolo wa gagwe o ile a bula mojako. O ile a botšiša Rukia a maketše gore: “Go hlokofetše mang? O dira’ng mo?” Rukia o ile a kgopela go bona kgaetšedi ya gagwe. O ile a hlalosa ka bonolo gore go ithuta ka melao ya motheo ya Beibele le ka Jehofa go ile gwa mo tutueletša gore a dire khutšo le kgaetšedi ya gagwe. Ka morago ga megokgo le go gokarelana, ba ile ba dira moletlo wa poelano ye e kgethegilego!—Ba-Roma 12:17, 18.
[Seswantšho go letlakala 23]
[Seswantšho go letlakala 23]
[Seswantšho go letlakala 23]
[Seswantšho go letlakala 23]
“Eitše xe a bôna mašaba, a rotoxêla thabeng a dula, ’me barutiwa ba xaxwe ba batamêla. A ahlama a ba ruta.”—MATEO 5:1, 2